GORAN DUMA CHAPTER A

 GORAN DUMA CHAPTER A

.
Rumaisa’u wankan tarwadar mace matsakaiciyar tsawo
da kiba, fuskar ta nada alamun hakuri da sanyin hali a
wajen wanda ya karanci mata, amma mai rashin matsaya
ga mutumin da ya cikawa kansa zargi a cikin mutane
saboda rashin son maganar ta da karancin fara’ar ta.
Ta na xaune a matsakaicin palon gidan su ita kadai, a
tsakiyar palon bisa kapet tayi kaca-kaca da takardu. Ga
wayoyin ta da na’urar kwanfuta(laptop) dake kapet, ga
kuma robar ruwa da kwalin lemo a gepe.
Wannan yasa ba sai an padi ayyuka ke caja gabban ta
wanda fuskar ta da gabban suka kasa nuna gajia, watakila
dan juria da son aikin har zuci.
Can daya daga cikin wayan ta dake zube ta saki wata
siririyar kara amma abun mamaki duk da haka sai ta
firgita, ta dubi wayar da sauri kuma a tsorace xuciar ta na
bugawa, duk da haka ta latsa sakon ya pito.
A pili cikin ta Ya bayar da wani kuuu… Har sai da ta dan
rankwapa na alamar ba a karar ya tsaya ba har da haipar
mata ciwo.

Ga abun da ke rubuce a cikin wayar ” yaushe ne kika
shirya barin nunpashi na ya huta?
Duk yadda kike jin aiki da dawainiya a rayuwa bana jin
kin kama kapa ta, amma kin san wani abu?
Mamakin yadda kike share al’amra na ma wani tapkeken
babi ne a kundin da na ware miki, wanda ko wannan
babin aka barni dashi ya isa abin wahalar da xucia.
Rumaisa’u bayyana min siririn ki wanda ya rike ni na kasa
ampani da Karpi wajen maganin ku ke da zucia ta!
Ware min ko sakan goma ne daga lokutan ayyukan ki kiyi
min wannan aikin Rumaisa.
Daga MAHAUKACIN MASOYI.
Tayi wurgi da wayar kamar wadda ta galla mata cixo a
bayan ta, bayan ta kammala karanta sakon, tana satar
kallon wayar, san nan ta koma satar bin palon da kallo,
musamman jikin labulaye, harshen ta pal ambaton
Hasbun Allahu wa ni’imal wakil, ta dora da padin ” A uzu
bi kalimatuLlahi tammat min sharri makhalak ”
Duk illahirin gabobin ta sunyi sakayau, babu nauyi
tamkar idan an yanketa jini baxai bullo ba saboda tsoro
da wasi wasi
Tsawon piye sati hudu kenan tana pama da sakonnin
wanda ke Kiran kansa da MAHAUKACIN MASOYI mutun
da a yanxu ta para shakkar mutun ne ko aljan, mutun da
aljan din na xahiri ko kuma ifiritai ne (hackers) suka
hauro layukan wayoyi kamar yadda akan same su a yanar
gizo?
Cikin zarginta uku kowanne ta canka babu dama a cikim
sa, in mutum ne ta wanne bututun yake hango halin da
take ciki a lokacin da yake turo mata sako?

�Kamar yanzu da yayi maganar cakudewar ayyuka.
Idan aljani ne ma wani bakin tashin hankalin ne dan babu
ta inda aka gwamutsa mu’amalar mutane da ta aljamu
bare har a gayyato musu batun soyayewa a irin haka.
Zargin ‘hackers’ din ne ma mai dam sauki wai idan ta
kawar da kai ga rashin yawan bayyanarsu a layukan waya
ta wannan sigar, ko kuma lissapin nemo manuparsu a
kanta da suka dame ta ita kadai…
Wata dattijuwar mace para mai tsawo da kiba , tayi
sallama ta shigo palon, da sauri rumaisau ta gyara sahu ta
hadiye maitarta ta amsa sallamar matar, purkarta da
gabobinta suka nuna ladabi, tana murmushi ta amsa
sallamar matar mai alamin zapin nama ta dubeta tace,
” Rumaisau ki saki aikin nan ki huta haka,ga pura mai
kyau can Alhaji ya shigo da ita, kije ki dama kisha…
Rumaisamu tayi kokarin tattare tashin hankalim da take
ciki tabawa cikin ta ajiyarsa, ta tare matar da rawar
murya dake kokarin komai ya zama ba komai ba,
”Oh Abba ya shigo Hajia?
Hajia tayi murmushi ta amsa mata tun da hamida ta bar
mu gidan ya zame mana kamar hurumi, kirikiri alhaji ke
nuna pipiko tsakanin mu, ni kaina sai na zage nake sanin
shiga da pitar sa.
Rumaisau tabi wayar ta da kallo tana murmishin hadawa
zuciyar ta ayyuk biyu, tunanin gudan jinin ta Hamida, da
kuma tausayin ta a matsayinta na mace mai rauni, wanda
kuma zata tsaso kila cikin ratuwar da tapi tata wadda take
tapia a cikin ta yanzu muni. Sai kawai taji hawaye na son
cika mata ido, amma ta dage ta dadiye, ta cewa hajia ” to
hajia wannan dai tsakanin ku ne”
hajia ta bar amsawa Rumaisau maganarta tabi ruwa,
saboda damum kanta da nazarin rumaisau’un da take
sonyi wanda puskar ta ke son karyata abun da zuciyarta
ke kokarin bayewa, amma data hada nazarin nata da
wasu daban sai ta yi saurin sharewa gudun batawa kai
lokaci, ta jima da sanin rumaisa duk inda ake neman
mutun mai kawaici ta cika mizami, mawuyacin abu ne
kaji korapi a bakin ta duk yadda ka kai ga kwarewa hilarsa
wani ya amayar da abun da zuciyarsa ta boye.
” baki da bukata ko ta neman addu’a ce daga gare ni!”
hajia ta sami kanta da furta wa rumaisau cikin tsura mata
ido, sai rumaisaun ta dan diririce saboda pargabar ko tayi
wani abu da ya dago halin matsin da take ciki. Ta hau
hada takardu tana cewa ” hajia kiyi min izinin gobe na kai
rubutun nan abuja nayi submiting.
Hajia taci gaba da kallon ta, kallo mai cike da tuhuma. ”
rumaisau kwanan ki nawa da zuwa Abuja kuma tunda
kike rubutun nan kin taba kai shi takanas?
Ji nake ta Email kike tura musu?”
a ladabce Rumaisau ta shiga kokarin kare kanta.
”akwai matsala ne hajia, kinga ban gama bugawa ba
kuma ka’ida gobe laraba mujallar ke pitowa. Ba wai lallai

�ya zama sai nakai din ba,amma dai ina neman alparmar
zuwan hajia saboda muhimmanacin rubutun”
hajia tayi siririyar daria tana ci gaba da yi mata wani irin
kallo, wanda rumaisau ta kasa daurewa har sai da hajia ta
ci gaba.
Ko dai alkunyarki ke son gazawa ba zaki iya rashin
Hamida ba ko?
Ni dai abun da zuciata ta karantar dani ke nan,
da sauri rumaisau ta tareta cikin zaro idaon bijirewa
batun hajiyar tace ”ah! Hajia to na pasa zuwa tunda kin
zargi hakan..
Wallahi ko kadan ba dan hamida zanje ba hajia.
Nan da nan hajia ta tareta da na yarda daje rumaisau zan
kuma sanarwa Alhj amma da sharadin zaki tashi yanzu ki
nemi wani abu kisa a cikin ki.
Cike dq jin dadin kulawar da hajia take mata ta yalwata
para’arta da murmushi tace “ai na bari tuni
tun bayan pitar hajia ta janyo wayarta a gajiye tankar
wadda tayi gudun shekara ta kasheta, ta jepa akan kujera
samnan ta pice debo purar da hajia ke mata tayi.
Ta kori hataniya da rudin wannan duniyar da tilastawa
kanta shan purar sosai har ta gamsar da ita,
tayi wamda ta sallaci Isha’i, sannan ta zauna azkar din
yammaci da bata samu damar yun sa a kan lokaci ba, sai
tayi shi a yanzu tana mai nutsuwa da kaskantar da kai ga
Mahalicci.
Abin da ya karpapa mata gwuiwar isa gadon baccinta da
wuri tare da tsammanin zatayi barci a nutse shine a zacin
da tayi na kashe waya tare da yunkurin barin kano a gobe
dan ganin gudun ruwan MAHAUKACIN MASOYI , wayar
da yake kiran ta ta kashe, garin kano idan ma kyamarar
sirri (CCTB) ya makala a garin to ta bar shi, cikin kwana
biyu kuma sai ta gani ta ina zai leko ya rikitata?
ABUJA
karpe biyu da rabi na rana ta pito ofishin da jaridar
Aminiya dake jabi da komawa masaukinta wajen Innarta
a anguwar wuse.
Duk a rikice take tun saukarta Abuja taji wata bala’in
rashin nutsuwa ya mamaye ranta har yake bayyana a
gabban ta, wayi ayyuka.
Misali. Tana sauka bus din da ta kawota garin a
matsayinta na wadda ta taho Abuja a gaggauce, dan zuwa
opis maimakon ta dauki shatar motar da zata kaita Jabi
kawai sai ta buge da daukar wadda zata kaita gidansu
Wuse cikin wasiwasi,
a cikin tadi din ne ta budo naurarta mai kwakwalwa ta
lalubo rubutunta tana nazari da shawarar ta tura shi
kawai ta Email din ta wuce gidan ta kwanta,
anan kuma ta lalubo Moderm dinta cikin jakar sai ta tarar
ta baro shi a kano, nan take ta yanke shawarar tsayawa
wani kataparen kantin harkokin sadarwa da ke nan titin
da zai sada ta da wuse daga Utaho kawai, ta tsaya anan ta

�tura rubutun,
ana isowa Annur ta yiwa direba umarnin ya tsaya anan ta
shiga ta pito.
Ta kwashi i laptop tayi ciki , kataparen waje mai kamar
komai da ruwan ka a bangaren sadarwa, wayoyin hannu ,
layukan waya, katin wayam kwanputa da sauran tarkacen
da suka dangance ta,
modem din da ta baro a gida ma wancan zuwan nata ta
saye shi anan,
haka dai gurin yake bangare bangare ko ina da abubuwan
da ya kunsa.
Yau tana shiga bangaren cafe ta tunkara, amma kamar
wadda tazo daga kauye duk kaparta rawa take sai
sassarpa take har ta isa inda ta nupa.
Ba wani abu ne ya janyo hakan ba sai gain yadda kamar
kowa a wajen ya zuba mata ido ne,
da yake yawancin katangar dake tsakanin bangarorin ta
gilas ce, kamar duk ma’aikatan wajen sun doro
hankalinsu akanta.
A gajiye ta karasa wajen ta zube a kujera tana
numparpashi tamkar wadda tayi gudun pampalaki, ta yar
da jakar naurar gepe ta zube wayoyinta akan tebur,
mai kula da bangaren ya dago kansa daga printer da yake
zaro wasu takardu yayi mata wani kallo shi ya tsinke
tunanin ta,
ta shiga zargin ko wani mummunan abu ne a jikin ta da
mutane ke binta da kallo haka?
A dabarance ta para nazarin shigarta , tana sanye ne da
bakar after dress mai sheki da abon shudayen kananan
dumatsu kalar riga da siket din material dinta na ciki,
kanta nade shi da mayapin rigar kuma da yake ba zata iya
putowa a haka ba sai ta kara da nade kapadar ta da
lallausan mayapi mai matsakaicin girma shi ma shudi,
jakarta da takalmin ta duk shudaye , idon ta sanye da
siririn parin gilas,
a zatonta ko ba ganin idon ta ba, ganin idon kowa ma
babu kauyanci ko digo a cikin shigarta,
duk da haka bata gamsu ba sai ta saci ido ta bude jaka da
sunan lalube ta kalle puskarta tsab ta cikin jalar komai
pes hatta hodar puskarta da man lebe (wetlips) babu abin
da ya gigita su.
Ta zuge jaka tana sauke ajiyar zucia cikin tsananin tashin
hankali wanda ya karu lokaicn da ta lura mai wajen ya
kapa mata ido ya pada da karpi laa kamar barauniyar da
tazo tayi sata jiya… Lol.
.
GORAN DUMA 2
.
.
Ta zuge jaka tana sauke ajiyar xucia cikin tsananin tashin
hankali wanda ya karu lokacin da ta lura mai wajen ya
kapa mata ido kamar barauniyar da tazo tayi masa sata

�jiya yau ma ta dawo.
Sai bakin su ya hau rawa shi da ita.
” madam… Madam.. Me kike bukata?
Ita kuma tana rawar bakin cewa don Allah… Zan tura
wani aiki… Ta na’urar kwanputa, ta me zan tura…
Bai iya amsa mata ba sai gyada kai kawai yake kamar
kadangare yana kallon ta kai tsaye , hannunta sai
karkarwa yake ta parke jakar system dinta shi kuma da
sauri ya karaso ya tura mata foot stool waiko zata dora
kapa.
Da wasa ba zata dorar da abun da tayi a naurar kwanputa
ba, musamman da shi mai wajen ya dauki waya yana
magana da wani harshe da bata samshi ba alamunsa
kuma na nuna hankalinsa na kanta.
Ba a dauki ko cikakken minti daya ba sai ga wani matsashi
ya shigo mai matsakaicin tsayi da kaurin jiki puskarsa na
da alamun para’a amma a halin yanzu kai tsaye ba za a yi
masa passara ba , ya nemi guri ya zauna bayan sun gaisa
da mai kula da wajen sai ya nemi kujerar da ke
puskantarta ya zauna yana satar kallon ta, tana latselatsen
keyboard,
can tayi namijin kokarin dagowa suka dubi juna ido cikin
ido shi ya kawar kamar a razane ita kuma ta hade puska.
Ta nuna masa TV plasma dake makale a sama tace.
” bawan Allah kaga abun kallon can.’
yayi pirgit ya dubi talabijin din sannan ya dube ta
muryarsa na rawa yace ina… Patan dai ba tsarguwa kikayi
ba?
Ya mayar da kanta rai a bace tana matsawa siririn
hancinta hura iska. Alamar dai haushin ta ji, amma bata
tanka ba.
Shi ma ya kawar da kai yana cewa batawa kai lokaci ne
kayi abun kallo kace baza a kalle ka ba.
Ta dago da sauri ta dube shi amma ba ita yake lallo ba
balle ko a puskarsa ta karanci abun da yake nupi. Ta
kokarta tace ko?
Ya juyo cikin kada kai haka nace. Saboda haka kallon naki
yapi kallon wannan akwatin da kike nuna min kaye…
Yanayin yadda yake magana duk kwakwalwarta ta kasa
gane inda ya dosa , puskarsa babu walwala bare ayi
zargin irin mazan nan ne masu latselatsen yanmata.
Tsam! Sai ta tattara kwanputarta ta mayar a haka ta zuge
jaka tana cewa bari na bar muku wurin ko? Kila kuyi abin
da zai ampane ku, dan kallona babu ma’anar da zai baku..
Malam nawane kudina?
Ta mike rataye da jaka tana duban mai wajen ya girgiza
kai kamar a darare me kika yi na kudi? Kije kawai .
Ba ta ko tanka ba ta juya ta pice kaparta na hardewa
kowa na damuwa da kallon ta har ta pice cikin sassarpa.
Bata sami direban da ta bari cikin mota ba, sai kawai ta
rungume hannu ta jingina da motar cikin rudani tana
zuba idon ta inda zai billo.

�Cam sai gashi da mujalla a hanu cikin zapin nama ya
bude motar yana neman apuwar ta , ta hango wannan
gajeran mutumin da yake kallonta yapi talabijin yana
doso inda suke.
A hanzarce ta cewa direna sauri mubar wajen nan, cikin
direba ya dauki wani kugi da yasa shi kasa bin umarninta
yanayin yadda tayi maganar ya sa yayi zargin babu gaskia
a tare da ita, tsoro ya ke ko wani abun ta sato tasa shi
taka sawun barawa.
Yakai ta ya sauke lambar motarsa kuma ta shiga kundin
masu laipuka. Saboda haka kawai sai yaki tapia har
gajeren mutumin ya karaso ya mika mata wayoyinta ta
windon motar.
Madan sanyin AC wajenmu ya sabbaba miki mantuwa.?
Ta karba tana mayar masa da raddi haka ne musamman
da yake daga kauyen mahudar rana na pito ba.
Ya juya ya koma da karamin murmushi a puskar sa.
”Allah ya baki hakuri idan gaskiar tawa zapi tayi miki.
Direba yayi ajiyar zucia ya tashi motar yana cewa kinga
gara ma da muka tsaya. Ko kala bata ce masaba har suka
hau titi, sanan tayi masa umarnin ya kaita opishin jaridar
Aminiya kai tsaye ta gyara shirmen da tayi. Acam kuma ta
watsar da dimuwarta tayi abin da ya kamata, karpe biyu
da rabin nan ta pito da dokin zuwa gida don samun
nustuwar zucia amma dai ta san wahalar da kai ne dan
gaba daya tsarge take, sai kissipawa kanta take wani na
biye da ita, bata jima bakin titi ba ta samu mota kuma da
yake tsakiyar rana ne titin babu cunkoson ababen hawa,
sai nan da nan tapiyar tayi musu sauri suna kan Berger
flyover kiran innarta ya shigo wayarta da ke kunne ta dag
cikin muryar ladabi tace Momi ina hanya kusa da isowa
tana sauke wayar sai tabi ta da sabon sako hankalin ta
kwance ta bude shi, dan a amintacciyar wayarta sakon
yake, wayar da bata taba hadata da gigitaccen sakon
Mahaukacin masoyi ba, saboda haka karsashinta ta para
karantawa.” Rumaisau garin Abuja ni’imtaccen gari ne
ma’abocin dauke kewa da gadar da nutsuwa tankar
yadda salihar puskarki take, amma yau na shiga rudani
da nake ganin puskarki da ayyukanki a gigice.
Kila kin halarci Abuja ne bisa radin kanki ban kuma cire
tsammanin dan ki samarwa kanki nustuwa bane, amma
yaya kika hana zuciyarki da gangar jikinki hakan
Rumaisa?
Laipin me wayarki tayi kika kashe ta?
Inajiran amsa.
naki MAHAUKACIN MASOYI.
A Uzu bi kalimatuLlahi Tammat min sharri ma khalak.
Wannan adduar ta karabto tana juya wayar duk da kuwa
tayi mata nauyi a hannun, a yau kam taji a ranta ba
bil’adama bane mahaukacin masoyi ba, kuma ba hackers
bane duk yadda ake yi yana daga shaidanun aljanu da
zata tashi tsaye neman tsarin Allah da shi

�har ta shiga gida cikin wannan ruwanin biyu take na
mahaukacin masoyi da kuma na son canko dalilin da
yasa ta zama madubin mutane a yau.
Bakinta da Ayatul Kursiyu har da wattaba’u ta shiga gidan,
innarta ce kadai a palon tana mata marhabin amma sai ta
wayance da matsuwar shiga toilet, inda ta ajiye jaka a
palo cikin sauri ta shige bandaki.
Tayi tsaye gaban katon madubi tana kallon kata daga
sama har kasa iyakar ganin da kwakwar juya bayanta ta
kallo bataga abun kushewa ko abun kayen da za a damu
halittarta da kallo haka ba, wannan yasa taji tausayin
kanta ya mamayeta, duniyar nan kamar ba ta karbeta ba,
duk inda ta shiga sai rayuwa ta zame mata kwado, ta rasa
abun da take so ko kubucewarsa in ta samu, ko kuma
puskartar kiyayya daga wanda rayuwa ta yarda su rayu
tare.
Da kyar ta rarrashi kanta yayin da zuciyarta ta samu dan
wani sarari sakamakon jiyo kawar diyarda Hamida.
Tayi alwalar sallar la’asar ta pito palon innarta da mai
aikin dauke da kyakkyawa hamida yar kimanin shakara
biyu da rabi, sa’a mai aiki ta dire Hamida da sauri tana
cewa Yauwa tapi da gudu ki yiwa momi oyoyo.
Kamar Hamida ta gane manuparta ta tahi a guje ta tari
Rumaisau wadda kunyar idon tata uwar ya hanata tarar
hamidan, sai ta bige da rike mata hannu kawai, idon ta
akan sa’a tace.
Sa’a ta amsa. Muna ciki uwar dakina daga wasa jiyo
Hamida tayi bacci kawai sai kwantar da ita wajena.
Suka karasa kujera Rumaisau ta zauna tana yar daria,
yanxu wannan katuwar yarinyar kike goyawa Sa’a?
Sa’a tayi daria tace ai shi yasa nace miki wasan goyo. Duk
sukayi daria har innar Rumaisau wadda hankalin ta ke
kanta, tana yi mata wani irin kallon tausayi.
Sa’a ta mike tana cewa dan Allah dora yar nan a cinyarki
taji sanyi kin kama kin wani rike mata hannu kamar yar
awo, wannen abinci zan kawo miki?
Ba ni ruwan zapi kawai, wato ta share korapin sa’a a
parkon maganarta.
Momi ina wuni, mun same ku lapia?
Momi tayi murmishi irin na manya masu son karantawa
kai korapi tace lapia kalau rumaisau yaya ayyuka?
Taki duban momi kai tsaye saboda tsarguwa da tayi da
kallon da momin take mata ta amsa AlhamduliLlahi
momi, yaya Abba yana lapia?
momi ta amsa lapiyarsa kalau ya halarci taron karawa
juna sani a lagos sai jibi zai dawo ranar da zaki tapi
kenan, kila ki dan jira shi ko?
Tunda na san da sapiya zai dawo. Da sauri Rumaisau tace
ai na pasa kwana biyun gobe da sape zan koma…
Nan ma sai momi ta bita da kallon nazari amma sai ta
kasa cigaba da yi mata kawaici.
” rumaisau kina tare da wata matsala ne?

�A dan gigice Rumaisau ta para girgiza kai A.a momi, me
kika gani?
Kai tsaye momi ta amsa puskarki na nuna babu nutsuwa
a cikin ta, yakenki na nuna karpin halinki kawai, hajia ta
sanar min kwana buyi kika ce mata zakiyi, yanxu kina dira
kince da sanyin sapia gobe zaki tapi me ya kawo wannan
sauye sauyen ko kina puskantar wata barazana ne?
Rumaisau ta daddage ta bayyanar da karpin halin ta a
puskarta da muryarta tace babu komai momi, wani aiki
ne zai mayar dani kano a geben wanda ban san da shi ba
sai da nazo yau, momi ta rausaya kai gepe cikin saduda
ba tare da rai ya so ba tace ai shike nan idan hakane
wannan aikin ba karami bane kamar yadda kika pada
mana kapin para shi, in dai kuwa ojan-ojan din tapiyetapiye za su dinga padowa cikin sa ai yapi karpin karami
rumaisa u…
Rumaisau ta tare innarta da daria mai sauti. Momi bai
canja ba daga yadda na pada muku ni dai kuci gaba da yi
min adduar patah alkhairi a dukkan al’amurana sanyaye
momi tace shikenan Allah Ya yi miki albarka, Ya yi miki
katanga da kuncin dunia dana alkiyama.
Cikin murna da parin ciki ta amsa da Aamiin na gode.
Momin tace da ita to dauketa taji duminki mana wata kila
ma kewar ganinta ya kawo ki..
Raimaisau ta sa hannu ta dauki Hamida tana daria tace
zolayata kawai kike momi yarinyar da ta pi sonku dani
zan batawa kaina lokacin zuwa ganinta takanas?
Suna daria su duka Sa’a ta shigo da parantin kayan ruwan
zapi.
25/12/2012
ratar kwanaki goma sha hudu aka samu da zuwanta
Abuja cikin kwanakin nan duk yadda mahaukacin masoyi
ke son muna mata hatsabinbancinsa ta hanyar
sakonninsa ya muna mata kwarewarsa a wayoyinta biyu,
ta kala-kalar tsoro da hasashe babu wanda bata
gayyatowa zuciyarta ba har idan abun yayi tsamari sai ta
kashe wayoyi duk lokacin data kunna kuma shayar da ita
tsoro da mamaki a tsarin kalamansa.
Wannan pargaba da tashin hankalin suka dinga motsa
mata larurarta ta hawan jini da ta gamu da ita wasu
shekaru da suka wuce, abin boyewar ya zamar mata biyu,
wato boye barazanar mahaukacin masoyi da take
puskanta da kuma boye cutar da barazanar ke haipar
mata gudun kada ta tashi hankalin iyayen ta da
marikanta.
Cikin dabara take zuwa asibiyi ganin likita haka zalika
cikin dabara take shan magungunan ta,
akwai wani ciwon nata mai hadari da ta taba haduwa da
shi na rudewar kwakwalwa da gazawar wasu sassanta a
cam lokacin baya.
Paruwar wannan rudani da motsawar hawan jininta ya sa
likitanta ya bata shawarar ta rika kwantar da hankali da

�bawa kwakwalwarta hutu saboda gudun motsawa
wancan ciwon.
.
GORAN DUMA 3
.
.
Likitanta ya bata shawarar ta rika kwantar da hankali da
bawa kwakwalwarta hutu saboda gudum motsawan
wancan ciwon.
Sanin girman hatsarin ciwon a tare da ita yasa take son
watsar da captar mahaukacin masoyi ta dauke ta miyar
da babu gishiri, amma sai hakan ya paskara wani lokacin
sai ta zabi kashe waya in ta kashe kuma sai ta rasa abun
dauke kewa ko sadarwa tsakanin ta da mutane,
30/01/2013
yau laraba da dare wajen karpe tara, ta gundura da
kallon talabijin sai ta dauko na’ura mai kwakwalwarta ta
lika modem ta hau yanar gizo kai tsaye ta nupi kapar sada
zumunci ta facebook cike da dokin shiga dandalin
duniyar marubuta da wata kawarta marubucia mai suna
kamshi ( Hawwa Abubakar Lawam maiturare) ta gayyace
ta.
Dandalin duniar marubuta na fb cike yake da daruruwan
marubuta da makaranta ana ta harkokin arziki tare da
kuma abubuwan karuwa da na nishadantarda, tana shiga
taci karo da wani rubutu da marubuci Muhammad
Lawan Barista yayi mai take ” zaman ‘ya ‘yana nake”
duk lokacin da wani sabani ya shiga tsakanin Mamuda da
matarsa Aliya sai ta bude baki ta ce masa Mudi nipa
zaman yayana nakeyi in bandan su ba Wallahi da tuni ka
manta da ka taba sanina,
abun na damunsa kwarai tun yana ji yana hadiyewa abun
a ransa yau dai ya yunkura ya sanar dani yana kuma jira
yaji daga gareni shin matar tasa tana sonsa kenan?
Kuma wane mataki ya kamata ya dauka akanta?
Ni dai ya rantse min yace babu wani abu da yake mata na
cutarwa sai dai ma tsabar kyautatawa ,wacce shawara ya
kamata na bashi?
Da dokinta ta shiga rubutun tana juya abun a ranta ”
zaman yaya kamar wata kalmar ado ce ko ta panshe
takaici a bakin mace lokacin da sabani ya shiga tsakanin
su da mazajensu, duk da akwai masu pada da gasken
kuma suyi a aikace amma daga matar har mijin basu kula
da hatsarin da suke ciki na gaza sauke hakkokin juna
lokacin da suka ki daukar mataki akan kalmar ba da yake
tapi ganin laipin matar , ta tashi nata sharhin sai tace.
‘ mata pa akwai kwakwazon korapi, tare da gaza hakuri in
an kwatanta musu irin sa na tabbatar duk matar da
mijinta yace mata don ‘yayana nake zaune dake.
Mawuyacin abu ne wannan auren nasu ya dore saboda
yadda zata tattara kauna ta yanke masa.
Ta pito ta cigaba da bun ragowar labarun da marubuta

�suka aiko, tayi tsokaci (comment) a wanda take muradi
tayi jinjina (like) a wadanda suka burgeta.
Ranta ya para haske kirjinta ya dan samu sarari dama zan
kapin mahaukacin masori ba karamin kaye da sanda
nishadi duniar marubuta ke bata ba.
Ta bar nan ta tapi dandalin masorya jaridar Aminiya,
zababbiyar jaridarta kenan tun kapin ta zama
marubuyarsu saboda haka ita ma wata ginshikice a
padada mata zucia,
jakar sakonninta (inbox) ya rika kuka ta duba akwai
wulgawar sakonni kusan goma a ciki.
Kamar zata share su ba tare data duba ko daya ba
kasanwewarta marubucia bugu da kari kuma mace wada
bata tsallake neman maganar maza marasa mapadi a fb,
amma da ta tuna kila akwai wadanda zasu iya
dangantarta a masu sakon yan uwa ko abokan aiki da
kawaye sai ta tapi inboz din kamar yadda tayi tsammani
ta tarar sakon yayarta Balaraba, wadda ke paman yi mata
mitar taje Abuja taki zuwa gidan ta kuma ta tsiri wata
muguwar dabi’a ta kashe wayoyi , ta amsa mata da ban
hakuri da alkwararin share mata hawaye,
tana barin Balaraba taci karo da sabon sakon Mahaukacin
masoyi Username dinsa kenan Mahaukacin masoyi.
Zuciyarta ta para bugawa pat-pat amma da karpin hali ko
karanta sakon batayi ba ta tapi bincike bangonsa (wall)
abun da ta tarar bazai mata ampanin komai ba sabon
acct ne haihuwar shekaran jiya, babu komai a cikinsa na
dorarwa, adireshin ma banda suna babu komai bude,
bata tsawaita wani tunani ba ta toshe shi yadda bazai sake
sa ido a kanta a fb ba cikin jin karpin gwuiwar abun da
tayi taci gaba da harkokinta tsawan awa daya.
Tana shirin sauka saboda lokacin baccinta yayi ta koma
inbox saboda tunanin kar ta bar sakon da suka kamata
sai kuwa taci karo da sabon mahaukacin masoyi mai
karin I a karshe,
wato mahaukacin masoyii shaidar ya harbo jirginta ya
kuma dana mata wani tarkon,
na para mamakin yadda kike son bude kwanji ki guje min
duk da ban bude nawa na para sonki da yanke kaunar
rabuwa dake ta dalilin wani abu ne mai sauki na.
Idona a kanki yake Rumaisau ki daina wahalar da kanki
da tsammanin zaki iya kubce min, wannan wani irin
zalunci ne don Allah?
Kin kashe wayoyi saboda ni, na share wannan takaicin kin
shigo dandalin sada zumunta na cika da doki na biyo ki
amma kawai dan rashin adalci sai ki kulle tsakanina dake?
Ki daina tsammanin zan yarda da wannan..
Bata ko karasa karanta sakon ba tayi baya a guje ta pice
daga fb din sannan ta kashe na’urar gaba daya ta bige da
rapka tagumi.
Ta tabbatar da kanta in ta kai karshen sakon kila
mahaukacin masoyi ya pada mata kalar kayan da ke

�jikinta da irin yanayin zaman ta nan rudanin a yanzu ne
ta para ji a ranta ya kamata ta san waye mahaukacin
masoyi.
31/1/2013
tana zaune a gida dab da azahar mubarak autan hajia ya
kirata a waya ” anti kin pita binciken da kika ce zaki?
A tausashe tace A,a mubarak, wani abu ya paru ne?
Ya amsa a ladabce yana daria . Babu abun da ya paru
dama neman alparma zanyi ki karaso nan B.U.K ki dauke
ni na bada aron mashin dina kin san kuma hana goyon
nan ya janyo karancin abin hawa.
Tayi yar daria tace ban pita ba amma bari nazo na dauke
ka yace godia nake anti amma dai a dan gyara laipin aron
babur din da na bayar.
Tace masa karka damu.
Cikin sauri ta debi wayoyinta da tun hantsi ta kunna take
jiran sakon mahaukacin masoyi wanda tayiwa tanade
tanade marasa lissapi bai kira din ba, har ta sallaci azahar
ta dawo da tsakkamin zata tarar da sakon sa nan ma
shiru, har zuwa lokacin da mubarak ya nemi agajinta.
Hajia taimaka ki ara min mota in dauko mubarak.
Ta samu hajia a palonta ta pada mata haka tana yar daria
hajia tayi mata kallon tsab ta ce a.a kiyi daria da kyau.
Kina pama da kanki zaki je wani dauko mubarak?
Ina babur din sa?
Kai tsaye ta amsa yayi paci yace min ya rasa mai liki
saboda matsalar masu gyaran sannan ga kwarancin abun
hawa a gari,
shine sai ke zaki dauko shi?
Ta wuce kan talabijin ta dauko makullun motar tana
cewa to yaya za ayi hajia?
Nima ina son ganin wulgawarsa a gidan tun sape bakina
ke tsami ba abokin hira.
Hajia tayi daria tace Allah ya bada sa’a Allah ya kiyaye
hanya.
Tana picewa ta amsa Aamiin
hajia ta sauke kai tana girgizawa xuciyarta cike da
tausayin Rumaisau tattausar mace mai kirkin gaske
amma Allah Ya kaddaro rayuwarta cikin jarrabawarSa.
Bata taba jin wanda ya zauna da Rumaisau ya padi rashin
kirkinta ba duk kuwa wanda yace batada kirki da zarar ka
dube shi zaka ga rashin kirki a puskar sa.
Tun kapin ta shiga makarantar tayi kiransa a waya
Mubarak karpa na shigo ka cika min mota da abokanka
inba haka na karka kuma taso ni zuwa daukar ka.
Yana daria ya amsa na san da haka shi yasa ma na ware
gepe.
Tace dashi cikin daria aha! Ka shirya na shigo.
Yace amma akwai yan uwan ki mata nasan…
Yaki karasawa yana daria ita ma tayi dariyar tace babu
matsala.
Tana shiga ta ciko mota da Mubarak da abokan karatunsa

�mata, sai wani nataccen abokinsa shau’aibu da ya matsa
sai an dauke shi har yana cewa Rumaisau, anti in ma ba
zaki dauke ni ba sai na daura dankwali kona yapa gyale,
sai in ara cikin yan matan nan bazaki rasa mai spare a
jaka ba.
Dole Rumaisau ta yi daria tace mai yayi zapi?
Shigo mu tapi.
Ta hada su a gaba shi da Mubarak ta tashi motar yayinda
wasu tunanuwa masu nauyi suka wulga a zuciyarta,
tunanin da ke pawar sa ta kukan jini inda anayi duk da ta
san akan su tana kukan da yapi jini ciwo.
Haka ta tashi motar ta pice a guje tana satar kallon
wurare a makarantar, wadda ta kasa hadiye wa sai da ta
para zubar da hawaye, sannan ne mubarak ya tuno katon
kuren da ya tapka, yayi saurin dora hannu aka ya kame
baki yana satar kallon titi cike da nadama.
Ba yau ya para gayyato rumaisau tazo daukarsa ba amma
yana sane da yadda matsayar dalibai jiran shigowa bus a
nan makarantar ke zama wani katon abun pami a raunin
Rumaisau, dan haka sai ya kan yi gaba su hadu a hanya ta
dauke shi su pice ko zatayi hawaye kadan ne.
Saboda haka ne ita da Mubarak suka yi dip a motar,
matan baya keta hiranrsu ,
shu’aibu da ya rasa abokin hira yake saka musu baki,
Mubarakk ya rasa bakin bawa Rumaisau hakuri ita kuma
ta kasa daina zubar da hawaye har suka pito makarantar
suka hau babban titi.
Mubarak dubo min gilas dina a jaka.
Rumaisau ta pada dan tsananin kaunar ta manta abin
dake sata hawaye da kunan zucia.
Cikin doki mubarak ya dauko jakarta yana cewa inaga dai
anti gayyatar karshe na miki ta zuwa ki dauke ni indai
ranmu zai dinga baci haka
ta karbi gilas din tana dariar yake tace ko baka gayyato ni
ba mubarak inna surantawa kaina makarantar nan inayin
abun daya pi haka, gara ma ka dinga gayyato min ina
zuwa kila na saba da kallonta gwauruwar ta…
Ta kasa ci gaba da magana saboda kukan da ya toshe
mata makogwaro ta bige da bude gilas kawai ta saka
sannan ta hadiye kukan.
Motar tayi tsit har suka kawo mahadar tituna na
kabugam yanzu ta hakura da kukan duk da karpin hatsi
tasa masa amma dai yabi umarninta ne da taimakon
hango wasu mata biyu datayi suna bara a tsakanin
motoci.
Matan ba wai tsoppin almajirai da ido ya saba gani ba, a’a
matasan mata yan shekaru ashirin da biyar zuwa talatin
kuma abun da yapi shayar da takaici shine da yanayi irin
na mazan da sukayi kaurin suna wajen hawa gajimare
( shaye-shaye)
bata magana cika jakar mamaki da alhininta ba sai ga su
gabanta dayar zuro hannu ta rike sitiyari tana layi, Hajia

�ki taimake ni kamar yadda Ubangiji Ya miki sutura ki bani
na siye abinci da dan hayaki…
Dayar kuma ta cape da cewa bata wulga ta kantaba… Kina
hada mutum da Allah baya nupin an rasa yadda za ayi in
motar nan cancakar naso sacewa na rantse yanzu zan
muku rupa ido in dauke shi.. Ko ba haka ba?
Suka dubi juna ita sa su Mubarak zai yi magana ta hana
shi dayi masa inkiyar ya bude mata jaka amma sai ya
kankame jakar ya juya keya ta pahimci manuparsa
saboda jaka tayi yar daria ta dube su da kyau tace aini ma
da na ganku murna nayi da Allah ko yar naira shirin ce ku
bani goro zanci.
Nan da nan kamar walkiya suka bace daga gare ta, duk
motar kowa ya rude da daria lokacin da suka sami hannu
suka wuce.
Shu’aibu yace anti yaya akayi kika san mashayan nan ba
sa son a roke su kudi?
Tana daria tace ko daya, na san wanzami baya son jarpa,
amma dai nayi mamaki in labari aka bani shayeshayen
mata ya kai matakin pito da su kwararo da dabi’u irin na
yan daba, Wallahi karyatawa zanyi.. Amma sai idona yaga
zahiri..
Shu’aibu ya tareta da padin anti ai gara wadannan da
ganinsu kin san dama sun gagari iyayen su ne akwai wata
budurwa a anguwar mu bazan iya kirga sau nawa na
ganta a make ba, na sha kamata na kai ta gidan yayata a
tsare ta yapi a kirga, ina mata gudun batagari su cimma
wata mummunar manuparsu akanta.
” Innalillahi wa innan ilaihi raji’un.
Rumaisau ta pada cikin kololuwan bayyana takaici da
alhininta sannan ta dubu mubarak tace mubarak ko akan
shaye shayen mata zanyi batuna a wannan watan ne.?
Good!
Wannan zai kayatar kuma zai padakar.
Zaka taimakeni da bincike kenan?
Ya amsa mata da karpapawa,
babu matsala yau zuwa gobe ina cikin yanci.
Ko baka cikin yanci ma naga ai kana dagawa kayi aikina.
Ta pada ba tare da ta dube shiba da yayi dan nazarinta sai
yayi daria yace Allah ya sa ban kauce hanya nayi kuskure
a magana ta ba.
Tayi daria kawai, shuaibu yace ka kawota gidanmu taga
yarinyar danayi maka maganarta idan tana da bukata.
Cikin sauri Rumaisau tace mai zai hana?
Idan babu damuwa muje gida kuci abinci sai mu pito
tare.
Ok babu matsala inji shuaibu, mubarak ya dora da cewa
sai kuma ina?
Tace da sape ka raka ni freedom nayi cigiyar hajia
Maryam (Maryam Babban suna, ina gaida duk mai suwa
Maryam , (Dan Aunty) )
1/2/2013

�ta wayi garin ranar yau da kumajin datajima bata
tabadarwa kanta shi ba har ga Allah tanaji a ranta sunyi
hannun riga da Mahaukacin masoryi tunda dai gashi
kwana 2 kenan babu sakonsa a waya saboda shi ma ta
kara lokutan hawa fb amma ya bacewa ganinta wannan
ba karamin dadi ya yiwa ranta ba ta shirya karasa watsar
da shi da tunanin yadda zata gungura rogowar tsumman
rayuwarta data ke wa take gawa taki rami .
Ba kamar yadda ta so ba wato zuwa freedom tare da
mubarak sai Alhj ya bashi wani aiki na wakiltarsa daurin
aure garin katsina, a ranar juma’ar da jiran bikin nadin
sarauta a washegari asabar, wannan yasa ita kadai taje
freedom bayan an sauko masallaci.
Bata sami ganin hajia Maryam ba kan abin da yakai ta, sai
dai ta samu garantin ranar samunta, bata dawo haka ba
sai da ta shiga sashin labarai neman ji daga wanda ya
kawo wani rahoto game da yadda wata yar maye ta
dabawa wani matsashi wuka.
A ranar yau Rumaisau ta kara godewa Ubangiji da Ya
jukuntota a mai son bincike dayin rubutu game da
abubuwan da zasu ampani al’umma, saboda yadda take
haduwa da ayoyinsa iri iri masu kara mata tsoron Allah
da goge maSa, da kuma masu sanyata gudun yi maSa
butulci da daukar sabonSa ba a bakin komai ba.
Tana freedom radio akayi sallar la’asar dan haka kapin ta
pita sai da tayi alwala ta shiga masallacin mata tayi sallah.
Bayan ta idar ta bude jaka ta hau goge gogen puska da
gyara daurin kallabi ta gama tana mayar da kayan jaka
taken shigowar sako ya kasa a wayarta,.da karpin hali irin
na dan daudun daya kamo kadangare ta capko wayar ta
para duba sakon.
”Rumaisau ban kasance ma’abocin sauraron wakoki ba
amma abun mamaki wata waka ce yanzu take gilmawa
kunnena wadda ta motsa min dubun taki kaunar a
makoshi na, kin san wakar?
Itace wakar YAR MAYE. Wakar ta shige ni! Ta sani
tsausayin kaina piye da tausayin matan dake je pa kansu
a haln shaye-shaye, saboda na san giyar kaunarki ta make
ni piye da yadda ko wanne irin kayan maye ke make
ma’abotansa.
Idan kin taba nazari akan yan maye ki zace ni da kalar
tsausayi piye da yadda kika san su,
mahaukacin masoyi.
Tayi iyakar kokarinta wajen hadiye rudaninta saboda
wasu mata biyu dake salla gepenta kuma wannan
dakewar tata xe ta bata samar yin wani tunani na zaton
duk yadda akayi mahaukacin masoyi akwai kapar da yake
samun labaran halin da take ciki ya turo sakonsa a kansa
in dai shi ba junnu bane.
Bata tsawaita tunani ba bare ta samo abun da zai kore
mata wanda ya gaskata ta para latsa wayarta ta kira
Mubarak.

�Mubarak wa ka sanarwa cewa zanyi rubutu akan masu
shayeshaye kuma waka sanarwa zuwa na freedom?
Mubatar ya jima yana jan numpashi kapin ya amsa mata
anya nayi maganar da wani?
Kusan mapa Wallahi na manta maganar tun jiya da muka
je unguwar su Shuaibu.
Tayi ajiyar zucia ita ma ta jima tana jan numpashi sannan
tace Ina shuaibu?
Yace munyi waya dashi yau da sape yake cemin yana
kwance a gida saboda ya gamu da masassara (zazzabi),
wani abu ne ya paru?
Muryar Rumaisau na rawa tayi saurin girgiza kai kamar
yana gabanta a’a babu komai kanajin babu wanda zai iya
sanina wajen shuaibu har ya bashi batun ina bincike akan
mashayan mata?
Nan ma Mubarak ya ja pasali sannan ya amsa anya ina
tantama wai me ya paru ne?
Tayi dariyar karpin hali tace ok babu komai yaya
katsinan?
Ina patan kana shirin ganin gari?
Mubarak ba dan ransa ya so ba ya yarda da wannan
ninkuwa bai bai din da tayi masa ya amsa a sake sukayi
sallama suka ajiye wayoyi.
Tana daukar mota ta pigeta sai Dawaki road gidan Hafsat
yayar Mubarak, wadda take tsararta kuma tare ma sukayi
yammatancin su .
Hafsat da tsohon cikinta ta karbeta cike da mamaki .
Rumaisau bata irin wannan ziyarar ta bazata to yaushe
ma ta ke son zuwa gidanta duk irin shakuwar da sukayi?
Suka zauna apalo Hafsat ta sa aka cikata da kayan sanyi
amma ko kallon inda suke Rumaisau taki yi.
Tayi nazarin agogo sannan ta sauke ganinta akan Hafsat
tana padin Hapsat wata almara ke paruwa dani, shine na
daukota na kawo miki mu tattauna akanta, a gaggauce
saboda kin san babu lokaci.
Hapsar ta gyara zama idonta akan Rumaisau sai dai bata
tanka ba.
Ta budo sakonnin mahaukacin masoyi tun daga parko
tana mata bayani tare da yanayin da sakonnin ke samun
ta, har Rumaisau ta dire wa hapsar ta dauki abin, dan
daria kawai ta ke tuntsira mata sai da ta ga ranta ya baci
ne ma sannan ta dawo ta saurare ta .
To wai ke me kike zato?
Rumaisau ta dan harare ta.
Idan na zata mai zai kawo ni gidan ki?
Da ba sai nayi zamana nayi hukunci da zatona ba?
Hapsat na kunshe baki tace Allah Ya baki hakuri amma ni
nayi zargin ko a makaranta shapinki na jarida ne wani ya
boye yake wasa da hankalinki haka?
Rumaisa tayi saurin girgiza kai tace kuma a lambobin
wayata wadda bana hulda da kowa sai dangina
salonninsa na parko pa a layina dan alkawari yayi su layin

�dako layika na cin amana shi dai bai kamata yaci ba,
hapsat ma bata son tsawaita wannan maganar akan layi
dan ta san makoma abin. Saboda haka tayi saurin tare
Rumaisau da cewa anya kuwa ba Yusha’u bane?
sai kawai Rumaisau tayi zuru tana kallon haprsat kamar
wadda hankalinta baya jikinta tace ko a tatsunia bai
kamata kiyi zaton yaya Yushau ba, me ya ani da yaya
Yushau zai bata lokacinsa a kaina?
Ko kin manta ne ?
Ai ko a layin mutane nake zaton mai turo min sako bai
kamata ki kawo yaya yshau ba.
Hapasar ta rausaya kai cikin sallamawa tace haka ne wai
dama da ake zargin mai wayar a cikin dangi..
A dan kupule Rumaisau tace ko mun rage mu biyu daga
ni sai shi ya kamata in pita waje neman mai turo min
sako.
Hapsat tayi shiru saboda rashin abun cewa,
kamar amsa ga abin da sukayiwa tagumi suna tantama
sai ga taken shigowar sakon mahaukacin masoyi..
Rumaisau na dubawa ta gashi ne, sai ta mikawa hapsat
wayar ba tare data karanta ba. Ta mike da hannu dunkule
tana dukan hannun hagu tare da pareti a palon.
”Rumaisau akace mutun mutun gida ne da rabin mutun
da wanda ba komai ba, wanda yake mutun shine mai yin
shawara da al’amuransa, kuma mai ra ayin madaidaici
wanda yake rabin mutun shine mai shawara amma bashi
da madaidaicin raayi ko kuma yana da madaidaicin raayi
amma ba shawara, wanda yake ba komai ba shine mara
shawara, kuma mara raayi.
Wani babban sahabi yace mana ”kuyi shawara da
mutanen kirki na gama yi miki sanin raayi madaidaici
wato tuni na san cikar rabautarki ashe ke guda ce naji a
raina kina son kiyi shawara akan harkar soyayyata haka
ne?
Ina sauraron abunda hukunci zai yanke min,
mahaukacin masoyi.
A pili Hapsat ta karanto sakon, zuciyarta na harbawa ,
hannunta sai karkarwa yake …
.
GORAN DUMA 4.
.
.
a pili Hafasar ta karanto sakon zuciyarta na harbawa,
hannunta sai karkarwa yake idon ta cikin na Rumaisau
bakin ta na rawa tace da wa kikayi zancen zaki zo neman
shawara a gurina?
Babu tsoro a puskar Rumaisau ta kebe baki tace da
harshena dai ban pitar da sautin zan nemi shawarar wani
ba dazun nan a freedom na zanta da zucia ta ina pitowa
kuma kai tsaye na nupo gidan ki.
Mun shiga uku, hapsat ta pada tare da wurgar da wayar a
dan tsorace cikin jikinta yasa da sauri Rumaisau ta isa

�gareta ta ruko kapadarta tana daria matsalata dake tsoro
Wallahi, baki san babu abin da zai iya samun dan Adam
ba sai abin da Ubangiji Ya kaddaro maka ba?
Bana tsammanin wani katon Al’amari cikin sakonnin
mahaukacin masoyi, kawai dai na gajia da bacin lokataina
da tunanina ne wajen wassapa shi yada sakonninsa.
Hapsat tayi kasake sai nan take ta dawo hakalinta ta mika
hannu ta dauki wayar ta sake duba lambar, nan take ta
dannan maballin kira, ta gama bincike dab da zata shiga
sai ta katse, kusan sau goma tana gwadawa hakan na
paruwa a karshe ta kwape lambar a wayarta ta jira nan
ma hakance ta paru suka dubi juna kowacce puskarta da
jarumta tace ina horonmu da addua da mayar da lamari
ga Allah Rumaisau karmu raya wani mugun abu a cikin
sakonnin nan mu kwantar da hankali mu kuma dauke su
ba komai ba ki bani kwanaki biyu nayi wani dan bincike
idan kin amince zan sanar da sani.
Rumaisau tayi saurin girgiza kai ban amince sani yaji ba
kin san sanida surutu maganar tana iya zuwa kunnen su
hajia ba tare da mun shirya mata ba,
cikin saduda hapsat tace hakane amma dai surutun sani
mai maana ce ki daina suppanta shi da wani aku…
Ta kare da zolaya duk kuma suka yi daria suna pitowa
harabar gidan suka ci karo da sani mai gai ya wangale
masa kopa ya shigo.
Suka tsaya jikin motar da Rumaisau tazo da ita suna jiran
karasowar sani . rumaisau ta rungume hannu a kirji tayi
puska ma’ana ta shiryawa shegantakar da sani mijin
hapsat zai zo yayi mata, tunda ya saba,
lallai kuwa idon masu hidima da ke karakaimar yi masa
maraba da xuwa bai tsure shi ya kasa girgije su ya nupi su
kai tsaye ba.
Hapsat na dan boye puska tana satar daria tayi masa
sannu da zuwa hankalinsa na kan rumaisau yana mata
kallon sama da kasa a karshe yace a’a yau mutanen
zuhdu ne suka tuno da mu?
Ta tuno da ita dai Allah Ya sani ba dan kai nazo ba.
Ta tare shi tana nuna masa hanyar wucewa ya tuntsire da
daria yace matsalata dake kenan sai ki dinga dagewa sai
kinyi pada kuma da yake ba dabiarki bane sai ba yayi miki
kyau har tapia ke nan.
Bazaki zauna mu gaisa ba gashi naga puskarki da abin
karatu…
Wannan kalaman nasa suka sata daria kawai ta bude
kopar mota ta shige suna dan barkwanci har ta pice…
Ta tattara duk wata sabga da zata iya dugunzuma mata
hankali a ratuwarta ta watsar, in sako ya shigo wayarta ta
daina budo shi inta hau fb ta share inboz sai komai nata
ya dawo dadai.
Sati daya a tsakani sai mahaukacin masoyi ya dawo
kwado mata kira a waya da parko share kiran ta dingayi
amma daga bisani sai ta yanke shawarar ta daga wayar

�suyi ta ta kare ita da mai kiran, amma idan ta daga sai
iska shuuuu…
Babu motsin murya sunyi haka ya zarce sau goma a
karshe kawai sai tayi blockin din layin sa gaba daya a
wayoyin ta ba tare da jin cewa zata yi nadama ko kaico
ba.
Sati na biyu akayi rasuwa a kauyen su Rogo hajia nada
ganawa da liyitanta a Egypt daidai wannan lokacin bisa
larurar ciwon sugar da take pama dashi, alh kuma tare
dasu tapi saboda haka ta wakilta Rumaisau taje gaisuwar.
16/02/2013
tana zaune cikin yan uwa a gidan gaisuwar har bayan
sallar azahar sannan ta tapi gidan Goggonta karpe uku
take jira ta karasa ta dauko hanyar dawowa gida saboda
haka ta kimtsa komai tana zaune kawai.
Goggonta ta shigo tana mata wani irin kallo sannan tace
Yushau bai san ke hajia ta turo ba sai yanzun nan nake
pada masa.
Rumaisau ta daidaita maganae goggo a memory dinta
amma ta rasa gane ta inda maganar ko wani abu a cikin
ta zai ampaneta, saboda haka ta hadiye a sanyaye tace
ashe yazo?
Goggon ta amsa mata eh tun sape yana nan ai ina
tsammamin ma ya riga ki zuwa.
A dai ci gana da hakuri Ubangiji Yana son bayinSa masu
hakuri, rayuwar dai kina ganin yadda take hutsirewa kana
tsaka da kara mata burika, wadanda kake kokaawar
imma a sannu ko wadanda kake son sawa karpi rauwar
Garbati nan ta isa mutun aya Ruma, shekaru goma sha
shidda bai leko gidan ba yana can kudu da kyar akayi
masa kiranye ya dawo gida anata parin ciki da murna har
anyi masa matar aure kinga duka duka bai hada sati 2 da
dawowarba Allah Ya karbi abinSa , ai wannan gudun
dunia wajibi ga mai son cikawa da imani
rumaisau jinta kawai take ta san waazi take mata abin da
take waazi a kansa ma ta kasa tantancewa musamman da
yake akwai batun yushau da aka yi shimpidar waazin a
kasan ta kasa gane me goggo take son nusassheta akan
hakuri da yushau, wanne tawaye take da bukatar ta yi
hakri akan sa?
Amma dai da yake baya da jayayya sai ta rausaya kai tace
Allah Ya samu cika da imani.
Goggo na amsawa hakan yayi dadai da shigowar Yushau
cikin daikin puskar Rumaisau babu yabo ko pallasa ta
taishe shi sannan ta mayar da hankali akan wayarta, tana
dube dube goggo ta sa musu ido a pakaice yushau na
satar kallon rumaisau yace nansan bada mota kika zo ba
ko?
Ta dago sarato tana kallon sa amma yanayin puskar
hakurinta ta hana a gane yadda ta karbi batun muryarta
na rawa tace hakane motar haya na hawo.
Yadanyi dariar da yake tunanin zata sami matsuginni a

�zuciyarta yace aina sanki da tsoron tukin daguwar hanya.
Ta share daria da batun nasa hanyar muyar da hankali a
wayar ta tana nazarin sakonnin makaranta rubutun ta a
jaridar Aminiya,
karpe nawa zaki tapi?
Ya pada kamar bai damu da yadda ta share shi ba ta dago
agogon hannunta ta duba ba tare da ta bude shi ba tace
ina jiran karpe uku ta karasa ne sai na komai shima ya
duba agogon yana padin nima ita nake jira sai mu koma
tare ta danyi kasake bukatar tasa na mata kururuwa a
kwakwalwa sai pamar kwakwalwar cetayi aikin da
zuciayar nata ta kasa, wato ta girgiza kai tace nayi
alkawari da dan mashin zai zo ya kaini tasha,
kai tsaye ya amsa mata sai na biki na dauke ki.
Bai jira cwarta ba ya pice abinsa. Sararo ta hada binsa da
kallo da sauraron wayarta mai take shigowar sakon
murya, sai da ya pice ta sauke idon akan wayarta cike da
rudani da mamaki shakarunta nawa da yankewar samun
sakon murya a waya.? A lokacin da take samun sakon
wayar ma daga wani muhimmin mutun ne a duniyarta.
Wasa! Tana budewa sai ga lambar mahaukacin masoyi
kawia sai ta mike ba tare data shawarci kanta ba , goggo
ta dan bita da kallo ita kuma ta tsawaita muryarta tace
goggo yau na manta banje hawa dutse ba, mintina
ashirin bari naje na dawo.
Goggo da yake ta san rumaisau da maganar son hawa
dutse bata zargi komai a ranta bam ta santa duk sanda
tazo ta kan ware lokaci ta shiga daji ta hau dutde shi yasa
yanzu ta amsa mata da cewa ai da yake ba zuwan
nustuwa yau kikayi ba kiyi sauri to ki dawo kije gidan
gausuwar kizo ku tapi kar ya gaji da tsumayinki ya tapi.
Ga yamma ga wahalar mota kinga babu dadi.
Rumaisau na kokarin picewa tace idan ya gaji da tsumayi
kawai yayi tapiyarsa dama ina da ajandar kwana idan hali
yayi.
Goggo bata samu amsa mata ba ta kule.
Ba zata iya tantance yadda akayi ba ta isa wajen dutsen
ba, ta sulale a sanyaye ta haye samansa sannan kamar
yadda ta saba ta siga juyawa a hankali tana hango
karshen gari (harizone )
wannan aladar muhimmiyar gaske ce a rayuwarta dan ta
kan kara mata imani da tsoron Allah wanda Ya halincci
wannan makekiyar duniyar da take zagayawa a cikin ta,
duk kuma da girman nan nata sai ta zama bata isa abin
iya kallo ba cikin abin da Ubangiji ya halitta amma sai ya
kebance ita kankanuwar duniyar d niimomi masu tarin
yawa, Ya karrama dan Adam a cikin ta sannan Ya bashi
zabin makomarsa a hannun sa, a cikin ta aljanna ko wuta,
wanda yabi Allah cikin ta yayi kunci a gare shi to
muminancinsa ya bayya na, wanna ya ki yarda da
AllantakarSa ko ya zama pandararren bawa to tayi masa
yalwa rabonsa kenan.

�A yanzu hawaye ne ke diga a puskarta ba kuma wannan
karatun kadai ya sanyata hawaye ba har da tuna yadda
duniyar nan ta shude mata da mutun muhimmi a cikin
ta, kamar yadda ta tabbatar ita ma wata raba zata shude.
Rauninta kuma ke raya mata ba zata taba samun wanda
zai maye mata gurbinsa ba, wannan tunanin ne ya pado
mata da na sakon mahaukacin masoyi, a rikice ta zauna
dandamalin dutse ta dauko wayarta a jaka cike da doki
hannunta na karkarwa ta danna muryar…
Rumaisau kin taba nazari akan zucia?
Harumin gaske ne ke rike akalarta ya ja sabanin ta jashi,
tawa zuciyar kamar ni take ja. Ma’ana ban cika jaurimi
amma na kasa yarda ni rago ne dan na rike hujjar
zuciyata na ja ne ga alkhairi ne wato ke.
Zuciyar tawa na da karpin hali ko?
Bana ganin bakinta ni kuma dan ta gamsu kin hada
dukkan alkhairan da idan anyi paputuka a kanki ba a
sarayar da lokutar a wopi ba, dan ma duniar nada abun
tsoro ko?
Gangancin shigar haske cikin duhu da shigar duhu cikin
haske ya isa kada zuciyar mai imanin mutuwa wadda
bata bukatar imani cikin sharudanta, ga wanda ya yarda
da ita da wanda bai ma yarda da ita bam duk ba wanda
take ragewa
duk sanda na yi tsaye cikin lambu ina kallon sararin
samania sai na cika da shakkar anya kuwa ozone layer da
akce yana kekkecewa ne yake kara gudun dunia ba
waccan mutuwar ke kusatoni ba?
Duk sanda na tuna haka sai nayi kwalla ina ganin kamar
zanyi mutuwar da babu gata, wato wadda na ke so bata
yarda ina son ta ba.
Mukwana lapia.
Bata gama tantance matsayin da zuciyarta da azancin ta
suka karbi sakon mahaukacin masoyi na yanzu ba ta
hanga yushau ya nupo ta kai tsaye yana ta sauri kamar
mai shirin tashi sama..
Ambaton MUTUWA wadda take da kishiyar rayuwa
asakon mahaukacin masoyi ya sata kallon Yushau na
tahowa garau!
Saboda tunaninta da yake son tino rayuwar ta ta baya.
Yau da gobe a rayuwarta.
Mutuwa a cikin rayuwarta.
Kaddarori marasa dadi na rayuwarta.
ASALIN RUMAISA’U.
Mahaipin ta…
.
in shaa Allahu gobe zamu ci gaba daga inda muka tsaya..
.
Dan AuntyGORAN DUMA 5
.
.
ASALIN RUMAISAU

�Mahaipinta Aliyu Ahmad dan karamar hukumar Rogo ne
a kano. Mahaipiyarta Khadija inyamura ce mutumiyar
Enugu wadda ta musulunta a hannun mahaipinta sukayi
aure da zama a garuruwa daban-daban kasancewarsa
dan sanda.
Mahaipinta dan dangi ne sosai a kauyen Rogo da cikin
garin Kano duk da cewa su biyu ne kacal a gurin nasu
mahaipan wato shi da kuma yayansa Usman mahaipi ga
Yusha’u da kannensa mata hudu sai Mubarak auta,
mahaipinta da mahaipiyar ta akwai zama na soyayya da
pahimtar juna mai kwari a tsakanin su, Allah bai wadata
su da iyali masu yawa ba daga yayarta Balaraba (Aisha)
sai ita auta har a halin yanzu wajen uwa da uba.
Bayan rauni na kasanxewarta a jinsin mata masu rauni
sai wata jarrabar Ubangiji Yayi mata na kasancewarta
daga masu pama da larurar nan ta sankarar jini (sickle
cell ) cutar da gatan da iyayenta ke nuna mata bai hanata
tasowa cikin wata irin mawuyaciyar rayuwa ba , alal
alakka sun karbi kaddarar haihuwarta da Ubangiji Ya
nupe su dayi suna godia a gare Shi tare da rashin gazawa
ko kosawa cikin tarin dawainiya gare ta yadda ya kamata,
duk wani sikila ya samu.
Iyayenta naji da ita suna tausaya mata suna tattalinta
ninkin yadda suke tattalin yayarta Balaraba sun jure duk
wani alayi na ciwonta, kai karewa saboda ita innarta ta
koma karatu bangaren lapia bayan tayi digirinta na parko
akan Na’uwa mai kwakwalwa (computer engr.) kapin
aure, bayan sun haipeta da shekara daya ta karkade
zaninta ta koma makaranta inda ta karanto wanda ya
kara taimaka mahaipiyar kwarai wajen yadda take kula
da rayuwar ta.
Tayi karatu a tape kuma cikin gata kamar yadda ya
kamata har matsayin kammala babbar sakandire ta pito
da sakamako mai kyau, saboda haka ta sa ran shiga
Jami’ar Bayero ta kano dan karanta aikin jarida.
A daidai wannan lokacin mahaipanta zaune a enugu
saboda haka ta debo zaman karatunta ba dan son ran
iyayen ba ta dawo wajen yayan mahaipin nata Alh Usman
wanda ke zaune a kano kuma shahararren dan kasuwa a
kasuwan kantin kwari.
Daidai wannan lokacin Balaraba yayarta ta auri Mukhtar
ma’aikaci a garin Abuja , shima Alh Usman Ya aurar da
yayansa mata uku, Atika, asiya, maimuna sai Hapsat kadai
wadda take tsararta sannan Mubarak sai ko babban
yayan su Yusha’u da ya tasamma zama tuzuru babu aure.
Yushau ba a gaban iyayensa ya girma ba tun daga yaye
kakarsu ke rike dashi a Rogo har bayan rasuwarta ma sai
yaci gaba da zama inda yapi wayo , can yayi firamare da
sakandire yazo gidan su kano yayi NCE a FCE kano bayan
kammalawan sa saboda sabo da rogo sai ya kuma
komawa can ya kama aikin koyarwa amma idon kudi da
ya gani lokacin zaman karatunsa a kano yake zuwa

�kasuwa gun mahaipin sai ya hana shi mayar da hankali ga
koyarwar inda bai hada shakaru biyu cikinta ba ya ajiye
ya dawo kano yaci gaba da harkokin kasuwanci.
Duk sauran kannensa ma sunyi karatu daidai gwargwado
na iyakar sakandire suka yi aure, Asiya da Atika da suka
auri yan boko sun sami damar ci gaba har sun para aiki,
amma Maimuna na zaune a gida da kasuwancinta,
albarkacin Rumaisau yabawa hapsat damar dorawa daga
sakandiri bayan nacin ta sami B.U.K ta gaza sai ta bige da
sa’adatu Rimi collage.
Hankali da nutsuwar Rumaisau tare da rashin kuzarinta
wani abu ne da sam baya dada yushau da kasa, yana
mata kallon wata muguwar shagwababbiya kuma mai
shegen raki, wadda yake ganin ba a kanta aka para ciwo
ba amma akwai alamar tapi kowa kururuta shi, kullun ita
ke nan cikin ciwo da neman uzuri ayadda ta baro gidan
su suke kirkirar mata shagwaba da mayar da kai baya
haka anan gidan nasu babu wanda ta rage, alh da Hajia ,
hapsat da Mubarak kuma suka pi kowa taya bera bari a
wajen su komai na Rumaisau na musamman ne kai
saboda Rumaisau sun hakura da yawa daga jin dadin
rayuwar su,
saboda Rumaisau Alhi ya cire duk wani A.C a cikin gidan,
panka idan Rumaisau na guri cikin su hudun nan babu
mai shan iskarta, in kuwa shi ya guntse ido zai kunna duk
zasu taso kansa da korapi.
Duk wani aikin gida na mata babu ruwan Rumaisau da shi
ko ta sa kanta zatai hajia kan hana, abincinta na
musamman ruwan wankanta na musammam, duk inda
zata pita kuma sai anyi dawainiyar da ba zata yi tapiar
kasa ba,
ba ta da aikin da ya wuce taci ta sha ta pita yawon
makaranta, anjima kuma ta ishe su da rakin ciwo.
Ba wannan ne kadai abin da ke damun Yushau akan
rumaisau ba, har da matsayin karatunta wanda sam baya
kaunar wata mace ta taka matsayinsa, in kuma har ta
taka din to yana mata kallon wata gagara kundila a duk
wani nau’in halin tsiya.
Wadannan dalilan ne suka hana shi iya boye kin da yake
wa rumaisau wanda ya hada da hapsat saboda tattalinta
ga rumaisau da kuma kama turbar rumaisau na zurpapa
ilimin boko.
Hakurin Rumaisau da zaton alkhairinta yasa bata taba
hasashen yushau ya tsaneta ba, pahimtar da tayi masa
kawai shine shi daban ne a cikin gidan mai wani
murdadden hali da kake kasa passarawa, yana da pushi
yana kuma da halin sauye-sauye, saboda haka ta koyi
zama dashi, bata cika nuna shigarta wani hali a gaban sa
ba dan gudun yaki bata muhummanci taji haushi, bata
daguwar hira dashi , bata neman taimakonsa ko wanne
iri, kuma idan hajia ko Alh sunyi masa umurnin kaita
makaranta ko asibiti yana paman kumburi ta kan bashi

�hakuri tare da karawa kanta nustuwa dan kai yaga
giggiwarta, amma duk da haka bata tsira ba,
akwai wani lokaci da Alh ya sanya shi kai ta taronsu na
masu ciwon sikila ya jirata har aka tashi taron, a hanya
sun taho yana paman cika da batsewa har ya pashe da
cewa ” inda zaka san ciwon nan shipcin gizo ne har da
wata kungiyam wai dan tsabar lalacewar zamani ciwon
ake wa kungida ko ya san ba ciwon ne ya dame ku ba
wata hanyar neman kudi kawai kuka mayar da ciwon.
Rumaisau tayi murmushi tana kallon tagar motar kapin
da kyar ta samo abin cewa ” yaya yushau kamar yin
kungiyar zai pi rashin ta ampani, ni dai tana kara min
imani da godia ga Allah wanda ya halicce mu yadda Ya so
ba dan kiyayya ba, sai dan Ya zamo jarrabawa a gare mu
kawai dai kayi mana patan ya zama mana kappara.
Yushau yayi wani tsaki sannan ya tsule bakin sa.
Shekararta ta karshe a BUK hapsat ta kammala NCE har ta
para aiki, mahaipanta sun dawo Abuja da zama a wannan
shekarar ne ta hadu da gwarzon masoyin da take jin har
dunia ta nade baza tayi irin sa ba.
Ba wai tana rasa masoya ba ne, sai soyayyar bata wani
nisa saboda rashin goyon bayanta, ko kuma in sun san
matsalarta su kauce.
Sun hadu a wata laraba ne tana tsaye a bus stop cikin
BUK new site tana jiran motar da zata kai ta old site ita
kadai ce tsaye a wajen sai pama take da rikon tapkekiyar
lema a hannu, saboda hadarin daya para daurewa, zai iya
zubar da ruwa bagatatan, saukar ruwa a jikinta kuwa
wani tushen tashin hankalli ne da zai iya motsa ciwonta.
Daidai wanan lokacin Auwal Yazo giptawa ta gabanta da
motarsa.
Tabi motar da kallo cikin tunanin yadda suka kwashe da
Mominta a hutun daya gabata.
”Rumaisau da zaki iya tuki a kano sai na sai miki mota,
saboda yau da gobe duk sapiyar Allah da yammaci sai na
tuno yadda zaki pita ko zakii dawo gidam sai na dinga jin
kamar zanyi tsuntsuwa nazo na dauke ki m na san
wahalar da dalibai suke sha”
ta dubi mahaipiyarta cike da so da kauna tace momi ai
kina min addua in Allah Ya so ba zan tabe ba.
Momi ma ta zura mata ido tana murmushi tace duk da
haka zan iya siyen motar?
Ta kada kai tace in hankalinki zaipi kwanicia ki siya
mana…
Momin ta tareta da padin to wacce iri kike so pada min
idan kudina basu kai ba in nemi taimajon dadinki.
Rumaisau tayi daria tace ta daidai kudinki nake so.
Momi ma ta sake yin daria tace shikenan zan baki
mamaki.
Auwal ya kula da kallon da Rumaisau tabi motarsa dashi
ta madubi. Kasancewar shi ma ya sa mata ido kawai sai
ya taka birki , sannan yayo baya ya risketa, ganin haka

�yasa ta dauke puskarta zuwa kallon wani gurin daban,
tama ajiye lema ta bude jaka ta ciro gilas ta kwama.
Auwal data kara jan hankalinsa sai ya bude mota ya puto
ya zagayo wajen tana share puska ya dubeta sama da
kasa yace ” Mace! mace akwai waskiya, yadda kikayi
puskar nan badan naga sanda kika zubo min ido ba in na
kwana dubu ina rantsewa babu wanda zai yarda idan
nace kin kyasa.”
da sauri ta dago ido ta dube shi sannan ta dubi motar a
takaice tace ba kai nake kallo ba…”
ya tare ta da sauri wa kike kallo?
Ta nuna masa motar tana cewa gata ai tapi ka kyau.
Ya danja da baya baki bude na alamar shan mamaki ya
kallo motar tasa sannan ya dubi kansa yana gyara kwalar
riga tare da gilashin idon sa cikin daria sosai ya dapa
motarsa yace yanzu wannan tapi ni kyau don Allah?
Dube ni pa ki gani son kowa kin wadda ta rasa , ni ba
dogo ba, ni ba gajere ba, ni ba pari ba ni ba baki can ba,
ga idom ga dogon hanci, shape din ba irin na maza ,
komai yaji pa kar ki bari kiyi asara yarinya.
Mota ki kayleta in kina raye sai ki ga kinyi wadda tapi ta…
Nipa na ma tsaneta daga yau… Dan kishi ne dani…
Yanzu ta daga kai suna duban juna ita dashi kai tsaye
bada zummar komai cikin ranta game da shi ba sai game
da maganganunsa kasancewarta mai sanyin hali tana son
mutun mai barkwanci, ba ta sami abin cewa ba ya rigata
da padin yaya naji zaki danyi manejin tapiyar dani?
Karon parko tayi murmushi ta girgiza kai kayi hakuri a
patar bakina kawai kalmar ta tsaya, bani motarka da kallo
amma zahiri ba ita din nake nazari ba, wata duniyar
tunanin na tapi daban kasan ana haka ko?
Ya kada kai yana murmushi ma sani amma dai kinji nace
bana son kisiya?
Ta sunkuya tana murmushi ta dauki lemarta ta mike tana
padin kodai kishiyi?
Sukayi daria su duka ya karbi lemar hanun ta. Zo mu tapi
kinga ruwa na shirin sauka kai ya daki puskarki yayi mata
lilla.
Ta girgizakai tana murmushi nagode kawai amma bana
hawa lift.
Da sauri ya tareta waya pada miki lift zaki hau?
Ke da motarki.. Na rantse zaki iya shape komai a duniata
saboda haka kece alparmar tawa ba ni zan zama
alparmarki ba.
Ta kara dubansa da kyar a sanyaye tace wannan dokin
pa?
Daga ganin sarkin pawa sai miya tayi…”
ya sake tareta da padin watalila na kalla naji wata
kwakkwarar zumunta ta sarkape zucia ta, da na karaso na
kalli puskarki sai kawai naji mun zama JINI DA TSOKA
daya.
Ta sake duban sa da kyau tana daria abin da take ji a

�ranta game dashi, shine ya iya dadin baki, da bata
dandani shekaru da yawa a dunia ba , parat daya zai
wapce imaninta.
Ta lumshe ido kai tsaye tace bana son bata maka lokaci
ko juyar da karramammun kalamanta, gashi ciki dole na
zabi daya.
Kai tsaye shima ya amsa kin zabi bata min lokacin indai
ba kishia ne dani ba, karramammun kalamaina karki
wani kalli karancin su, yadda ya kamata su pito a kunnen
ki ne, wallahi ban tsara su dan in burge ki ba, zo mu tapi
don Allah.
Bai jira cewarta ba ya bude mata kopa. Ta danyi jim sai ta
kasa tankwabewa ta shiga moyar.
Ya rupe sannan yazagaya ya shiga yana mika mata
lemarta ya tashi motar,.har suka zo bakin gate kalma
daya ta hada su, menene sunan ki?
Kai tsaye ta amsa masa Rumaisau Aliyu Ahmad.
Yace sunan ki mai dadi, ni sunana Auwal Ibrahin Hadi.
Bata tanka ba shima baii kuma tankawa ba har suka zo
bakin gate wata iska mai karpin gaske ta taso da alamun
yanzu ruwa zai sauke, kirjin Rumaisau ya para dukan
uku-uku cikin matsananciyar pargaba ta dubi maza da
matan dake tsaitsaye cikin tashin hankali , ta tabbatar duk
yadda hankalin su zai tashi bai pice pargabar zasuyi mura
ba, ita kuwa in ruwan ya daketa zai wahala batayi ciwon
da ya kusantarta da ita da kabari ba.
Rage gudun da Auwal yayi yasa pargabar ta karuwa,
saboda zaton sauketa zaiyi amma sai taga ya nupi titi zai
haura, ta sauke ajiyar zucia muryarta na sarkewa ta dube
shi tace da ka taimaka ka dauki matan can nasan baza a
rasa wadabda zasuyi hanyar da zakayi ba, za ka sami lada
idan ka taimake su.
Ya dan ja pasali yana duban titi ba tare da ya dubeta ba
yace.
allah ya kawo mai taimakon su ni bana daukar mata a
motata.
Ta dan juma tana duban sa duba na rashin pahimta
sannan tace ni ba ka gane nawa jinsin bane?
Yayi murmushi ba tare da ya dubeta ba. Kakkarpar alakar
da zuciya ta ta kulla dake ya koro wancan kudurin nawa
daga naki jinsin, kin zama yar gida a zuciata da duk wani
abu da na mallaka.
Ta gaji da kallon sa ta kawar dakai . Ruwa ya para sauka
da karpuli cikin sauri ta balle jakarta ta puto da rigar
sanyi ta saka tana kumbiya-kumbiya.
Bai tanka mata ba amma dai hankalinsa na kanta duk da
idonsa na titi, tana bayyana alamun jin sanyi amma
kawaicinta ya hana ta zuge gilashin bangarenta, kuma da
hakan yasa yayi mata aikin da ta kasa yana cewa na lura
kunama ce ke, kawaicinki kuma na son hanaki abinda
kike so…
Tayi yar daria ta amsa nida na zo ci rani har ga Allah bai

�kamata in zake ba.
Ya watsar da wannan batun nata yace ina zan kai ki?
Tayi dira-dira alamar canki-canki sai ta kasa zabar gurin
zuwa tayi shiru kawai sanyi na kadata.
Hankalinta yayi gida amma ta inda zata bi taje?
Ina zata pake ta sami motar?
Ya juyo yayi dan nazarinta cike da mamaki yace ina zaki
je?
Muryarta na rawa tace ai na kasa zaba ne, bana son sanyi,
ruwa in ya dake ni illa yake min, da makaranta zanje
amma na pasa saboda sanyi, yanxu inka sauke ni kapin
na samu motar ma ruwan yayi min abinda yaga dama.
Yaci gaba da kallon ta cikin nazari bai pahimci abin da
yake son pahimta ba ya kada kai yace nima ba zan iya
ajiyeki ruwan ya dake ki ba, ina da ganawa karpe uku sai
dai ayi min uzurinta, inane unguwar ku.
Muryarta taci gaba da rawa saboda laipin da takejin zata
yiwa kanta da gidansu, a ganta saurayi ya sauketa kamar
zubar da mutunci ne, amma kamar wannan zabin zaipi
dukan ruwan.
Na gode Allah Ya saka maka da alkhairi, a Gandun Albasa
nake.
Yace hanyarmu daya kenan ni a Na’ibawa nake, ziyara na
kawowa wani malamina shekaru na biyu da barin
makarantar nayi digirina na para aiki a karkashin
gwammanti,
ya kamata na ajiye iyali Allah bai kawo ba sai yai Allah
Yayi min katarin daura damba,
Rumaisau tayi dip kamar ruwa ya cinyeta tausayin kanta
ne ya hanata nazarin amsar da zata bashi taji kaunarsa a
ranta, sai dai taki yarda irin kaunar da take dorewa da
aure ce, kauna ce kawai irin wadda dan Adam ke wa
wanda yake zaton mutumin kirki ne ko kuma wanda yayi
ma alkhairi?
Tayi sararo tana kallonsa kawai yana jin kallon da take
masa a jikin sa, amma ya hadiye ya juya ya kalle ta.
Ta juya a hankali tabi tagar da kallo tare da sauke ajiyar
zucia ba tace komai ba.
Bakida abin cewa akan abin da na pada?
Ta girgiza kai a nuste tace kar ka batawa kanka lokaci
nasan ban cancanta zama iyali ba.
Yayi saurin yi mata duban rashin pahimta amma ya
takaita azarbabi wajen ce mata Ai ina tsammanin ba ayin
komai babu hujja ko?
Ki pada min dalili dan duba na gani.
Ta muskuta tace dashi don Allah kayi hakuri.
Yayi kasake yana kallonta sannan yace indai ba laipi
zanwa Allah ba to bazan iya hakura ba…
Ta tare shi da padin ina patan nan gaba ba zaka zarge ni
da rupa-rupa ko yaudara ba?
Ya ki daukar maganarta da muhimmanci ba tare da nuna
damuwa ba yace ina saka rai alkhairi ya biyo baya, idan

�kuma akasinsa ya samu zan dogara ga Allah, amma ki
sani idan akwai laipinki ciki Allah ne baZai barki ba.
Musamman da yake a rupe kike ba ni uzurinki.
Tayi shiri kawai shi kuma ya share maganar ya shiga
tambayarta karatu, da wani abubuwa da yake jin suna da
muhimmanci a cikin alakar da yake son kullawa da ita,
cikin ikon Allah suna wuce Gadon kaya babu ruwan babu
iska ko hadarin ma babu saboda haka taji ranta ya apu da
son ta sauka ta hau motar haya ta karasa, amma ta kasa
yi masa magana har sai da aka kira shi a waya ana
nemansa wajen taro ya bayar da uzurin sa yana sauke
wayar tace kawai ka sauke ni anan na shiga mota na
karasa, sai ka wuce sabgoginka,
da yake tun parko ke ika kirkiramin sabogogin ba, karki yi
mamaki inna ki bin umarninki. Dole tayi daria ta share
zancen , ya tsayar da motar a harabar gidan su yana dan
zuba mata ido saboda yadda yaga kamar ta kadu da
ganin wani da ya tsaya da motarsa kusan lokaci daya
dasu.
Da sauri ya kallo motar dan ganin tana rawar jikin
picewa, ta juya ta dube shi da duban rashin pahimta ya
nuna Yushau yana padin wanene wancan?
Ta dubi Yushayu sanan ta dube shi atakaice tace Yayana
ne.
Yayi zuru yana kallon yushau haka kawai yaji hannkalinsa
baikwanta da shi ba sam ya kada kai bisa dole ya bude
kopar suka puta lokaci gidam da sauri ya nupi yushau
dake kokarin rupe mota yayi masa sallama tare da mika
masa hannu. A wulakance yushau ya amsa idon sa na kan
rumaisau sannan yace Yaya kuke da wannan?
Auwal yayi zuru yana kallon Yushau da rumaisau yadda
yushau yayi magana puskarsa babu walwala ne yabawa
Auwal damar nustuwa ya karance shi.
Akwai alanar nutsuwa a rumaisau sai dai a rikice ta debo
masa amsa dan Ajin mune.. Ya taimake ni ne saboda
ruwan da ya tare ni..hanyarsa kenan shi yasa ban nemi
sauka ba da muka wuce inda ake ruwan.
A gadarance yushau yace kina pada min hanyarsa ce dan
kun shirya kullun ya dinga dauko ki yana kawo ki ko?
Ban san iyakar tsawon lokacin da zan dinga pada miki
nan arewa ba kamar can kudu bane, babbar kazantace
aga mace ta dauki namiji aboki..
Ganin yana neman tsinkata ta tare shi da cewa larura ce
yaya yushau nayi gudun dukan ruwa ne .
Yushau yayi tsaki tare da yin gaba yana cewa duk illar da
dukan ruwa yake dashi ai bai kai na sayar da mutumci ba,
koda yake wayewarku ta halatta muku haramci.
Rumaisau tayi suguri ranta yayi mugun baci, ta san
yushau bai iya magana ba sam, haka yake yinta kamar
kashi, amma a yau ta para shakkar dan tazo cin arziki
gidan sune,
a sanyaye ta dubi Auwal da yayi shiru rungume da hannu

�yana kallon kasa tace na pa gode zan shiga ciki, ya dago
da alamun tunani ya dubeta me yasa kika ki pada masa
gaskiyar matsayin da na zaba mana?
Sai kika alakanta mu da jabun dangantaka?
Ta dan ja nunpashi sannan ta amsa har yanzu kai kake
kidi da rawarka, da zaka bi ta tawa zamuyi sallama ne mu
rabu har abada, karatu ya kawo ni garin nan yakamata
naji dashi shi kadai. Mts! Ni bana son hargitse-hargitse
wallahi.
Ya pahimci cikin bacin rai take saboda haka sai da ya
shirya kalaman da zai mata sannan yace kina da wanda
kika tsayar?
Ta girgiza kai , puskarta a dauke, ya numpasa yace idan
haka ne na tabbatar kinzo kano ne dan mu hadu mu auri
juna ba tare da nayi gibi a karatunki ba, ki daina
gaggawar yanke hukunci akan lamarin rayuwa da hakan
gara ki zama mai dabar tsara al’amuranki, ina neman
alparmar kar ki koreni.kuma ban matsa miki ki so ni ba,
amma ki bani dama mu pahimci ko zqmu iya tapia tare.
Yanzu idonta cike yake da kwalla saboda takaicin kalaman
yushau gidan su kawai take tunawo da yadda take da
kima da mutunci a cikin sa.
Auwal na ganin kallarta ya dan shiga damuwa amma a
nutse ya tausasa murya yace mata idan akwai matsala
dan Allah ki pada min kuka na nupin damuwa. A
kalamaina banga abin da na pada da zai bata rai ba.
Ta kirkiro murmushin karpin hali dole tace masa babu
komai Allah Yayi mana jagora.
Tun daga wannan ranar Auwal ya zame mata wani barin
rayuwa ya kware da samar da mahallan parin ciki a
zuciyarta da kirkinsa da kuma yadda yake kula da ita da
damuwa a cikin abin daya dame ta.
Kullun sai yazo gidan su tare da cewa yana bata mata da
yawan lokutai a waya, haka kuma takanas yake binta
makaranta ya daukota, babban zunubinsu da ya tsayewa
yushau a rai kenan saboda imanin da yayi na cewa duk
yarinyar da ta je jami’a sai ta lalace, ya rasa yadda zai
pahimtar da hajia da Alh a matsayinsu na wadanda
kamar su ke waliyantar da Rumaisau saboda kyan hali.
Rumaisau ta para nisa cikin abind a bata zaba tsarabarsa
a rayuwar ta ba wato SO, tana ji a ranta ita nakasasshiya
ce duk yadda so zai zo mata in ta amince masa wata rana
zai zame mata madaciya, amma a yanzu Auwal ya ture
wannan tsarin a ranta sai ya barta da zullumin yadda
rayuwa zata kasance musu a gaba. Zai rabu da ita ne idan
ya san ita sikila ce ko kuwa zaiyi shahadar auren ta?
Zabi na karshe ne patanta, sai dai zuciyarta na wuyatantar
da yiyuwar sa.
A yanzu sun pice watanni uku tare duk wani laulayi da
alayin cututtukanta babu wanda auwal bai gani ba, yau
kapa ciwo gobe cikim jibi zazzabi, gata mura… Kai shibai
taba ganin mutun mai laulayi kamarta ba, amma wannan

�bai gutsuri komai cikin soyayyarta ba sai ma kari saboda
tsabar tausayin da take bashi, kuma laulaye-laulayenta ne
ya koya masa tarin hanyoyin da zai nuna mata kulawa,
dan haka ya zama dan gida dan gaske a zuciyarta da
zuciyar kowa ma a gidan in aka yi gepe daya da
murdadden Yushau.
Asai dai duk wannan shakuwar tasu ya rasa dalilin da yasa
rumaisau taki amince masa manya su shigo maganar, ya
bata lokaci ya kara mata amma har yanzu ta kasa gabatar
masa da uzuri, sai dai hakan yaki ya dame shi dan yana
da yakinin ya kai matsayin da yapi karpin yaudara a
zuciyar rymaisau sai kawai ya zuba mata idon ganin
gudun ruwa, musamman da yake karatun nata yazo
karshe..
.
Dan Aunty.
July 31 at 8:26 PM · PublicGORAN DUMA 6
.
Ya bata lokaci ya ‘kara
mata, amma har yanzu ta kasa gabatar masa da
uziri, sai dai hakan ya ‘ki ya dame shi dan yana
da ya’kinin ya kai matsayin da ya fi ‘karfin
yaudara a zuciyar Rumasa’u, sai kawai ya zuba
mata idon ganin gudun ruwa, musamman da yake
karatun nata ya zo ‘karshe.
Wata rana sun fice goma na dare suna hira a
zahiri daurewa kawai ta ke saboda cikinta da ke
ta faman murd’awa. Ta daure din har suka yi
sallama ta shiga gidan a birkice, zta wuce ciki
Hajiya ta yi kiranta.
“Zo nan Rumaisa’u, me yake faruwa na ga kina
yamutse fuska?”
Ta ‘karaso ta zauna a gajiye.
“Wallahi cikina ke min ciwo”.
Hajiya ta dubeta cikin tausayawa, ta ce.
“Sannu, sai ki yi ‘kokari ki sha magani, Hafsat
taimaka ki murza mata tafarnuwar ki ta ce ki
kaw mata”.
Hafsat ta tashi ta 6arin jiki tana yiwa Rumasa’u
sannu ta wuce kicin ta d’ebo tafarnuwa masu
kyau ta 6are, ta dandaka sannan ta zuba ruwa
kofi daya ta tace da rariya ta kawowa Rumasa’u
ta shanye.
An fi awa daya kafin a samu ciwon cikin ya lafa,
wannan ne kuma ya sa Hajiya ta tsokano
maganar da ta ke jin yyinta ya zama dole dan ta
fahimci Rumasa’u, so ya rufe mata ido tana
shirin yin abin da za a ga laifinta.
“Rumasa’u kun ta6a maganar ciwonki da Auwalu
kuwa?”
Alamun damuwa da nadama ya bayyana a fuskar
Rumaisa’u, kwalla har ta cika mata ido, ta girgiza

�kai ta ce.
“Ba mu ta6a ba Hajiya”.
Cikin zura mata ido, Hajiya ta ce.
“Tyn farkon ne kika rasa hanyar sanar da shi
Rumasa’u?”
“Ban san za mu dore tare ba Hajiya”.
Hajiya ta yi shiru alamar nazari, sannan ta nisa
ta ce.
“Ni har na fara zargin ko ganin yawan laulayinki
ya hana shi turo manyansa. Ga su Hafsa suna ta
faman jiranki”.
Ta matse kwallar idonta tana amsawa.
“Ni ce na ke dakatar da shi Hajiya, kuma na kasa
sanar da shi dalili”.
Hajiya ta girgiza kai ta ce.
“Wannan kuma ba dabara ba ce kika yi, za ki ta
zama haka ne Rumaisa’u? Ai a rashin kira karen
bebe yake 6ata, ki kokarta ku tattauna lamarin”.
Cikin sanyin jiki Rumaisa’u ta ce.
“Shikenan zan kokarta Hajiya”.
Ta gama shin bacci ke nan ya mmako mata
waya, ta dauka da kasalar rashin ‘karfin jiki.
“Auwal ba ka jin bacci?”
Muryarsa a d’ashe ya amsa.
“Na kwanta ya ‘ki zuwa Rumasa’u, abubuwa
barkatai sun cushe a ‘kwa’kwalwata. Ga kadaici
ga matsaloli”.
Ta dan yi dariya ta ce.
“Me ya dami ranka haka Auwal?”
Ya sauke numfashi…..
“Kafin mu rabu na fahimci kamar ba kya jin dad’i,
na taho da tauayinki da neman hanyoyin da zan
samar miki waraka ko da na dauke kewa da
‘karfafa gwiwa ne, amma duk kin bi hanyoyin da
hakan za ta afku kin toshe. Na fara sarewa
Rumasa’u dan na fahimci kamar kin raba
zuciyarki biyu ne kin bar min daya na sani, dayar
kuma kike wahalar dani da ita.
Wata irin ‘kaunarsa ta dingo bijiro mata, tana
nemansa ta ‘kwalla, tana kokawar daurewa yana
gagara.
“Auwal wannan ne zai hanaka bacci? To in dai ni
ce ba za a haifi matsalolin da za su 6ata ranka
da ni ba. Za mu sami lokaci nan kusa mu
tattauna… Amma ina son ka a jiye a ranka
soyayyarka ce ke hana ni yin abin da kake
hasashe ina jinka da matsayin wani 6angare na
jikina, wanda rashinsa zai gutsire rayuwata,
amma na ‘kure fatan hakan zai gaza faruwa”.
A raunane ya ce “Saboda me? Rumaisa’u duk
yadda nake da matsayi a zuciyarki da sha’kar
numfashinki d’igo ne na matsayinki a wata

�zuciyar, na kuma dami raina da son kai ‘karshen
buri a kanki kafin mutuwa ta runtse ganina, ke
kuma kin kasa gane hakan…”
Ta yi saurin tare shi.
“Haba me ya kawo zancen mutuwa Auwal?”
Shi ma ya tareta da nasa batun.
“Ai ya zama dole, ‘karuwar burika, cika wasu da
su6ucewar wasu alamu ne na kusantar kabari sai
raina yake ciwo da hasashen mutuwa zata iya
riksta ba tare da na cika burin samunki ba.”
Ta fara hawaye sosai, dan haka ta jima ba ta
tanka ba, har ta fitar da sautin kukanta kadan,
sannan a cikinsa ta ce masa.
“Ba na fatan dai-dai da kwayar zarra in cutar da
kai Auwal, kuma bana son rabuwa da kai..”
Ya tare ta a dan ‘kuntace.
“Shikenan sai ki bar mu muyi ta bulayi a
soyayyar da ba ta da rana, wadda ta ki ta zuciya
ta saba da ta fatar bakinki, kina sona amma kin
kasa ba ni damar mu kasance ‘karkashin sunna…
wannan makahon so ne…”
Ta yi kokarin tare kukanta, ta ce.
“Akwai matsala ne Auwal, ni ke nan yau lafiya,
gobe babu. Zan zame maka dawainiya in gundure
ka, shi yasa ba na son cin karo da kukanka
Auwal”.
Ya yi dariyar da ta fad’ad’a masa ‘kirji ya ce.
“Wa ya ke dorawa wani lalura Rumaisa? In Allah
Ya so sai Ya yaye miki, ai babu cutar da ba ta da
magani. Ita kanta cutar ma wani maganin ce,
domin tana kankare zunubai… Ni ma da nake son
daukar dawainiyarki ladan zan samu idan na kula
da ke, duk sanda aka ce ba ki da lafiya sai na ji
da tare muke sai na fi samun nutsuwa…”
Ta ‘kara fashewa da kukan da ya tsorata shi. A
rikice ya ce.
“Wai don Allah me yake faruwa ne? Rumaisa na
kaa canko dalilan wannan kukan naki”.
Cikin kukan ta ce “Na gode da niyya da fatanka,
amma ciwo na mutuwa ce kadai zata raba…
Saoda haka aurena da kai yana nufin ka yi ta
danniya da hakuri a kaina har ‘karshen rayuwata,
domin haka Allah Ya halicce ni, haka kuma Ya so
ya ganni…”
Ya rasa fassarar da zai wa maganganunta, rashin
yanke shawarar ya sa shi yi mata tambaya a
gajarce.
“Wai wanne irin ciwo ne?” Kai tsaye cikin dakewa
ta yi karfin halin amsa masa.
“Sickle cell” Ya ji kamar ta doka masa guduma a
‘kirji, cikin ‘yan sakanni wasu miliyoyin tausayinta
da fargabar yadda lamuransu zai kasance ya

�mamaye masa ‘kirji, dan ya san ciwon sickle cell
ba da wasa ba kasancewar wani abokinsa sikila
ne ya dad’e da sanin yadda masu ita suke shan
kashi sai dai wannan ‘karamar matsala ce idan
aka kwatanta da neman makomar ‘ya’yan da za
su haifa.
Duk da a rikice yake bai kasa ‘ko’karin tattara
kalaman da zai ‘karfafa mata gwiwa ba.
“Mene ne matsala a kasancewar sickle Rumaisa,
ko ke kika yi kanki dan me za ki raba kanki da ni
ballatana Ubangijin da Ya yi ni Ya yi ki, ba domin
na fiki ba? Ki zama mai tawakkali da ha’kuri da
rayuwa sai matsalolinki su zame miki kaffara. In
kuma domin wannan kike gina katanga tsakanin
da kasancewa tare, to ni ban fahimci gatan da
kike son yi min ko kike son son yi wakanki ba”.
Yanzu ta rage kukan da ta ke, dan a zahiri
hankalinta ya soma kwanciya, duk da ta san bai
kamata ya kwanta din ba.
Ta nisa ta ce.
“Kar ka yi gaggawar yanke hukunci Auwal, ka
zauna ka yi tunani da kyaun duk matsaloli a
kaina ka lissafo suka ga yadda zaka iya tarbarsu,
yadda zaka dinga dawainiya da ni, dawainiyar
aljihu da ta KWANJI, ha’kuri da ni wajen kukan
ciwo da hakurin wasu kulawa daga gare ni
lokacin ciwo in duk wadannan sun zama sau’ki a
gareka Auwal makomar ‘ya’yanmu ba zata zama
sau’ki ba matu’kar ba ka kasance wanda ba zai
bayar da gudunmowar da ba zaka haifi sickler
ba”.
Ya ja numfashi sosai saboda rashin abin cewa,
amma dole ya nemo shi.
Ya ja numfashi sosai saboda rashin abin cewa,
amma dole ya nemo shi.
“Yin daainiya da ke, da kuma hakuri da laulayinki
ni ba zan ta6a kiransu matsala ba Rumaisa, ina
son ki soyayyar da nake jin ko mugun hali ne a
jininki ba zata gaza ba, bare wannan jarrabawar
ta Ubangiji da idan kika haye ta da tawakkali, na
haye ta da jurewa dawainiya da ke zamu iya
samun aljanna da ita.
Batun ‘ya’yanmu shi ne hanzari, amma wannan
zai hana ki aure har abada ke nan Rumasa’u?
Kafin haduwa da ni wanne tanadi kika yiwa kanki
a fannin aure, me yasa kike ganin zan bayar da
gudunmowar da zamu haifi sickler?”
Ta amsa masa a raunane.
“Ban ta6a fitar da rai zan yi aure ba, sickle cell
kuma ba ciwo ne da za a ce ka auri mai shi ya
zama waraka ba, domin za ku samar da iyali
irinku ne gaba daya, amma dai ban ta6a hasaso

�aurena da rayuwar auren wani abu ne mai sau’ki
ba. Ina sonka Auwal wallahi ba na fatan duk
wani abu da zai cutar da kai, na san kuma ko
yaya ne aure na zai iya zame maka matsala ko
ta fannin ‘ya’yanmu…”
Ya tare ta da sauri.
“Shi yasa na tambaye ki, wacce irin gudunmowa
zan bayar da kike ala’kanta ta da haihuwar
sickler?”
Ta jima cikin shiru, sannan ta ce.
“Idan ka ji a ranka zaka iya aurena, kuma a
gidanku za a barka, shi ne zamu tuntu6i likitoci
dan samun shawarwari, a iya maka gwaji kuma a
gano kai waye, ta nan zamu iya sanin makomar
‘ya’yan namu”.
Yanzu ya fara samun nutsuwa, saboda haka cikin
doki ya ce.
“In Allah Ya so cikin satin nan sai mu je asibitin,
amma ki sani duk yadda bincike zai nuna ba na ji
zai iya yi min katanga da aurenki. Ki cire shakku
daga ranki Rumasa’u, ina yi miki soyayyar d aban
san matsaloli a tare da ke”.
Ta yi shiru tsawon wasu sakanni sannan ta ce.
“Abin da na fi so da kai Auwal ka fara tuntu6ar
magabanka shawara a kaina, kar ka biyewa
soyayyar zuciyarka ka yi abin da ransu ba zai ji
dad’insa ba…q
Ya tare ta kamar a ‘kufule
“Rumaisa’u sickle cell ne yakai girman da ba za a
auri mai shi ba? Haba! Wannan maganar banza ki
ke…”
.
Dan AuntyGORAN DUMA 7
.
.
Ita ma ta tare shi a tausashe “Auwal babu yadda
za a yi ni da kaina in ‘kir’kiro abubuwan da zai
nesanta mu da juna, amma duk abin da yake
matsala ina guje mana shi kasancewara sickler
na san da yawanmu irin matsalolin da suke
fuskanta a rayuwa, ciki har da tsangamar da
dangin miji ke masu matsaloli (sicklers) da za yi
ta faman dawainiya da nauyi akan mijinsu ko
kuma haihuwar dawainiya da su. Auwal wani
lokacin ma mazajen ke tsangwamar matan akan
sun zame musu nauyi… Kai wata ba sikilar ba ce
idan suka taru ita da dangin mijin suka haifi sikila
sai ya tattara laifin ya dora mata, wata
mahaifiyar sikila da na sani ta ta6a bani labarin
yadda mijinta ya fito kai tsaye yake ‘kalubantarta
akan cewa matansa hudu, amma ita kadai ta ishe
da haihuwar sickler duk da cewa tare da mijin

�suka haifeta. Amma ka fahimta ba gudu nake a
tsangwame ni ba ko ko kuma a ‘kalubalance ni,
na rantse maka babu wata wuya da ba zan iya
jurewa ba, kawai dai bana sn ka yi abin da magabatanka
za su yi kuka da kai. Idan aure zai
shiga tsakaninmu ya kamata mu kori duk wani
abu da muka san ‘kalubale ne a rayuwarmu ta
gaba dan a gaban ba mu da lokacinsa abin da ke
gabanmu ma ya ishe mu”.
A sanyaye ya nisa, ya ce.
“Na fahimce ki, in Allah Ya so zan yi abin da kika
ce, amma dai dole mu hanzarta zuwa gwajin, ina
son yin tanadin dukkanin wata juriya a kanki”.
Ta yi murmushin karfin hali cikin saduda ta ce.
“To shikenan, Allah Ya za6a mana abin da fi
alkhairi Auwal”.
Ya amsa cike da farin ciki.
“Amin Rumaisa’u, Allah Ya sa mutuwa ce zata
raba mu”.
Ta yi dariya ta ce.
“Kuma ya zama ni zan rigaka mutuwa, na
tabbatar rayuwa zata yi min ‘kunci idan babu
kai”.
Shima ya yi dariyar, ya ce.
“To kin ga gara ni na riga ki mutuwar, saboda ni
ba zan iya jure rayuwar da babu ke din ba”.
Da dad’i ya cikata kawai sai ta amsa masa da
cewa.
“Ina sonka Auwal!”
Ya nisa cikin wani irin shauki ya ce.
“Ni na san ina yi miki abin da ya fi So
Rumaisa’u”.
Babu abin da ya motsa dan jua baya akan
soyayyar da Auwal ke mata, sai ma wani ‘karin
tattali da tausayi da yake mata. Ya daura
d’amarar sanin duk wani abu da ake gudunsa ga
sickler, nisali ko a ina yake idan iska ta taso a
wajen sai ya nemi Rumasa’u a waya, idan ta
shiga motarsa sai ya zuge gilasai tsab, sannan
duk wata sabga ta aljihu da zai mata ya juyar su
kaf akan abubuwan da zai taimaki lafiyarta,
dangin kayan sawa masu kauri da rufe jiki,
dogayen riguna, hijabai, ni’kab har da safar ‘kafa
da hannu. Haka nan 6angaren abinci mawuyacin
abu ne ya je mata ba tare da wani abinci da zai
amfaneta ba, ko da mafi ‘kan’katarsu ne wato
rake.
Tun daga nan hankalin Rumaisa da na iyayenta
ya kwanta, suke ganin lallai ta sami mijin
marainiya, Auwal ya zama dan gida a nan Kano,
Rogo har ma da Abuja kowa a dangin Rumaisa’u.
A nasa dangin ma Rumaisa’u, saboda haka na’am

�da girman gidan su Rumasa’u, saboda haka har
sun amince da aurensu.
Auwal ya kasa tarar mahaifansa ya sanar da su
Rumasa’u sickler ce, saboda ta tsorata shi da
yadda iyaye ke kar6ar lamarin dansu ya auri
sickler, sai ya ke shakkar goyan baya daga nasa
iyayen, musamman da yake shi kadai suka haifa,
yadda suke zumudin aurensa ya fahimci yadda
suka dora masa burin tara ‘ya’ya saboda haka ya
yi kirmisisi ya ‘ki sanar da su, haka ma zuwa
gwajin ya share shi saboda fargabar da ta cika
ransa, alhalin ko me ma suka samo ba zai iya
karya masa gwiwar auren Rumaisa’u ba.
A haka manyansa suka je nemar masa auren
Ruma aka yi duk yan hidimomi bisa al’adunsu aka
sanya musu rana, in ta kammala karatu za’ayi.
*BAYAN SHEKARU BIYU*
Wata biyu ya rage aurensu, wanda za a had’a da
na Hafsat da angonta Sani. Zancen duniya da ba
ya 6uya, sai ga batun cewa, Rumaisa’u sikila ce a
kunnen mahaifan Auwal.
Kwatsam wani dare ya bar wajenta ya koma
gida, ya shiga wajen Innarsa neman ruwan zafi,
mahaifinsa ya yi kiransa fuska babu walwala a
fuskarsa ko kad’an.
Ya nemi guri ya zauna cikin sanyin jiki, mahaifin
nasa ya ce.
“Daga ina haka?”
Sai ya ji tambayar ba wai, saboda babu irinta
tsakaninsa da mahaifin nasa ko da can ma da ba
shi da gurin zuwa ba a fiye tambayar ina ya je da
dare ba ko dan yanayin aikinsa. Amma yau shi
ne ake tuhumarsa inda ya je. Kawai sai ya yi
‘kasa da kai, dan bai san abin fad’a ba, yana ji a
cikin ransa nan da wata biyu Baban nasa ba zai
ganshi a wannan lokacin ba ma bare ya tambate
shi.
Mahaifiyarsa ta shigo da fulas har da farantin
kayan shayi ta dire a gabansa, zata fara hada
masa ya yi sauri ya kar6e ta yana godiya. Ta
nemi guri ta zauna, shi kuma jiki a sanyaye ya
fara bude gwangwani yana sauraron mahaifinsa
da ya dora.
“Yaya me jikin?”
Ya dago da sauri ya dubi mahaifinsa hankalinsa a
tashe, amma fuskarsa ta kasa nunawa. Ya
tattare ‘kululun da ya taso masa a ma’kogwaro
ya kora shi ta hanyar hamud’ar madarar ya
hadiye sannan ya ce wa mahaifin nasa.
“Abbba ina ka san ba ta da lafiya?”
“Zancen duniya ai ba ya 6uya”.
Abban ya fada cikin rashin kulawa tun daga nan

�Auwal ya sha jinin jikinsa, kawai sai ya ci gaba
da hidimar gabansa. Abban ya gyara zama ya ce.
“Wato Auwal ka san yarinyar nan sikila ce ba ka
sanar da mu ba, dan kawai ka na son abin da
zaka sanya mu ‘karanta?”
Auwal ya dago cikin bugun zuciya ya dubi
mahaifinsa bakinsa na rawa ya ce.
“Abba… Mene ne ‘karantar a auren sickler?”
Cikin 6acin rai Abba ya ce.
“Auren sickler ba ‘karanta ba ne, kantafi ne kawai
da rayuwar ‘ya’ya da ta aljihu… In da ‘karantar ta
fito shi ne zuwan da zamu yi mu ce mun
janye…”
Tuni har hawaye ya fara zuba a idon Auwal,
wanda ke kallon mahaifinsa garau da alamun
rashin kwanciyar hankali bare kimtsa maganar da
zuciyarsa ya kamata ta haifa, bakinsa kuma ya
furta hakan ne kuma ya sa Innarsa ta sami
sararin shiga maganar.
“Wannan d’an ka yi wauta in dai ka san cewa
yarinyar nan sickler ce, amma ka juya wa
matsalolinta baya zaka aure ta… Muna zaune
‘kalau ka kawo mana sickler dangi…”
A yanzu ya sami ga6ar abin cewa wanda ra’ayin
kansa da na zuciyarsa suka yi tarayya yana
‘kokarin tsayar da hawayen ya tare mahaifiyarsa.
‘Idan dai zan iya haihuwar da Rumasa’u, to lallai
zan iya haihuwar sickler da wata mai lafiya
wadda ba sickler ba ce…”
Shi ma mahaifinsa da yake zazzafan mutum ne
sai ya tare shi.
“Idan Allah Ya hukunto hakan na tabbatar idan za
ka haifi sickler goma da Rumaisa’u idan wata ce
sai Allah Ya ta’kaita ka haifi hud’u…”
Auwal kawai sai ya yi shiru ya ci gaba da shan
shayin da ya fi kama da shan magani, ‘kwalwarsa
ta tsaya cak! Da ‘kirkirar mafita ko ta ‘kofofin da
duk ransa ya raya masa har ya gama kushe
masa aure da Rumasa’u tsab ya ‘karkashe
batunda da haramta aurem.
Auwal dai bai tanka ba, har mahaifin nasa ya
diga aya sannan cikin rashin hayyaci ya tashi ya
fice daga falon.
.
Dan Aunty.GORAN DUMA 8
.
.
Tsawon daren nan ba zai iya dorar da wani abin
kirki da ya yi ko lissafinsa ya yi ba dangane da
yadda zai 6ullowa al’amarin, ya san dai ya gurji
kukan da tsananin ‘kauna da tausayin Rumasa’u
ya haifa, kuma su suka hana shi hasala komai

�bayan ya ‘koshi da ji a ransa duk tsanani ba zai
iya rabuwa da Rumaisa’u ba.
Sai ‘karshen dare ya sami runtsawa saboda haka
bai sami sallatar asubahi ba, ‘karfe shidda dai-dai
wayar Rumasa’u ta farkar da shi.
Yana ganin sunanta kan wayar sai da ‘kwalla ta
taru a idonsa, ya daga yana kokarin gyara
muryarsa saboda daskarewar bacci da kuma ta
ma’ka’kin tausayinta da ya ma’kale maasa a
ma’kogwaro.
“Rumaisa’u” Muryarta tar ta ce “Duk wadannan
gaibu ne Abba, babu wanda ya san abin da gaba
zata haifa, kamar yadda ba mu isa za6ar abin da
muke so mu ‘kyale wanda tanmu yake hasashen
hadari cikinsa ba. Da dan Adam na da iko akan
za6in abin da yake so na matar da ta zarce
Rumaisa saboda abin da nake mata ya fi so, shi
yasa ban san ko wacce irin matsala ba a kanta,
amma da yake na san ba dukkan abin da mutum
ke so yake samu ba, tun bayan umarninka na jiya
na kwana ina gwajin yadda zan iya rayuwar da
babu Rumaisa’u. Na yi ta cin karo da gazawa,
har ta fara barazanar keta min zuciya. Ban fitar
da rai zan iya din ko kuma zan kasa ba, na san a
biyu daya ce zata faru, ko in iya d’in in wanzu
bisa tsarin da ka za6a min, ko kuma in gaza ta
dalilin in bijire maka ba, wanda babu irin haka a
tarbiyyar da ka ba ni… Abba kar ka damu da
yadda ka ganni har in mutu in Allah Ya so ba
zaka had’u da abin kuka ta silata ba…”
Yanzu hawaye ya fara cin ‘karfinsa, kuma shi ne
ya tilasta shi diga aya ba don ya rasa abin cewa
ba.
Duk jikin mahaifinsa ya yi sanyi, sai kallon Auwal
yake shi ma kamar ya yi hawayen, amma wata
zuciyar na tuna masa siyasar Auwal ta dadin baki
da sadaukarwa har ka yi masa abu ba tare da
kana da niyyarsa ba, wannnan ne yasa ya daure
ya ce.
“Abin har ya yi zafi haka Auwal? Ba zaka iya fitar
da yarinyar nan a ranka cikin ruwan sanyi da
dalilin matsalarta a rayuwarka da ta ‘ya’yanka
ba?”
Auwal ya muskuta da murmushin ya’ke alamar
akwai magana fal a cikinsa, sai dai yadda zai
furta ya yi girma, don haka ya hadiye ta kawai ya
bi mahaifinsa da shiru, har mahaifin nasa ya gaji
da jiran cewarsa ya nemi guri ya zauna idonsa
akan Auwal.
“Tun farko ka san Rumasa’u sickler ce?”
Auwal ya kad’a kai, mahaifin nasa ya dora wata
tambayar.

�”Wanne mataki ka dauka akan yadda za ku rayu
tare, ko kaucewa yadda za ku haifi ‘ya’yan
sicklers?”
Auwal ya jima kafin ya tattaro abin cewa.
“Ta yi ‘kokarin hana ni aurenta tun ranar da
muka had’u na dage. Duk matsalolin da ka
lissafo min da bakinta ta lissafo min su, amma
ba su gigita ni yadda suke gigita ku ba… Da ta
ga haka sai ta shawarce ni yin gwaji dan sanin
makomar ‘ya’yanmu, na amince a sannan amma
sai na ga gwajin 6atawa kai lokaci ne da tanadar
wa kai fargaba, don na ji a raina ko wane irin
sakamako gwajin zai haifar ba zan iya barinta ba,
saboda haka na ce ta bar maganar gwaji”.
Mahaifinsa ya jima cikin shiru yana jiya
maganganunsa, kafin ya yanke hukuncin d ayake
jin shi ne na ‘karshe.
“Gaskiya ta yi hange mai kyau saboda haka
shawararta ita ce abin bi. Ka je ka yi gwaji idan
akwai matserar ‘ya’yanku sai ku yi aure, idan
kuma babu, to ku dubi girman Allah ku ceci
‘ya’yanku ta hanyar ha’kura da juna”.
Duk da Auwal ya ji maganar mahaifinsa da kamar
maimaici kawai, ma’ana babu wani sassauci
haka ya cije a ladabce ya gyad’a kai.
“To na gode Abba”.
Ya m’ke kuma salin-alin ya fice ya shiga
‘kwan’kwasa falon Innarsa.
Auwal bai 6oyewa Rumaisa’u komai ba dangane
da yadda suka yi da mahaifinsa da hujjarsa ta
sanin kukanta nasa ne, kukansa ma nata ne. Tuni
suka yiwa juna wannan al’kawarin na tarayya
akan matsalolinsu dan nemo hanyar araka.
Rumasa’u ta jima ba ta yi magana ba, ba dan
rashin abin cewa ba sai dan saisaita maganar
don gudun kada tayi muni a kunnen Auwal ko
kuma ya zama wani mataki na karyar masa da
gwiwa.
“Kin ‘ki cewa komai Rumasa?”
Ya fada bayan ya gaji da jiran cewar tata.
Ta gyara tsaiwarta ta ‘kara jingina sosai da
motarsa saboda tana jin jiri. Ta yi murmushin
‘karfin hali ta ce.
“Abin da Abba ya yi shi ne ya kamata Auwal, so
ne tun farko ya ke runtse mana ido alhalin wani
dad’in gushi ne kawai a cikin rayuwar aure,
wanda ake ‘kulla si domin kammaluwar iyali. Ya
wajaba ne mu samarwa iyalanmu makoma ta
gari, ba ya kamata ba Auwal”.
Shi ma ya yi murmushin ‘karfin hali bayan ya ji a
ransa kawai ‘karfafa masa gwiwa ta ke so ta yi
ba ainihin abin da ke cikin ranta ke nan ba, ya

�ce.
“Kamar ke da Abba kuna mantawa ba a yiwa
Allah wayo, ke kanki aya ce Rumasa’u, Innarki da
Abbanki babu sickler ciki, amma suka haife ki…”
Ta tare shi da dariya.
“Ba ‘kokarin yin wayo ba ne, ‘ko’karin amfani da
hankali ne, wanda Ubangiji Ya hore mu da shi dan
za6ar abin da zai amfane mu da gujewa abin da
zai cutar da mu, abin da ya faru da mu cikin
akasi mun yarda daga Ubangijinmu ne ba tare da
sakacinmu ba, sai mu yi fatan zamowarsa kaffa”.
Auwal ya yi zuru kawai yana kallonta sannan ya
nisa ya ce.
“Ban sna me yasa duk cikin lissafinku ba kwa
duba uban yaran da samun su yake ‘kila wa ‘kala
ba, sa ku kuka himmata sarayar da shi alhalin shi
ne a hannunku. To zan fada miki abin d ana fada
Abba jiya na kwana da ‘kokarin lissafa yadda zan
yi rayuwar da babu ke, na ji kamar numfashina
zai yanke daga lissafin kawai ba tare da fitar da
sakamako ba, amma dai ban cire rai daga
rahamar Ubangiji ba, duk za6in da ya yi min ina
fatan rahma da jin ‘kanSa a ciki”.
Ta zuba masa ido, dauriyarta na kokarin ‘karewa.
Kasa gajiya da kalonsa da ta yi ne ya sa ita ma
ta tabbatarwa kanta wa’ka kawai ta ke, amma
tursasa kanta za6ar tsaka-tsakin al’amura, sai
dai kuma ta kasa hana zuciyarta rauni da son
nuna gazawa da ta tsaya kawai ga bayyanawa ta
hanyar ‘kura masa ido cikin hawaye.
Haka suka tsaya ita kuka, shi hawaye, har daga
‘karshe ya zagaya mota ya shige yana cewa.
“Zo mu je asibitin”.
Ta yi saurin duba agogon hannnunta da ya nuna
‘karfe sha daya da mintoci sha hud’u. Ta bude
motar ta sunkuya a tausashe ta ce masa.
“Bari na sanar da Hajiya”.
Ya yi saurin tare da fadin.
“Rumaisa’u kar ki sanar da kowa matsalarmu fa,
umarni ne da kuma kokarin kwantar da
hankalinku ke da Abba zai kai ni gwaji, ba dan na
yarda da iya raba ni da ke ko ya yi wani abu a
cikin sonki ba. Ya kamata ki ri’ke wannan kada ki
yi ‘kokarin raba ni da kanki, son da nake miki
mutuwa ce kawai zata iya raba ni da shi”.
Ta sororo cikin sanyin jiki tana kallonsa. Ta
hadiye kwallarta ta ce masa.
“Auwal wai me yasa ka damu da kira mana
mutwa? Ai ba sai ka kirata zaka bayyana min
kana sona ba,..”
Ya tareta cikin kyalkuala dariya.
“Me yasa ba kya so na kirata? In akiranta ne dan

�na sna ita ce mai YANKE ‘KAUNA, duk yun’kurin
raba mu da kuke ni dai na tabbatar ita kadai ce
zata iya raba ni da son da nake miki. Amma na
san ba ni da karfi ko dabara a cikin aurenki
yadda Ubangiji Ya so haka zai yi”.
Ta murza yatsu tana dariya, ita ma ce.
“Shikenan. In Allah Ya so ni da kai mutu ka
raba”.
Ba ta jira cewarsa ba ta wuce. Ya bi ta da kira,
ta tsaya ba tare da ta juyo ba, ya dan daga
murya.
“Na fa gaya miki kar ki fad’a”.
Sai kawai ta kad’a kai ta wuce tana dariya.
.
Allah sarki soyayya… Sai gobe in shaa Allahu.
Dan AuntyGORAN DUMA ****9
Akwai wani lokaci da Alhaji ya sanya shi kai
ta taronsu na masu cikon sankarar jini
(sickle cell) ya jirata har aka tashi taron. A
hanya sun taho yana faman cikarsa da
batsewa, har ya fashe da cewa.
“Inda za ka san ciwon shifcin gizo ne har a
wata ‘kungiya, wai dan tsabar lalacewar
zamani ciwon ake wa ‘kungiya, kowa ya san
ba ciwon ne ya dame ku ba, wata hanyar
neman kud’i kawai kuka mayar da ciwon!”
Rumaisa’u ta yi murmushi tana kallon tagar
motar kafin da kyar ta samo abin cewa.
“Yaya Yusha’u kamar yin ‘kungiyar zai fi
rashinta amfani. Ni dai nan na ‘kara min
imani da godiya ga Allah wanda Ya halicce
mu yadda Ya so ba dan ‘kiyayya ba, sai dan
Ya zamo jarrabawa a gare mu. Kawai dai ka
yi mana fatan ya zamo kaffara”.
Yusha’u ya yi wani gajeran tsaki, sannan ya
tsuke bakinsa.
Shekararta ta ‘karshe a B.U.K, Hafsat ta
kammala N.C.E har ta fara aiki, mahaifanta
sun dawo Abuja da zama. A wannan
shekarar ne ta hadu da gwarzon masoyin
da ta ke jin har duniya ta nad’e ba zata yi
irinsa ba.
Ba wai tana rasa masoya ba tuni, sai
soyayyar ba ta wani nisa sabo rashin goyan
bayanta, ko kuma in sun san matsalarta su
kauce.
Sun hadu a wata laraba ne tana tsaye a bus
stop cikin B.U.K ner site tana jiran motar da
zata kai ta old site, ita kadai ce tsaye a
wajen, sai fama ta ke da ri’kon tafkekiyar
lema (umbrella) a hannu saboda hadarin da
ya fara d’aurewa, zai iya zubar da ruwa

�bagatatan, saukar ruwa a jikinta kuwa wani
tushen tashin hankali ne da zai iya motsa
ciwonta.
Dai-dai wannan lokacin AUWAL ya zo
giftawa ta gabanta da motarsa.
Ta bi motar da kallo cikin tunanin yadda
suke kwashe da Mominta a hutun da ya
gabata.
Wani Uziri na son tsaida ni, Amman zan yi
‘kokarin kammalawa da wuri naci gaba….
Shekararta ta ‘karshe a B.U.K, Hafsat ta
kammala N.C.E har ta fara aiki, mahaifanta
sun dawo Abuja da zama. A wannan
shekarar ne ta hadu da gwarzon masoyin
da ta ke jin har duniya ta nad’e ba zata yi
irinsa ba.
Ba wai tana rasa masoya ba tuni, sai
soyayyar ba ta wani nisa sabo rashin goyan
bayanta, ko kuma in sun san matsalarta su
kauce.
Sun hadu a wata laraba ne tana tsaye a bus
stop cikin B.U.K ner site tana jiran motar da
zata kai ta old site, ita kadai ce tsaye a
wajen, sai fama ta ke da ri’kon tafkekiyar
lema (umbrella) a hannu saboda hadarin da
ya fara d’aurewa, zai iya zubar da ruwa
bagatatan, saukar ruwa a jikinta kuwa wani
tushen tashin hankali ne da zai iya motsa
ciwonta.
Dai-dai wannan lokacin AUWAL ya zo
giftawa ta gabanta da motarsa.
Ta bi motar da kallo cikin tunanin yadda
suke kwashe da Mominta a hutun da ya
gabata.
“Rumaisa’u da zaki iya tu’ko a Kano sai na
sai miki mota, saboda yau da gobe, duk
safiyar Allah da yammaci sai na tuno yadda
za ki fita, ko za ki dawo gida. Sai na dinga jin
kamar zan yi tsuntsuwa na zo na dauke ki,
na san wahalar da d’alibai suke sha”.
Ta dubi mahaifiyarta cike da so da ‘kauna, ta
ce.
“Momi ai kina min addu’a in Allah Ya so ba
zan ta6e ba”.
“Duk da haka zan iya siyen motar?”
Ta kad’a kai ta ce.
“In hankalinki zai fi kwanciya ki siya mana…”
Momin ta tareta da fad’in.
“To wacce iri kike so, fad’a min idan kud’ina
ba su kai bai in nemi taimakon Daddynki”.
Rumaisa ta yi dariya, ta ce.
“Ta daidai kudinki nake so”.

�Momi ma ta sake yin dariya ta ce.
“Shikenan, zan ba ki mamaki”.
Auwal ya kula da kallon da Rumasa’u ta bi
motarsa da shi ta madubi, kasancewar shi
ma ya sa mata ido, kawai sai ya taka birki,
sannan ya yo baya ya risketa.
Ganin hakan ya sa ta dauke fuskarta zuwa
kallon wani guri daban. Ta ma ajiye lema ta
bude jaka ta ciro golas ta ‘kwama.
Auwal da ta ‘kara jan hankalinsa, sai ya bude
mota ya fito ya zagayo wajen tana share
fuska. Ya dubeta sama da ‘kasa ya ce.
“Mece! Mace akwai waskiya, yadda kika yi
fuskar nan ba dan na ga sanya kika zubo
minido ba, in na kwana dubu ina rantsewa
babu wanda zai yarda idan na ce kin
‘kyasa”.
Da sauri ta dago ido ta dube shi, sannan ta
dubi motar a ta’kaice, ta ce.
“Ba kai nake kallo ba…”
Ya tareta da sauri.
“Wa kike kallo?”
Ta nuna masa motar tana cewa.
“Ga ta, ai ta fi ka kyau”.
Ya dan ja da baya baki bude na alamar shan
mamaki. Ya kalli motar tasa, sannan ya dubi
kansa yana gyara kwalar riga tare da
gilashin idonsa, cikin dariya sosai ya dafa
motarsa ya ce.
“Yanzu wannan ta fini kyau don Allah” dube
ni fa ki gani son kowa ‘kin wadda ta rasa, ni
ba dogo ba, ni ba gajere ba, ni ba fari ba, ni
ba ba’ki can ba. Ga ido, ga dogon hanci,
shape d’in ba irin na maza, komai ya ji fa kar
ki bari ki yi asara yarinya. Mota ki kyaleta in
kina raye sai ki ga kin yi wadda ta fi ta… Ni fa
na ma tsaneta daga yau… Dan kishi ne da
ni…”
Yanzu ta daga kai suna duban juna ita da
shi, kai tsaye ba za zummar komai cikin
ranta game da shi ba, sai game da
maganganunsa, kasancewarta mai sanyin
hali tana son mutum mai barkwanci. Ba ta
sami abin cewa ba, ya rigata da fadin.
“Ya ya na ji zaki d’an yi manejin tafiyar da
ni?”
Karon farko ta yi murmushi ta girgiza kai.
“Ka yi ha’kuri a fatar bakina kawai kalmar ta
tsaya, na bi motarka da kallo. Amma zahiri
ba ita din nake nazari ba, wata duniyar
tunanin na tafi daban ka san ana haka ko?”
Ya kada kai yana murmuashi.

�”Na sani, amma dai kin ji na ce bana son
kishiya”.
Ta sunkuya tana murmushi ta dauki lemarta
ta mi’ke tana fadin.
“Ko dai kishiyi?”
Suka yi dariya su duka.
Ya kar6i lemar hannunta.
“Zo mu tafi kin ga ruwa na shirin sauka, kar
ya daki fuskarki ya yi mata illa”.
Ta girgiza kai tana murmushi.
“Na gode kwarai, amma ba na hawa lift..”
Da sauri ya tareta.
“Wa ya fada miki lift za ki hau? Ke da
motarki… Na ramtse zaki iya shafe komai a
duniyata saboda haka ke ce alfarmar tawa
ba ni zan zama alfarmarki ba”.
Ta ‘kara dubansa da kyau, a sanyaye ta ce.
“Wannnan dokin fa? Daga ganin sarkin fawa
sai miya ta yi…”
Ya sake tare da fadin.
“Wata ‘kila ina daga masu afkawa rijiyar so
farad’ d’aya. Tun daga nesa fa na hango ki
inuwarki kawai na kalla na ji wata
‘kwa’k’kwar zumunta ta sar’kafe zuciyata,
da na ‘karaso na kalli fuskarki sai kawai na ji
mun zama JINI DA TSOKA d’aya.
TA Sake dubansa da kyau tana dariya, abin
da ta ke ji a ranta game da shi, shi ne ya iya
dad’in baki, da ba ta dandani shekaru da
yawa a duniya ba, farat d’aya zai wafce
imaninta.
Ta lumshe ido kai tsaye, ta ce.
“Ba na son 6ata maka lokaci ko juyar da
karramammun kalamanka. Ga shi ciki dole
na za6i daya”.
Kai tsaye shi ma ya amsa.
“Kin za6i 6ata min lokacin in dai ba kishiya
ne da ni ba, karramammun kalamaina kar ki
wani kalli karamcinsu, yadda ya kamata su
fito a kunnenki, wallahi ban tsara su dan in
burge ki ba, zo mu tafi don Allah”.
Bai jira cewarta ba ya bud’e mata ‘kofa. Ta
d’an yi jim, sai ta kasa tankwa6ewa ta shiga
motar…..GORAN DUMA
******10
Ya rufe sannan ya zagaya ya shiga yana
mi’ka mata lemarta ya tashi motar. Har suka
zo bakin gate kalma daya ta had’u su.
“Mene ne sunanki?”
Kai tsaye ta amsa masa.
“Rumaisa’u Aliyu Ahmad”.
Ya ce, “Sunanki mai dad’i. Ni sunana Auwal

�Ibrahim Hadi”.
Ba ta tanka ba, shi ma bai kuma tankawa ba
har suka zo bakin gate, wata iska mai ‘karfin
gaske ta taso da alamun yanzu ruwa zai
sauka. ‘Kirjin Rumasa’u ya fara dukan ukuuku cikin matsananciyar fargaba. Ta dubi
maza da matan da ke tsaitsaye cikin tashin
hankali. Ta tatabar duk yadda hankali zai
tashi bai fice fargabar za su yi mura ba, ita
kuwa in ruwa ya daketa zai wahala ba ta yi
ciwon da ya kusantarta da ita da kabari ba.
Rage gudun da Auwal ya yi ya sa fargabar ta
‘karuwa, saboda zaton sauke zai yi, amma
sai ta ga ya nufi titi zai haura. Ta sauke ajiyar
zuciya, muryarta na sar’kewa ta dube shi ta
ce.
“Da ka taimaka ka dauki matan can, na san
ba za a rasa wad’anda za su yi hanyar da
zaka yi ba. Za ka sami lada idan ka taimake
su”.
Ya d’an ja fasali yana duban titi, ba tare da
ya dubeta ba. Ya ce.
“Allah Ya kawo mai taimakonsu, ni ba na
daukar mata a motata”.
Ta d’an juma tana dubansa, duba na rashin
fahimta, sannan ta ce.
“Ni ba ka gane nawa jinsin ba ne?”
Ya yi murmushi ba tare da ya dubeta ba.
“`Ka’k’karfar ala’kar da zuciyata ta ‘kulla da
ke ya kori wancan ‘kudurin nawa daga naki
jinsin. Kin zama ‘yar gida a zuciyata da duk
wani abu da na mallaka”.
Ta gaji da kallonsa ta kawar da kai, ruwa ya
fara sauka da ‘karfi. Cikin sauri ta 6alle
jakarta ta fito da rigar sanyi ta saka tana
‘kumbiya-‘kumbiya.
Bai tanka mata ba, amma dai hankalinsa na
kanta duk da idonsa na titi, tana bayyana
alamun jin sanyi, amma kawaicinta ya hana
ta ‘karasa zuge gilashin 6angarenta, kuma
da hakan yasa ya yi mata aikin da ta kasa
yana cewa.
“Na lura kunama ce ke, kawaicinki kuma na
son hana ki abin da kike so…”
Ta yi ‘yar dariya ta amsa.
“Ni da na zo ci rani har ga Allah bai kamata
in za’ke ba”.
Ya watsar da wannann batun nata, ya ce.
“Ina zan kai ki?”
Ta yi dira-dira alamar canki-canki, sai ta kasa
za6ar gurin zuwa ta yi shiru kawai sanyi na
kad’ata.

�Hankalinta ya yi gida, amma ta ina zata bi ta
je? Ina za ta fake ta sami motar?
Ya juyo ya yi d’an nazarinta, cike da mamaki
ya ce.
“Ina zaki je?”
Muryarta na rawa ta ce.
“Ai na kasa za6a ne. Bana son santi, ruwa in
ya dake ni illa yake min. Da makaranta zan je
amma na fasa saboda sanyi. Yanzu in ka
sauke ni kafin na sami motar ma ruwan ya
yi min abin da ya ga dama”.
Ya ci gaba da kallonta cikin nazari, bai
fahimci abin da yake son fahimta ba. Ya
kad’a kkai ya ce.
“Ni ma ba zan iya ajiye ki ruwan ya dake ki
ba. Ina da ganawa ‘karfe uku, sai dai a yi
min uzurinta. Ina ne unguwarku?”
Muryarta ta ci gaba da rawa, saboda laifin
da ta ke jin zata yiwa kanta da gidansu. A
ganta saurayi ya auketa kamar zubar da
mutumci ne, amma kamar wannan za6in ya
fi dukan ruwan.
“Na gode Allah ya saka maka da alkhairi, a
Gandun Albasa nake”.
Ya ce, “Hanyarmu daya ke nan, ni a Na’ibawa
nake, ziyara na kawowa wani malamina,
shekaru na biyu da barin makarantar na yi
digiri na a nan na fara aiki a ‘karkashin
gwamnati. Ya kamata na ajiye iyali Allah bai
kawo ba, sai yau Allah Ya yi min katarin
d’aura d’amba”.
Rumaisa’u ta yi d’f! kamar ruwa ya cinyeta.
Tausayin kanta ne ya hanata nazarin amsar
da zata ba shi. Ta ji ‘kaunarsa a ranta, sai dai
ta ‘ki yarda irin ‘kaunar da ta ke d’orewa da
aure ce, ‘kauna ce kawai irin wadda d’an
Adam ke wa wanda yake zaton mutumin
kirki ne, ko kuma wanda ya yi maka alkhairi?
Ta yi sororo tana kallonsa kawai yana jin
kallon da ta ke masa a jikinsa, amma ya
had’iye sn ya juya ya kalleta.
Ta juya a hankali ta bi shi da kallo tare da
sauke ajiyar zuciya, ba ta ce komai ba.
“Ba ki da abin cewa akan abin da na fad’a?”
Ta girgiza kai a nutse ta ce.
“Kar ka 6atawa kanka lokaci na san ban
cancanta zama iyali ba”.
Ya yi saurin yi mata duban rashin fahimta,
amma ya ta’kaita zar6a6i wajen ce mata.
“Ai ina tsammanin ba a yin komai babu hujja
ko? Ki fada min dalilin zan duba na gani”.
Ta muskuta ta ce da shi.

�”Don Allah ka yi ha’kuri”.
Ya ya yi kasa’ke yana kallonta, sannan ya ce.
“In dai ba laifi zan wa Allah ba, to ba zan iya
hakura ba..
Ta tare shi ta fadin.
“Ina fatan nan gaba ba zaka zarge ni da
rufa-rufa ko yaudara ba?”
Ya ‘ki daukar maganarta da muhimmanci. Ba
tare da nuna damuwa ba ya ce.
“Ina saka rai Alkhairi ya biyo baya, idan
kuma akasinsa ya samu zan dogara ga Allah,
amma ki sani akwai laifinki ciki Allah ne ba
za barki ba, musamman da yake a rufe kike
ba ni uzirinki”.
Ta yi shiru kawai shi kuma ya share wannan
maganar ya shiga tambayarta karatu da
wasu abubuwa da yake jin suna da
muhimmanci a cikin ala’kar da yake son
‘kullawa da ita.
Cikin ikon Allah sun wuce Gadon Kaya babu
ruwan babu iska, ko hadarin ma babu,
saboda haka ta ji ranya ta afu da son ta
sauka ta hau motar haya ta ‘karasa, amma ta
kasa yi masa magana har sai da aka kira shi
a waya ana nemanta wajen taro ya bayar da
uzirinsa, yana sauke wayar ta ce.
“Kawai ka sauke ni a nan na shiga mota na
‘karasa, sai ka wuce sabgoginka”.
“Da yake tun farko na ke kika ‘kirkirar min
sabgogin ba, kar ki yi mamakin in na ‘ki bin
umarninki”.
Dole ta yi dariya ta share zancen.
Ya tsayar da motar a harabar gidansu yana
d’an zuba mata ido saboda yadda ya ga
kamar ta kad’u da ganin wani da ya tsaya da
motarsa kusan lokaci daya da su.
Da sauri ya kalli motar dan ganin tana rawar
jikin ficewa. Ta juyo ta dube shi da duban
rashin fahimta. Ya nuna Yusha’u yana fadin.
“Wane ne wancan?”
Ta dubi Yusha’u sannan ta dube shi, a
takaice ta ce.
“Yayana ne”.
Ya yi zuru yana kallon Yusha’u, haka kawai
ya ji hankalinsa bai kwanta da shi ba. Ya
kad’a kai bisa dole ya bude ‘kofar suka fita
lokaci guda. Da sauri ya nufi Yusha’u da ke
‘kokarin rufe mota ya yi masa sallama tare
da mi’ka masa hannu. A wula’kance Yusha’u
ya amsa idonsa na kan Rumaisa’u, sannan
ya ce.
“Yaya kuke da wannan?”

�Auwal ya yi zuru yana kallon Yusha’u da
Rumasa’u yadda Yusha’u ya yi mata magana
fuskarsa babu walwala ne ya ba wa Auwal
damar nutsuwa ya karance shi.
Akwai alamar nutsuwa a tsaiwar Rumasa’u,
sai dai a rikice ta d’ebo masa amsa.
“Dan ajinmu ne… Ya taimake ni ne saboda
ruwan da ya tare ni.. Hanyarsa ke nan shi
yasa ban nemi sauka ba da muka wuce inda
ake ruwan.
A gadarance Yusha’u ya ce.
“Kina fad’a min hanyarsa ce dan kin shirya
kullum ya dauko ki yana kawo ki ko? Ban
san iyakar tsawon lokacin da zan dinga
fad’a miki nan Arewa ba kamar can Kudu ba
ne. Babbar ‘kazanta ce mu a nan mace ta
dauki namiji aboki…”GORAN DUMA
*****11
Ganin yana neman tsinkata ta tare shi.
“Lalura ce yaya Yusha’u, na yi gudun dukan
ruwa ne”.
Yusha’u ya yi tsaki tare da yin gaba yana
cewa.
“Duk illar da dukan ruwan yake da shi, ai bai
kai na sarayar da mutumci ba, koda yake
wayewarku ta halatta muku haramci”.
Rumaisa’u ta yi suguri ranta ya yi mugun
6aci. Ta san Yusha’u bai iya magana ba sam!
Haka yake yinta kamar kashi, amma a yau ta
fara shakkar dan ta zo cin arzi’ki gidansu ne.
A sanyaye ta dubi Auwal da ya yi shiru
rungume da hannu yana kallon ‘kasa, ta ce.
“Na fa gode zan shiga ciki”.
Ya dago da alamun tunani ya dubeta.
“Me yasa kika ‘ki fad’a masa gaskiyar
matsayin da na za6a mana? Sai kika
ala’kanta mu da jabun dangantaka?”
Ta dan ja numfashi, sannan ta amsa.
“Har yanzu kai kake kid’a da rawarka. Da
zaka bi ta tawa za mu yi sallama ne mu rabu
har abada. Karatu ya kawo ni garin nan, ya
kamata na ji da shi shi kad’ai… Mts! Ni bana
son hargitse-hargitse wallahi”.
Ya fahimci cikin 6acin rai ta ke, saboda haka
sai da ya shirya kalaman da zai mata.
“Kina da wanda kika tsayar?
Ta girgiza kai, fuskarta a daure. Ya numfasa
ya ce.
“Idan haka ne na tabbatar kin zo KANO ne
dan mu had’u mu auri juna ba tare da na yi
gi6i a karatunki ba, ki daina gaggawar
yanke hukunci akan lamarin rayuwa. Da

�hakan gara ki zama mai dabarar tsara
al’amuranki, ina neman alfarmar kar ki kore
ni, kuma ban matsa miki ki so ni ba, amma
ki ba ni dama mu fahimci ko zamu iya tafiya
tare”.
Yanzu idonta cike yake da ‘kwalla saboda
takaicin kalaman Yusha’u, gidansu kawai ta
ke tunowa da yadda ta ke da kima da
mutumci a cikinsa.
Auwal na ganin kwallarta ya dan shiga
damuwa, amma a nutse ya tausasa murya ya
ce mata.
“Idan akwai matsala dan Allah ki fad’a mi
kuka na nufin damuwa. A kalamaina ban ga
abin da na fad’a da zai 6ata rai ba”.
Ta ‘kir’kiro murmushin ‘karfin hali dole ta ce
masa.
“Babu komai, Allah Ya yi mana jagora”.
Tun daga wannan ranar Auwal ya zame
mata wani 6arin rayuwa, ya ‘kware da
samar da muhallan farin ciki a zuciyarta da
kirkinsa da kuma yadda yake kula da ita da
damuwa a cikin abin da ya dameta.
Tun daga wannan ranar Auwal ya zame
mata wani 6arin rayuwa, ya ‘kware da
samar da mujallan farin ciki a zuciyarta da
kirkinsa da kuma yadda yake kula da ita da
damuwa a cikin abin da ya dameta.
Kullum sai ya zo gidansu, tare da cewa yana
6ata mata da yawan lokutai a waya, haka
kuma takanas yake binta makaranta ya
daukota, babban zunubinsu da ya tsayawa
Yusha’u a rai ke nan saboda imanin da ya yi
na cewa, duk yarinyar da ta je jami’a sai ta
lalace. Ya rasa yadda zai fahimtar da Hajiya
da Alhaji a matsayinsu na wadanda kamar
su ke waliyantar da Rumasa’u saboda kyan
hali.
Rumaisa’u ta fara nisa cikin abin da ba ta
za6a tsarabarsa a rayuwarta ba, wato SO,
tana ji a ranta ita nakasashiya ce duk yadda
so zai zama in ta amince masa wata rrana
zai zame mata mad’aciya, amma a yanzu
Auwal ya ture wannan tsarin a ranta, sai ya
barta da zulumin yadda rayuwa zata
kasance musu a gaba, zai rabu da ita ne,
idan ya san ita sickler ce, ko kuwa zai yi
shahadar aurenta? Za6i na ‘karshe ne
fatanta, sai dai zuciyarta na wuyatantar da
yiyuwarsa.
A yanzu sun fice watanni uku tare, duk wani
laulayi da alayin cututtukanta babu wanda

�Auwal bai gani ba. Yau ‘kafa ciwo, gobe ciki,
jibi zazza6i, gata mura… Kai shi bai ta6a
ganin mutum mai laulayi kamarta ba, sai ma
‘kari saboda tsabar tausayin da ta ke ba shi.
Kuma laulaye-laulaye nta ne ya koya masa
tarin hanyoyin da zai nuna mata kulawa.
Dan haka ya zama dan gida, dan gidan
gaske a zuciyarta da zuciyar kowa ma a
gidan in aka yi gefe da daya da murd’ad’d’e
Yusha’u.
Sai dai duk wannan sha’kuwar tasu ya rasa
dalilin da yasa Rumasa’u ta ‘ki amince masa
manya su shigo maganar. Ya bata lokaci ya
‘kara mata, amma har yanzu ta kasa gabatar
masa da uziri, sai dai hakan ya ‘ki ya dame
shi dan yana da ya’kinin ya kai matsayin da
ya fi ‘karfin yaudara a zuciyar Rumasa’u, sai
kawai ya zuba mata idon ganin gudun
ruwa, musamman da yake karatun nata ya
zo ‘karshe.
Wata rana sun fice goma na dare suna hira
a zahiri daurewa kawai ta ke saboda cikinta
da ke ta faman murd’awa. Ta daure din har
suka yi sallama ta shiga gidan a birkice, zta
wuce ciki Hajiya ta yi kiranta.
“Zo nan Rumaisa’u, me yake faruwa na ga
kina yamutse fuska?”
Ta ‘karaso ta zauna a gajiye.
“Wallahi cikina ke min ciwo”.
Hajiya ta dubeta cikin tausayawa, ta ce.
“Sannu, sai ki yi ‘kokari ki sha magani, Hafsat
taimaka ki murza mata tafarnuwar ki ta ce ki
kaw mata”.
Hafsat ta tashi ta 6arin jiki tana yiwa
Rumasa’u sannu ta wuce kicin ta d’ebo
tafarnuwa masu kyau ta 6are, ta dandaka
sannan ta zuba ruwa kofi daya ta tace da
rariya ta kawowa Rumasa’u ta shanye.
An fi awa daya kafin a samu ciwon cikin ya
lafa, wannan ne kuma ya sa Hajiya ta
tsokano maganar da ta ke jin yyinta ya zama
dole dan ta fahimci Rumasa’u, so ya rufe
mata ido tana shirin yin abin da za a ga
laifinta.
“Rumasa’u kun ta6a maganar ciwonki da
Auwalu kuwa?”
Alamun damuwa da nadama ya bayyana a
fuskar Rumaisa’u, kwalla har ta cika mata
ido, ta girgiza kai ta ce.
“Ba mu ta6a ba Hajiya”.
Cikin zura mata ido, Hajiya ta ce.
“Tyn farkon ne kika rasa hanyar sanar da shi

�Rumasa’u?”
“Ban san za mu dore tare ba Hajiya”.
Hajiya ta yi shiru alamar nazari, sannan ta
nisa ta ce.
“Ni har na fara zargin ko ganin yawan
laulayinki ya hana shi turo manyansa. Ga su
Hafsa suna ta faman jiranki”.
Ta matse kwallar idonta tana amsawa.
“Ni ce na ke dakatar da shi Hajiya, kuma na
kasa sanar da shi dalili”.
Hajiya ta girgiza kai ta ce.
“Wannan kuma ba dabara ba ce kika yi, za ki
ta zama haka ne Rumaisa’u? Ai a rashin kira
karen bebe yake 6ata, ki kokarta ku tattauna
lamarin”.
Cikin sanyin jiki Rumaisa’u ta ce.
“Shikenan zan kokarta Hajiya”.
Ta gama shin bacci ke nan ya mmako mata
waya, ta dauka da kasalar rashin ‘karfin jiki.
“Auwal ba ka jin bacci?”
Muryarsa a d’ashe ya amsa.
“Na kwanta ya ‘ki zuwa Rumasa’u, abubuwa
barkatai sun cushe a ‘kwa’kwalwata. Ga
kadaici ga matsaloli”.
Ta dan yi dariya ta ce.
“Me ya dami ranka haka Auwal?”
Ya sauke numfashi…..GORAN DUMA ****12
“Kafin mu rabu na fahimci kamar ba kya jin
dad’i, na taho da tauayinki da neman
hanyoyin da zan samar miki waraka ko da
na dauke kewa da ‘karfafa gwiwa ne, amma
duk kin bi hanyoyin da hakan za ta afku kin
toshe. Na fara sarewa Rumasa’u dan na
fahimci kamar kin raba zuciyarki biyu ne kin
bar min daya na sani, dayar kuma kike
wahalar dani da ita.
Wata irin ‘kaunarsa ta dingo bijiro mata,
tana nemansa ta ‘kwalla, tana kokawar
daurewa yana gagara.
“Auwal wannan ne zai hanaka bacci? To in
dai ni ce ba za a haifi matsalolin da za su
6ata ranka da ni ba. Za mu sami lokaci nan
kusa mu tattauna… Amma ina son ka a jiye a
ranka soyayyarka ce ke hana ni yin abin da
kake hasashe ina jinka da matsayin wani
6angare na jikina, wanda rashinsa zai
gutsire rayuwata, amma na ‘kure fatan
hakan zai gaza faruwa”.
A raunane ya ce “Saboda me? Rumaisa’u
duk yadda nake da matsayi a zuciyarki da
sha’kar numfashinki d’igo ne na matsayinki
a wata zuciyar, na kuma dami raina da son

�kai ‘karshen buri a kanki kafin mutuwa ta
runtse ganina, ke kuma kin kasa gane
hakan…”
Ta yi saurin tare shi.
“Haba me ya kawo zancen mutuwa Auwal?”
Shi ma ya tareta da nasa batun.
“Ai ya zama dole, ‘karuwar burika, cika wasu
da su6ucewar wasu alamu ne na kusantar
kabari sai raina yake ciwo da hasashen
mutuwa zata iya riksta ba tare da na cika
burin samunki ba.”
Ta fara hawaye sosai, dan haka ta jima ba ta
tanka ba, har ta fitar da sautin kukanta
kadan, sannan a cikinsa ta ce masa.
“Ba na fatan dai-dai da kwayar zarra in cutar
da kai Auwal, kuma bana son rabuwa da
kai..”
Ya tare ta a dan ‘kuntace.
“Shikenan sai ki bar mu muyi ta bulayi a
soyayyar da ba ta da rana, wadda ta ki ta
zuciya ta saba da ta fatar bakinki, kina sona
amma kin kasa ba ni damar mu kasance
‘karkashin sunna… wannan makahon so
ne…”
Ta yi kokarin tare kukanta, ta ce.
“Akwai matsala ne Auwal, ni ke nan yau
lafiya, gobe babu. Zan zame maka dawainiya
in gundure ka, shi yasa ba na son cin karo
da kukanka Auwal”.
Ya yi dariyar da ta fad’ad’a masa ‘kirji ya ce.
“Wa ya ke dorawa wani lalura Rumaisa? In
Allah Ya so sai Ya yaye miki, ai babu cutar da
ba ta da magani. Ita kanta cutar ma wani
maganin ce, domin tana kankare zunubai…
Ni ma da nake son daukar dawainiyarki
ladan zan samu idan na kula da ke, duk
sanda aka ce ba ki da lafiya sai na ji da tare
muke sai na fi samun nutsuwa…”
Ta ‘kara fashewa da kukan da ya tsorata shi.
A rikice ya ce.
“Wai don Allah me yake faruwa ne? Rumaisa
na kaa canko dalilan wannan kukan naki”.
Cikin kukan ta ce “Na gode da niyya da
fatanka, amma ciwo na mutuwa ce kadai
zata raba… Saoda haka aurena da kai yana
nufin ka yi ta danniya da hakuri a kaina har
‘karshen rayuwata, domin haka Allah Ya
halicce ni, haka kuma Ya so ya ganni…”
Ya rasa fassarar da zai wa maganganunta,
rashin yanke shawarar ya sa shi yi mata
tambaya a gajarce.
“Wai wanne irin ciwo ne?” Kai tsaye cikin

�dakewa ta yi karfin halin amsa masa.
“Sickle cell” Ya ji kamar ta doka masa
guduma a ‘kirji, cikin ‘yan sakanni wasu
miliyoyin tausayinta da fargabar yadda
lamuransu zai kasance ya mamaye masa
‘kirji, dan ya san ciwon sickle cell ba da wasa
ba kasancewar wani abokinsa sikila ne ya
dad’e da sanin yadda masu ita suke shan
kashi sai dai wannan ‘karamar matsala ce
idan aka kwatanta da neman makomar
‘ya’yan da za su haifa.
Duk da a rikice yake bai kasa ‘ko’karin
tattara kalaman da zai ‘karfafa mata gwiwa
ba.
“Mene ne matsala a kasancewar sickle
Rumaisa, ko ke kika yi kanki dan me za ki
raba kanki da ni ballatana Ubangijin da Ya yi
ni Ya yi ki, ba domin na fiki ba? Ki zama mai
tawakkali da ha’kuri da rayuwa sai
matsalolinki su zame miki kaffara. In kuma
domin wannan kike gina katanga tsakanin
da kasancewa tare, to ni ban fahimci gatan
da kike son yi min ko kike son son yi
wakanki ba”.
Yanzu ta rage kukan da ta ke, dan a zahiri
hankalinta ya soma kwanciya, duk da ta san
bai kamata ya kwanta din ba.
Ta nisa ta ce.
“Kar ka yi gaggawar yanke hukunci Auwal,
ka zauna ka yi tunani da kyaun duk matsaloli
a kaina ka lissafo suka ga yadda zaka iya
tarbarsu, yadda zaka dinga dawainiya da ni,
dawainiyar aljihu da ta KWANJI, ha’kuri da ni
wajen kukan ciwo da hakurin wasu kulawa
daga gare ni lokacin ciwo in duk wadannan
sun zama sau’ki a gareka Auwal makomar
‘ya’yanmu ba zata zama sau’ki ba matu’kar
ba ka kasance wanda ba zai bayar da
gudunmowar da ba zaka haifi sickler ba”.
Ya ja numfashi sosai saboda rashin abin
cewa, amma dole ya nemo shi.
Ya ja numfashi sosai saboda rashin abin
cewa, amma dole ya nemo shi.
“Yin daainiya da ke, da kuma hakuri da
laulayinki ni ba zan ta6a kiransu matsala ba
Rumaisa, ina son ki soyayyar da nake jin ko
mugun hali ne a jininki ba zata gaza ba, bare
wannan jarrabawar ta Ubangiji da idan kika
haye ta da tawakkali, na haye ta da jurewa
dawainiya da ke zamu iya samun aljanna da
ita.
Batun ‘ya’yanmu shi ne hanzari, amma

�wannan zai hana ki aure har abada ke nan
Rumasa’u? Kafin haduwa da ni wanne
tanadi kika yiwa kanki a fannin aure, me
yasa kike ganin zan bayar da gudunmowar
da zamu haifi sickler?”
Ta amsa masa a raunane.
“Ban ta6a fitar da rai zan yi aure ba, sickle
cell kuma ba ciwo ne da za a ce ka auri mai
shi ya zama waraka ba, domin za ku samar
da iyali irinku ne gaba daya, amma dai ban
ta6a hasaso aurena da rayuwar auren wani
abu ne mai sau’ki ba. Ina sonka Auwal
wallahi ba na fatan duk wani abu da zai
cutar da kai, na san kuma ko yaya ne aure
na zai iya zame maka matsala ko ta fannin
‘ya’yanmu…”
Ya tare ta da sauri.
“Shi yasa na tambaye ki, wacce irin
gudunmowa zan bayar da kike ala’kanta ta
da haihuwar sickler?”
Ta jima cikin shiru, sannan ta ce.
“Idan ka ji a ranka zaka iya aurena, kuma a
gidanku za a barka, shi ne zamu tuntu6i
likitoci dan samun shawarwari, a iya maka
gwaji kuma a gano kai waye, ta nan zamu
iya sanin makomar ‘ya’yan namu”.
Yanzu ya fara samun nutsuwa, saboda haka
cikin doki ya ce.
“In Allah Ya so cikin satin nan sai mu je
asibitin, amma ki sani duk yadda bincike zai
nuna ba na ji zai iya yi min katanga da
aurenki. Ki cire shakku daga ranki Rumasa’u,
ina yi miki soyayyar d aban san matsaloli a
tare da ke”.
Ta yi shiru tsawon wasu sakanni sannan ta
ce.
“Abin da na fi so da kai Auwal ka fara
tuntu6ar magabanka shawara a kaina, kar
ka biyewa soyayyar zuciyarka ka yi abin da
ransu ba zai ji dad’insa ba…q
Ya tare ta kamar a ‘kufule
“Rumaisa’u sickle cell ne yakai girman da ba
za a auri mai shi ba? Haba! Wannan
maganar banza ki ke…”
GORAN DUMA *****13
Ita ma ta tare shi a tausashe “Auwal babu
yadda za a yi ni da kaina in ‘kir’kiro
abubuwan da zai nesanta mu da juna,
amma duk abin da yake matsala ina guje
mana shi kasancewara sickler na san da
yawanmu irin matsalolin da suke fuskanta a
rayuwa, ciki har da tsangamar da dangin

�miji ke masu matsaloli (sicklers) da za yi ta
faman dawainiya da nauyi akan mijinsu ko
kuma haihuwar dawainiya da su. Auwal
wani lokacin ma mazajen ke tsangwamar
matan akan sun zame musu nauyi… Kai wata
ba sikilar ba ce idan suka taru ita da dangin
mijin suka haifi sikila sai ya tattara laifin ya
dora mata, wata mahaifiyar sikila da na sani
ta ta6a bani labarin yadda mijinta ya fito kai
tsaye yake ‘kalubantarta akan cewa matansa
hudu, amma ita kadai ta ishe da haihuwar
sickler duk da cewa tare da mijin suka
haifeta. Amma ka fahimta ba gudu nake a
tsangwame ni ba ko ko kuma a ‘kalubalance
ni, na rantse maka babu wata wuya da ba
zan iya jurewa ba, kawai dai bana sn ka yi
abin da magabatanka za su yi kuka da kai.
Idan aure zai shiga tsakaninmu ya kamata
mu kori duk wani abu da muka san
‘kalubale ne a rayuwarmu ta gaba dan a
gaban ba mu da lokacinsa abin da ke
gabanmu ma ya ishe mu”.
A sanyaye ya nisa, ya ce.
“Na fahimce ki, in Allah Ya so zan yi abin da
kika ce, amma dai dole mu hanzarta zuwa
gwajin, ina son yin tanadin dukkanin wata
juriya a kanki”.
Ta yi murmushin karfin hali cikin saduda ta
ce.
“To shikenan, Allah Ya za6a mana abin da fi
alkhairi Auwal”.
Ya amsa cike da farin ciki.
“Amin Rumaisa’u, Allah Ya sa mutuwa ce
zata raba mu”.
Ta yi dariya ta ce.
“Kuma ya zama ni zan rigaka mutuwa, na
tabbatar rayuwa zata yi min ‘kunci idan
babu kai”.
Shima ya yi dariyar, ya ce.
“To kin ga gara ni na riga ki mutuwar,
saboda ni ba zan iya jure rayuwar da babu
ke din ba”.
Da dad’i ya cikata kawai sai ta amsa masa da
cewa.
“Ina sonka Auwal!”
Ya nisa cikin wani irin shauki ya ce.
“Ni na san ina yi miki abin da ya fi So
Rumaisa’u”.
Babu abin da ya motsa dan jua baya akan
soyayyar da Auwal ke mata, sai ma wani
‘karin tattali da tausayi da yake mata. Ya
daura d’amarar sanin duk wani abu da ake

�gudunsa ga sickler, nisali ko a ina yake idan
iska ta taso a wajen sai ya nemi Rumasa’u a
waya, idan ta shiga motarsa sai ya zuge
gilasai tsab, sannan duk wata sabga ta aljihu
da zai mata ya juyar su kaf akan abubuwan
da zai taimaki lafiyarta, dangin kayan sawa
masu kauri da rufe jiki, dogayen riguna,
hijabai, ni’kab har da safar ‘kafa da hannu.
Haka nan 6angaren abinci mawuyacin abu
ne ya je mata ba tare da wani abinci da zai
amfaneta ba, ko da mafi ‘kan’katarsu ne
wato rake.
Tun daga nan hankalin Rumaisa da na
iyayenta ya kwanta, suke ganin lallai ta sami
mijin marainiya, Auwal ya zama dan gida a
nan Kano, Rogo har ma da Abuja kowa a
dangin Rumaisa’u.
A nasa dangin ma Rumaisa’u, saboda haka
na’am da girman gidan su Rumasa’u,
saboda haka har sun amince da aurensu.
Auwal ya kasa tarar mahaifansa ya sanar da
su Rumasa’u sickler ce, saboda ta tsorata shi
da yadda iyaye ke kar6ar lamarin dansu ya
auri sickler, sai ya ke shakkar goyan baya
daga nasa iyayen, musamman da yake shi
kadai suka haifa, yadda suke zumudin
aurensa ya fahimci yadda suka dora masa
burin tara ‘ya’ya saboda haka ya yi kirmisisi
ya ‘ki sanar da su, haka ma zuwa gwajin ya
share shi saboda fargabar da ta cika ransa,
alhalin ko me ma suka samo ba zai iya karya
masa gwiwar auren Rumaisa’u ba.
A haka manyansa suka je nemar masa auren
Ruma aka yi duk yan hidimomi bisa
al’adunsu aka sanya musu rana, in ta
kammala karatu za’ayi.
*BAYAN SHEKARU BIYU*
Wata biyu ya rage aurensu, wanda za a
had’a da na Hafsat da angonta Sani. Zancen
duniya da ba ya 6uya, sai ga batun cewa,
Rumaisa’u sikila ce a kunnen mahaifan
Auwal.
Kwatsam wani dare ya bar wajenta ya koma
gida, ya shiga wajen Innarsa neman ruwan
zafi, mahaifinsa ya yi kiransa fuska babu
walwala a fuskarsa ko kad’an.
Ya nemi guri ya zauna cikin sanyin jiki,
mahaifin nasa ya ce.
“Daga ina haka?”
Sai ya ji tambayar ba wai, saboda babu irinta
tsakaninsa da mahaifin nasa ko da can ma
da ba shi da gurin zuwa ba a fiye tambayar

�ina ya je da dare ba ko dan yanayin aikinsa.
Amma yau shi ne ake tuhumarsa inda ya je.
Kawai sai ya yi ‘kasa da kai, dan bai san abin
fad’a ba, yana ji a cikin ransa nan da wata
biyu Baban nasa ba zai ganshi a wannan
lokacin ba ma bare ya tambate shi.
Mahaifiyarsa ta shigo da fulas har da
farantin kayan shayi ta dire a gabansa, zata
fara hada masa ya yi sauri ya kar6e ta yana
godiya. Ta nemi guri ta zauna, shi kuma jiki
a sanyaye ya fara bude gwangwani yana
sauraron mahaifinsa da ya dora.
“Yaya me jikin?”
Ya dago da sauri ya dubi mahaifinsa
hankalinsa a tashe, amma fuskarsa ta kasa
nunawa. Ya tattare ‘kululun da ya taso masa
a ma’kogwaro ya kora shi ta hanyar
hamud’ar madarar ya hadiye sannan ya ce
wa mahaifin nasa.
“Abbba ina ka san ba ta da lafiya?”
“Zancen duniya ai ba ya 6uya”.
Abban ya fada cikin rashin kulawa tun daga
nan Auwal ya sha jinin jikinsa, kawai sai ya
ci gaba da hidimar gabansa. Abban ya gyara
zama ya ce.
“Wato Auwal ka san yarinyar nan sikila ce ba
ka sanar da mu ba, dan kawai ka na son
abin da zaka sanya mu ‘karanta?”
Auwal ya dago cikin bugun zuciya ya dubi
mahaifinsa bakinsa na rawa ya ce.
“Abba… Mene ne ‘karantar a auren sickler?”
Cikin 6acin rai Abba ya ce.
“Auren sickler ba ‘karanta ba ne, kantafi ne
kawai da rayuwar ‘ya’ya da ta aljihu… In da
‘karantar ta fito shi ne zuwan da zamu yi mu
ce mun janye…”
Tuni har hawaye ya fara zuba a idon Auwal,
wanda ke kallon mahaifinsa garau da
alamun rashin kwanciyar hankali bare
kimtsa maganar da zuciyarsa ya kamata ta
haifa, bakinsa kuma ya furta hakan ne kuma
ya sa Innarsa ta sami sararin shiga maganar.
“Wannan d’an ka yi wauta in dai ka san
cewa yarinyar nan sickler ce, amma ka juya
wa matsalolinta baya zaka aure ta… Muna
zaune ‘kalau ka kawo mana sickler dangi…”
A yanzu ya sami ga6ar abin cewa wanda
ra’ayin kansa da na zuciyarsa suka yi tarayya
yana ‘kokarin tsayar da hawayen ya tare
mahaifiyarsa.
‘Idan dai zan iya haihuwar da Rumasa’u, to
lallai zan iya haihuwar sickler da wata mai

�lafiya wadda ba sickler ba ce…”
Shi ma mahaifinsa da yake zazzafan mutum
ne sai ya tare shi.
“Idan Allah Ya hukunto hakan na tabbatar
idan za ka haifi sickler goma da Rumaisa’u
idan wata ce sai Allah Ya ta’kaita ka haifi
hud’u…”
Auwal kawai sai ya yi shiru ya ci gaba da
shan shayin da ya fi kama da shan magani,
‘kwalwarsa ta tsaya cak! Da ‘kirkirar mafita
ko ta ‘kofofin da duk ransa ya raya masa har
ya gama kushe masa aure da Rumasa’u tsab
ya ‘karkashe batunda da haramta aurem.
Auwal dai bai tanka ba, har mahaifin nasa ya
diga aya sannan cikin rashin hayyaci ya tashi
ya fice daga falon.
GORAN DUMA
BY M.I.S.B
*****14
Tsawon daren nan ba zai iya dorar da wani
abin kirki da ya yi ko lissafinsa ya yi ba
dangane da yadda zai 6ullowa al’amarin, ya
san dai ya gurji kukan da tsananin ‘kauna
da tausayin Rumasa’u ya haifa, kuma su
suka hana shi hasala komai bayan ya ‘koshi
da ji a ransa duk tsanani ba zai iya rabuwa
da Rumaisa’u ba.
Sai ‘karshen dare ya sami runtsawa saboda
haka bai sami sallatar asubahi ba, ‘karfe
shidda dai-dai wayar Rumasa’u ta farkar da
shi.
Yana ganin sunanta kan wayar sai da
‘kwalla ta taru a idonsa, ya daga yana
kokarin gyara muryarsa saboda daskarewar
bacci da kuma ta ma’ka’kin tausayinta da ya
ma’kale maasa a ma’kogwaro.
“Rumaisa’u” Muryarta tar ta ce “Duk
wadannan gaibu ne Abba, babu wanda ya
san abin da gaba zata haifa, kamar yadda ba
mu isa za6ar abin da muke so mu ‘kyale
wanda tanmu yake hasashen hadari cikinsa
ba. Da dan Adam na da iko akan za6in abin
da yake so na matar da ta zarce Rumaisa
saboda abin da nake mata ya fi so, shi yasa
ban san ko wacce irin matsala ba a kanta,
amma da yake na san ba dukkan abin da
mutum ke so yake samu ba, tun bayan
umarninka na jiya na kwana ina gwajin
yadda zan iya rayuwar da babu Rumaisa’u.
Na yi ta cin karo da gazawa, har ta fara
barazanar keta min zuciya. Ban fitar da rai
zan iya din ko kuma zan kasa ba, na san a

�biyu daya ce zata faru, ko in iya d’in in
wanzu bisa tsarin da ka za6a min, ko kuma
in gaza ta dalilin in bijire maka ba, wanda
babu irin haka a tarbiyyar da ka ba ni… Abba
kar ka damu da yadda ka ganni har in mutu
in Allah Ya so ba zaka had’u da abin kuka ta
silata ba…”
Yanzu hawaye ya fara cin ‘karfinsa, kuma shi
ne ya tilasta shi diga aya ba don ya rasa abin
cewa ba.
Duk jikin mahaifinsa ya yi sanyi, sai kallon
Auwal yake shi ma kamar ya yi hawayen,
amma wata zuciyar na tuna masa siyasar
Auwal ta dadin baki da sadaukarwa har ka
yi masa abu ba tare da kana da niyyarsa ba,
wannnan ne yasa ya daure ya ce.
“Abin har ya yi zafi haka Auwal? Ba zaka iya
fitar da yarinyar nan a ranka cikin ruwan
sanyi da dalilin matsalarta a rayuwarka da ta
‘ya’yanka ba?”
Auwal ya muskuta da murmushin ya’ke
alamar akwai magana fal a cikinsa, sai dai
yadda zai furta ya yi girma, don haka ya
hadiye ta kawai ya bi mahaifinsa da shiru,
har mahaifin nasa ya gaji da jiran cewarsa
ya nemi guri ya zauna idonsa akan Auwal.
“Tun farko ka san Rumasa’u sickler ce?”
Auwal ya kad’a kai, mahaifin nasa ya dora
wata tambayar.
“Wanne mataki ka dauka akan yadda za ku
rayu tare, ko kaucewa yadda za ku haifi
‘ya’yan sicklers?”
Auwal ya jima kafin ya tattaro abin cewa.
“Ta yi ‘kokarin hana ni aurenta tun ranar da
muka had’u na dage. Duk matsalolin da ka
lissafo min da bakinta ta lissafo min su,
amma ba su gigita ni yadda suke gigita ku
ba… Da ta ga haka sai ta shawarce ni yin
gwaji dan sanin makomar ‘ya’yanmu, na
amince a sannan amma sai na ga gwajin
6atawa kai lokaci ne da tanadar wa kai
fargaba, don na ji a raina ko wane irin
sakamako gwajin zai haifar ba zan iya
barinta ba, saboda haka na ce ta bar
maganar gwaji”.
Mahaifinsa ya jima cikin shiru yana jiya
maganganunsa, kafin ya yanke hukuncin d
ayake jin shi ne na ‘karshe.
“Gaskiya ta yi hange mai kyau saboda haka
shawararta ita ce abin bi. Ka je ka yi gwaji
idan akwai matserar ‘ya’yanku sai ku yi
aure, idan kuma babu, to ku dubi girman

�Allah ku ceci ‘ya’yanku ta hanyar ha’kura da
juna”.
Duk da Auwal ya ji maganar mahaifinsa da
kamar maimaici kawai, ma’ana babu wani
sassauci haka ya cije a ladabce ya gyad’a kai.
“To na gode Abba”.
Ya m’ke kuma salin-alin ya fice ya shiga
‘kwan’kwasa falon Innarsa.
Auwal bai 6oyewa Rumaisa’u komai ba
dangane da yadda suka yi da mahaifinsa da
hujjarsa ta sanin kukanta nasa ne, kukansa
ma nata ne. Tuni suka yiwa juna wannan
al’kawarin na tarayya akan matsalolinsu dan
nemo hanyar araka.
Rumasa’u ta jima ba ta yi magana ba, ba dan
rashin abin cewa ba sai dan saisaita
maganar don gudun kada tayi muni a
kunnen Auwal ko kuma ya zama wani
mataki na karyar masa da gwiwa.
“Kin ‘ki cewa komai Rumasa?”
Ya fada bayan ya gaji da jiran cewar tata.
Ta gyara tsaiwarta ta ‘kara jingina sosai da
motarsa saboda tana jin jiri. Ta yi
murmushin ‘karfin hali ta ce.
“Abin da Abba ya yi shi ne ya kamata Auwal,
so ne tun farko ya ke runtse mana ido
alhalin wani dad’in gushi ne kawai a cikin
rayuwar aure, wanda ake ‘kulla si domin
kammaluwar iyali. Ya wajaba ne mu
samarwa iyalanmu makoma ta gari, ba ya
kamata ba Auwal”.
Shi ma ya yi murmushin ‘karfin hali bayan ya
ji a ransa kawai ‘karfafa masa gwiwa ta ke
so ta yi ba ainihin abin da ke cikin ranta ke
nan ba, ya ce.
“Kamar ke da Abba kuna mantawa ba a yiwa
Allah wayo, ke kanki aya ce Rumasa’u,
Innarki da Abbanki babu sickler ciki, amma
suka haife ki…”
Ta tare shi da dariya.
“Ba ‘kokarin yin wayo ba ne, ‘ko’karin
amfani da hankali ne, wanda Ubangiji Ya
hore mu da shi dan za6ar abin da zai
amfane mu da gujewa abin da zai cutar da
mu, abin da ya faru da mu cikin akasi mun
yarda daga Ubangijinmu ne ba tare da
sakacinmu ba, sai mu yi fatan zamowarsa
kaffa”.
Auwal ya yi zuru kawai yana kallonta sannan
ya nisa ya ce.
“Ban sna me yasa duk cikin lissafinku ba
kwa duba uban yaran da samun su yake

�’kila wa ‘kala ba, sa ku kuka himmata
sarayar da shi alhalin shi ne a hannunku. To
zan fada miki abin d ana fada Abba jiya na
kwana da ‘kokarin lissafa yadda zan yi
rayuwar da babu ke, na ji kamar
numfashina zai yanke daga lissafin kawai ba
tare da fitar da sakamako ba, amma dai ban
cire rai daga rahamar Ubangiji ba, duk za6in
da ya yi min ina fatan rahma da jin ‘kanSa a
ciki”.
Ta zuba masa ido, dauriyarta na kokarin
‘karewa. Kasa gajiya da kalonsa da ta yi ne
ya sa ita ma ta tabbatarwa kanta wa’ka
kawai ta ke, amma tursasa kanta za6ar
tsaka-tsakin al’amura, sai dai kuma ta kasa
hana zuciyarta rauni da son nuna gazawa
da ta tsaya kawai ga bayyanawa ta hanyar
‘kura masa ido cikin hawaye.
Haka suka tsaya ita kuka, shi hawaye, har
daga ‘karshe ya zagaya mota ya shige yana
cewa.
“Zo mu je asibitin”.
Ta yi saurin duba agogon hannnunta da ya
nuna ‘karfe sha daya da mintoci sha hud’u.
Ta bude motar ta sunkuya a tausashe ta ce
masa.
“Bari na sanar da Hajiya”.
Ya yi saurin tare da fadin.
“Rumaisa’u kar ki sanar da kowa
matsalarmu fa, umarni ne da kuma kokarin
kwantar da hankalinku ke da Abba zai kai ni
gwaji, ba dan na yarda da iya raba ni da ke
ko ya yi wani abu a cikin sonki ba. Ya
kamata ki ri’ke wannan kada ki yi ‘kokarin
raba ni da kanki, son da nake miki mutuwa
ce kawai zata iya raba ni da shi”.
Ta sororo cikin sanyin jiki tana kallonsa. Ta
hadiye kwallarta ta ce masa.
“Auwal wai me yasa ka damu da kira mana
mutwa? Ai ba sai ka kirata zaka bayyana min
kana sona ba,..”
Ya tareta cikin kyalkuala dariya.
“Me yasa ba kya so na kirata? In akiranta ne
dan na sna ita ce mai YANKE ‘KAUNA, duk
yun’kurin raba mu da kuke ni dai na
tabbatar ita kadai ce zata iya raba ni da son
da nake miki. Amma na san ba ni da karfi ko
dabara a cikin aurenki yadda Ubangiji Ya so
haka zai yi”.
Ta murza yatsu tana dariya, ita ma ce.
“Shikenan. In Allah Ya so ni da kai mutu ka
raba”.

�Ba ta jira cewarsa ba ta wuce. Ya bi ta da
kira, ta tsaya ba tare da ta juyo ba, ya dan
daga murya.
“Na fa gaya miki kar ki fad’a”.
Sai kawai ta kad’a kai ta wuce tana dariya.GORAN DUMA 15
.
.
Dr. Hadiza ta gyara zama ta janyo wani fayil
cikin murmushi ba tare da dubansa ba ta ce.
“Soyayyar da kake mata da amincewarka na
aurenta a matsayinta na mai sikila shine matakin
farko na magance matsaloli ko yi musu kallon
‘kanana a cikin aurenku, idan duk kun yarda da
wannan to kamata ce ku zo min tare, duk abin da
zan fad’a tare zai amfane ku, idan ma ‘karfafa
gwiwa ne tare zai ‘karfafa muku”.
Auwalu ya jima bai tanka ba, sannan ya ja
numfashi cikin kasa hankula barkatai ya amsa.
“Haka Allah ya tsara na riga na taho ni kadai d’in,
amma na daura damarar zantar da ita komai
kamar yadda kika zantar da ni, hikimia ko ta aro
ce zan aro in yi ‘kokarin fahimtar da ita”.
Ofis din ya dauki shiru sai ‘karar takardun da
likitan ke bud’awa da kuma bugun zuciyarsa da
ya cika masa kunne da rud’u.
Likita ta dago kai ta dube shi da wata takarda a
hannunta tana juyawa.
“Sakamakon gwajinka ya nuna cewa, kai AS ne,
ma’ana zaku iya haihuwar mai AS za kuma ku
iya haihuwar mai SS, wato ranar da ka bayar da
A ta bayar da S dinta za ku samar da d’a irinka
(AS). ranar kuma da ka bayar da S din ka dama
ita abin da zata bayar ke nan, to za ku samar da
d’a SS (sickler) irinta.
Abin da zan ‘karfafa muku gwiwa da shi a nan shi
ne, ku shiga cikin hankalinku ku kyautata zaton
alkhairi ga rayuwar ‘ya’yan da zaku samu a gaba,
wanda Ubangiji ne kadai Ya san yadda za su
kasance. Idan Allah Ya ga dama sai ya azurta ku
da ‘ya’ya goma babu sickler ko daya a ciki,
ikonSa ne Ya umarce ka ka yi ta bayar da A
dinka har ku gama haihuwarku, idan kuma Ya si
zai iya jarabtarku da haihuwar sickler, Allah babu
yadda bai iya ba. Kai kanka zaka iya haifar
sickler ba tare da ka auri Rumaisa’u sickler ba.
Idan wadda ka aura din AS ce kamai ai za ku iya
tarayya wajen bayar da S zalla ku samar da
sickler. Abin da ya ke a rubuce dai babu wanda
ya isa kankare shi, dukkanmu ba dan ba
damarmu muke, Ubangijin da Ya yi ka AS shi ya
yi A. Ba don ya fi sonsa da kai ba. Kuma shi ya
yi S.S ba dan Ya yi masa laifi ba, sai dan haka

�Ya so, haka Ya ga dama. Dan haka babu wani
dalili da zamu dogara da shi wajen hana aurenku
ina fatan ka fahimce ni?
A ‘karshe ina shawartarka da kwantar da hankali
da mayar da lamari ga Allah, na tabbatar zai
saka maka da dubun alkhairi idan ka dogara da
shi ka auri wannan baiwar Allah ba tare da ka
guje ta ka gadar mata da takaici a zuci ba, kai
kuma ka saka ‘karfi da dabara a cikin taka
rayuwar ba, yadda kake nuna wa ina fahimceka
da cewa ka dauki ciwonta naka, wannan ko
wanne sickler ke bu’kata. A yarda da rauninsa, a
tausa masa idan ciwonsa ya taso, a yi masa uziri
a taimake shi ta wadannan hanyoyin kula da
maganinsa, kaucewa abin da zai motsa ciwonsa,
hana shi aikin wahala tare da ‘karfafa masa
gwiwar cutar da yake bautar Ubangiji ce. Idan ya
yi tawakkali ladansa ba zai lissafu ba. A yarda in
an haifi d’a sickler da shi ba shi kadai ya haifa
ba, da sauransu.
Duk wadannan dabi’un taimakon na zace su a kai
malam Auwalu dan Allah ka yi ‘ko’kari kar ka ba
ni kunya”.
Tunda ta ke magana hankalinsa ya kasu uku,
daya a kanta, daya akan batun mahaifinsa (ka je
ka yi gwajin idan akwai matserar ‘ya’yanku sai
ku yi aure, idan babu to ku dubi girman Allah ku
ceci ‘ya’yanku ta hanyar ha’kura da juna), daya
kuma wanda ya ke da kawo mafi tsoka akan
‘kauna da tausayin Rumaisa’u, wanda a yanzu shi
ya sa shi fitar da ‘kwalla bayan Dr. Hadiza ta
dire, zuciyarsa ta dame shi da son ya fad’a mata
‘dama can ba ni ne matsala ba, mahaifina ne’.
Sai kuma ya ga fada matan wani rage karsashi
ne a dogon lokacinta da ta 6ata tana ba shi
shawarar rayuwa da Rumasa’u, wanda ko ba a
shawarce shi ba, abin da burika da ra’ayoyinsa
ke zartarwa ke nan.
Ya hadiye duk wata damuwarsa ya yi mata
godiya sosai, tare da nuna ‘karfin imanin babu
abin da zai raba shi da Rumasa’u, suka yi
sallama dukkansu suna yiwa juna godiya.
Bayan ya fito asibitin ya yi mazantakar wucewa
ofis dan gwada ‘karfin hali da na zuciyarsa da
koyawa kai jarumta cikin lamarin d ake fin ‘karfin
iyawa, mahaifinsa ne abin jinsa, wanda alamu ke
nuna yana son saka ‘karfinsa wajen taruwar
iyalai da babu tahalikin yadda za su samu.
Rayuwarsu zata kai ga haihuwar ko zata gaza, za
su haifa din ko ba’kararru ne su? Duk wadannan
gaibu ne babu wanda ya san shi sai Allah, idan
ya sa wa kansa damuwar rana guda a kansu ya

�had’a wautar da zata kamanta shi da rashin
hankali.
Suna zaune a falon da suke hira, idan sun so
jimawa suna hirar ke nan, idan ba za su jima ba
dama a motarsa suke jingina su yi tad’insu.
Rumaisa’u ri’ke da takardar sakamon gwajinsu
tana juyawa, idan akwai abin da ya fi ‘kunci da
d’aci to ranta shi ya yi. Abin da ke shirin faruwa
da ita zuciyarta ta ‘ki yarda zata iya daukarsa
duk yadda ta yi ‘ko’karin gwadawar.
Auwal ma ko da gwaji ya kasa ce mata wani
abu. Tunda ya ba ta takardar har sai da ta gaji ta
tsinka, cikin yi masa kallon kai tsaye.
“Auwal ban ta6a jin kaico da nadamar
kasancewa ta sickler ba sai a yau. Na tsani kaina
da duk wata tawaya da ta ke son raba ni da kai
Auwalu…”
Ya tare ta cikin dakewar ‘karfin hali.
“Kar ki yi sa6o Rumasa’u, wannan wacce irin
wauta ce? Ki shiga cikin hankalinki, duk yadda za
ki so ni bayan Ubangijin da ya halicce ki ya
wajabta in bi. Tsanar kanki da tsanar
kasancewarki yadda Ubangiji Ya tsaro ki tawaye
ne da butulci gare Shi…”
Ta dam’ke bakin da ya yi mata amfani biyu, hana
sautin kukanta fitowa da nuna nadamar abin da
bakin ya fad’a, cikin raunanniyar muryar kuka ta
ce.
“Astagfirullah, Allahumma gafirni war hamni…”
Ta zare da shesshekar kukanta.
Shi ma duk yadda ya so ya daure sai dauriyar ta
fi ‘karfinsa ya fara hawaye, ba dan yana zatar
musu rabuwa ba, sai dan shaukin yadda suke son
juna da tausayin Rumasa’u wadda ake son raba
su ta dalilin aibun da ba ita ta ‘kaga wa kanta
ba. Mace mai sanyin halin da ta kasa fitowa kai
tsaye ta ga laifin mahaifinsa da ke son raba su,
‘karfinta da yaji ta ke juyawa aibata mahaifinsa
baya.
Sun jima suna ‘yan koke-kokensu kafin ita da ta
fi shi sharafin damuwa ta kuma soko wata
kato6arar.
“Da za a ba ni za6in rayuwar da babu kai ko
mutuwa, Auwal da gudu zan za6i mutuwar, har
yau ni ban san ta inda zan fara rayuwar ba, shi
yasa ka ji na kasa ‘karfafarka bin umarnin Abba
don Allah ka yi min wannan uzirin… Ina sonka
ban san babu a kanka ba Auwal, wannan ciwon
ya fi sickle cell ciwo a raina…”
Ya tare ta cikin kasa tattara kalaman da za su
fidda ma’ana sosai, saboda rud’ani.
“Ba zamu rabu ba Rumasa’u ki daina ambato

�mana rabuwar… Ni duk maganar nan ma ta
gundure ni wallahi”.
Ta dago ta bi shi da kallo cikin hawaye.
“Haka ne burina Auwal, amma ba zan yaudari
kaina na dorar da shi da fatar baki ko ture abin
da ya kamata na duba ba”.
Suka kuma daukar shiru sannan ta goge
hawayeta 2a fuskance shi
“Ka sanarwa Abba?”
Ya yi saurin girgiza kai yana kallonta sararo. Ta
‘kokarta ta ce.
“Sai ka yi gaggawar sanar da shi, ya yanke mana
hukuncin da Ubangiji Ya za6a mana, fara shirin
zama tare ko kuma shiga makarantar koyon
juriya da rashin juna, ko wanne Ubangiji Ya za6a
mana muna fatan ya zama alkhairi a gare
mu”.Ba ta jira cewarsa ba ta mi’ke zata bar
falon….
.
Dan Aunty
August 4 at 9:12 PM · PublicGORAN DUMA 16
.
.
Ya yi saurin dakatar da ita da cewa” Duk kurin da
na gama yi na cewa babu abin da zai sauya a
cikin soyayyarmu da auren kin fayalar da shi
kenan, dama kin tura ni gwaji ne dan ki rabu da
ni Rumasa’u?”
Ta yi saurin dawowa gabansa ta dur’kushe tana
girgiza kai cikin hawaye. Ta kasa magana sai
kallonsa da hawayen, shi ma ya motsa baki, ya yi
maganar amma ya kasa, har sai da ta gama nata
alayin ta riga shi samo abin cewa.
“Ina sonka Auwal… aurenka shi ne babban burin
da da ace ina da iko zan kusantar da shi tunda
ba ni da ikon na yi imani aurenko rashinsa da ni
kaina da kai duk muna shawagi ne cikin hukuncin
Ubangiji, zai iya kusantar da shi dan rahamarsa a
gare mu da ni’imarsa. Zai iya tankwa6ar da shi
dan isarSa a kanmu da zartar da abin da mu ba
mu san da shi ba, dan haka duk abin da ka ji na
fad’a kar ka yiwa ubangiji biyayya da faranta ran
Abba, a wani hannun kuma da ‘kin biyewa zuciya
sakokinta… Ina sonka Auwal”….
Ya kai ‘kololuwan rauni da tausayin Rumaisa’u
wanda ya ‘kara masa miliyoyin kaunarta,
ma’kogwaron ya cunkushe da shu, shi yasa duk
yadda ya yi ‘kokarin ya ce wani abu ya kasa,
kawai sai ya dauki takarda ya nemi hanyar fita.
“Ba zamu rabu ba Rumaisa’u ki daina ambato
mana rabuwar… Ni duk maganar nan ma ta
gunudure ni wallahi”.

�Ta dago ta bi shi da kallo cikin hawaye.
“Haka ne burina Auwal, amma ba zan yaudari
kaina na d’orar da shi da fatar baki ko ture abin
da ya kamata na duba ba”.
Suka kuma daukar shiru sannan ta goge
hawayenta ta fuskance shi.
“Ka sanarwa Abba?”
Ka yi saurin gaggawar sanar da shi, ya yanke
mana hukuncin da Ubangiji Ya za6a mana, fara
shirin zama tare ko kuma shiga makarantar
koyon rashin juriya da rashin juna, ko wanne
Ubangiji Ya za6a mana muna fatan ya zama
alkhairi a gare mu”.
Ba ta jira cewarsa ba ta mi’ke zata bar falon.
Ya yi saurin dakatar a ita da cewa.
“Duk kurin dakatar da na gama yi na cewa babu
abin da zai sauya a cikin soyayyarmu da auren
kin fatalar da shikenan, dama kin tura ni gwaji ne
dan ki rabu da ni Rumaisa’u?”
Ta yi saurin dawowa gabansa ta dur’kushe tana
girgiza kai cikin hawaye. Ta kasa magana sai
kallonsa da hawayen, shi ma ya motsa baki, ya yi
maganar amma ya kasa, har sai da ta gama nata
alayin ta riga shi samo abin cewa.
“Ina sonka Auwal… aurenka shi ne babban burin
da da ace ina da iko zan kusantar da shi tunda
ba ni d aiko na yi imarin aurenko rashinsa da ni
kaina da kai duk muna shawagi ne cikin hukuncin
Ubangiji, zai iya kusantar da shi dan rahamarsa a
gare mu da ni’imarsa. Zai iya tankwa6ar da shi
dan isarSa a kanmu da zartar da abin da ba mu
ba mu san da shi ba, dan haka duk abin da ka ji
na fada kar ka danganta shi da kanka Auwal,
danganta shi ga son yiwa ubangiji biyayya da
faranta ran Abba, a wani hannun kuma da ‘kin
biye zuciya sakokinta… Ina sonka Auwal”.
Ya kai ‘koluluwan rauni da tausayin Rumaisa’u
wanda ya ‘kara masa miliyoyin ‘kaunarta,
ma’kogwaron ya cunkushe da su, shi yasa duk
yadda ya yi ‘kokarin ya ce wani abu ya kasa,
kawai sai ya dauki takardarsa ya nemi hanyar
fita.
Ba ta takura kanta da binsa ko kiransa ba, kawai
sai ta raka shi da mafi sau’ki cikin abin da zata
yi, wato binsa da kallo har ya fice, sannan ta
durkushe ta fara kuka mai dalilin.
Kwana biyu babu labarin Auwal, babu wayoyinsa.
Ta yi ‘kokarin kira duk a kashe. Ta yi tunani ta yi
issafin duk ta kasa cankar dalilin 6uyansa ko
kuma abin da ya 6oye shi, duk canki-cankin da ta
ji yana neman tafiya da numfashinta.
Auwal ya janye neman aurenta, hasashen da ke

�kusan tafiya da numfashinta. Auwal ba shi da
lafiya, zargin da yake tilasta mata son lallai ta
san halin da yake ciki.
Kwana na uku ya kama alhamis, ba ta yi shawara
da kowa ba ta wanke ‘kafa da yammaci ta dauki
Hafsat suka tafi Na’ibawa gidan su Auwalu.
Tun a hanya Hafsat ke tambayarta abin da ke
faruwa, musamman ganin yadda hankalinta ya yi
matu’kar tashi ba kamar a lokuta baya ba, inda
ko ya shafe kwanaki bai zo ba bata damuwa.
Rumasa’u ba ta 6oye mata komai ba ta zayyana
mata yadda suka yi.
Hafsat ta ce, “Ina ganin gara mu fadawa Inna
gaskiyar lamari idan muka je”.
Rumasa’u ta dafe ‘kirji ta ce, “Wai rufa min asiri,
kada a ga za’kewata da wawancina.”
“Ba wawanci ba ne, Rumasa’u, yarda ce da nuna
bu’katuwar al’amarin nan.”
Kallo daya Innar Auwal ta yiwa Rumaisa’u ta
gane ta, duk da ba su ta6a haduwa ba. Amma ta
yi mata farin sani a hotuna dan haka ta sauke su
da rawar jiki kamar zata goya su. Kasala da
kunyar da Rumasa’u ke bayyanawa ya sa Innar
Auwal jin wani irin tausayinta ya ishe ta.
Ta zauna suka gaisa cikin girmama juna.
“Duk manyan naku lafiya ko?”
Inji Innar Auwal, Hafsat ta amsa
“Lafiya kalau”.
Rumaisa’u kai na ‘kasa. Suka dauki shiru kowa
da abin da zuciyarsa ke sa’kawa, Rumasa’u na
jin tsanar kanta da kankambar zuwa gidan
surukai, surukan ma wanda auren d’an nasu da
damuwa da ‘kila wa’kala, amma ‘kaunar dan nasu
da sanin halin da yake ciki ya kore nadamarta
mai taurin kan da ta ‘ki ‘karuwa, sai ta tsaya
suke ta damun zuciyarta tare. Yanzu abin da ta
fi d’ko shi ne, ta ina labarin Auwal zai 6ullo
mata?
Can Inna ta nisa ta ce.
“Ku sha lemon don Allah, Nuraddin nake jira ya
shigo ya dubo shi ko ya farka, yanzu da
abokansa suka zo duba shi suka ce yana barci”.
Wani irin tashin hankali ya bayyana a fuskar
Rumasa’u. Ta dago ido ta dubi Inna, amma ta
kasa cewa komai sai bakinta ne ya ke rawa.
Hafsat ce ta yi mata abin da ta ke son yi cikin
jimami da sanyin murya, ta ce.
“Ayya ba shi da lafiya?”
Inna ta jinjina kai, ta ce.
“Ba shi da lafiya, na yi tsammanin ma dubiyarsa
kuka zo, kwana biyu ke nan yana fama da wani
matsanancin ciwon kai”.

�Rumaa’u a rikice ta ke amma ba ta fasa
tambayar Inna ba
“Inna dama yana yin irinsa?”
Cikin nuna jimami Inna ta ce.
“Dama yana da yawan ciwon kai, tun yana
‘karami ya yi san’karau shikenan yawan ciwon
kai ke bibiyarsa, sai dai bai taha tsananta masa
irin wannan lokacin ba, amma yau da sau’ki ba
kamar jiya ba. Yau har ya ci abinci an yi hira da
shi, ftowar mu ke nan bacci ya dauke shi”.
Rumaisa’u ta sauke numfashi cike da dukan
zuciya, duniyar gaba daya ta yi mata ‘kunci ba ta
san lokacin da kukan zucinta ya fito fili ba, had’e
da hawaye har da shessheka. Hafsat da Inna
suka bar yiwa juna jajen rashin lafiyar suka koma
rarrashinta.
Jikin Inna na 6ari ta mi’ke ta fita tana cewa.
“Bari na sanar masa da kaina, ki je ki ganshi, jiki
fa ya yi kyau”.
Bayan Inna ta fita Hafsat ta ci gaba da tausar
Rumasa’u, yayin da Rumaisa ta d’ago da
hawayen ta ce.
“Hafsat ni kadai na san yadda na ke jin Auwal a
kirjina, duk wani abu na illah ko mai nuna
salwantarwa a Auwal ba na iya jure masa, ina
son Auwal, kawai shi ne abin da na sani”.
Hafsat tsakaninta da Allah ta ce.
“Yadda na ke addu’ar Allah ya bar ni da Sani,
haka na ke addu’ar Ya barki da Auwal ko ma
fiye, don na tabbatar kun yi dacewar da abokan
burmi irinku su ke wahala”.
Shigowar Inna ya tsayar da maganar Hafsat, ta
ce.
“Yauwa ku ‘karasa, ya farka na same shi yana sa
wayarsa caji”.
Rumasa’u ta riga tashi suka fita cikin jagorancin
Inna, har dakin Auwal, sannan ta yo baya….
.
Dan AuntyGORAN DUMA 17
.
.
“Na yi zaton kin manta da ni”.
Da kalmar da Auwal ya tare ta ke nan duk da ya
ga hankalinta a hargitse, sai kallon sa ta ke
kamar in ta dauke ido daga kansa zai 6ace mata
ne, saboda haka har ta zauna ba ta cikin
hayyacinta, ta dai sami kanta da amsa masa.
“Dan na yi maka wanne laifi kake ganin zan
manta da kai Auwal?”
Dole ya basar da zancen kasancewar da Hafsat a
wajen ba ya son su dire zancen da matsalarsu
zata bayyana kanta.

�”Hafsat yau ku ne a gidanmu?”
Abin da ya ce ke nan, Hafsat ta nisa idonta a kan
Rumasa’u ta ce.
“Ai dole ce mai sa wa a kwana a ido Auwal,
kamar Rumaisa’u ta san ba ka da lafiya kwana
biyun nan in na ce maka ba ta cikin hayyacinta
kar ka musa”.
Ya yi zuru yana kallon Rumasa’u da idanuwansa
masu aika mata wasu sa’konni masu dad’i da
marasa dad’i, da ta kasa jurewa kallon sai kawai
ta yi kasa da ido ‘kwallah ta cika ido taf!
Ya ri’ke kai saboda taruwar hawaye, take ya ji
ciwon kansa ya dawo sabo dal, ya fara kokawar
ri’ko juriya tana silalewa har ya yi nasarar
dam’karta, cikin son nuna jarumta ya ce.
“Yi ha’kuri Rumasa’u….”
Ta tare shi a raunane.
“Ya ya jikin?”
Jikinsa a sanyaye ya amsa.
“Na ji sau’ki ai… sai godiyar Ubangiji, kin san rai
da jini”.
Ta kada kai tare da nisawa dukkanin hankalinta
na kansa.
“Anya Auwal ba damuwa ka sa wa ranka ba har
ta janyo maka ciwon kai? Inna ta tabbatar min
ba ka ta6a ciwon kai kamar haka ba, ka ga kuwa
yadda ka rame Auwal?”
Ya koma kujera ya yi rigingine ya dafe kai da
hannun hagu sannan ya dafe ‘kirjinsa da hannun
dama saboda yadda ya ji shi ma ya dauki ciwon
nan take fuskarsa na ‘kokarin 6oye ciwonsa ya
ce mata.
“Sai da dalili Ubangiji zai jarrabi abin halitta
Rumasa’u? Ki taya ni mu yi fatan zama kaffara
kawai dole ya yi ‘kokarin tashi zaune ya dubeta
murya a sanyaye ya ce.
“Rumasa’u idan ba ki dalafiya haka nake sanya
ki gaba mu yi ta kuka, ko ciwona ne ya fi na
kowa?”
Ta yi saurin girgiza kai.
“Ina jin abubuwa da yawa marasa dad’i a raina
Auwal duk suna nuna min yadda ba zasu iya jure
rashinka ba”.
Ya yi mata inkiya da Hafsat a wajen abin da ya
fahimta matsalarsu ce a maganarta, saboda haka
ya goce ta da cewa..
“Da ciwo ya san in da rai ya ke Rumasa’u ai da
tuni kin tsufa a can, rayuwa da mutuwa duk Allah
ne, kuma da yawan abubuwa na faruwa ne ba
yadda mutum ya zace su ba, ni yanzu so nake ki
kwantar da hankalinki mu yi hirarmu mu fanshe
kwana biyun da muka rasa, kinga sai ta zame

�mana ta tarihi ko? Ina jin tunda muka had’u ba
mu ta6a kwana uku ba mu ga juna ba”.
Ya ‘kare maganarsa ne da dariya sai Hafsat ce
ta taya shi, ta kalli Rumaisa’u taga fuskata a
cunkushe. Tunanin halin da take ciki na rashin
lafiyarsa da ‘kila wa ‘kalan aurensu, ba ta ga
wani abu da zai ba ta dariya ba.
Fahimtar hakan da Auwal ya yi yasa ya dinga
daurewa yana ta tsaokano ta da hira, har saida
ya ga abin ya faskara sannan ya dubi Hafsat ya
ce.
“Hafsat don Allah ki ba mu minti biyar akwai
wata wuta d ana hura nake son kashe ta”.
Hafsat ta mi’ke tana dariya ta ce.
“Ni ma na yi niyyar hakan cikin raina, ina da
bukatar Rumasa’u ta sami nutsuwa.”
Ta wuce Auwal bin ta ya yi da cewa.
“Yauwa Gimbiyar Sani, Allah Ya barku tare”.
Hafsat na fita ya baro kujerar da yake ya zo
gabanta ya zauna cikin raunin murya ya ce.
“Fad’a min abin da ya fi damunki yanzu na
wanke miki shi Rumasa’u, idan dai ciwona ne
aikin ga na ji sauki ko?”
Ta goge hawayenta sannan ta sauko daga
kujerar duk suka zauna a kafet suna fuskantar
juna, tana ta faman goge hawaye, sannan da
kyar ta ‘ko’karta ta ce.
Me yasa ka kashe wayarka?”
Ya ‘kura mata ido kawai ya kasa cewa komai har
ta kuma dorawa ba tare da ta dube shi ba.
“Ya ya kuka yi da Abba?”
Kai tsaye cikin dakewa ya amsa mata.
“Wannan rashin lafiyar tawa ta sa ba mu zauna
mun tattauna ba, amma dai na nuna masa
sakamakon gwajin”.
“Me ka fahimta a tare da shi?”
Kai tsaye ya amsa mata “Fuskarsa ba zata iya
bayyyana abin d ke fake ba, duk yada zai nuna
‘karfi ko hangen nesansa ba zai sauya ba ko ya
yi abin da Ubangiji bai nufa ba, zai sauya ba ko
ya yi abin da Ubangiji bai nufa ba, na ba shi
sakamako na kuma fad’a masaain da ke raina, ke
ce farin cikina dan kin haifi ‘ya’ya irinki na shirya
zan tanada su a ha’kuiri na da juriyata da kuma
yin tattalin aljihu iyakar iyawata ina da wannan
burin a raina, na niyyace shi duk wani abu
sa6anin haka idan haka idan ya faru haka
Ubangiji Ya ‘kaddara mana, ke ma ki yi min
uzirinsa”.
Rumaisa’u ta yi sakato tana kallonsa, saboda har
yanzu ba ta tsinci abin da ya kamata ya faranta
mata rai cikin maganarsa ba, idan al’kawuran

�sonta d akyautata mata ita da ‘ya’yanta ne tun
ta saba jinsu a bakinsa, tana kuma da ya’kinin
daga zuciyarsa suke tasowa saboda haka yanzu
abin da ya dame ta shi ne ya ya za su yi su kai
ga cimma burin kasancewa tare bare har ta jefa
wad’ancan al’kawaran nasa cikin abubuwan da ta
ke jiran kasancewarsu a rayuwa?
“Zan tafi”.
Abin da ta iya ce masa ke nan cikin hawaye. Ya
d’an runtse ido cikin girgiza kai ya ce.
“Yanzu sai ki tafi ki bar ni Rumaisa?”
Ta mi’ke tana ci gaba da goge hawayenta ta ce.
“Wata’kila gobe in dawo idan ba ka murmure ba,
sai dai ka ba wa Inna ha’kuri wata ‘kila ta ga
rashin kunya ta da za’kewa ta, ni ma haka na
tsinci kaina, in dai abu ba haramun ba ne, don
sakaf nake ganinsa a fuskarka”.
Shi ma ya mi’ke yana dariya ya ce.
“Inna za ta fahimce ki Rumaisa, kin ta6a zuwa
gidanta ban da yau? In Allah Ya so ma goben ni
zan zo ba ke za ki zo ba, ai idanuna sun ganki
sun yi kwari”.
Ita ma ta yi dariya ta yi ajiyar zuciya.
“Hum…!” Alamar har yanzu ba ta ware ba, suka
jima suna kallon juna, sannan ta kad’a kai cikin
hawaye ta wuce, jirin da yake ji ya hana shi yi
mata ko taku daya da sunan rakiya, daga nan
tsayen har ta je bakin ‘kofa sannan da murya
‘kasa-‘kasa ya ce.
“Rumaisa’u… Ina sonki, kar ki manta da
wannan”.
Ta tsaya tare da juyowa suka yiwa juna
murmushi, sannan ta fice, shi kuma ya haye
kujera a gajiye yana lumshe ido, yana son
Rumaisa’u tana sonsa, har yau bai ta6a yanke
‘kaunar za su gaza kai wa ga burinsu ba.
Ta sami Hafsat da Inna suna ta hira ko a fuska
babu wanda ya nuna mata wani abu. Ta zauna a
sanyaye cikin hawaye, wannan ya sa kowa ya yi
dif a dakin tsawon kusan mintuna biyu, sai can
Hafsat tayi ajiyar zuciya ta nisa ta ce.
“Inna ashe tun tuni Auwal bai sanar da ku cewa
Rumaisa’u sickler ba ce ko? Tuni kuma ta
shawarce shi ya sanar da ku, amma bai yi hakan
ba har sai da kuka ji a gari. Tabbas ba mu
kyauta har da ni, amma don Allah Inna ku yi
mana uziri, sun fiye son kansu ne shi yasa su ke
juyawa matsaloli fuska…
Auwal da Rumaisa’u sun fara son juna da radin
kansu amma yanzu ga shi sun ya gaza rabuwa.
Inna don Allah ki fahimtar da Abba kar ya raba
su..

�Zaku iya neman wata mafitar ta samarwa Auwal
wasu ‘ya’ya ba nata ba…
Na tabbata za su iya lamuntar haka, raba sun ne
kawai muke jinsa wani abu da na ha’ki’kance
numfashinsu ya gaza dauka…”
.
.
Dan Aunty.GORAN DUMA 18
.
.
Rumaisa ta yi sororo hawaye na kwarara daga
idanunta. Wadannan kalamai ne a bunne cikin
ruhinta, amma baki ya gaza furta su. Inna ta dubi
Rumaisa’u da ke shesshekar kuka. Inna ta yi dif
damuwar duniyar nan ta bayyana a fuskarsta, duk
da tuni ta san da sha’kuwa a tsakaninsu raba su
abu ne mai wahala wanda ko ita ba ta mafarkin
haka duk da dangar da ta ke hangowa iyalansu a
gaba, a yau sun ba ta tausayi su duka har ta fara
jin sallamawa cikin ranta. Cikin ‘karfin gwiwarta
ta ce.
“Ku manta wannan maganar, iyakacin Abba
fad’ar da kuma nuna yun’kurin da zai iya ba dan
nuna ‘kiyayya ba, sai don gujewa wahalhalu a
gaba.
Amma komai ai sai Allah Ya kasantar ‘yar nan,
ko shi kansa na san yana shakkar ta inda zai
kwaso ya hana ko ku aure, auren da ya rage
kwanan wata guda da ‘yan lamarinmu ga Allah,
Allah Ya tabbatar mana da alkhairansa kin ji? Ni
ban so ma ya sanar da ke ba wallahi”.
Yanzu hankalin Rumaisa’u ya kwanta ta kuma
sami nutsuwa a cikin ranta, har ta saki wani
raunannan murmushi. Suka yi shiru ba wanda ya
iya furta wani. A ‘karshe sai sallama suka yi da
Inna suka nufi gida.
Mahaifin Auwal na tare da Innar Auwal bayan
dawowarsa da dare yana cin abinci ya ce mata.
“Ya ya jikin danki?”
Ta yi dariya ta ce.
“Wai yaya jikin danki, to ya sami sauki har ya je
masallaci sallar isha’i”.
Ya ce, “Ko kuma ya tafi zance ba”.
Ta yi saurin girgiza kai.
“Ba na tsammanin hakan,dan juria kawai na
hanga a idonsa, ciwon kan nan yana matsaya
masa, ka je wajen likitan da ka ce zaka je neman
‘karin bayani a kan auren nasa?”
Cikin fuskar jimami ya ce.
“Na je, labarin babu dad’i Asma’u. Likita ya
tabbatar min mafi rinjiyaen ‘ya’yan da zasu iya
haifa da kashei 70% za su zamo sikila ne, sai dai

�wani hukuncin Ubangiji. Amma duk da haka dan
sabar son kai ya ke shawartata kar a hana su
aure. Yanzu tsakani da Allah hana su aure ba
jihadi ba ne? Su a wahale ‘ya’yan da za su haifa
a wahale? Mene ne aibun dan ya auri mai lafiya
ita ma ta nemo wand aba zasu haifi ‘ya’ya masu
cuta ba?”
Inna ta sauke numfashi cikin alhini ta ce.
“Ka bar su kawai Alhaji, yaran nan sun fara ba ni
tausayi, ai dazu ta zo duba shi, in ka ga
yanayinta sai ka tausaya mata, na tabbatar
yadda ya damu da ita haka ta damu da shi. Nan
gurin ta zaune min tana neman in ro’ka ka kar ka
raba su, har tana bayar da ‘kofar yana iya auren
wata da zata haifar masa lafiyayyun ‘ya’ya…
Yarinyar ta ba ni tausayi wallahi sannan ina
tsoron makomar da za su fad’a idan aka raba su,
dan ni ina shakar babu taimakon wannan
jumurd’ar cikin tsanantar ciwon kansa, ka san
yawan tunani cikin damuwa babu abin da ba ya
haifarwa”.
Abban ya jima cikin jan numfashi, sannan ya
hadiye abin da ya tara, ya cigaba da cin
abincinsa, har ya kammala can ya ji motsin
shigowar Auwal, saboda haka ya kira shi a waya.
Ya shigo idonsa zuru-zuru saboda rama, a yanzu
haka ma da ‘kyar yake sauke numfashi saboda
azabar ciwon kai. Ya nemi guri ya zauna cikin
sanyin murya ya gaishe su.
Mahaifin nasa ya zura masa ido tsawon wani
lokaci yana kallonsa cikin tausayawa a zuci,
sannan ya yi gyran murya ya ce.
“Auwal tuni na yi maka shaidar tawakkali, me
yake son sauya ka har ka dami kanka cikin abin
da ban isa in sa ba bare in hana?”
Auwal ya yi masa shiru yana masa kallon rashin
fahimta, saboda haka mahaifin nasa ya dora.
“Fadata fadar Allah ce dan na kawo ra’ayina
akan aurenka zaka dinga neman kashe kanka
Auwal?”
A sanyaye ya ce masa.
“Me na yi Abba?”
Abban ya nuna Innar Auwal din ya ce.
“Ga ta nan, yanzu nan ta gama zargin shigata
lamarin aurenka ke jaza maka ciwon kai. Ni ma
na gaskgatata, ai duk yadda kake ciwon kai ba
ka ta6a fita hayyacinka irin haka ba”.
Auwal ya ‘kokarta ya yi murmushi, ya ce.
“Wallahi ba haka ba ne Abba, hankalina a kwance
yake da ina da ya’kinin in dai ni mijin Rumaisa’u
ne, babu abin da zai hana ni aurenta, ko ina da
damuwa ba zata wuce na tausayinta saboda

�rauninta na mace da kuma lalurarta ba, wanda
wannan zai raunana zuciyarta ya iya yi mata illa.
Ina kuma cike da tausayinta idan ban zamo
mijinta ba yadda na ga ana gudun aurenta, ina
tsoron mata auren wanda zai kasa kyautata mata
da kyautata rayuwarta… Gaba daya damuwata
akan yadda Rumaisa’u zata samu rayuwarta
ne…. Na san kuma wannan bai isa dalilin jaza
min lalurar da Allah bai gadar min ba, saboda
haka ku kyautata zato a gare ni, ku cika ni da
addu’arku ta fatan alkhairi, har kullum ina
alfahari da kasancewar iyayena. Ni addu’arku
kawai nake bu’kata da cire zarge-zarge a cikin
jarrabawar da Ubangijina ke min”.
Su duka jikinsu ya yi sanyi, kaunar Auwal ta ‘kara
mamaye zu’katansu, Auwal dan halak ne wanda
akwai wahala ka ji sharri ya fito bakinsa, duk
yadda kake jin abu mummuna ne in ya gifta shi
ba zaka ji raknsa ba, kuma ba zai sauya masa
manufa ta son zuciya ba, mutum ne shi mai
jarumtar mayar da lamari ga Ubangiji.
“Allah Ya yi maka albarka, Ya rabaka da duniya
lafiya ka ki”.
Innarsa ta riga mahaifinsa magana, tana direwa
shi ma mahaifin nasa ya dora da cewa.
“Allah Ya kyautata rayuwarka duniya da lahira
Auwal, Ya rabaka da ‘kuncin duniya da lahira, Ya
‘kara fadada ‘kirjinka da halayen kwarai, da son
Allah da ManzonSa. Ta shi ka je, Allah Ya ba ka
lafiya Ya hore maka dukkan alkhairan da kake
ha’ko”.
Ya dan dakata yana musu godiya, sannan ya
tashi ya fita cike da dokin kiran Rumasa’u a
waya ya ba ta albishir, dan ma kansa na mats
amasa da ciwo saboda haka ya fara shan
magani, sannan ya kishingid’a na wasu mintuna
wai ko kan nasa zai dan sassauta ciwo, amma da
hakan ba ta samu ba, sai ya kira wayarta a haka,
sai dai kash! Wayarta a kashe ta ke, amma da
yake ya ‘kagu da jin muryarta haka ya yi ta
gwadawa har bai san adadi ba.
***
Washegari da hantsi ‘karfe goma da minti hamsin
Rumaisa’u da Hafsat da Hajiya suna tare a
falonta suna hira, Rumasa’u dai ta kasa
hankalinta fiye da dari ma idan ana kasawa, a
hirarsu a tunanin lafiyar Auwal, aurensu,
‘ya’yansu, da kuma wayarta da duk bayan minti
biyar sai ta kira wayar Auwal din, ta yi ta faman
rurinta bai daga ba.
Tun asuba ta ke nemansa a waya bayan ta
kunna wayarta ta tarar da 6oice mail na ya kirata

�kusan ashirin, tun sannan ta ke gwada kiran
wayarsa har kawo wannan lokacin da ‘kila in ya
zo zai tarar da 100 missed calls. Babu itin
tunanin da ba ta yi ba, ya saka wayar a silent, ko
kuma jikinsa ne ya matsa masa, sai dai wata
zuciyar tata na kore wadannan hasashen da
wasu hujjojin, su ne.
Idan jikinsa ne ya matsa masa, ina wadanda ke
tare da shi da ba za su daga wayarta ba?
Da wadannan dalilai ta dogara ta kasa cira ‘kafa
dan nemo wani hasashen, kuma gabanta ya
dinga ‘kuntata zuciyarta.
Haka ta ke zaune cikinsu tana yake da faman
kiran wayar Auwal, har ma lokacin da Hajiya ta
dubi agogo ta sauke numfashi ta ce.
“Oh ni ‘yan nan kawaici ne fa ya fara ‘karewa,
Alhaji tun fita sallar asuba bai shigo ba, Yayanku
ma bai shigo cin abinci ba, Murabak kuma da
shirme na tambaye shi ya tsaya min shirme, wai
abokinsa ya bi suka fita”.
Rumasa’u da Hafsat suka yi saurin duban agogo,
Hafsat ta riga magana da cewa.
“Kin kira shi a waya kuma?”
Hajiya ta ce, “Yo ai a gida ya bar wayoyin na
fada miki tun sallar asuba”.
Cikin alhini Rumasa’u ta ce.
“Wani lokacin wayar ma ai hoto, kun ga tun safe
nake neman wayar Auwal tana shiga amma ba
amsa…”
.
Jama’a ku bani shawara, Ina shirin shiga neman auren
Ruma tunda naga da Auwal kamar da wuya kuma gashi
jini na A.A ne, daman na jima da jin son ta har cikin xucia
ta, gudun kada na raba kauna da Auwal ne na danne
xuciar, amma yanxu abun ya xo min har wuya .
Ko ya kuka gani?
Lol.
.
Dan AuntyGORAN DUMA 19
.
.
Kafin ta rufe baki sai ga Alhaji ya yi sallama ya
shigo fuskarsa na kokawar 6oye sa’konnin tashin
hankali iri-iri, komai nasa a birkice ya ke, sai dai
akwai alamun yana tilasta kansa gayyato
nutsuwa.
Duk suka yi masa barka da zuwa, Hajiya ta dora
da tambayarsa cikin kulawa.
“Alhaji lafiya kuwa?”
Ya wuce zuwa ciki yana cewa.
“Lafiya mana, me kika gani?”
Ta bishi cikin sauri suka shige falonsa a tare.

�Ya nemi kujera ya zauna cikin dafe kai hannu
biyu. Nan take jikin Hajiya ya dauki 6ari ita ma ta
silale kujera ta zauna tana sakin numfashi cikin
sauri ba ta katsi hanzarin shirinsa ba, saboda
haka ta raka shi suka yi tare”.
Tsawon wasu mintuna, sannan ya mi’ke ya je ya
murzawa ‘kofa mukulli sannan ya dawo cikin
kasala, ya zauna ya dubi Hajiya ya ce.
“Allah ne Ya yiwa yaron nan Auwalu rasuwa!”
Tsawon wasu mintuna, sannan ya mi’ke ya je ya
murzawa ‘kofa mukulli sannan ya dawo cikin
kasala, ya zauna ya dubi Hajiya ya ce.
“Allah ne Ya yiwa yaron nan Auwalu rasuwa!”.
Hajiya ta dauke numfashi tana dubansa.
“Alhaji wanne Auwalun?”
Ya amsa mata yana kallonta.
“Auwalun Rumaisa’u”.
Sai ga Hajiya a tsaye cikin wani matsanancin
firgici, sai dai ta had’a shi da fadin.
“Innalilahi wa’inna ilaihi raji’un, Alhaji hatsari ya
yi, dama ba shi da lafiya?”
Alhaji ya yi zuru yana kallonta tsawon fiye da
minti daya, ita kuma tana ta faman kai wa da
komowa tana ambaton innalilli wa inna ilaihi
raji’un har sai da ya fahimci ta kai adadjin da ya
kamata ta nemi wani abin, sannan ya tare ta.
“Zauna mana, wannan muryar da kike son ki
daga mana zata 6allo mana ruwa”.
Ta koma ta zauna amma kuka mai keta zuciya
ya bijiro mata, sai dai ta hana shi fitowa ya sake.
“Alhaji ba shi da lafiya ne?”
A sanyaye Alhaji Ya amsa mata.
“Wai Hajiya sai mutum ya yi cuta Allah ke kar6ar
ransa? Ji nake lokacin mutum na cika yake
komawa ga Ubangijinsa? Irin wannan tambayoyin
ba su da wani hurumi tunda ba za su ta6a dawo
da wanda ya tafi ba tare da cuta ba”.
Hajiya ta ci gaba da kuka cikin jero kalmomin
yabo tare da kururuta halayen Auwal na kwarai,
tana had’awa da nemo masa rahamar ubanhiji.
Tsawon wani lokaci Alhaji ya yi dif cikin tsabar
alhini, har sai da ya sami ga6ar abin cewa da ta
fara sambatun halin da Rumasa’u zata shiga.
Alhaji ya sauke numfashi ya ce.
“A halin yanz abin da ya fi zafafa zuciyata ke
nan, ko bayan dawowarmu ma’kabarta duk san
da mahaifinsa ya dube ni cikin kuka ya ke
maimaita min.
Rumaisa’u ta yi rashin masoyi… duk wanda zai yi
kukan rashinsa bayanta zai bi… maganata ta
‘karshe da shi a kanta ne, inda yake ce
min…idan ina tare da damuwa ba zata wuce na

�tausayinta saboda rauninta na mace, da kuma
lalurarta ba. Wanda wannan zai iya raunana
zuciyarta ya iyayi mata illa, ina kuma cike da
tausayinta idan ban zamo mijinta ba yadda na ga
ana gudun aurenta… Ina tsoron mata auren
wanda zai kasa kyautata mata ya kyautatawa
rayuwarta… Gaba dayan damuwata akan yadda
Rumasa’u zata sami rayuwarta ne…”
Hajiya ta ‘kara fashewa da kuka ta ce.
“Yanzu zancen da nake maka tun safe ta ke
neman wayarsa, in ka ga yadda hankalinta yake
tashe sai ka rantse ta sami labarin rasuwar tasa
ne…”
Innalillahi wa inna ilaihi raji’un”.
Alhaji ya fad’a cikin dafe kai, sannan ya dago ya
dubi Hajiya ya ce.
“Yanzu yaya za mu yi?”
Hajiya ta ware hannu cikin kuka.
“Ban sani ba Alhaji”.
Falon ya ‘kara daukar shiru, ya mi’ke ya shige
wanka, har ya fito Hajiya na zaune gurin tana
faman sharar hawaye, shi kansa ya rasa da
kalmar da zai ce ta yi hakuri har ya kintsa ya zo
ya kuma zauna wa.
Falon ya ‘kara daukar shiru, ya mi’ke ya shige
wanka, har ya fito Hajiya na zaune gurin tana
faman sharar hawaye, shi kana ya rsa da kalmar
da zai ce ta yi hakuri har ya kintsa ya zo ya
kuma zauna.
“Ki bar kukan nan haka, mu taru mu samo wa
yarinyar nan mafita, ta ina za a shero mata
wannan mummunan labarin? Ina tsoron shide
mana wallahi, ga ta dama ba mai isasshiyar
lafiya ba”.
Hajiya ta dago ta dube shi idanunta jawur ta ce.
“Mu 6oye zuwa gobe, ko jibi kafin sannan mun
samo abin cewa”.
Alhaji ya yi kasa’ke, sannan ya ce.
“A yi waya a sanar wa mahaifinta, inda hali su zo
nan mu taru mu san ta inda za mu 6ullo mata”.
Hajiya ta yi saurin gyada kai cikin amincewa.
Hafsat da Hajiya sun wuni suna kuka a 6oye,
yayin da Rumaisa’u ta wuni cikin muguwar
kasala da hasashe iri-iri akan Auwal, wanda
wayar da ta ke masa ma ta daina shiga, ma’ana
an kasheta ko da kashe kanta.
Ko kwayar abinci ba ta kai bakinta ba, hana
rantsuwa ta wuni tana makar ruwa sai rake ga6a
hhudu da ta sha. Su kansu saboda lalurarta ta
damu da shan su bisa dole.
Bayan sallar la’asar dai hakurinta ya ‘kare, tana
sanye da hijabin da ta yi sallar ta za’kulo Hafsat

�a can dakin baccinsu tana kudundune akan
sallaya ta soke kai cikin ‘kafafu. Rumasa’u ta
zauna bakin gado tana ce mata.
“Hafsat yau ma fa sai kin agaza min kin raka ni
duba Auwalu. Na rantse yau idan na kwanta ban
san halin da yake ciki ba, sai zuciyata ta buga”.
Wani malalacin kuka ya bijirowa Hafsat, amma ta
yi jarumtar danne shi a ma’koshi, ba tare da ta
dago ba ta ce.
“Ni ma ba ni da lafiya Rumasa’u”.
Cikin jimami Rumasa’u ta ce.
“Ayya! Sannu, me ke damunki?”
Hafsat ta hada da sautin kukan da ke yun’kurin
fitowa ta ambata.
“Zazzabi…”
Rumasa’u ta yi saurin mikewa tana cewa.
“Kuma sai ki zauna ki ta kuka Hafsat, bari na
kawo miki magani ki sha sai ki kwanta ki huta, ni
zan ira Mubarak ya dawo mu je mu dubo Auwal,
jikina yana ba ni Auwal yana cikin wani hali
wallahi”.
Wannan maganar tata ta sa Hafsat ‘kara kecewa
da kuka.
Ta fita ta dawo mata da ruwa da panadol ta bata
ta sha, tana kuma mata sannu, Hafsat ta kwanta
ita kuma ta zauna bakin gado tana faman kiran
wayar Auwal cikin tsananin damuwa.
Rashin samun nasa ya sa ta shiga hasashen
wanda zata kira ta ji halin da Auwal ke ciki. Da
yake ya bata lambar wayar Innarsa, kai tsaye ta
kira amma ita ma a kashe.
.
Allah sarki, hasashe dai sun nuna Ruma ta dan Aunty ne
.
.
Dan Aunty.GORAN DUMA 20
.
.
Rashin samun nasa yasa ta shiga hasashen wanda zata
kira taji halin da yake ciki, da yake ya bata lambar wayar
innar sa kai tsaye ta kira, amma ita ma a kashe, a karshe
sai ta kira abokinsa Sulaiman cike da karsashi, ” sulaiman
yaya gida, ya iyalin???
Abinda tace masa kenan lokacin da ya daga wayar da
sallamarsa, murya kuma a dashe , a rude ya amsa mata
lapia Ruma, yaya jikinki ?
Cikin sauri ta amsa Alhamdulillahi sulaiman, don Allah
idan baka da zazzapan azuri ka leka ka dubo min Awwal,
tun sape nake kiran wayar sa a kashe, jiya mun rabu
bashi da lapia duk hankalina a tashe ya kasa kwancia, ka
jeka dubo min shi don Allah,
mubarak nake jira ya dawo ya raka ni na dubo shi.

�Sulaiman ya dinga jan numpashi cikin matsanan cin jin
tausayin Rumaisau sai ya da dauke kwalla a idon sa
sannan ya kwaso in’ina yi mata karya ” lah bana gari
Rumaisau, ina kaduna a halin yanzu….
Cikin tsananin damuwa tace Hasbunallahu wa ni’imal
wakil.. To Allah Ya dawo dakai lapia, ina ganin kawai zan
tapi ni kadai.
Yayi saurin tare ta da padin, a’a ki zauna bari na yiwa
wani makocinsu waya.
Bai jira cewrta ba ya kashe wayar, ta tashi ta koma palo
tana paman jiran kisan sa shiru har piye da mintuna
ashirin, da ta kuma binsa sai ta tarar ya kashe wayarsa ,
kawai sai ta mike ta nupi kicin inda hajia ke tsaye cikin
shirin pita sanye da hijabi tana kuka da mai aikinta Talatu
tana goge kular da aka shakare da abinci.
Rumaisau ta jingina jikin durowa saboda kasala a
raunance tace hajia na raka ki gidan gaisuwar mana, sai
mu biya mu duba Auwal, ina tsammanin jikin sa ne yayi
zaapi shi yasa bai bi ta kan wayar sa ba.
Hajia tayi dira-dira sannan ta samo abin padi cikin in’ina
sai dai ban sanarwa Alh ba, kila yayi pada, jiya ma da na
sanar masa zuwanku sai da yayi … Kiyi hkuri zuwa dare in
bai kira ba sai in tura Mubatak ko yayanku,
rumaisau ta jima tsaye ba tare da ta tanka ba kawai sai ta
juya a hankali ta pice daga kicin din, hajia da Talatu suka
kawar da kai daga kallon ta suna dauke kwalla,
har kwana biyu ana paman kwana-kwana da ita, saboda
tsabar damuwa itama sai da ta kai ga….
.
Kuyi hakuri da jina shiru jiya en wasu uzuri ne suka rike
ni, yanzu ma rubutun ba yawa ,
.
Dan Aunty na Ruma..
August 10 at 8:25 PM · PublicGORON DUMA (P 20**2)
.
.
Har kwana biyu ana faman kwana kwana da ita, saboda
tsabar damuwa ita ma sai da ta kai ga kwanciya.
Akwana na biyu da rasuwar, Innarta da babanta suka zo
gaisuwa, mahaifinta ya koma ya bar Innarta da aka fake
mata da cewa zata zauna ne saboda ‘yan shirye-shirye.
Akwana uku da rasuwar tana kwance cikin zazzafan
zazza6i, Innarta da Hajiya da Hafsat da Mubarak duk suna
zaune ana ‘yar hira. Can hajiya ta ce. “Hafsat debo
magungunan Rumaisa’u ki ba taa”.
Sai da Hafsat ta zo da maganin sannan Rumasa’u ta daga
kai ta kalle su cikin kwalla ta ce.
“Hajiya wai me yasa kuke son ku damu da yi min abin da
ba zai amfane ni ba?
Na yi kawaici amma kamar ba ku san ina yi ba, amma da
kuka ganni a gefen kabari me yasa ba za a gayyato min
Auwal mu yi sallama ba?……

�Na ga idan an yi hakan kamar za a sami lada, ba a bar ni
na mutu da zafi da radad’in son ganinsa ba”.
Cikin daraba Hafsat ta silale ta bar falon gudun kecewa da
kuka a gaban Rumaisa’u. Hajiya da Innarta an sara mai
amsa mata, sai Mubarak ne ya ‘ko’karta ya ce.
“Mutuwa ai lokaci ne Anti, an fada miki Auwla yana
kwance asibiti, amma ana rad’e-rad’in yau za a
sallamo shi, idan Allah Ya kaimu gobe ba sai mu je ki
duba shi ba”.
Ta yi zuru tana kallon Mubarak, sannan ta amsa. “Wato
da na ce ka je ka dubo shi ba ka je ba kake min maganar
rade-radi?”
Ya yi saurin cafewa da fadin. “A can fa na ji”.
Sai ta kawar da kai ba ta ce ce komai ba.
TA FARU TA ‘KARE!
Sai da Auwal ya sami kwana biyar da rasuwa Rumaisa’u ta
sani, ta hanyar wata ‘kawarta. Tun safiyar ranar ta
tilastawa ‘karfin zuciya da na jiki domin ta samu ko
sulalewa ne ta yi zuwa dubo Auwal, saboda haka ta wuni
babu kwanciya.
Da yamma bayan sallar la’asar ta yi shirin fita, tana tsaye
falo gaban madubi ta ji ‘karar shigowar sa’ko
a wayarta.
Da sauri ta ciro wayar cike da doki da fatan Allah ya sa
Auwal ne. Ta fada a sarari sai dai kash! Sai ta tarar da
shaidar da ke tabbatar mata da Auwal ya bar dniyar turo
sa’ko.
Ga abin da ta tarar: Salam
Lallai duk wani mai rai matafiyi ne, wanda ba shi da
garanti na lokacin da tsawon tafiyarsa zai ‘kare,
bukatarsa kawai tanadin guzuri mai kyau domin samun
masauki mai kyau lokacin da ya cimma zangi.
Ina tayaki alhinin rashin Auwal, Rumaisa’u Ubangiji ya
haskka kabarinsa ya sanya mutuwarsa hutu ce mu kuma
in tamu ta zo ta riske mu da imani.
Nan take numfashinta ya nemi daukewa zuciyarta ta fara
bugawa da ‘karfi, kuma nan take hankali da zancinta suka
tsaida aiki. Saboda haka ganin kanta ta yi kawai a falon
Hajiya, wadda ke tare da Innarta da Yusha’u.
Cikin muryar rashin hayyaci ta ke nuna su da wayar.
“Umma, Hajiya yanzu kun san cewa babu Auwal a doron
duniyar nan kuka bar ni nake 6ata lokacina a cikinta….
Kaico! Ban ga wani da ya ta6a zabga asara irin tawa ba, na
rantse da Sarkin da Ya yi ni…”
Hajiya da Umma suka taso a lokaci daya suka nufota,
amma kafin su ‘karaso tuni aikin gama ya
gama, dan nan take ta sulale ‘kasa ta fad’a kan girkakken
teburin gilas din da ke tsakiyar falon, ta datse goshi nan
take jini ya fara gudu a wajen, ita kuma tuni ta suma.
*** *** ***
Ba Hajiya da Umma wadanda dama Rumasa’u ke kwance
a zuciyarsu ba, hatta Yusha’u da yake hangenta sama-

�sama sai da ya shiga matsanancin tashin hankali da abin
da ya faru da ita kamar
kiftawar ido, shi da ya ke zaune sai ga shi ya riga su isa
gare ta ya dago ta yana ambaton.
“Innalillahi wa inna ilaihiri raji’un”.
Hajiya da Umma duk suka gigice, sun ma rasa kalmar da
za su fada duk wadda suka kamo sai ta guntule, Yusha’u
kuma kawai sai ya sureta ya yi waje da ita, Hajiya babu ko
mayafi ta bi shi cikin
salati, Umma kuma sai ta shiga cikin hankalinta inda ta yi
sauri ta kira mijinta ta ce.
“Daddy Ruma don Allah ko me kake yanzu ka sake shi ka
biyo jirgin ‘karfe biyar ka taho Kano,Ruma ta gamu da
wani had’ari na tabbatar za a nemi jinin ‘kara mata, ka zo
ka ba ta jini”.
“Subhan Allahi, garin ya ya?”
Sai a sannan ta fara shesshekar kuka, ta amsa masa. “Ta
sami labarin rasuwar nan a waya, shi ne ta fada kan
gilasgi… Ba ta iya ‘karasawa ba ta kece da kuka mai buga
zuciya.
Ta bazama waje jikinta na rawa, tana zuwa motar Yusha’u
na ficewa daga harabar gidan. Sai a ka
barta da Talatu da Hafsat suka koma cikin gida suna
faman kuka, musamman da Hafsat din cikin kuka ta
labarta musu hirarsu ta ‘karshe ranar da su ka je gidansu
duba shi inda ya ce mata.
“Rumaisa’u idan baki da lafiya haka nake sa ki gaba nayi
ta kuka?
Ko ciwona ne ya fi na kowa?”
Ita kuma ta amsa da cewa. “Ina jin abubuwa masu yawa
marasa dadi a raina Auwal. Duk suna kwatanta min yadda
ba zan iya jure rashin ka ba”.
Shi ma ya kuma amsawa da cewa……
Ya kamata ace yanzu kuna commnts da likes, masuyi
muna godia, wanda basayi nake magana,
bawai babu masu karantawa bane, idan mutun bazai iya
commnts ba ko da like yayi mana, mutuwar gidan nake
dubawa, ada da bamu kai haka yawa ba ana samun
commtns kusa da 100 zuwa saman sa yanzu kuma pa?
Idan da za’a na commnts da like rubutun ma zan kara shi
saboda a samu a gama shi da wuri, amma ina bata sama
da awa daya zuwa biyu ina typing dan kawai commnt din
da bazai wuce minti daya ba sai ya gagara?
Idan kun lura a parkon littapin napi yin sa da yawa amma
rashin commnts din ku ya kashe min gwuiwa na rage
hanu dan nima nake hutawa.
.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 21)
.
.
“Da ciwo ya san ind arai yake Rumasa’u da tuni kin dade

�a can, rayuwa da mutuwa duk na Allah ne,
kuma da yawan abubuwa na faruwa ne ba yadda mutum
ya zace su ba. Ni yanzu so nake ki kwantar da hankalinki
mu yi hirarmu mu fashe ta kwana biyun d amuka rasa,
kinga sai ta zame mana ta tarihi ko?
Ina jin tunda muka hadu bamu ta6a
kwanaki uku ba mu ga juna ba”.
Haka dai suka yi ta tuntuni suna ba wa kansu yajin da ke
saka su kuka,
Innar Rumasa’u daga ‘karshe ma sai ta fara furta kalaman
da ke nuna ta cire rai da gudan jinin tata.
Sai da awa daya ta haura sannan Yusha’u ya kirasu a waya
ya sanar da su suna asibirin Narassarawa,
sannan suka shirya suka rungud’a suka tafi asibitin.
Rumaisa’u dai tana cikin wani mawuyacin halin da ko
ma’kiyinta ya ganta sai ya tausaya mata kuma lalura ta
‘karu a kan ta da, wato buguwar da ta yi a ka ya sabbaba
mata katsewar wayoyin turo sa’konni daga kwakwalwa
zuwa wani sashe a fuskarta inda suka daina aiki sam! Ga
kuma bukatar jini a jikinta, saboda haka kafin ma
mahaifinta ya zo wanda rukunin jininta ne,
yawancin lokuta ma idan bu’katar ‘karin jini ta taso mata
shi yake ba ta. A wannan karon kafin ya ‘karaso har
Yusha’u ya bata leda daya.
Wannan dangi dai haka suka kwana cikin tashin hankali,
suka tashi da shi yayin da mahaifan Auwal suka zo asibitin
ake yi da su.
Mahaifin Auwal ya fi kowa shan kuka dan yana ji a ransa
kamar shi ya yi sanadiyyar rasuwar Auwal
wanda Allah Ya nuna masa ishara, ya dauke shi mai
‘koshin lafiyar da ya ke tun’kaho da shi, ya bar Rumasa’u
da yake kallon gawa-ta’ki-rami, duk da ita ma gata nan rai
‘kwa’kwai, mutu ‘kwa’kwai.
Shi yasa duk lokacin da ya yi arba da ita sai kuka ya
su6uce masa, ya kuma dinga ba ta hakuri tare da addu’ar
Allah ya tashi kafadunta duk da ba ta san yana yi ba. Haka
ma Innar Auwal wadda kusan son
da ta ke wa Auwal ya dawo kan Rumasa’u,
musamman idan ta tuno da ro’kon da Hafsat tayi mata
lokacin da suka je har gidan. “Auwal da Rumaisa’u sun
fara son juna da rad’in kansu amma yanzu ga shi sun
gaza rabuwa . Inna don Allah ki fahimtar da Abba kar ya
raba su… Za ku iya neman wata mafitar ta samarwa
Auwal wasu ‘ya’ya ba nata ba… Na tabbata za su iya
lamuntar haka, raba sun ce kawai muke jinsa wani abu
da na ha’ki’kance numfashinsu ya gaza dauka…”
Ashe dukkan su da gaske suke, Auwal ya bar duniyar
Rumaisa’u ta nad’e k’afar wando zata bi shi.
.
BAYAN SATI UKU
Allah mai yalwata zu’katan bayi da farin ciki ra raba su da
‘kuncin zuciya, Shi ya kyautata zuciyar Rumaisa’i, bayan

�farfadowarta ba ta da aiki da ya fice kuka da kiran
mutuwa, kuka kuwa mai ‘kona
zuciya da kusan hadiye ta, duniyar da duk alatun da ke
cikinta suka zame mata wani ba’kin duhu mai
cike da rashin aminci, duk mutumin da ta kalla sai ta
dinga yi masa kallon wanda bai san komai ba a
ba’kin cikin duniya kuma bai rasa komai ba a cikin
arzi’kin duniya, sa6anin ita da ta zama wata ganga
babu rufi.
Lokacin da ta fahimci 6arin fuskarta ba ya aiki ko daya
abin bai d’ad’ata da ‘kasa ba, kusan ma shi ne abin da a
halin yanzu ke faranta mata rai, dan shi yake nuna mata
sauran 6angarori a jikin nata ma
suna dab da tafiya su bar wannan duniyar maimduhun
tsiya, duniyar da duk babu Auwal to labudda ita hoto ce a
wajenta.
Amma da yake ba ita ke tasifirin kanta ba, sati biyu ba ta
rufe ba sai da kaso hamsin cikin dari na zafin zuciyarta da
ta ke ji ya ragu, sai burbudin kashi hamsin na kewa da
tausayin kai saboda yanke ‘kaunar ta yi asarar da ba zata
ta6a mayar da ita ba,
wannan ya sa ko daya ba ta damu da yadda tafiya ta yi
mata ‘karanci ba, ta ke ganin ma kamar ba ta ‘kawar da ta
fice cutar tunda ita ke kusantar da ita ga ‘kaura a duniyar.
Sati uku, hud’u, sau’ki ya fara samuwa a 6angaren fuskar
tata da ya dauki hutu, ta fara motsawa kad’an-kad’an
bayan likitoci sun tabbatar da ba ta cikin wani had’ari a
lafiyar jikinta da ta wadatar jini a jikinta, sai suka
sallameta da tarin sharud’ai na
kwantar da hankali da ‘karanta tunani domin kwakwalwa
ta samu hutu ta mayar da abin da ta
rasa.
Komawarsu gida ne ma ya famo mata ciwo, dan akwai
abubuwa da yawa a gidan da ke tuna mata Auwal wajen
Innarsu a haraba inda yake ajiye mota, a falo inda suke
hira, wayoyin hannunta guda biyu wadanda duk shi ya sai
mata su,
turarenta da kuma da yawa a cikin kayan kwalliyarta da
tufafin sawarta, kai ko magani ta zo sha sai ta tuno shi,
duk san da ya zo cikin gaisuwarsu sai ya binciki ta sha
magani, duk da cewa takanas yake yo mata waya ya ce
mata idan
ba ta sha maganinta ba ta dauka ta sha.
Wannan dalilin da ya sa ta ji gaba daya Kanon ma ta
gundureta, a cikinta ta hadu da Auwal, kuma a
cikinta suka rabu.
Kwana biyu da komawar mahaifiyarta gida ta cimma
Hajiya a daki bayan ta ji a ranta lallai ba zata iya ci gaba
da rayuwa a Kano ba. Cikin in’ina ta debo maganar.
“Hajiya jibi nake son komawa gida”.
Hajiya ta dan yi sororo tana kallonta, a kallon nata ne
kuma ta fahimci da gaske ta ke. A sanyaye Hajiya ta ce

�mata.
“Gida kuma Rumaisa’i?”
Ta kada kai kanta na kallon ‘kasa, Hajiyan da Hafsat suka
‘kara kallon juna, Hajiya ta riga magana.
“Na yi tsammanin za ki jira bikin su Hafsat Rumasa’u?
Ki daure ki samawa zuciyarki filin ajiye farin ciki, duk abin
da Ubangiji ya tsarawa mutum dacewarsa shi ne ya
rungume ya yi gadiya cikin tsoron Allah”.
Rumasa’u ta daddage ta yi murmushin ya’ke, amma ta
kasa cewa komai, sai Hafsat ce ta katsa kame kunnenta da
cewa.
“Haba Rumasa’u ko ba a garin nan kike ba ai duk inda
kike kin taho tun yanzu dan mu yi shirye-shiryenmu tare,
bare kina garin me za ki koma gidan ki yi sati biyu ki
dawo?
Haba Rumasa’u me ya yi zafi?”..
.
.
Allah sarki masoyiya, ba dan jikin nata ba ai da nayi
magana an hada bikin mu da ita.lol.
Dan Aunty na Ruma..GORAN DUMA (P 22)
.
.
Nan da nan idonta ya cika da kwalla, ta kawar da kai tana
nad’ewa.
“Ni garin ne kawai ya yi zafi, na tabbatar idan na yi nisa
da shi zan sami sau’kin ‘kunan zuciya…
Don Allah Hajiya ki bar ni in tafi, lokacin auren na
dawo…”
Hajiya ta tari numfashinta dan ta ga tana shirin rikicewa.
“Shikenan za mu tattauna maganar da Alhaji zan sanar da
ke zuwa dare, sai ki fara shiri ko?”
Ta kad’a kai, fuskarta ba ta bayyana abin da zuciyarta ta ji
da maganar Hajiya ba; dad’i ko ba yabo ba fallasa?
Alhaji ya ‘kurawa Hajiya ido cikin rashin hayyacin batun
da ta gama zantar da shi, akwai alamun ya kasa
hankalinsa fiye da yadda ya kamata ya kasa shi, can ya
nisa ya ce.
“Kin san abin da raina ke raya min game da yarinyar
nan?”
Hajiya ta girgiza kai kawai tana kallonsa, ya ‘kara jan
numfashi sannan ya sauke ajiyar zuciya ya ce. “Da kamar
ace ka isa da d’an yau, sai in saka Yusha’u ya maye gurbin
Auwal a yi auren nan kamar yadda aka tsara. Ina cike da
tausayin yarinyar nan ko daya ba na ‘kara kaunar ta shiga
hannun da zata wahala, ko hannun da bai san
darajarta ba, samun irin marigayi Auwal wani abu ne mai
gajiyar da numfashi shi yasa na cika da tsoron hannun da
zata fad’a”.
Hajiya ta jima kafin kwanyarta ta fanso kanta daga
firgicikin da ta shiga, Yusha’u nata ne, amma ta tabbatar
hada shi aure da Rumasa’u wani ganganci ne,

�musamman idan ba da amincewarsu ba, har ga Allah ba
ta shakkar Rumasa’u saboda sau’kin hali da taushin
zuciyarta, mace ce da duk yadda ka kai da ba’kin hali da
wuya ka gundurar da ita, har ka
gani a fuskarta, amma Yusha’u wani irin mutum ne mai
juyayyen hali da kin fahimtar mutane da jujja
ko da gangan. Saboda haka kullum ra’ayinsa yake tfy,
kowa bai iya ba, ita kanta ta san ba don Yushau yy sa’ar
tsayayyen uba ba, da su kansu iyayensa sai sun yi kuka da
shi. Amma da yake babu ‘yar musu tsakaninta da mijinta
sai ta binne wannan zargin ta kawo wani da
ta ke jin zai musu ma’ana, wato ta sanar da Alhaji labarin
Hafsat ta baya na yun’kurin hana Auwal
auren Rumasa’u da mahaifinsa ya yi. Ta ‘kare da cewa.
“Yanzu babu abin da ya fi tsaye min a rai irin
wannan, auren Rumasa’u nan kusa zai taimaka wajen
mantar da ita Auwalu, ta ya ya hakan zata kasance idan
ana gudun auren sickler?”
Kai tsaye Alhaji ya tare ta da fadin.
“Ni ma daya ne cikin dalilaina na son Yusha’u ya aureta,
‘yar uwarsa ce ya san darajarta kuma ya san matsalarta.
Ina ji a raina duk wani da zai yi tattalinta bayansa zai bi,
dalilina na biyu shi ne, kawo ‘karshen zaman wannan
tuzurancin nasa ba tare da dalili da ‘kosai-kosai da shi. Shi
ba dan zuhdu ba, ba komai ba ballatana a kalli abin a
matsayin ya hana shi aure, kullum maganarsa daya ke
nan bai ga wadda ta yi masa ba. To ga ‘yar kirki nan ya zo
ya aura na san duk ‘kawar da yake a mace ba zai zarce
hangen irin Rumaisa’u ba… ke ni Allah Ya had’a kansu,
rasuwar Auwal din wata aya ce a cikin fatara”.
Hajiya dai sai sauke ajiyar zuciya ta yi ta ce. “Allah Ya
tabbatar da abin da ya fi alkhairi”.
Ya amsa da, “Amin”. Lokacin da ya ke laluben lambar
Yusha’u a wayarsa, sannan ya ce. “Ki rarrashe ta ta bani
sati daya, zan tattauna da wadanda suka kamata akan
maganar Yusha’u, in akwai yiwuwar hakan ina ganin ba
sai ta koma gida ba ko?”
Hajiya ta yi dariya ta ce.
“To ai ni ban ma san abin da zan ce mata ta kwantar da
hankalinta ba, yadda ta ke nunawa zamanta anan zai ci
gaba da tuna mata Auwalu”.
Ya kara wayar a kunne yana amsa mata.
“Ki fada mata na ce sai nan da sati daya, zata fahimce ki”.
Da dare Alhaji ya ji muryar Yusha’u a palon Hajiya, ya
tabbatar kuma Rumasa’u na falon tare da Hafsat da
Mubarak, kawai sai ya nufi falon kai tsaye da niyyar sanya
ido ya ga yadda suke mu’amalar juna wata’kila ya san ta
inda zai fara tunkararsu.
Kowa na zaune ana hira cikin sakewa, amma Rumaisa’u
na kwance kan doguwar kujera ta yi dif kukan zuci ta ke,
domin tana hana hawaye zuba a idonta. Duk lokacin da
idonta ya kai kan agogo ta ga karfe tara zuwa goma har

�sha daya na dare, sai ta ji wadannan lokutan ne ta tarar
da missed calls din Auwal, daren da zai mutu, kaiconta
shi ne ina ma ta daga ta ji abin da zai fada mata, wanda ta
ke jin ya matsu ya fada mata tunda ya dinga jero mata
kira sama da ashirin duk abin da yake son fada mata ta
tabbatar da ya sameta ya fada matam da
yanzu ya zame mata wani rubutu da zata dinga
karantawa yana rage mata d’imi.
Idanun Alhaji a kanta, ta muskuta ta dan goge kwallar da
ta fi ‘karfin zuciyarta ta fito ba tare da ta lura Alhaji na
kallonta ba, ta janyo wayarta ta fara dubo sa’konnin
Auwal a wayar tana goge hawaye
a sace.
Alhaji ya yi gyaran murya ya ce. “Rumaisa’u yaya dai na
ga kina ‘yan ‘kananan hawaye?”
Ta yi saurin basarwa ta juyo ta dube shi, amma ta rasa
abin cewa, har sai da Hafsat ta dube ta a nutse ta ce.
“Tunani ko?”
Ta yi saurin girgiza kai ta kama ciki, ta ce.
“Cikina ke ciwo”. Alhaji ya yi saurin duban Yusha’u wanda
ko juyowa bai ba, yana ta faman ji da kayan marmari,
sannan ya juya ya dubi Rumasa’u cikin tausayawa,
ya ce.
“Ayya kin sha maganinki kuwa?”
Ta kada kai ba tare da ta samu damar maganar ba.
Alhaji ya kuma juyawa ya dubi Yusha’u ya ce.
“To ko asibiti zaku tafi, Yusha’u tashi ka kaita asibiti”.
Yusha’u ya ji wani irin takaici ya tokare masa ma’koshi,
da kyar ya sami wani dan sarari bayan ya
hada takaicin da lemo ya hadiye, ya kokarta yana duban
Rumasa’u ya ce.
“Toh, tashi mu tafi”…..
.
Ni yau rai na ma ya baci, ya za’a hada Ruma da
mudadden namiji bayan tace ni take so?
Sai bayan sati biyu ma kawai.lol.
Dan Aunty.
.
.
Ta yi saurin girgiza kai tana duban Alhaji.
“Ai bai yi tsanani ba Alhaji, akwai maganin da zan sha”.
Hajiya ta shiga maganar.
“Tafarnuwar za a jajjaga miki?”
Dole ta kada kai cikin ajiyar zuciya, Hafsat da ta san aikin
ta ne sai ta mike tana cewa.
“To bari na kawo miki, Mubarak zo mu je ka taya ni
6arewa”.
Alhaji ya yi saurin tarewa.
A’a! Debo tafarnuwar ki kawowa Yusha’u ya yi aikin”.
Rumaisa’u ta dubi Yusha’u da sauri, amma ba ta iya
karanta komai a fuskarsa ba, amma dai fuskar tasa
ce ta 6oye, domin ya shiga rudanin cewar akwai wata a

�’kaasan zuciyar Ahaji saboda haka dagewa
ya yi murmushin karfin hali ya ce.
“Alhaji ai ba na son warin tafarnuwa”.
Alhaji ya tsare shi da ido ya, ya ce.
“To ai haka zaka koya ka saba, misali idan ka haifi sickler
zare hannunka zaka yi ka bar matar da dawainiya?”
Da yake Yusha’u ba yaro ba ne, nan take ya kamo tashar,
gumin goshi ya fara masa sallama, dan sanin waye
mahaifinsa akan a’kida, sai ya yi ‘kasa da kai kawai yana
hirji a zuci.
hafsat takawo masa tafarnuwa da ruwa da kofi ta zauna
zata tayashi alhji yace tashi ki bar shi.
Haka yagama komai ya ce mata to taso ki amsa taje ta
amsa ta kafa kai ta shanye.yauwa haka ake idan
wani nakusa dakai bashi da lfya taimaka masa zakai..alhji
ya ko ma nashi yushau ya jima yakasa
tashi yaje kiran mahaifin nasa saboda kiran mahaifin
nasa yasan auran ruma ake son likamasa dukda yasan
imma hakan ta tabbata baisa ya bijiremasa ba..ya isa
dakinsa alhji ya ce wani dan sharar fagge naimaka dazo
akan
danwani aiki danake son baka wanda na tabbata zakaji
dadi. dan ALLAH kai wani tunani akan Ruma kasama mata
wata makoma dazata iya zama da zata iya
zama mata masalaha dangane da halinda ta tsinci
kanta..naimaka hakan ne danganin kaine babba
dagani har abbar ruma in muka mutu dawainiyar ya yan
mu zai iya hawakanka..nandai alhi yaitamasa bayanin
yanda zai fahimce shi
amma daga kar she sai yushau ya ce inaga alhji komawar
ruma gidansu yafi mata kwanciyar hankali..
daga kar she dai alhji ya ce kai nakeso ka maye gurbin
auwal.. A dukkan maganar Alhajin babu ga6ar da Yusha’u
zai karya ya shigar da nasa ‘korafin saboda haka
ya hau rawar baki.
“An ji, ita an ji daga gare ta ne?”
Kai tsaye Alhaji ya amsa masa.
“Ba na jin yarinyar nan. Ai Rumaisa’u ta haifu”. Gugar
zana kawai Yusha’u ya dauki maganar
Alhaji, don haka ya yi ‘kunar bakin waken fitowa ya fadi
abin da ke ransa.
“Dan Allah a yi min afuwa Alhaji, wallahi ni Rumaisa’u ba
ta daga cikin irin matar d anake son aure…. akwai na’kasu
da yawa a Rumasa’u da ba zan iya jurewa ba”.
Alhaji ya ‘kura masa ido fuskarsa ba ta nuna yadda ya
kar6i maganar Yusha’u ba, ya ce.
“Uhum! Lissafo min abin da ta rasa ko wanda ya yi mata
yawa a matar da kake so”..
kodaya bana da ra ayin auran macen da iliminta yadara
na sec. sannan ALLAH yasa banasan shagwababben
mutum.kuma aganina duk kokarin mutum zataga ya
gaza.

�cikin tsananin ba cin rai alhji ya ce duk wadan nan
hujojjun naka ba bu wanda yaikama dana addini.alhji
ruma fa tafini zurfin karatu duk yarinyar dataje jamia
idonta a bude yake.ganin mazansu suke kaidaya dasu
basu isa dasuba.kila
kuma kawai ta wafto rigimar kunbi kun shagwabata
ciwon nan nata kamar wani kayan alfarma ya
zamemata.alhji ni ga badayama banasan auran dangi
alhj ya ce yanzu ne na fahimci bada zahiri kake amfani ba
son zuciyakawai.alhji ya ce da zuciya
daya na za barmaka ruma a matsayin iyali bayan na cika
zuciyata dafatan zaku zamewa juna alkhairi kuma idan
ina da hakki akanka abinda na zabarmaka kenan amma
idan kaki sai inSaka maka ido
shikenan alhji ALLAH ya tabbatar mana da mafi alkhairi
badan ransa yaso ba..
awashegarin ranar ne kiran alhji ya risketa hankalinta
kwance dan a tunaninta zaimata nasi hane kamar yanda
yasa ba kila kuma ta bankwana.amma bayansun gaisa sai
yana ta tattalinta tare da kutsamata maganar yusha u
cikin
da bara irin tasa ta manya.
Abba ya ce mata rumaisau yushau ne yazo mana da wata
magana yanaso ya maye gurbin auwal.ayadda ya cemin
ya jima yanasanki ganin kinkarbi auwal yasa ya
hakura.nima kuma dama inada muradin hakan kimanta
da wata ibtila i dakika sami kanki aciki.
rumaisau kizama mai godiya ga ubangiji.ki amince ayi
auran nan kamar yadda aka sanya da mari
gayi.idan rumaisau karkaf abushe take kallon alhji to
mizataima kuka ko tashin hankali.duk wata damuwa ko
abinsanya kuka dazata ci karo dashi a duniyarta mutuwar
auwal ya isa akira shi matakin kar she.idan kuwa wannan
bakincikin
baikasheta ba yakamata kowani tashin hankali ya zamar
mata gada
ta ce masa alhji badan ka bayar da goyo n bayanka a
maganar nan ba alhji dana nemi hanzari.ya ce ina
jinki ruma ta ce masa alhji da baka goyi bayansa ba
harshensa ne yaimazuciyar sa karya takowani bangare
nasan yaya yushau baida tsarin auran irina.baikamata
mutum lafiyayye kamar sa yakare a auran nakasasshiya
irina ba nanda ruma ta bi duk wata hanya tagama aibanta
abinda aka
gani ake son hada auranta da yushau..
alhji ya ce mata duk wata lalurarki ta sikila idan har bata
hanaki auran auwal to bazata hanaki auran yushau
ba.yadade yanai mata nuni
da abubuwa dasuka sanya yakesan ayi auranta da yushau
yanzu kam Ruma tana tunanin KARA,KAWAICI,
SADAUKARWA, yakamatne tsakaninta d.a alhji da hajiya
wadanda suke karramata daidai da mahaifanta..ko

�sudasu zata iya dogara ta dubi yushau matsayin mijin
aure
Shirye shiryen biki ya kankama innar ruma ta iso ana
sauran kwana biyu amma kafinhakan tunda alhji
yajizatazo ya tura su yushau rogo saboda bayaso umman
ruma ta fahimcin rashin jituwar dake tsakaninsuhaka
yushau yayarda sukatafi badan yaso ba ahanyarsu ta
tafiya rogo bawanda yaimagana acikinsu.saidai ruma ta
karbi sakonninda take ta suka sata hawaye idan ta shiga
motar auwal sai ya zuge glassai tsab ya rufe, yakuma
kashe A.C sannan a motar sa baya rabo da CAR HEATER
saboda ita,ga tuki cikin
natsuwa,ko da a hanyar da bata da kyau ne saboda kar
tajigata,bugu da kari yakan umarcetatada fito da
hijab a jakarta tasa idan da mayafi ta shiga motar….
.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 24)
.
.
duk wadannan gatancin sun kufcemata ko kallo bata ishi
yushau ba bare ayi maganar tattali
danhaka taiyi ma kanta gatadakanta ta rufe gilasan.shiko
sai zuba gudu yake a hanya ya cika mata kune da wakar
ala wanda idan ta rantse saurare kawai yake amma baya
duba maanar wakar.
sunkusa karaye aka bugo mata waya wannam karan ya
rage karar wakar ta daga wayar ta sada zumuncine da
gaisuwa daga TAHIR wani member ne a kungiyar su ta
masu sickle cell. yaimata gaisuwar auwal tare da
jajantawa yushau ya ce mata wanene kukai waya da shi?
tajima kafin ta ce sunansa TAHIR TAFIDA MUHAMMAD
tana rufe baki ya watso mata wata tambayar yakuke
dashi?
memberne a kungiyarmu ta sickle
cell acan muka san juna muke zumunci.
ammadai kina da kudurin idan munyi aure zaki bar
kungiyar?
dayake na kwana sanin aurena ba zai rabani da sikila
ba,sai ban ta ba tunanin zan bar kungiyar ba.
amma nasan kin san duk lalacewa
kinsan cewa mijinki yana da ikon hanaki duk wata
muamala da yake da shakkunta ko?
duk yadda kike jin wayewa nasan kinsan mijinki yana da
karfi akanki.
ruma tajima kwarai maganganunsa nayi mata ihu
aka.saidai tayi jarumtaR boye kaico da hawaye,saboda
haka ta shirya magana ma sai ta kori rauni a zuciyarta
wata sha afa da mukai kenan nida kai da iyayen mu a
kaida duk wanda zai auri mai sickle cel ya kamata a zauna
a tattauna dashi bayan gwaji yaji matsalolinsu yaga abin
juriya akai in zai jure din,

�yushau ya ce dan na ce ki bar kungiya idan kinyi aure?
ko ruhin ciwon naki makale yake da kungiyar da idan an
hanaki ya tsinke Ranki
duk dai taji zafin maganar amma a sanyaye ta girgiza kai
shikuma ya sami damar dorawa cikin zafin rai
kiyi kokari ki fahimceni karki dinga sauya min magana
kina hada min ita da ciwo.yanzu dai naji kina waya da
wani wanda ba muharraminki bane…
a raunane ta amsa da cewa ban dauki fadan hakan laifi
bane sannan ban shirya karya ta shi ga tsakanina dakai ba
Idan hakane sai ki yanke hulda da abinda kikasan
banaso,dankar kifada min gaskiya inki fahimtarki kiji
ciwo.inkuma karyar kike yimin ALLAH ne shaidata,kamar
yanzu dakika cemin dan kungiyarkune ai bansan
gaibuba,in bayan dangatakarku ta kungiyancin akwai
wata dangatakar yaya zansani kaitsaye ta amsa tana
duban titi.
kobaka sanidinba rashin sanin ba zai cutar dakai ba,ko da
cutarwar ta fargaba ce tunda kasan ciwon
sikila ba kanjamau bane da ake bukatar mai shi ya auri
dan uwansa mai shi shi sikila so ake ya nemo lafiyayye ya
aura dan
dorewar haihuwar yayansu masu lafiya.saboda haka
karkadamu kanka da dangantakata da wani
sickler ko kuma ka saka mana zargin dangantakar
soyayya
afusa ce ya juyo ya dubeta idan na fahimceki umarni kike
minko?kawai saitasami kanta da tuntsi
rewa da dariya tana kare masa kallo kaitsaye ta ce.
“Haba dai, yaushe zan maka umarni?
Na ga dai kamar bai kamata mu dore a gizago da
biyayyar babu ji babu gani ba. Ya wajaba mu tattauna
matsalar ciwona da kai a yanzu kafin nan gaba ka ce an
baka a rufe”.
Karkacewar da bakinta ya yi wajen dariyar da take, yasa
tausayinta ya danne takaicin dariya da ma’anar maganar
da ta yi masa. Ya kawar da kai ya bi titi da kallo, sannan
murya ‘kasa-‘asa ya ce. “Tunda ba fasa auren za a yi ba
idan na ji abin da bai yi min ba cikin abin da za mu
tattauna din ai barin tattaunawar ya fi…”
Ta tari numfashinsa da fadin.
“Me yasa za a kasa fasawa in kuma ka ga ba ka muradi?
Duk sickler ya san a saka aurensa a fasa ba wani ba’kon
abu ba ne, saboda haka babu abin da zai fari dan ka fasa”.
Ya jima kwarai yana sa’ka maganar da zata fito bakinsa
kafin ya barta ta fito.
“Da zaki ajiye bokonki waje guda, in sami
kawwamammen matsayi a wajenki irin wanda
nagartattun iyayenmu mata ke ba wa mzajensu, to ina jin
zan zama mai hakuri da tuntuninki ga Auwal.
Dan haka ba kya bukatar 6ata lokacinki wajen yi min
umarnin in aure ki ko in fasa tare da sanin

�fasawar tawa ba zata rage ki ba, ko ta amfane ki, tunda
wani za ki aure ba Auwalu ba”.
Ta yi shiru kawai tana juyawa maganganunsa, kaasa
fahimtarsu sosai ya sa martaninta ya bi ruwa.
Shi da ya damu da jin ta bakinta sai ya tuna mata yana
mai kallonta.
“Ba zaki ce komai ba?”
A sanyaye ta amsa masa. “Ga6o6in maganganun naka ne
da yawa, yadda kowace na karya za tashi guda in kuma
jata ta yi tsawo, saboda haka kar ka zaci muhimmin abin
da kake son jin bakina a kansa.”
Kai tsaye ya amsa mata.
“Kar ki dauki kanki wata tsiyar saboda kin yi zurfin karatu,
ki zauna da ni zaman bauta kwatankwacin yadda kika ga
iyayenmu na yi. In kika yi hakan
shine kika ba ni karramammen matsayi wanda zai wanke
min dukkan tsatsa a raina na auren mai
zurfin ilimi da ban ta6a shiryawa rayuwata ba”.
Ta dinga jan numfashi kafin ta amsa masa cikin dakewa.
“Ina jin da taka karramawar zaka sai wancan matsayin da
kake ambatawa, in kuma ka cire zacezace da zarge-zarge ka kuma cire garaje cikin mallakar
matsayin da ‘karanta rainuw da kuma
sau’kaka fahimta, wannan shi ne”.
Ya yi dif kamar ruwa ya cinye shi da harshensa ya yi
niyyar fada mata abin da zuciyarsa ta fahimta a
maganarsa. To abin da zai gaya mata shi ne bokon da
yake gudu ta yi masa.
Bashi da za6i, dole ya yi shiru ya kyale ta, ai a kan
sharafinta take tunda tana da Alhaji me tsaya mata. Har
suka shiga cikin garin Rogo babu wanda ya tanka wani,
suka sauka a gidan kakaninnsu, duk
da tuni kakannin sun ‘kar, sai ‘ya’ya da jikoki. Haka kowa
ya dinga sanya musu albarka, Yusha’u na
shan albarkar yarda da ya yi ya auri Rumaisa’u da
nakasarta, Rumasa’u na shan albarkar ajiye jimamin
rasuwar Auwal da ta yi a gefe ta yarda ta kar6i dan
uwanta.
Sun wuni a nan gidan, sai dab da la’asar suka nufi gidan
Goggo. A gidanta Yusha’u ya yi mafi rinjayen
zamansa saboda sha’kuwarsa da ‘kaunar da ‘yan uwa da
Allah Ya zuba mata. ‘ya’yan wa da ‘kani da mahaifinsu.
Son danginta neyasa duk sa’adda ta kwashi Auwal suka je
Rogo, to a gidan Goggo zata sauke shi, su yi
hira su yi barkanci tare da Goggo.
Wannan dalilin yasa suna shiga gidan yanzu gaba daya
jikinta ya yi la’asar, musamman da Goggo ta baza musu
tabarma wajen da ta saba shimfida musu in ta zo da
Auwal, sai ta kasa zaman kan
tabarma ta koma kan ‘karamar kujera ta zauna tana
kokarin hadiye kwallarta.
A haka suka gaisa duk tana rikice, a karshe dauriyarta ta

�kai ‘karshe lokacin da wasu rukunin zabbi suka gifta, ta
tuno lokacin da suka zo da
Auwal an kyankyaso jariran zabbi fiye da ashirin reras
abin sha’awa, ya daga kai ya dubeta ya ce.
“Don Allah zabbin nan ba su burge ki ba Rumaisa’u?”
Ta bi zabbin da kallo tana murmushi, sannan ta ce……
.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 25)
.
.
“Ba na jin sun burge nikamar yadda suka burgke ka,
tun dazu fa na ankara kana ta faman satar kallonsu…” Ya
tare ta cikin dariya yana kallon Gaggo.
“Satar kallo kuma?
In zan kalli zabbi sai na saci kallonsu kamar ke zan kalla a
gaban Goggo?”
Shi ma Goggon ta tare shi da fadin.
“Dan ma ita din ba satar kallon nata kake a gaban nawa
ba, ‘karfi da yaji kun mayar da ni kakarku”. Suka tuntsire
da dariya su duka.
Auwal ya ce. “Kar ki sami damuwa Goggo, ko barewa a
daji da danta ta ke wasa. Ina son zabbin ya ya zaki yi da
ni?”
Goggo ta yi murmushi ta ce masa.
“Ka zo garin nan ka siya a yi maka kiwo. Ya kuma bin
zabbin da kallo, sannan ya juyo ya dubi Rumaisa’u.
“Har yanzu ba su fara burge ki ba Rumasa’u?
Anya kuwa zabbin nan ni ma sun burge ni?
Duk abin da ya burge ni fa ya kamata ya burge ki”.
Ta bi zabbin da kallo suka zuba musu ido tare, sai can ta
juyo ta dube shi cikin murmushi ta ce.
“Wallahi sun fara burge ni”.
Da tausasshiyar murya ya ce mata.
“Haba ko mu fa”.
Sai suka bar Goggo da sallalami suna yi mata dariya.
Yanzu da Rumaisa’u ta ‘kurawa Zabbin ido cikin kwalla
nan take ita ma Goggo ta tuno tunowar da ita ma ta
tilasta mata kwallar, sai suka bar Yusha’u galala yana
kallonsu da kwanon ruwa a hannu.
A karshe kukan zucin Rumaisa’u ya ki 6oyuwa sai da ya ta
fashe da kukan bayan ta sunkuya kamar zata shid’e.
Da sauri Goggo ta ‘karaso wajenta ita ma nata kukan ya
‘ki 6oyuwa ta ru’kota duk suka rafke da kuka cikin kuka
Goggo ta ke cewa.
“Manta Auwalu a zuci wani abu ne da ba zai ta6a yiwuwa
ba, dan cikin rayuwarsa ya guji abin tir,
babu yadda zamu yi haka zamu ci gaba da daurewa
muna yi masa gatan da ya fi bu’kata yanzu, wato addu’a”.
Ga mamakin Yusha’u sai ya ji wani matsanancin kishi ya
turnu’ke masa ‘kirji, ya sababba masa fusatar da ya ajiye
ruwa ya tashi a fusace ya fice daga gidan. Hakan ya basu

�dama cin karensu babu babbaka,
suka ci kukansu, Rumaisa’u na maimaita.
“Kin ga yadda Allah Ya yi da ni ko Goggo, na rantse da
mafarki ne abin da ke faruwa da ni idan na farka bacci ba
zan ‘kara bacci har abada”.
Sun jima cikin wannan damuwar, da koke-koken har sai
da mutam gidan suka fara zagayowa kewayen Goggo dan
gaishe da ba’ki, Goggo ta ari juriya ta hau yiwa Rumaisa’u
ga yiwa Auwal addu’a da sadaka su ne gatan da zai iya
samu daga gare ki a halin yanzu.”
Rumaisa’u ta yi namijin ‘kokarin gyada kai da sauri cikin
gintse kuka lokaci daya zuciyarta na halarto da aikatawa
Auwal dukkan Wani gata da kwanjinta zai iya in dai zai
taimaka wajen sada shi da rahamar Ubangiji amma ta ji a
ranta mantawa da Auwal ne har abada ba zata iya ba.
Ta tuna da auwal dake firar dasuke ya ta hallakane akan
matsalar ruwa inda tatuna wani zuwansu
rogo yake cemata abu nafarko dazansaka agaba bayan
hidimar bikin mu ita ce
insamu yan kudi inzo garinnan in gina rijiya ko bayan
raina sai ladar ya amfaneni farad daya tafara tunanin
hanyar dazata bi ta
cikamasa burinsa duk zuwan dazasui da auwal indai
akwai lokaci sai sunje kan dutse.saboda haka ta shirya
tama gwoggo sallamar fita zuwa kan dutse duk da tasan
zuwannata sai gadar mata da kunan zuciya ahaka
takasance har rana tagama yinja tafara sauka a hankali
tayi kuka hartakasa gajiya duk wanda yaganta a wannan
halin sai ya
tausayamata.bata hango yushau na zuwa ba motsinsa
kawai taji tajuyo taga fuskar sa ba annuri
wai anan zaki kwanane?
aranta ta ce abune mai matukar wuya ta taRe da giRman
ciwo a ce tarasa mai tattali da fara a kamar gonar auduga
ace ta bige da auran mai kyaliya da gizago kamar zaki. ta
tashe ta bi bayansa tana mai share hawayenta..har suka
iso kano tara saura babu wanda ya tanka acikinsu Suna
faka mota tafara kicikicin bude motar amma a
kulle danhaka saitai shuru dan bazata iya dubansa ba
balle ta nemi dalilin yin hakan.yajima yana huci san nan
ya sauke cikin gyaran murya Sannan ya ce bawai gudun
laifinake ba illa gudun daukaR bakuna,in ma laifine
yakamata a tuhumeni da wanda nake da ruwa da
tsakinsa,ba lallai agida su
san haka ba,kiyi kokarin gyara wannan hawayen wofin
dakike zubdawa dan karki janyo a dora min alhakinsa
bata tankamasa ba tagoge hawayenta tsab ta rabka
tagumi.ki kwance jaka ki shafa hoda ta cemasa dazan fito
ma ban shafa hoda ba ta muskuta cikin tsananin kuncin
zuciya ta cemasa shafa hoda tana nufin farinciki ko jin
zakin rayuwa,nikuwa duk nayi bankwana dasu.a fusa ce
ya fice daga motar yana cewa au na shafa cewa a cikin

�takaba kike wanda baikamata na manta hakanba
itama ta fito ta wuce dan tuna cewa yaufa mominta
zatazo
tana isa ta ga innarta ga kuma
balaraba yayarta harda kari ma wato da innar auwal.
Maimakon ruma taiwajen innarta saita nufi innar auwal
tafada cinyarta tafara rera wani irin kuka mai tsuma
zuciya.inna data gama wani kukan sai ga zuwan
ruma.inna nanata kukan ruma na nata
kukan mai keta zuciya ke akaima rasuwa ruma kekikai
rashin auwal.Allah ya baki hakuri da dangana Allah
yajikansa kekuma ya baki wanda ya fishi.wadan nan
kalaman nata ne suka kara kular da yushau.da ya shigo
yanzu,yakada kai yai waje baitsaya.ba balle
ya gaida bakin a can falon alhji wani takai cin
yatararmmahaifin auwaldin yatarar tare da alhji suna
hira.hirar kuma ta auwal da ruma game da yan
matsalalolinda suka taso gab da auren.akar she
hirar ya rufe da cewa dake shi ALLAH babu ruwansa sai
ya saukar da ayar sa gareni.ya karbi auwal mai lfyar
alhalin shikadai na haifa.yayanke min hanzarin ‘ya’yan
dana tara burika akansu.nake kuma tafaman hura hanci
akansu.alhali bani da sani akan Samuwar su ko rashin
samuwar su.
hakadai har yushau yadaure yagaida su tare da
alhji.danhaka alhji yanuna yushau ga mahaifin auwal tare
da cewa ga wanda ze maye gurbin auwal.
ya ce masha ALLAH karike ta da kyau yarinyar tsakani da
ALLAH yaimasa nasiha kwarai….
.
Daga uhum sai uhum baki na dai har yau a kulle yake..
Dan AuntyGORAN DUMA (P 26)
.
.
RUMAISAU DA MOMINTA CIKIN DARE.
har sha biyun dare ruma,hafsat tare da balaraba da
momin ruma da barci ya ciyo idan hafsat,kuma taga
alamun nuna tausayinta ga ruma kuma kamar tanasan
kebewa da yartata.saboda haka taimusu
sallama ko minti biyar bataida fita ba momi tadubi
Ruma da kyau ta ce.inafata ba matsa ma kanki da
zuciyarki kikai ba kika aminta da auran yushau.?
ruma tajinjina kai tare da murmushin yake ta ce
bazan iya zabar mijiba momi dantagama zancenta yaya
yushau zai shi go rayuwartane dan rashin
zabina bai zama karewar numfashina ba baikuma
kankare aure daga cikin ayyukan da aka rubuto a
allon abinda zanyi a duniya ba,rashin auwal ne
matsala a rayuwata ba auran waninsaba.momi ta ce
to ALLAH yajikansa yasa aljanna ce makomar sa.kekuma
ki rage yawan damuwa kinsan yanayin
ciwonki.balarab kawai kallonsu take yi saboda

�tsabar tausayi takasa cewa komai.ruma ta shaRe
hawayenta ta ce ina tilastawa kaina musamman
danganin bakincikin rashin auwal ya isa ya karar
da nawa numfashin.amma gani a raye ALLAH Ne kadai
yasan abinda yake boye yaSa ya barni araye
bataRe da auwal ba saidai ina neman wata alfarma
wadda nake ganin zata taimaka min narage tuna
auwal
cikin kunan zuciya,illah in na tuno shi nai farinciki
umma da balara ba cikin doki tare da hada baki wa ce
alfarma?momi kiyimim alfarma na sayar
dawasu hannun jarinda kika saimin da kudin
motar da alhji ya hanaki siyamin.kikuma banidama
na sayar da sarkokina
ahadamine kudin da dangin auwal suka barmin ko
a siyar dawasu da wasu daga cikin kayan lefan… Cikin
kaguwa momi ta ce aime da kudin?
Ruma ta shaida musu yadda sukai da auwal
dakuma bukatar cikamasa burinsa.asanyaye
balaraba ta ce amma dai zaki iya dorewa dayimasa
addua samun rahamar ubangiji ruma ba saikin
salwantar da dukiya mai yawa ba..momi tai saurin
dakatar da ita ta ce
a a balaraba ba salwantar wa ba ce,ya kamata
tunanindatai auwal yafi karfin komai agurinta,ba
komaikarki samu damuwa za ayi zanfadawa
dadynki idan kudin basu cika bama zancikamiki.
cike da farinciki ruma t.ai godiya momi taji farinciki ya
cikata dan tada de bataga farincikin ruma kamar
na yanzu ba tun kafin rasuwar auwal
sunata hira har suka fado kan yush.u
anan ne ruma tafadi wata alfarma momin su alhji
sundauki yaya yushau dan gida a ciwona suna
ganin kamar babu wani bukatar a tattauna matsalar
ciwona dashi dan haka ba a tattauna
dinba.bana son a share wannan batun
kirjin momi yaf.ara lugude dan haka tai zuru tana
kallon ruma ta tabbatarw kanta akwai
dalilindayasa ruma wannan maganar
kasancewarta mace mai zurfinciki da karanta korafi.ta ce
fadamin gaskiya saboda ALLAH mekika
hanga kikawo wannan maganar?
A sanyaye ruma ta shaida ma ummanta yadda
sukai da yushau bayanta amsa wayar tahir tafida
muhammad takare da cewa
bazan iya dorar da yadda yaya yushau ke karbar
alamurana ba,amma ko ma menene baya karbar
.alamura da sassauka fahimta
yazuwa yanzu momi ta rafka tagumi sannan
damuwa tattare da fuskarta
momi ta ce kunya da nauyin alhjh. nake ji ruma da
badan haka ba bazan bawa yushau aurenki ba cike da

�tawakkali ta dubeta
badam nadaga miki hankali kodan in sanyawa
ranki rashin natsuwa cikin aurena da yaya yushau
ba.nandai suka ci gaba da tattaunawa daga karshe
ruma ta ce ki kyau tata zato a aurena da yaya
yushau,.. washegarin ranar alhamis kenan ya shigo gaida
umman ruma..nan ya taddasu harda ummansa
haryatashi zaifita umman ruma.ta ce masa idan
babu damuwa kadawo kamar karfe sha biyu don
ALLAH inason kakaini yankaba wajen aunty fati
. Yusha’u ya hadiyi wani irin yawu wanda ya taimaka
masa hadiye ‘kuntata masa ran da yake jin an yi, ya
dubi agogo ya ce.
“Babu damuwa Momi, zan yi ‘kokari in dawo din
duk da akwai tarin ayyuka a gabana kasancewar
jiya ban sami sararin zuwa kasuwar ba, amma dai komai
runtsi zan yi ‘kokarin dawowa zuwa
azahar… Ko kuma na yiwa direban Alhaji maganar
ya zo ya kai ki…?”
Ta yi saurin tare shi da girgiza kai.
“Kai nake so ka kai ni…”
Hajiya ma ta yo kansa ta fada. “To wai umar me kake a
kasuwar me shegen nauyi
haka?”
Nan da nan ya karya murya ya ce.
“Babu matsala zan dawo, ku shirya zuwa sha
biyun”.
Hajiya ta juya kai, Momi kuma ta yi saurin cewa. “To Allah
Ya dawo da kai lafiya na gode”.
Ya amsa, “Amin.” Sannan ya fice ransa na yi masa
wani irin ‘kuna, takurar da yake fuskanta daga
mahaifansa akan wannan auren bai san dalilinta
ba. Sai ka ce shi ya dau ran Auwal?
Dole kafin sha biyun ta cika ma ya dawo gidan ya dauki
Momi, kasancewarsa mutum mai saurin
fahimtar abin da mutane ke yi, ko shirin yi yasa shi
zargin akwai abin da Momi ke nufi da ya kai ta
‘Yankaba tunda ya ga ita kadai ta fito. Saboda haka
da suka dauki hanya bai dauki furucinta a ba-zato
ba lokacin da Suna tafiya daga cikin harabar gidan t. a
cemasa
yushau waikuwa kunje sickle cell counselling
centre kaida ruma?
yushau mutum ne da bai iya karya ba danhaka
kaitsaye ya ce a.a bamuje ba,jiyannan dai ruma
taimin magana.nikuma inagai idandai zuwa neman
shawaran bazai sauya komai na yuwuwar auren
mu ko rashin yuwuwar hakanba.inaganin babu
bukatar batawakai lokaci momi ta ce masa neman
shawara zai iya rushe aurenku.amma idan
kunso..yushau yakurawa titi fuskar sa ba ya bo ba
fallassa ya ce OK. hakan yasa takauda kai ta ci gaba da

�bayanani
tundaga
matakin farko har iya idan take ganin zai fahimci
komai.tadade tana masa bayani daga kar she
tadaka ko zaice wani abu kafin ta dora da….
Gwajin ba ya daukar wani dogon lokaci, za a dauki jininka
ne a sirijni sai shigar cikin na’ura ta
musamman domin wannan aikin. Gwajin zazzabin
maleriya ma ya fi gwajin sikila jimawa.
Sannan komawa asibitin ko sickle cell couseling
center ga me shirin auren sickler a karo na biyu, shi
ma wani gingimen muhimmi ne cikin dukkan matsayin
da gwaji ya nuna mutum, AS ne ko AA, in
AS ne zai je neman shawara tudu biyu ne, wato
matarsa da kuma ‘ya’yansa ko ‘ya’yanta da zata
haifa ko zai haifa.
Cikin shawarwarin likitoci nunawa abokin zama
yadda ciwon sickle cell yake kamar yadda na fara yi maka
bayani a baya alamomin tashin ciwon,
kulawar da ya kamara ciwon ya samu a gida idan
ya tashi da kuma abubuwan da ya kamata a kiyaye
dan kar ciwon ya tashi, da kuma abin da za a yi a
gida in ciwon ya suman a garzaya asibiti, juriyar
zuwa asibiti duk wata, sannan da tanadin kudi saboda
ciwonsu, ko mutum AA ne ya kamata ya
kwana da wannan Sani…..
.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 27)
.
.
.
In kuwa AS ne zai ‘kara da tanadin kudi dan hidimar
ciwon sauran sickler duk da zai haifa,
tunda ciwon sickler ba ciwo ne da ake warkewa ba, yadda
Ubangiji ya halicci mutum ke nan haka Ya so da ganinsa
ba dan yana ‘kinsa ba, illa iyaka dai ya kamata mace ko
miji su sani ba mutum daya ke gadar da sickle cell ba,
ma’ana ba dan mace sickler ba ce kawai ta ke haihuwar
sickler ko ba dan miji sickler ba ne aka haifar masa
sickler ba, a’a duk su biyun mata da miji ke karo-karo su
haifi sickler…”
Momi ta dan dakata ko Yusha’u zai ce wani abu kafin ta
dora da zayyana masa yadda sicklers ke jin
ciwo a jikinsu da kuma matakan da ake bi wajen
taimakon gaggawa, ciwon ya sauka amma sai jikinta ya yi
sanyi, domin ko kadan fuskar Yusha’u ba ta sauya da
tausayi ko mamaki ba, kusan ma kamar a gundure ya ce.
“Allah Ya sawa’ke, kuma maganar gwaji ma ai ta wuce
kamar yadda na fada, in dai zuwa gwajin ba
zai tankwa6e Alhaji hana shi daura auren ba… Ni ban ma
dauki ciwon Rumaisa’u wata martsala a cikin aurena da

�ita ba…”
Momi ta jima tana kallon tagar mota cike da matukar
takaici, sannan ta daure ta ce.
“Yusha’u ba ka son auren nan, Alhaji ya matsa maka ko?”
Ya yi girgiza kai cikin murmushin ya’ke ya ce. “Ni ba
matsa min ya yi ba wallahi, bamban muka sha da ku
kawai, abin da kuke kallon shi ne
matsala ni a gurina ba shi ne matsalar ba”.
Har yanzu Momi sha’ke ta ke da takaici, sai dai wayewarta
ta hadidiye takaicin, ta nisa ttace.
“Yusha’u me yasa ba ka yi tunanin mun fi ka gaskiya ba
tunda mun rinjaye ka”.
Ya jima cikin shiru kafin ya tanka.
“Momi ai duk ba wasu abubuwa ne masu zafi da za yi ta
tashin hankalu a kansu ba….”
Fuskar Momi cike da damuwa ta girgiza kai ta tareshi.
“Don Allah Yusha’u me yasa ba ka bijirewa auren
Rumasa’u ba tunda akwai matsala a cikinsa abin da ba ka
fahimta ba shi ne, kai ba ka kallon ciwon Rumasa’u
matsala, ni kuma a duniyar nan ba ni da matsalar da ta fi
shi girma, ko tattalin ciwon
Rumasa’u nake, to na tabbatar ina yi masa tattalin da
yake wa rayuwarta amfani dan ina kokarin kore dukkan
abin da zai motsa mata ciwo saboda ina jin ciwon cikin
matsalolin da ke daga hankalina. To kai ba ka dauki ciwon
matsala ba ta ya ya zaka iya kare
shi?
Abin da kake dauka shine matsala wata’kila ni da
Rumasa’u mu ‘ki kula da shi, dole ne wadannan
bambance-bamncen fahimtar su gadar mana da
matsaloli a gaba akan wannan Yusha’u na so ace
ka ‘ki auren nan… Ina da juriya akan komai amma Allah
Ya sani ba ni da ita akan Rumaisa’u, ina fada
maka gaskiya ne dan ba zan iya fitowa in hana ka aurenta
ta dalilin bambancin al’kibla ba”.
Nan da nan Yusha’u ya gane kato6arar da ya yi, wadda ya
ke tsoron zuwanta kunnen Alhaji, dan
haka ya yi sauri ya gyara muryarsa da ladabinsa.
“Haba Momi ba ki fahimce ni ba ne, ko Rumasa’u ba ta
aure ni ba, ai ni mai zage kwanji in kare mata
abin cuta ne, balle ni in zame mata cutar, don Allah ki
kwantar da hankalinki ki bi mu da addu’a… Ni fa
babu wanda ya matsa min aurenta”.
Momi ta yi shiru kawai da alama zuciyarta ta fara sanyi,
sai can jimawa ta ce.
“To maganar zuwa asibiti?”
Tana direwa ya amsa cikin kwantar da kai da murmushi.
“A kyale maganar gwajin kawai, ko ya ya zata haifar min
‘ya’ya ina son su haka zan kuma tanade su”.
Momi ta dan juyar da fuska ta ce.
“Ko ‘ya’ya zaku haifa dai ai na fada maka mutum daya ba
ya haihuwar sickler”.

�Cikin irin karya wuyan nan na to da hausawa suka ce ba
ta karya wuya ya ce.
“Ko ‘ya’ya zamu haifa Momi, ku yi mana addu’ar Allah Ya
ba mu ikon kula da su”.
Yanzu ta fara saukowa sosai, ta ce masa. “Amin. Amma
tilas ne ka je ga mashawartan sickler dan jin irin
dawairniyar dake gabanka da kuma
abin da zaka yi hakuri a kai. Adddu’a ma ibada ce, amma
akwai ayyuka tu’kuru kamar yadda aka ce,
aljanna ba ta samuwa da wayo ko dabara sai da aiki”.
Nan ma cikin rawar murya ya ce.
“Zan je gobe da sanyin safiya cikin yardar Allah.
watakila anan motar ya zubda shawarar data basu.dan
tunda sukai haka da ummanta baikara bi
takanta ba har aka shi ga hidimar biki sosai.ruma duk
wani farincikinta da ita da ummanta da balaraba duk
yake suke kawai. aka daura auren ranar lahadi
akakai hafsat gidanta dawaki road aka kai ruma nata
gidan sallari kowa ya watse aka bar su da halinsu.
kamar kowa ce amarya abokan ango sunkawo ango
sunkuma danyi barkwanci sukai sallama da
amarya suka tafi.ruma takasayin komai illa data tuna
auwal amma a
a wannan karan taki zubda hawaye musamman
data tuna cewa ummanta taimata batun sayarda abunda
ta ce ayi wannan kadai ya wuni yana faranta ran ruma
agundure ya cemata ALLAH ya sauwaka kuma
maganar gwaji ma aita wuce kamar yadda nafada,indai
zuwa gwajin bazah. tankwabe alhji hana shi daura
aurenba….
nibandauki ciwon ruma wata matsala ba a cikin auren.a
da ita..
momi tajima kafin ta iya magana
yushau bakasan auren nan alhajine ya matsamaka
ko?
cikin murmushin yake ya ce aa
niba matsamin akaiba,kawai a inda muka sha banban ku
abinda kuka daukeshi damuwa ko matsala ni awurina ba
matsala bane.
Momi fuskarta cike da damuma ta cemasa dan ALLAH
yusha u meyasa baka bijirewa auren ruma ba tunda
akwai matsa a cikin auren?
abinda baka fahimta ba shine,kai baka kallon ciwon ruma
matsala,nikuma a duniyar nam banida matsalar datafi shi
girma,ko tattalin ciwon ruma nake,to na tabbatar ina
yimasa tattalinda yake wa rayuwarta amfani dan ina
kokarin kore dukkan abinda zai motsamata ciwon saboda
inajin hakannyanadagamin hankali nandai yushau yagane
yayi katobara kuma idan hakan yaje kunnen alhji da
matsala danhaka ya
gyara zancensa “Haba Momi ba ki fahimce ni ba ne, ko
Rumasa’u ba

�ta aure ni ba, ai ni mai zage kwanji in kare mata abin cuta
ne, balle ni in zame mata cutar, don Allah ki kwantar da
hankalinki ki bi mu da addu’a… Ni fa babu wanda ya
matsamin aurenta”.
Momi ta yi shiru kawai da alama zuciyarta ta fara sanyi,
sai can jimawa ta ce.
“To maganar zuwa asibiti?”
Tana direwa ya amsa cikin kwantar da kai da murmushi.
“A kyale maganar gwajin kawai, ko ya ya zata haifar min
‘ya’ya ina son su haka zan kuma tanade su”.
ta ce koya zaku haifadai angaya muku mutum daya dai
baya haifar sikila. hm..ya ce ko yaya zamu haifa momi kui
mana adduar ALLAH ya bamu ikon kula dasu.. (kaji gulma
kamar dagaske) ta ce amen amma tilasne kaje ga
mashawartan sikila da jin irin dawai niyar dake gabanka.
ya cemata zanje gobe da sanyin safiya insha ALLAH….
.
To ai banda Yushau ko da mace lapiyar ta kalau ba sickler
bace tana bukatar tattali da kulawa piye da yadda
sarauniyar ingila take bukata,
pls take note my guys.
.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 28)
.
.
.
watakila anan motar ya zubda shawarar data basu.dan
tunda sukai haka da ummanta baikara bi
takanta ba har aka shi ga hidimar biki sosai.ruma duk
wani farincikinta da ita da ummanta da
balaraba duk yake suke kawai. aka daura auren ranar
lahadi akakai hafsat gidanta dawaki road aka
kai ruma nata gidan sallari kowa ya watse aka bar suda
halinsu.
kamar kowa ce amarya abokan ango sunkawo ango
sunkuma danyi barkwanci sukai sallama da
amarya suka tafi. ruma takasayin komai illa data tuna
auwal amma a
a wannan karan taki zubda hawaye musamman data tuna
cewa ummanta taimata batun sayarda abunda ta ce ayi
wannan kadai ya wuni yana faranta ran ruma Ango da
amarya wato ruma da yushau,shi kallon tv ita kallom
yatsun hannunta fiye da minti sha
biyar .rumaisau dai bata da abin cewa amatsayinta na
mace da akasani da karancin azarbabi da
yawaita kunya yushau ne mai abin cewa inyayi kuma yai
masa kyau
amma girman kai da tattalin shugabanci yahana shi motsi
a kar she saikawai ya mike yana nuna
mata leda ya ce ganaman nan samo faranti kibani nawa.
ta yunkura jiki a sanyaye ta je kitchen ta samo faranti

�biyu .yan
shila ne guda shidda,ta zuba masa uku muryar sa narawa
ya ce biyu ya isheni.
ya wuce yana cewa to saida safe
ALLAH Yatashemu lfya amsar data bashi kenan bayan
fitar sa,
kaitsaye bazata ce taji ciwon abinda yaimata ba.in ma
hartaji ciwon to bazai wuce na bar mata sarari mai katon
fadi ba wanda zataita sukuwar tunanin auwal da lissafin
DAMA ACE (SUNAN WANI LITTAFI.) haka tawuce kitchen
ta aje naman a frige dan tarasa abin ci ta garkame
kofarta…
tayi kuka iya yinta inda daga baya ta tuna da hudubar
mahaifiyarta ayaudin kafin akawo ta gidan miji.
babbar ALFARMAN DAZAKIMIN RUMA ITA CE MANTAWA
DA AUWAL A FURUCI DA HAWAYENKI GABAN MIJINKI,KO
BAYAN IDONSA,KIBAR GANIN BABU RAN AUWAL DAN
HAKA BAI ISA A YI KISHI DA SHI BA,INA TABBATAR MIKI
KO BAYAN KO BA TA BA AUWAL BA BAKINKINE YA
KIRKIRE SHI YUSHAU ZAIYI IYA KISHI DA SHI ,MATAKIN
DAZAI DAUKAKUMA WANI SANADI NE NA KORE ZAMAN
LFYA A TSAKANINKU WANDA HAKAN KEME
ZAI DAMI DUNIYARKI..DON ALLAH RUMA KARKI BANI
KUNYA BANTA BA ZATON DUK WANI ABIN TIR A CIKIN
SHAANINKIBA.DON ALLAH KICI GABA DA KORESHI A
ZAMANKI DA YUSHAU KITOSHE DUK WATA BARAKA
DAZAIKUKA DAKE MUSAMMAN TA KORAFIN KIN
MALLAKAWA AUWAL ZUCIYARKI KINBAR MASA GANGAR
JIKINKI..
SHIDAI AUWAL TASA TAKARE MUNA SAKA MASA RAN DA
CE DA RAHAMAR ALLAH
wannan nasihohin sune sukafi tsayamata a rai tsawon
kwanaki bakwai abinda ke faruwa kenan tsaka.
Tsawan wadannan kwanakin hajiya ke tada mubarak ya
kaimusu abinci safe rana da dare.saboda haka ruma
batakowani irin aikin wuya inbanda wanke wanke da
shara saiko tafasawa yushau ruwan shayi a duk sanda yai
umarni hajia nada azancin na dauke musu nauyin
abinci,hikimar hajiya shine,daga cikin babban abinda
yake motsawa sikila ciwonsu shine aikin wahala
ko yin aiki mai yawa a lokaci guda.a wasu lokuta wasu
dayawa ba asanin sikilane sai sunyi aure.dalili
.anan shine.aure yasa dawainiya ta hau kansu na kula da
gida da hidimar maigida.sannan basu saba kwanciya da
namiji ba,kwatsam sai su wayi gari cikinta.musamman
idan suka hadu da namiji mai yawan bukata.sai abin yafi
karfin yanda zasu iya dauka..
a azancin hajiya babu da cewar akai ruma da mai aiki a
halin yanzu
ga amarci gakuma rashin fahimta dake tsakaninsu duk
wadannan uzurorine dake bukatar kadaici saboda haka
hajiya tadau nauyin basu abinci har na sati biyu sannan

�tai maganar yar aiki kuma duk
lokacinda mubarak zaije takan masa kashedin idan yaje
yaimata share share kuma yana kwatantawa to saidai
abinda hajiya takewa hidimar shi kamar baima kama
hanyar faruwar hakan tsakaninsuba danta koina kofofin
alama a damke suke.shiyana
takama da girmankai da tattalin shugabanci.
hakadai suka cigaba da zama.ALLAH cikin ikonsa kuma
saiya kwantarmata da ciwonta saudaya
mukamukinta ya tayarmata da ciwo,kuma data shafa
CONFO bai dauki lokaci ba ya saki.
lokacin data dauki kwana shadaya a washegarin ranar
waadin komawar ta asibiti game da ciwonta ya cika duk
da barunta tarasa hikimar dazata fadamasa fita saboda
taji aranta idan babu kofar dazasui nishadin jima’i to
batun zuwa asibiti zai iya bada kofar dazasu kara tsanar
junansu
ita bazata iya hakura da batun ba haka bazata iya tsaga
idonsa ta tambaye ba kawai saitakira hajiya suka gaisa
taimata jajen jiki
takuma sanya mata albarka.a ladabce ruma ta ce hajiya
gobene nake ganin likita ko inyaya yushau
yazo zaki tunamasa hajiya taji wani irin jiri na
dibarta.lallai daliline kuma mara dadi zaisa mace ta biyo
ta wata hanyar dan
sanar da mijinta wani batu,alhalin tare dashi take kwana
take tashi.bakin hajiya na rawa ta ce meyasa bazaki sanar
masa ba?
ruma tai dariya wanda hajiya taji kamar ta kunya ta ce
wallahi hajiya narasa da hikimar da zanfada masane ba
zan iya ba dan ALLAH kifadamasa.
hajiya ta cemata to harma yazo yatafi amma zan masa
waya waiko satinda wuce kinje ganin likita da gashin
fuskarki kuwa?
a sanyaye ta amsa a.a
to meyasa?
tafada adan fada ce.ruma tai shuru
kintambaye shine ya hana?
ta ce a.a bantambayeshi ba amma zandi ga tambayar sa.
hajiya tai shuru tana tunani tajima da sanin ruma akan
kawaicinta bata yinsa cikin abinda ya zama dole sai idan
anfi karfinta saitaimata nasiha akan cewa tafi kowa
kusanci da mijin ta.
ta ce zankiyaye hajiya kitaimin addua cikin tausayamata
hajiya ta ce ALLAH yaimiki albarka.
da yamma yushau yadawo gida kamar yadda ya saba ya
kulle dakinsa yadan huta yai wanka yana
shirin fita hidar abinci wajen ruma sai ga hajiya takira shi
a waya
kana lissafe da cewa gobe ruma zata ganin likita ko?
oh fuskarta ko?
da wannan tunanin na shi go gida yanzu mts!ina ganin

�ma zamu sauya asibiti…kada ka cemin bakwa zuwa
gashin fuskar
ni akan sikilarta nake magana yaji wani bakin ciki da
takaici ya rufeshi.
.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 29)
.
.
kai tsaye dakin ruma ya nufa yana kwankwansawa ta
bude a ladabce tai masa sannuda zuwa tanakokarin ta
fito,amma sai ya tureta kadan ya wuce falon nata, ta bisa
da kallo,har saida ya zauna.jiki a sanyaye..takara gaidashi
haka yake ta kallonta bako kyafta ido itakuma saita buge
da wasa da yatsun hannunta tsoro duk ya
cikamata zuciya saida yagaji da kallonta zuciyar sa kuma
tadan sassauta kunan laifin dayake ganin tamai.
kawo min abinci.asanyaye ta mike tare da mamaki
aranta.tamike harta wuce baidorar da abinda zuciyar sa
take rayawa game da ita ba ammadai abine yasani shine
sanyin jikinta, ya dauki hankalinsa yadade da sanin ruma
kasaitacciyace ta nunawa gaban sarki,.amma baita ba
kula da sanyin
jikinta ba,in ma matantakarta takeson nunawa tabbas
taci wasan dankuwa ta nunu.
Ya ce mata abinda kikemin na tabbata baki taba ganinsa
gurin alhji ko hajiya bako?
ta ce menaimaka?
ya ce tunda kikazo gidan nan na taba fita kin min .adawo
lfya?
ko indawo kimim sannu da zuwa?
abincima saina roka balle insaka ran zaki zubamin ko ki
zauna gabana inacin abinci ina kallanki.
tagama cika damamaki da wannan tsabar karfin hali
natake laifinkai.da abokin mayar da maganarta ne sai
itama ta tambaye shi KATABAGANIN ALHJI KO DADY YA
FITA BA TARE DA SANIN MATAR SABA?
IDAN YADAWO BATA KUSA SAI YA NEMO TA WATAKILA
SHIYASA TAKE ZAMA A GABANSA YA CI ABINCI,KO BA
.HAKA BA.
todake bazata iya fadi infada dashi ba saitaja bakinta ta
kulle ta ce to ni menake dashi daza a kallah.?
yajima yana kallanta tare da murmushi a fuskar
sa..meyasa kika
watsar da korafina na farko kika za bi amsa ta karshe
kikaimasa sharhi?
ba watsarwa naiba,abinda nadauka kawai shine rashin
sabo ne.murmushi kamar a mafarki ya tausasa murya ya
ce kuma bakyaso
musaba ko?
Nayimamaki ace waike dakanki bazaki iya min maganar
zuwa asibiti ba saikin sanarma hajiya,kuma kisan da wuya

�,
na fahimcima ke gabadaya wannan fuskartaki bata
damunki.niko bakiji yadda nake tausayinki akanta ba, tai
shuru..danko maganar tausayin ce ruma bazata
daUKeta ba. yana tausayintane zata kwana go ma sha a
gidansa amma baita ba yimata ko sannu akan ciwan ba.
badan ransa yasoba washegari yakaita asibiti tagama
yadawo da ita ya tafi Sabgoginsa.
haka dai suka ciga ba da zama .duk dare adakinta ya ke
cin abinci.haka zaita takalo hira ita kam amsawar atakai
ce dukkansu sai suke wa kansu kallan girman kai
shiyanaganin dan bai isa bane tanashare shi.itakuma
tanaganinsa a mai daukar dala ba
gammo na kwanciya yasami soyayyar mace da mulkinsa
daya saba shikenan sai suka zarce a
cinaka in ci nawa ,
watansu guda ta fara shi ga matsalolinta na yau fari gobe
baki.amma baisan tanayiba saboda rashin kulawa.agida
idan tawayi gari da ciwo kamar yadda ka’ida yake,zata
garzaya asibiti amma agidan yushau babu wannan
dantawayi gari taga idanta yazama dorawa daya daga
cikin alamar tashin ciwanta kenan.haka tai shirin zuwa
asibiti da zumar zuwa tanajin motsinsa taje suka gaisa
tafadi matsalarta amma sai yaki daukar hakan da
mahimmanci.saiya ce ba wani abubane shawara ce
zantaho miki magani baiko saurareta ba yai gaba saida tai
kuka musamman ma data tunada auwal tun ma kafin
yasan ita sikila ce.
akwai lokacin dayazo ya taradda idanta yai hakan cikin
tsananin kulawa ya ce ya kyautu kije asibiti wannan
sauyawar idan naki ya wuce a ce shawara ce tadanyi
murmushi batare da ta tankaba.ya ce inbabu damuwa
muje inkaiki asibiti.tacemasa babu matsala gobe zanje
asibiti akwai magungunan danake sha.watakila kafin
goben makaga idon ya washe kaitsaye ya cemata mekika
sha ta ce ina zuba glucose a cikin ruwan
dazansha,inyawaita shan ruwa,da rake..ALLAH ya
sauwake.
dan bawan ALLAH washegarin dazai dawo sai gashi da
gwangwanin glocuse,biyar da yankakkun rake Auwal
ALLAH YAJIKANKA..
tare da kokarin yanke tunaninta.dan tana tuna asarar
data tafka na rashin auwal.
haka ta hakura ta zauna ta tilasta wa kanta shan ruwa
bako glucose din a ciki. dan wanda tazo dashidin yakare
da dare sai gashi da tulin magunguna shawara iri iri.dan
takaici tana karba tai kitchen ta watsa su friege tadawo
hannunta nadukan cinya taizaune tana karatun jaridar
aminiya. yana gamawawda abincinsa ya cemata
da anayiwa na miji kishiya da sai ince ko kukan ina da
kishiyoyi jaridun nan ko kunya bakyaji kullum
ni ina zaune ke kina karatun jaridun nan

�Yushau ya ce ina magungunan naga kin aje ko ciwan be
dameki bane?
ransa yai mugun baci,itama ta hadiye duk wani bacin rai
ta ce masa irin wadannan magungunan da matsala a
jinina na gazawa wajen tace abinci shine dalilin taruwar
abinda kagani a idona.innasha illah zaimin.
ya cemata amma kinsan hakane kika barni na siyo?
batare data dubeshi ba ta amsa baka bani damar
naimaka bayani ba kana yanke hukunci kai
tafiyarka.hakane ammadai bayan natafi kya kirani ki
gayamin.taimurmushi kawai ya ce mata ruma kinki sakin
jikinki dani ko?bansan yadda kike kallan hukuncin ALLAH
a tsakaninmu ba.
a zuciyarta ta ce yakasa gane matakin datake dauka haka
ta kasa gane abinda yake nufi a yanzu.a farin sanin
dataimasa ba bu dadin baki ko agidansu a tsakaninsu
dalilin kirkirar su a yanzu kuma takasa gano danya
amfanetane.hawayen ta ne yai dalilin baro nasa
mazaunin zuwa inda take idan wani laifi nake miki sai ki
gayamin wata irin rudewa da kidima yau ya bayyana
atare
da ita yau ita ce a jikin wani namiji wanin ma yushau?
sai tarasa inda zata tsoma ranta,a kidime ta ce ba bu wani
laifi in ma akwai nayafe
yushau baidamu da kidimewarta ba saiya kamo
hannunta yana murzawa
Da yawan lokuta ciwanta na tashi.amma idan yushau
yakai kololuwar nuna kulawar sa kawai ya ce mata ruma
daurewa zakiyi dayawan mutane inzasu samii gado da
likita kwanciya zasui,nikaina nan bakiji yadda nake fama
da abu kaza ba…..
.
Ina yiwa en uwa barka da shan ruwa,
Allah Ya amsa ibadun mu da addu’oin mu na khairi baki
daya.
Allah Ya sa muna daga cikin bayin da aka enta su xuwa
Aljannah,
Aamiin.
Dan Aunty
GORAN DUMA (P 30)
.
.
nikaina nan bakiji yadda nake fama da abu kaza ba…..
hakan shine kadai furucinsa.
watansu biyu da aure hajiya takawo musu ziyara ganin
yadda ruma tai muguwar rama kuma takara kasalancewa
saboda gigitar ayyuka ba yan ta ko ma gida da yushau ya
zo taimasa magana kan
yanema wa ruma yar aiki, ransa yai mugun ba ci saiya
tattaro korafinsa yayo gida da niyyar karewa akan ruma
Tunda haushin ruma yakeji ko kallan dakinta baiyi
ba itakam aranar ta wuni zazzabi.ammadake tasan uzurin

�ciwo agurin yushau ba uzuribane haka ta
daddage tai abinci jalof din taliya da lemon kwakwa ta ri
ga ta aje abincin adakinta dataji shuru saita
kaddara ya hadiyotane saboda haka ta kokarta ta kwashi
kayan abincin ta bishi dashi.
ya fito wanka ta gaidashi ya amsa fuska ba ya bo ba
fallasa suna zaune shuru har yayi rabin plate
sannan yadaga kai ya dubeta yanzu dan ALLAH ruma
mene ne abin wahala a irin wannan girkin sai ‘yan wanke
kwanuka da aka ci.?
tai shuru tana kallansa kirjinta na bugawa ta ce masa
meyafaru?
cikin gatsali ya cemata kinfini sani.kuma niba wannan
yadameni ba.wai duk lokacindakike son wani abu saikin
hadani da hajiya?
kodake kinsan ba bu gaskiya a batun in samo miki ‘yar
aiki ina kudan yake balle romonsa?
dan ALLAH ina aikin yake a gidan nan bare a nemo wata
mai hidima
mamaki da takaici ya ishe ruma amma dake jaruma ce
sam fuskarta bata nuna ba.kamar cikin jimami ta ce
dashi kaga kuma bani naimata maganarba.rannan
datazo ta tarar banida lafiya ina aikin gida a wahalce
watakila wannan ya sanyata hasashen
samo mai aikin amma bani nasa ta ba yaya yushau.
kunya taso takamashi amma dake sarkin ki fadine.sai ya
maza yai fuska. Ya ce mata babu wata mai aiki da za
asamo kodan saboda dalilai biyu,kisami damar mike
kafa,shawara takara samun gurin zama a jikinki,ko kuma
kici gaba da mike kafa kina abinda na tsana.wato karatun
jarida
ta hadiye ciwan maganar sa cikin sanyin murya tace to
naji abar maganar.
haka ta kwashe kwanukan taje ta kwanta gashi jikinta da
zazzabi,ga sanyin iskar fankar dake kadata gashi ba dama
taRAGE DAN Yushau mutum ne mai matukar jin zafi
shiyasa yake kallon nata gudun iskar a matsayin wata
tsirfa yana shan lemon kwakwa ya dubeta
meyasa baki yi lemun shinkafar nan ba yafi wannan
dadi.?
murmushin yake kawai tai aranta ta ce yushau komai kai
baka burgeshi ranar datai na shinkafar ma cewa yai
wannan menene
marabansa da kunun zaki.?
ya cemata akwai nama dana shi go dashi kiyima farfesu.
tai shuru tana tausayawa kanta yushau baisan yakamata
da kawaici ba. yaya yushau wallahi inafama da zazzabi,
kadan min uzuri zuwa gobe.
baiko dubeta ba ya wuce yana cewa aidaurewa zakiyi,
bari nakawo miki PANADOL karfi da yaji kin mayar da
kanki ‘yar kwaya..yakawo mata tare da ruwa tasha tanufi
kitchen tafara aikin.dan yanzu ruma talura indai tana son

�lallai sai yushau ya damu da lalurartane to ranta yadunga
baci kenan….
gab da sallar magarib ta kammala yushau yashigo kichen
din da shirin zuwa masallaci.
Har kingama ya shigo yafara dauraye kwanunka yana
kifewa..yana cewa laulayinki idan aka biyemasa sam baza
a morekiba..tai shuru bata tanka ba tana ta numfarfashi
har tagama wanke wanken dayaga shurunta yayi yawa
yasa yakai hannu wuyanta yaji zafin zazzabin cikin jimami
ya ce zazzabin yakaru ruma sannu.kawai saitaji kwalla na
zuwamata
amma haka ta daure tahana kwallar fitowa can sai gashi
ya shigo da maganin boska ya mikamata yana cewa maza
balla biyu kisha yanzu zakiji zazzabin ya sauka.ta amsa ta
aje gefe ta cemasa na cemaka banashan magani kaitsaye
batare da umarnin likita ba sai kilu tajawo min bau idan
nai ganganci.
ALLAH yasauwake ya ce sannan
ya koma kan abincinsa itakuma tashi ge dakinta yana cin
nama tunaninsa nakanta kullum mace babu lfya da
aurensa amma yana hada kafada da gwauro duk yadda
yake da bukata sai dai bukatun
subi ruwa sai lokacin barci ya shiga dakin ya tadda tai
barci yataba wuyanta yaji haryanzu da dumi ya dinga
shafa kanta har saida tafarka…
duk abinda zai saukar da zazzabin kin koreshi, kiyi wanka
da ruwan sanyi kinki,kisha boska kinki,yanzu dankinsha
sau daya sai wani abu
yafaru?
itakam takasa magana sai yarike mata hannu yana
matsamata zuwa kafada .tasan dukkan manufar sa
saboda haka takawad da kai cikin bata fuska.
haka yadafa ruwa ya tilasta mata wanka dashi.
data fito wanka zazzabin yadan sauka.hakan kuma ya
bama yushau damar ji da ita.iyakar yadda yaso
wanda ko mai cikakkiyar lfya ce zataji a jikinta.yahau
barcinsa ya barta da mayar da numfashi adaidai.
hakadai suka ci gaba da zama wanda yushau saiyana da
bukata yake lallabarta tare da tattalinta.har kullum ruma
kukanta bai wuce
naganin zata kare rayuwarta cikin Rashin ‘yanci dasafe
ruma tatashi. da matsanancin ciwan baya hartakai saidai
yushau yaimusu karin kummalo amma ya bar na ruma a
kichen.
yasame ta adaki kidaure kitashi ga abincinki can akitchen
kidanci kisha magani ninatafi kasuwa
haka ruma tadaure duk wani bacin rai tace masa adawo
lfya. kogama ficewa gidan baiyi ba tarushe da kuka..tunda
ta auri yushau ko saudaya bata taba zuwa taronsu na
sikila ba kwatsam tawayi gari da zaton tana da ciki saboda
rashinganin aladarta.
.

�Eh uwa barkan ku da sallah, da fatan ana shan shagali da
hidiman sallah lafiya,
Allah Ya amshi ibadun mu Ya maimaita mana,
Aamiin
sannan barka da sallah na, ban daukewa kowa ba ina jira
ehe..
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 31)
.
.
Ruma tai kuka hartagaji kamar ranta zaifita.dan ta
tabbatar a yadda yushau ke tafiyar da ita,lallai
rayuwarta na cikin hatsari domin mace in sikila ce a duk
lokacinda tasami ciki tun cikin na na wata biyu zata
kasance karkashin kulawar likita duk bayan sati biyu
har zuwa watannin sannan tako ma antenatal.
wajibine ba bu ita ba bu aikace-aikacen masu nauyi da
yawa kuma wajibine ta haihu gaban likita saboda
matsaloli barkatai musamman game da jini Duk
wad’annan dokokin suna nufin gata, ita kuwa ta san bata
dashi, Yusha’u ba mutum ne mai fahimta
ba duk yadda ake fahimtar da shi ba a sauya masa ra’ayi
da fassara.
Har cikin ya yi wata biyu tana cikin halin kuka da damuwa
ta kasa sanar da kowa, mafita a wajenta ita ce ta sanar da
Hajiya, amma idan ta tuna jan idon da Yusha’u ya ke idan
Hajiya ta yi masa wani Umarni bisa tunaninta a kanta, ya
kan zo ya yi ta zabga mata gori da goruba, to ina ga yanzu
ta sanar da ita.
Da ta rasa mafita kawai sai ta yiwa Innarta waya cikin
kuka ta sanar da ita tare da neman shawararta.
Hankalin Mahaifiyarta ya yi mugun tashi duk da dama a
tashen yake kasancewar duk ‘karshen wata sai ta ziyarci
Rumaisa’u, kuma ganin da ta ke mata tana tabbatarwa
Rumasau ba ta cikin kwanciyar hankali da ‘koshin lafiya.
Cike da 6acin rai Mummy ta ce.
“Ni dama na san sai auren Yushe’u ya cutar da mu,
Yusha’u mutum ne mai mugun girman kai, babu wanda
ya iya sai shi”.
Rumasa’u ta kasa cewa komai sai shesshekar kuka, dan ta
san gaskiya Innarta ta fada.
Momi ta yi dogon tunani, sannan ta ce.
“Ki kwantar da hankalinki, zan same shi a waya”.
Rumasa’u ta tsayar da shesshekar kukanta tare da fadin.
“A’a Momi ki ba ni shawarar yadda zan fahimtar da shi,
ba na son ya yi ta tuhumata da maganar ina kai
‘kararsa….”
Ita ma Momin ta tare da fadin.
“Dole hakuri zaki yi ki bar ni na yi masa magana,
Yusha’u na da raina mutane ko ni din ma ba lallai in yi
nasarar ya ji maganata ba amma dai na san duk tsiya zan
fi ki, tunda zan iya bibiyarsa idan na nemi ba’asi idan ya

�’ki abin da na ce”.
Rumasa’u na cikin fargaba, amma dai dole haka ta yarda
da batun Momi suka yi sallama kowa rai babu dad’i.
Yusha’u na kasuwa wajen azahar Momi ta yi masa waya,
cikin zaton faruwar wani abu ya daga wayar dan sanin da
ya yi Momi ba ta kiransa a irin wannan lokacin.
Ta fi kiransa da daddare ko da safe lokutan da ta tabbatar
yana gida.
Ya gaishe ta cikin ladabi da ci-da-zuci, ita kuma ba ta ja
masa rai ba ta fadi abin da ke tafe da ita.
“Cikin Rumasa’u ya cika watannni biyu ko?
Ya wajaba lallai ku je asibiti ka san sickler mai ciki
preterm labor ce, watau kullum tamkar cikin na’kuda
take. Dole sai da kulawar likita zata raini cikin dan ceto
ranta da na abin da ke cikinta”.
Ya ji maganar banbarakwai wai namiji da suna Hajara,
dan shi dai bai ma san Rumasa’u na da ciki ba, kuma bai
iya boyewa ba ya ce wa Momin.
“Ni walllahi ban ma san tana da ciki ba”.
Ba tare da ba wa maganarsa muhimmanci ba Momi ta ce.
“Allah Sarki, ka san Rumasa’u da kunya, ni kaina ba dan
akwai wannan dalilin ba na tabbatar ba zata sanar da ni
ba. To don Allah ina rokon arziki kar ka yi wasa da
lafiyarrta ku je asibiti a shirya mata fayil, kuma abi
dokokin likita”.
A sanyaye ya ce mata. “Babu komai, in Allah Ya so za a yi,
Allah Ya inganta, Ya sauke ta lafiya”.
Momi ta amsa, “Amin”. Sannan suka yi sallama.
Ya wuni da abubuwa biyu, tsabar murnar cikin Rumasa’u
saboda dokin samun magaji, da kuma
takaicin yadda Rumasa’u ke yawan hada shi da iyayensu.
Da ya dawo gida da yamma ya jima a dakinsa Rumaisa’u
ba ta shigo ba, saboda haka ya sameta a
dakinta, sai ya tarar da ita a bandaki tana kwara amai,
dole ya sassauta 6acin ransa ya yi tsaye a
bakin kofa yana mata sannu, har ta gama aman, ta gyara
wajen ta wanke baki sannan ta wuce firji ta
ciko tambulan da ruwa ta zuba glucose ta shanye sannan
ta dawo ta zauna yana bin ta da kallon da
ya sanya ta tsarguwa shi yasa ta kasa hada ido da shi, shi
kuma ya ‘ki tanka mata.
Can ta mi’ke ta kawo masa lemo da fura sannan ta koro
masa bayani.
“Don Allah ka yi hakuri yaya Yusha’u, wallahi na sha
ciwon ‘kafa dazu shi yasa ban sami sararin yin
abincin ba”.
Ya jima cikkin shiru sannan ta tsinka bayan ya tsiyayi
leman ya sha. “Ya ya zan yi Rumasa’u, tururuwa ta yi
jidon banza ma ballantana ranar garar ‘yarta”.
Tana ‘kila wa ‘kalan fahimtar inda maganarsa ta dosa duk
da ko ta fahimta din ba ta da kalmar amsa
masa dan haka ta kyale kanta da damuwa da sai ta

�fahimta. Sai da ya gama shan furar sannan ya dubeta da
kyau, ya ce.
“Yanzu tsakani da Allah Rumaisa’u kina dauke da cikina in
rasa arzikin ki sanar da ni?
Duk lamurana ba kya daukarsau da muhimmanci idan ba
wandanda ba ki ‘kudurta kai ni ‘kara wajen mahaifanmu
ba”.
Ta yi shiru ‘kirjinta sai bugawa yake saboda tsoro, bakinta
sai rawa yake ta kasa samo hanyar kare kai saboda haka
shi kuma ya sami sararin fitar da dukkan zargin da
zuciyarsa ta sa’ka masa.
“Tun kafin auren nan fargabar a ta dame ni ke nan, ni na
san zurfin iliminki ba zai barki daukata wata tsiya ba bare
ki kimanta ni, duk wani abu na ha’k’kina ko naki kina
ganin na yi tsororo ki cika min shi ko ki gabatar min.
Babu wani abin arziki da nake tsinta a wajenki sai na
‘korafi da kaiwa iyayenmu magana… Takardar jarida ko
mujallarki ta fi ni kima da daraja…”
Yanzu kwallar da ta taru a idonta ta fara saukowa,
cikinta kuma ta dago ta dubi Yusha’u murya a raunane ta
tare shi.
“Wallahi Yaya Yusha’u ban ta6a kai ‘korafinka ko ‘kararka
ba, wannan kuma da na fadawa Momi ba 6ata ka nake
nufin yi ba, kawai dai na yi tunanin ita zata fi iya fahimtar
da kai matakin da za a iya dauka a kaina. Yadda aurenmu
ya zo bagatatan ne duk ya janyo wannan matsalar, tun
kafin mu yi aure ya kamata ka san yadda rainon cikina zai
kasance…”
Ya tare ta a zafafe. “Karki sauya min magana ko ki yi min
gori Rumasa’u, yadda aurenmu ya zo ni ban ta6a
daukarsa wani daban da yadda ya kamata aurena ya
kasance ba, Allah ne Ya za6a min ke ban kuma yi butulci
ba na kar6a, na ri’ke ki da iyakar adalcin da zan iya. Duk
wani abu daban sai dai in a wajenki ya ke, ba kuma a
baibi kike ba ni yadda na kabari ya fi ni daraja a wajenki
ba…”
Sai ta bude baki cikin tashin hankali tana dubansa, kuka
ya dinga fizgirta, amma ita ma ta dinga hadiye shi, a
karshe cikin rawar murya ta ce.
“Yaya Yusha’u me nake yi na zafi haka?”….
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 32)
.
.
Ya tsare ta da ido, ya ce. “Tsakaninki da Allah idan Auwal
ne za ki zauna da cikinsa tsawon wata biyu ba ki sanar da
shi ya yi
farin ciki ba?”
Takaici da rauni ya cikata, dan haka ta saka masa ido ta
kasa tanka masa.
Ya ce. “Ki amsa min mana!”
Ta girgiza kai tana dubansa kai tsaye da alama ya fara

�’kure ta.
Ta ce masa.
“Idan na amsa wata’kila kai tsaye ka yiwa amsar tawa
kallon wautacciya, in daga zuciyata kai tsaye amsa zata
fito.”
Cikin gadara ya ce.
“Idan ma a haukace zata fito ina jiranta. Na kuma
tabbatar ba zata sauya daga yadda na zace ta ba”.
Hawayen idonta ya fara gangarowa, tana kallonsa kai
tsaye ta ce.
“In da Auwal ne ba zan kai tsawon wata biyu da ciki ba
tare da ya binciko da kansa da kansa ba,
cikin wata biyun nan wanne irin amai ne bana yi, wanne
irin zazza6i ne ba na yi, wacce irin kasala ce bana yi?
Yaya Yusha’u duk sanda zan gabatar maka da wadannan
matsaloli ‘kar’kari ka ce min ok Sannu, Allah Ya sauwa’ke
sai ka ga na galaibata ne kake kawo min maganin
shawara, ko kuma
tarkacen magunguna daga kyamis…
Saboda haka ne sam ba ni da ‘karfin gwiwar sanar maka
da wani abu da ya dangance ni…” Rumaisa’u bata kula ba
ne, tuni Yusha’u ya zo wuya taf! Tana direwa kuma ya fara
zubar da bala’in da ya ‘kunshe.
“Ka ji ba! Rumasa’u ni kike fadawa wannan maganganun
saboda rashin ladabi ko?
Saboda tsabar ke butulu ce wacce irin kulawa ce bana yi
miki?
Duk namiji ne zai jure wannan jarabar laulayin naki
amma ina iyakacin kokarina kina nuna min na gaza,
kuma saboda tsabar raini ki keta idona ki nuna Auwal ya
fi ni matsayi a gurinki?…
Dadin abin ya gama yi miki nisa, duk yadda kike jin fitsara
dai ba zaki dauko gawarsa ki gina mata daki a cikin gidan
nan ki ce kishiya ne shi ba….”
Bai ko saurareta ba fuuu! Ya fice ya bar dakin sai ya bar ta
da binsa da kallo, lokaci guda kuma hawayenta ya dauke
saboda maimaita kalmar
KISHIYATA da Yusha’u ya ambata tare da tuno yadda
Auwal yake ambaton kalmar da KISHIYI.
Kusan sati guda Yusha’u na gaba da Rumaisa’u, ba gabar
magana ba har da na dauke hannu a shigo
mata da abubuwan masarufi dangin ciye-ciyen kayan
gina jiki, kaza, balangu, kifi da kayan itaciya, ”Inko hakane
gwara ya daina fita. Don ni ban ga amfanin dukiyar da
iyalina ba zasu
amfaneta ba” wadanda su kadai ne ba ta rasa ba a abin
da ya kamata kada sickler ya rasa su, saboda haka ‘kanjikinta ya ‘karu, ga nata na asali ga na raunin ciki sannan
ga na 6acin rai.
Suka sake share wasu sati biyun a haka, bayan muguwar
rama yanzu ta fara d’ashewa alamun jini ya yi mata
‘karanci, babu ciwo dai sosai, sai yawan kwanciya da bin

�sanyi wanda shi ma alamu ne na
‘karancin jini a jikin sickler.
A karo na hudu da Innarta ta kirata dan ta ji batun
zuwansu asibiti, sai ta fada mata gaskiya don ‘karya ta kan
fada mata cewa ‘mun je’, yau cikin kuka sai ta fada mata.
“Wallahi Momi ko soron ‘kofar gida ban taka da sunan
asibiti ba, a halin yanzu kuma ina cikin wani
hali dan ina ganin alamomin rashin jini… Amma don
Allah Momi mu nemi wata shawarar kar ki yiwa Yaya
Yusha’u magana, tuhumata yake da kai ‘kararsa.”
Momi ta rasa abin da zata ce saboda mugun takaici,
kawai sai ta ja numfashi ta ce.
“Shikenan, ba ni awa daya na yi tunani zan kira ki”.
Ba ta ko jira cewar Rumasa’u ba ta kashe wayar, kai tsaye
kuma ta kira Yusha’u cikin tsananin fushi, ko
gaisuwarsa ba ta amsa ba, ta ce.
“Yusha’u ka tuna na ta6a fada maka cewa, ina da juriya
akan komai amma ban da akan Rumasa’u?
Zan iya yi maka kawaici akan komai amma ban da na
wasa da ranta, mun shiga sati na uku a maganar da na yi
maka ba ku nemi hanyar asibiti ba, yanzu da na
tuntubeta ta tabbatar min tana tare da alamomin
‘karancin jini. Wallahi Yusha’u ba zan iya zuba ido ka yi
min sanadin Rumasa’u ba…”
Muryarsa a tausashe, amma maganarsa zazzafa dan cewa
ya yi. “Ai babu mai iya kashe wani sai Allah!”
A fusace Momi ta ce masa.
“Au haka ka ce?
Shikenan Allah Ya kaimu gobe ni kuma zan zo in nuna
iyawata akan hanawa ka zama silar Rumaisa’u, in ma ka
6oye manufar shirya
kasheta ne saboda an aura maka ita bisa tilas ni zan yi
maka gatan rabaka da aurenta…”
Ba ta ko jira cewarsa ba ta kashe wayar, nan take ya hada
gumi kashir6an dan ya san Momi ba wa’ka take ba,
zazzafar mace ce shigen mahaifinsa. Tsab zata zo kuma ta
dauke Rumaisa’u dole kuma maganar ta je kunnen
mahaifinsa, wanda zai iya mummunar sa6a masa.
Bai yi dogon nazari ba ya hau kiran Momi tana ‘kin amsa
kiran nasa, shi kuma ya nace cikin tsabar dakan zuciya,
amma yana mita. “Mahaifin Rumasa’u ya zama hoto,
dama yawancin masu d’amarar nan matansu ke juya su,
haba me za a yi da auren ‘yar mace?”
Ire-iren mitar da ya dinga yi ke nan yana nacin kiran
wayar Momi, kusan sau ashirin sannan ta
daure ta daga. A ladabce ya ce.
“Don Allah Momi ki yi hakuri, wallahi za a yi yau din nan
ba zamu kwanta ba sai an je asibiti, na rantse miki”.
Ta sauke hucin 6acin rai, sannan cikin lumana ta ce.
“Yusha’u ka yi tunani da kyau, bai kamata sai an yi
yun’kurin gwada maka ‘karfi zaka tausaya wa ‘yar
uwarka ka yi mata abin da ya kamata ba, ko babu igiyar

�aurenka akan Rumaisa’u ai abar ka tausaya mata ce,
yanzu ta ce min jininta ya yi ‘kasa sosai,
idan aka sake nan da kwana biyu, sai dai ka ji batun yi
mata ‘karin jini”.
Cikin ‘kas’kantar da murya ya ce.
“In Allah Ya so ba za akai wannan matakin ba Momi, ki yi
hakuri”. Cikin sakewar Murya ta ce.”To na yi, Allah Ya yi
muku albarka”.
Da ya koma gida da yamma,
Rumasa’u ta kawo masa abinci a dakinsa sai ya dinga
satar kallonta. Ta yi mugun ramewa, sannan
ta yi wani irin fari, idanunta kuma sun yi wani 6ulu-6ulu
sun kukkunbura. Ta zauna jim amma kafin ya ‘karasa cin
abincin sai ta tashi ta koma dakinta ta kwanta, yanzu
babu abin da yake mata
dad’i sai kwanciya, hatta dan karance-karancen jaridu da
mujallun da ta ke samun yi a da yanzu gagararta yake,
duk da ma dai Mubarak me daukar nauyin kawo mata
jaridun jarabawa ta 6oye shi. A haka ta jiyo motsin
shigowar Yusha’u, haka kawai sai ta ji gabanta na faduwa
dan ta
ha’ki’kance da kyar idan ba gadar mata da wani takaicin
ya kawo shi ba.
Sai dai ya shigo dakin cikin sakin fuska ya nemi stool ya
zauna idonsa a kanta, ta dan dube shi da kyau sannan ta
lumshe ido.
Ya yanke shirunsa da cewa.
“Kwanciyarki ta yi yawa, ko yaushe ke kenan a akwance”.
Ta bude ido ta dube shi, amma ta kasa cewa da shi
komai. Ya sauke numfashi ya ce. “Jaridancinki dai a gidan
aurenki da mijin aurenki
kike sauke shi. A zamanmu dad’i da wahalarmu gaba
daya babu na sirri kunnen iyayenmu da ‘kawaye kaiconki
Rumaisa’u, wallahi ba ki morre hali ba…”
.
Dan Aunty.GORAN DUMA (P 33)
,
,
Ta kokarta ta tashi zaune ba tare da ta shirya ba ta ji kuka
ya kwace mata babu kakkautawa, yana kallonta zuru yana
dokin ta yi shiru har kukan nata ya fara ta6a ransa,
babu shiri ya cimmata ya fara rarrashi. “Ki yi hakuri ni
ban fada dan cin fuskarki ba, na fada ne dan ki ankara da
laifi da cutarwar da ki ke min fisabilillahi ina mutunci a ce
duk sirrin gidanmu a kunnen Hajiya, Momi da sauran
dangi da ‘kawaye…”
Ta dakatar da shi cikin kuka. “Ba gudun cin fuska ya ba ni
kuka ba Yaya Yusha’u, illa mummunar shaidar da ka yi
min a matsayinka na mijina har kana tir da halina….
rayuwar nan ba ta da garanti musamman ta mutum
irina… Idan Allah Ya kar6i raina yanzu wannan shaidar
‘kila ta yi tasiri a kaina… Dole in yi kuka dan ban san

�yadda zan gyara ka yarda da ni ba”.
Ya ‘kara tausasa murya ya ce. “Ki daina kai ‘karata gurin
Momi ko Hajiya, ki dinga 6oye sirrin gidanmu ba fa jahila
ba ce ke Rumasa’u, kin sani yana daga nagatar mace 6oye
sirrin mijinta…”
Ta jima tana kallonsa cikin hawaye, sannan ta kwace
kafadarta ta koma ta kwanta alamar ta ma rasa abin da
zata ce.
Ya yi saurin dagota ya ce. “Babu abin da zaki ce?”
Yana rufe baki ta amsa.
“Idan in ce dan in kare kaina ne ba zan ce din ba,
dan kar mu ci gaba da 6atawa juna lokaci, amma zan iya
cewar da zata iya zame maka wani nauyi a
ayyukanka biyu na duniya da lahira cewar tawa ita ce,
duk matsananin halin da zan shiga kuma duk yadda
Momi zata kwakkwafe ni ta ji matsalata ba zan kuma fada
mata ba, in ka kula da ni kanka Yaya Yusha’u, in ka yi
sakacin da na rasa raina sai ka shirya amsa tambaya
wajen Ubangiji fa’kat!”
Yusha’u ya yi wuri-wuri ya rasa abin da zai ce mata, sai da
kyar ya lalubo shi.
“Abin da kika fadawa Momi ke nan ina sakaci da ranki?
Amma sam ba ki yi min adalci ba Rumaisa’u”.
Ta goge hawayenta duk da wasu sun kuma kunnonwa, ta
dube shi ta ce.
“Kana dai so sai na kare kaina ko? To ka san dai mutum
ba zai rayu ba sai da jini?
Dube ni”.
Ta shiga gwale idonta fatar ba’kinta tare da nuna masa
tafukan hannayenta, sannan ta dora.
“Jinina ya yi ‘kasa sosai, da ko ba ni da ciki dab nake da
shiga mawuyacin halin da zai kai ni matsayin ‘karin jini.
An yi maka batun fa’idar zuwana asibiti tun sayi biyu da
suka wuce ba ka dauki batun da muhimmanci ba, ban yi
tsammanin zai zama laifi ba dan Momi ta binciki halin da
nake
ciki na sanar mata ina da matsalar rashin jini, ko babu
komai ya fi sama ta ka a ce musu ga ni kwance ana ‘kara
min jini… ko su zo su bayar da jini a ‘kara min”.
Da ya rasa bakin magana sai ya fanshe akan kalamanta na
‘karshe.
“Lokacin da ba ki karkashin ikona ma na ba ki jini
Rumasa’u bare ki yi min gori… in leda goma ne zan
iya baki ba leda daya ko biyu ba”. Yana rufe baki ta amsa
masa.
“Rigafi ai ya fi magani”.
Ya ce, “Me kike nufi?”
Ta amsa masa, “Ka yi tattalina kar na rasa jini ya fi
burgewa akan ka bar ni na rasa ka bayar da leda
goma a ‘kara min”.
Yanzu ya rasa abin da zai ce mata bilha’k’ki, sai ya 6uge
da duban agogo lokacin da aka rera kiran sallar magriba,

�ya wuce kai tsaye batare da ya kare kansa ba.
Abin mamaki ba ya ‘karewa a duniya, karfe tara na dare
Yusha’u ya shigo mata da Dan’Isiya mai kyamis a nan
unguwarsu dauke da akwatin magunguna da allurai.
Dan Isiya ya tsare ta da lacca da hudubobi bayan ya gama
karade ta da tambayoyin da ake wa sababbin zuwa awon
haihuwa, mata masu lafiya ba sicklers ba. Kallonsa kawai
ta ke kamar wani duron ya’kin
neman za6e, wani lokacin kuma ta sauke ganinta akan
Yusha’u wanda ya hakimce shi a dole ya yi abin arzi’ki.
A karshe Dan Isiya ya ce, tun da cikin bai kai ko wata uku
ba ba sai an yi awo ba, yanzu zai dauki jininta ya tafi da
shi lab. gobe zai kuma yi mata allura yanzu sannan ya
bata magunguna musamman na ‘karin jini.
Duk Rumaisa’u na kallonsa bambarakwai har ya fito da
sirinji ya zu’ki jininta, sai da ya zu’ko allurar da zai mata
ne sannan ta magantu. “Tun safe ban ci abinci ba bai
kamata a yi min allura ba, zai fi kyau a bari sai gobe”.
Dan Isiya ya mayar da ruwan allura cikin kwalba yana
cewa.
“Eh gaskiya ne, in Allah Ya kaimu goben sai na zo na yi
miki”.
Yusha’u kuma ya ce.
Amma kina kallonsa ya zu’ko?
To ya zauna ya jira kici abincin mana ya yi miki…”
Ta girgiza kai ba tare da ta dube shi ba, ta ce. “Nidai sai
gobe”.
Dole ya kyale ta, ya mayar da hankali ga Dan Isiya da ke
zube masa magunguna yana masa bayaninsu.
Yusha’u ya ce.
Ina fatan akwai na ‘karin jini?”
“Akwai”.
Yusha’u ya ce masa.
“Yauwa, ka hada mata da maganin kasala da na ‘karfin jiki
ba ta da aiki sai kwanciya”.
Nan ma Dan Isiya ya ce.
“Duk akwai”.
Ya dure musu magunguna tuli a leda ya mi’kawa Yusha’u,
shi kuma ya mikawa Rumasa’u ya wuce
raka Dan Isiya. Ya dawo mata da gasasshen nama da
nonon roba
mai sanyi. Da kansa ya nemi faranti a kicin ya zuba
naman ya kawo ruwa da lemo ya zube, sannan ya ce
mata.
“Ki zo ki ci ki samu ki sha magani”.
Tun da ta ga 6arin jikin da ya ke ta san ba na Allah da
Annabi ba ne, tattalin raya darensa kawai yake,
dan haka ta zage ta yiwa naman cin ‘koshi cikin 6oye
6acin zuciya, dan ta san idan ma ba ta taimaki
kanta ta ci ba babu abin da Yusha’u zai raga mata,
gara ma ta kori yunwa ko ta rage wa kanta wahala.
Har ta gama cin naman da fargabar abubuwa biyu, wato

�yadda zata ji jiki a shimfidarsu da kuma yadda zata
gujewa shan wadannan magungunan da wata
‘kila in ta sha su yi ajalinta.
Bayan ta gama ya dauke farantan da tarkacen kayan da ta
sha lemo da yagot, sannan ya dawo ya janyo ruwa ya
janyo ruwa ya tsiyaya mata a tambulan kana ya janyo
ledar magunguna ya fara 6alla. Kijrinta sai dakan uku-uku
ya ke ta dube shi ta ce.
“Yaya Yusha’u har na gaji da gaya maka ba na shan
maganin da duk ba likita ne ya rubuta min ba”.
Ya tsayar da 6allo maganin sororo yana kallonta, cikin
hadiye bacin rai ya ce.
“Da yake nan ya ba ki wadannan magungunan?
Dauko miki shi da na yi har gida bai zama garkuwar da
zaki zarge ni da shi ba musan abin da muke ba?”
Ta girgiza kai a raunane, tace. “Likita daban mai kyamis
daban Yaya Yusha’u, in ya san abin da yake yi na tabbatar
ba lallai ya san yadda ya kamata tafiyar da sickler ba….”
Ya tare ta da alamar rarrashi, Rumaisa’u bata zargi karya
ba, ya yi kewarta yana kuma son ya fanshe a yau, dan
haka ya ‘ki su yi fada, ya ce mata. “Tun da kin iya karatu
kin kuma san kan magungunan me yasa ba zaki dube su
ki gani idan ya yi miki ganganci ba?”
Tun da an ce Mutum ba ya ‘kin ta mutane, ta mika hannu
ta kar6i magungunan na farko da ta dago
sai ta tarar capsil ne na ‘karin jini. Ta daga maganin tana
duban Yusha’u fuskarta cike da takaici ta ce.
“Daga inda ya dauki maganin karin jini ya ba ni na san bai
san aikinsa ba…”
Yusha’u ya tareta cikin tsabar mamaki.
“Amma dai ke kika ce kina da ‘karancin jini ko?”
Ta amsa masa cikin sabawa da takaici.
.
Abbas Abdulkadir Hada Hada ( Dan Aunty.)
GORAN DUMA (P 34)
.
.
Ta amsa masa cikin sabawa da takaici.
“Ba zan iya ‘kirga sau nawa na yi ‘karancin jini daga
haihuwata zuwa yau ba, amma ko sau daya likita bai ta6a
ba ni maganin ‘karin jini ba, sickler ba ya bu’katar
maganin ‘karin jini, domin cikin kowanne irin maganin
yana dauke da sinadarin Iron, su kuma sicklers suka sha
maganin ‘karin jini to
jininsu zai daskare kamar gasara, abin da zai faru da su
kuma Allah ne kadai zai iya faru da su kuma Allah ne
kadai zai iya iyakance shi”.
Yusha’u ya yi shiru kawai yana kallonta, ba wai bai yarda
a ita ba, amma in ya bi ta kamar ya fadi, sai
dai dole faduwar zai yi, dan a yanzu rashin dabara ne ya
jagula mata rai, sai ya daure kamar wani soko
ya ce. “Shikenan sai ki duba sauran”.

�Ta mayar da maganin ‘karin jini cikin ledar, tana cewa.
“Ka yi hakuri Yaya Yusha’u, babu maganin da zan iya sha
a ciki, in na sha na jefa rayuwata cikin hatsari”.
Yanzu Yusha’u ya kasa hadiye 6acin ransa, dan har ga
Allah yana ganin Rumasa’u amfani ta ke da zurfin iliminta
tana nuna masa iyakarsa, komai ya yi bai iya ba dan
tsabar rainin hankali ita da ta karanci
jarida wai ita ce zata kushe wanda ya karanci lafiya.
Ta kushe wannan ta kushe wancan komai cikin gadara
kamar wata uwar mutane.
Ya yi kokari ya rage zafin 6acin ransa a muryarsa, ya ce
mata.
“Amma dai idan kin yi min haka ba ki yi min adalci ba,
kawai dan ki nunawa duniya kina iko dani,
kina kallo in kawo mutumin duk ba ki musa ba sai bayan
tafiyarsa ki ce ba kya son aikin in mayar masa da
magungunansa?
Wannan ai ya yi kama da wulakanci…”
Ta katse shi a sanyaye.
“Yaya Yusha’u idan na katse hanzarinka a gabansa shi ne
wulakanci, gara in bari ya tafi muyi komai mu biyu… wai
ma don Allah Yaya Yusha’u har sau nawa zan fada maka
ba na shan magani kai tsaye?
Tsawon zama a gidanku ka ta6a ganina a kyamis…?”
Shi ma ya tare da tsawa.
“Ban sani ba! Ni dai kin wulakanta ni, abin da nake ta
gudu ke nan, duk mai zurfin karatu ta ‘kalubalanci
mijinta, ta yi jayayya da shi, ko ta raina masa azanci
sunnarta ce, kamar ni ma ban ta6a allin nan ba…. Haba!
Ban da kaddara me zai kai ni?
Ba gara ma mutum ya tafi kauye ya auro ba”.
In dai da sabo ya kamata Rumaisa’u ta saba da wannan
gori da cin fuskar, duk kuma 6igiren son
zuciya da rashin gaskiya.
Tun kafin abin ya yi tsawo ai ta mi’ke ta bar masa falon ba
tare da ta ce ci-kanka ba, ta shiga bandaki
ta wanke baki, sannan ta bi lafiyar gado tana addu’ar
Allah Ya sa ma ya yi zuciya ya tafi dakinsa ta huta.
Sai dai addu’ar tata ba ta kar6u ba, dan ko mintuna
ashirin ba ta yi da kwanciya ba ya shigo ya sauya
kayan kwanciya, ya zauna bakin gado ya ce mata.
“Yanzu ya ya kike so a yi?”
Ta dan zura masa ido sannan ta ce.
“Da me?”
Ya ce, “Da maganar ‘karancin jinin bana son a kai ga
maganar sai an ‘kara miki jini”.
Ta yi murmushin gajiya da abu daya, ta ce.
“Idan ba zan yi laifi ba kuma ba zai zama umarni na ba ka
ba, asibiti ya kamata na je gobe”.
Ya janye mata abin rufa ya fara murza tafin kafarta yana
cewa.
“To ya ya zan yi?

�Ai kawai na zama mijin ta ce sam-sam ba na yi miki
kwarjini. In Allah Ya kaimu gobe sai mu je asibitin.”
Ta janye kafarta tana ‘karamar dariya.
“Allah Ya kai mu goben. Yanzu sai ka tashi ka tafi
dakinka…”
Ya tare ta lokacin da ya fara nade su cikin bargon.
“Haba yarinya kin ma isa, ai rashin kwanjin nawa bai kai
nan ba”.
Da sapiyar ranar sai ya nemi hanzarin cewa na manta yau
akwai ni da zuwa rogo, satin da ya wuce Alh yayi min
maganar kaddamar da wata rijiya da yake a waya ne bai
min cikakken bayani ba, sai naje naji, ki bari idan na
dawo da yamma sai muje asibitin,
ta kada kai da sauri cikin bugun zuciya , rijiyar Awwal ce
ta kuma tabbatar idan Yushau ya jiyo gaskiyar maganar
Allah ne kadai ya san yadda zai tashi hankalinsu.
Saboda haka ta wuni cikin zullumi da tashin hankali gami
da pargaba,
lallai kuwa’ yushau ya shigo gida karpe goma na dare
puskar nan tasa kamar an saukar masa sakon mutuwa ko
hutawa baiyi ba ya para surparta da bala’i irin wanda bai
taba yi mata kamar sa ba, tun tana kokarin kare kanta har
ta zubo masa ido tana kallo cike da tsabar bakin ciki a
tsukun wannan lokacin da za a kawo mata tayin mutuwa
babu abin da zai hana ta amsa,
sai sha daya da kusan rabi ya hakura ya tapi dakin sa yana
ta mita, wai don me tana auren sa tana auren soyayyar
wani har da irin wadannan sadaukarwar da ya rantse
kuma ko kwatar abin da tayiwa Awwal shi bazata iya yi
masa ba,
lokacin da yake bala’in idon Rumaisau a kekeshe yake
babu alamun kuka saboda masipar bacin rai, sai bayan
pitarsa ta samu kukan ya goce mata,
ta dinga yi babu kakkautawa dan ta hakkake duk rashinsa
ya jepata cikin wadannan masipun auren Yushau ke wa
sila. Da akwai Awwal kila da yanzu tana daga cikin matan
da za a lissapa su a sahun parko na jin dadi da sa’ar miji,
amma yanzu ratuwarta da lapiyarta na wani hali na tsaka
mai wuya,
wajen karpe biyun dare ta nupi dakin kwana saboda jin
numpashinta na shakewa, da zummar tilasta kanta bacci
dan ta manta wadannan bacin ran ko dan kai lapiyarta ta
sami nakasu.
Sai dai da alama ta makara dan numpashinta yaci gaba
da shakewa lokaci daya kuma cikinta yayi wani irin
juyawa tape da ciwo sai ga damshi-damshi ta sami kanta
a ciki,
nan da nan ta para ambaton Innalillahi wa inna ilaihi rajiun . Ta san lallai tana cikin tsaka mai wiya, bari zatayi, zata
bubar da jini alhali dama bai ishe ta ba,
ta barke da kuka ta isa bandaki kamar dama ana jiran ta
shiga bandalin ne jini ya balle , tun tana tararradin rasa

�gudan jininta (wato danta) har ta dawo pargabar tsira da
ran ta,
saboda yadda xiwon ciki ya addabe ta ,jini kuma yaki
tsayawa har numpashinta na neman daukewa.
Da rarrape ta sawo dakinta ta janyo waya sai ta rasa ma
wanda zata buga ta sanarwa , ko yushau bai gargade ta
sanar da iyayen su halin da take ciki ba, ita kuma tai
alkawarin ko zata mutu ba zata kuma sanar da su din ba.
To idan ta kira wani a yanzu ta pada masa wannan
mummunan labarin sai sun tuhumi ina yushauu ?
Ko wacce irin laya za a yi musu sai sun parke.
Numpaninta na kokarin kubucewa ta dinga kiran yushau
yana kallon kiran yana sharewa, kusan sau goma sai da
kyar ya daga cikin tsaki sai dai a wannan lokacin ta para
pita hayyacinta sai ta kasa magana illa wata irin
sheshsheka,,,, nan da nan yushau ya dawo cikin azancinsa
da gudu ya watsar da wayar ya doshi dakinta ya same ta
kwance gaban gado cikin jini a sume.
Halin da ya same ta shi kansa ba dan yana jar zuciya ba
kila ya sume cikin tsabar rikita da barin jiki ya dago ta
yana padin na shiga uku zan kashe yar mutane,babu bata
lokaci ya janyo durowa ya dauki ID card dinta na shaidar
kasancewarta sikila da gudu ya pice ya pita da mota,
sannan ya dawo ya dauke ta ya nupi asibitin nasarawa,
da yake akwai group din jininta a jikin Id card dinta ba a
tsaya jiran diban na yushau ba aka makala mata wani.
Har azahar na washegarin ranar Rumasa’u tana cikin
wani hali na kasa gane kai, Yusha’u ya yi
nadamar abin da ya yi matu’ka, musamman da ya sami
tabbacin cikin Rumasa’u ya zube, hannun
agogonsa ya koma baya a matsayinsa na mai dokin ganin
dan kai. Tun sha biyun rana Mummy ta sauka cike da
tashin hankali wanda ta yiwa Yusha’u kallon tsana a
fakaice ba, babu wanda ya san tana yi idan ka dauke shi
Yusha’u.
Da azahar da suka sami damar shiga dakin kowa cikin
jimami, Hajiya da iyalanta kaf in ka dauke Mubarak da
tilas ya je makaranta, ga Alhaji ga Mummyn Rumasa’u
tare da Balaraba.
Ko zama Mummy ta kasa yi tana tsaye rungume da
hannnu ta ‘kurawa ledar jinin da ake ‘karawa Rumasa
ido, idon Mummy ya fara fitar da kwalla saboda tsabar
tausayin ‘yarta. Ta ji a ranta akwai sakaci cikin hatsarin da
ya faru da ‘yarta, sakacin da ta
tabbata ba ‘karshensa ke nan ba, za a kuma wani dan
Yusha’u mutum ne mai taurin kai da wasa da al’amura
cikinsu har da rai.
An dai gaya mata silar hatsarin daga bakin Hajia iya ma
kamar yadda Yusha’u ya fada mata cewa. “Ana dan zafi,
ita kuma kin san ba a kunna mata fanka, sai na ce ta tafi
dakinta ni ina son kunna
fanka. Ina bacci kwatsam ta kira ni a waya na ji muryarta

�cikin wani hali kafin na ‘karasa dakin na tarar da ita a
sume.”
Sam Momi ta kasa gamsuwa da wannan fatawar. Ranta
kuma ya yi mugun 6acin da ta ke jin lallai sai
ta bude kwanji a kan ‘yarta in ba haka ba Yusha’u zai yi
mata sanadinta ko da yake cuta ba mutuwa ba ce, amma
zai iya yiwuwa ta ‘kare rayuwarta cikin
wahala saboda rashin kulawa.
Idonta cike da kwalla ta sauke ganinta a kan Yusha’u da
ke zaune kan kujerar da ke gaban gadon Rumaisa’u, ta ce
masa.
“Yusha’u me ya faru ne wannan tsausayin ya afku?”
Yusha’u ya kasa hada ido da ita, ya kwaso in’ina. “Wallahi
Mummy… Muna kwance ta tashi ta…. shiga bandaki kawai
ta fara kwala min kira kafin na farga ta fadi a nan
wajen…”
Hajiya da su Atika suka ware ido suna kallonsa, tun daga
nan jikin Hajiya ya yi sanyi ta tabbatar akwai
wani abu da Yusha’u ke 6oye wa tunda har ya yi baki biyu
haka, Alhaji ma ya dan kalli Hajiya ya basar cikinsu babu
wanda ya tanka.
Mummy ta ‘kara tayar da ganinta sosai akan Yusha’u, ta
ce.
“Shin kun je asibiti kuwa kamar yadda na ro’ki
alfarmarka a waya?”
Nan ya shiga kame-kame cike da borin kunya. “Ranar ban
koma gida akan kari ba. Jiya kuma mun je bikin bude
rijiyar nan… Damadai yau na ke shirin ta je asibitin…”
Alhaji da takaici da fargaba ya fara kaiwa bango ya tare
shi ta hanyar shiga maganar ya cewa Mummy.
“Wai me yake faruwa da kika sanshi kina Abuja mu ba
mu sani ba?”
Kai tsaye cikin raunin murya ta fada masa.
“Lokacin da cikinta ya yi wata biyu ta kira ni ta fafa min,
amma da sigar neman shawarar yadda za a yi ta je asibiti
kasancewar sickler kullum cikin na’kuda suke, na ce ta
sanar da mijinta da kanta, sai ta nuna min tana jin nauyi.
Ni na kira Yusha’u a waya na fada masa, na kuma sanar
da shi dukkan hatsarin
da ke tattare da rashin zuwanta asibiti ya amsa min za a
je, amma har tsawon sati kusan uku ba a je
asibitin ba. Rannan na kirata ina bincikar lafiyarta,
sai tana kuka ta sanar min a halin yanzu ma jininta ya yi
‘karanci. Na kuma kiran Yusha’u na gargade shi. Yau
kwana uku ke nan jiya kwana biyu wannan hatsarin ya
faru, Yusha’u bai nemi asibiti ba ni ban san wanne irin
sakaci ba ne wannan”.
.
To zamu shiga hutun sallah daga yau, sai kuma bayan sati
biyu.
Dan Aunty.GORAN DUMA (P 35)
.

�.
Ran kowa a dakin ya 6aci, musamman Alhaji da Hajiya,
Alhaji ya yi kwafa cike da takaici da ‘kunar rai kamar ya
hadiye zuciya, ya ce. “Sakaci ko ganganci, ‘kila so ya ke ya
kasheta
tunda na aura masa ita bisa tilas”.
Dannewa kawai Mummy ta yi ta amsa cikin sanyin
murya.
“Alhaji maganar duk ba ta yi zafin haka ba, amma dan
kyautawa gaskiya Yusha’u ba ka kyauta ba. Ba a kan
wannan lamarin ba Yusha’u na sha sanar da kai irin
hatsarin da yarinyar nan ke ciki, dan na yi wasa da
hankalinka ba zan dinga fada maka ‘karya ba.
Yarinyar nan na bukatar taimako ba na komai ba na taya
ta kiwon kar ciwonta ya tashi. Ko ba ‘yar uwarka ba ce ba
kuma matarka ba ce ai ka yi mata taimakon musulunci,
wanda ya hori musulmai da taikamon juna da yaye
damuwar juna”.
SABODA tsabar takaici Yusha’u kasa magana ya yi, sai ya
yi kwafa kawai ya kawar da kai, Hajiya ce ma ta cika shi
da kallon tuhuma, Hafsat kuma take satar harararsa, dan
ita kadai ta san wanne irin zama Yusha’u ya ke da
Rumasa’u, gidan Rumaisa’u gidan zuwanta ne kwarai da
gaske, tana kallon
rashin shakuwar dake tsakaninsu tana kuma kallon yadda
Rumasa’u ta ke fama da dawainiyar aiki tana da lafiya ko
ba ta da ita, shi babu abin da ya shafe shi. Bayan wannan
ta kula da jarabar ma’kon da Yusha’u ke yi ko a wajen
abinci da
kayan masarufi ballantana a sami Rumasa’u da kudi, bare
a yi batun ta bugi kirji ta kai kanta asibiti.
Yusha’u bai ta6a tsanar auren Rumasa’u irin yau ba. Ya
fahimci Rumaisa’u ake so ta mallake shi ta dinga shimfida
masa doka ba, a’a danginta ma so ake suna daga
nesa su za su dinga tsara masa yadda zai yi a gidansa, shi
yake hakuri da Rumasa’u ta ke juya shi
son rai, ya ke hakuri da masifar laulayinta, ya ke hakuri
da ita ya ke mata adalci alhalin ya san ba shi ne cikin
zuciyarta ba.
Duk wadannan manyan aibu ne ya ke jurewa sun kuma
isa ya ci fuskar Rumasa’u a kansu, amma bai ci din ba ya
ke kawar da kai amma duk da haka ana nuna gazawarsa,
ba a dangin Rumasa’i ba ba kuma
a nasa dangin ba. Wannan abu da yawa yake mutuwa ta
je kasuwa!
Rumaisa’u ta yi kwana biyar a asibiti aka mayar da ita
gidan Hajiya, ta yi sati uku a can ta warware sosai ta
kuma murmure kamar ba ta yi cuta ba.
Sannan aka mayar da ita gidanta bayan Alhaji ya wanke
Yusha’u tas da nasiha da gori, ya nuna masa lallai Yusha’u
na shirin ba su kunya a wajen iyayen Rumasa’u, kunyar
da ta fi tun karfo ya tubure ya ce

�ba zai auri ‘yarsu ba.
Zaman ya sauya salo da wata irin rayuwa mara dadin
labari, Yusha’u ya bude kofar zuwa asibiti da kashi saba’in
cikin dari sai dai shigen je-ka-na-yi- ka, wato ba ya bayar
da kwabonsa zuwa asibiti bare a kai batun siyo magani,
ya kuma toshe
dukkan kofar da zata iya tambayarsa saboda tsabar
gizagonsa ya camfa Rumasa’u ta raina shi,
kuma matakin da zai iya dauka a kanta shi ne ya toshe
kofofin rainin ta daina ganin hakoransa a waje balle ta
nemi kawo masa wargi.
Ai kuwa sai ya kwana bakwai Rumaisa’u ba ta ga
hakorinsa da sunan dariya ba, babu doguwar hira
sai dai numfarfashi da bayar da umarni, in ta debo masa
dogon batu sai ya numfasa da kyar ya ce
mata, “To”. Ko kuma, “Na ji”. Gaba daya rayuwar
Rumaisa’u ta kuntata, jikinta babu dadi, zuciyarta babu
dadi sai gaba daya gidan ya zame mata kamar kurkuku,
duk da tana iyakar
kokarinta wajen ganin ta ribato Yusha’u. Cikin haka ta
kuma wayar gari da ciki bayan watanni uku da
komawarta gidan. Wannan karon ta yi jan namijin
tuknararsa da
maganar cikin tun kafin ya cika watanni biyun.
“Allah Ya inganta, Ya raba lafiya. Ina fatan za a yi min
hanzarin mu wayi gari lafiya kafin mu je asibiti?”
Abin da ya fada mata ke nan cikin rashin walwala ba tare
da ya dubi idonta ba.
Sai dai fa yana neman shayar da ita mamaki, dan yanzu
ya ‘kara sauya taku na mayar da ita aljihun
baya, kuma ba a bakin komai ba, sannan yanzu kullum ya
dawo kasuwa zai fesa wanka da sabon
dinki ya feshe jiki da turrare ya cife kullm cikin sabon
dinki da daure fuska ya ke, sai kuma ya kai goma na dare
har zuwwa sha daya a waje babu halin ta nemi ba’asi
yanzu sai abin ya zame musu rigima, domin kuwa sai ya
hau kanta da bala’i.
“KO KE da nake da ikon in hana ki fita ban sami wannan
sararin ba bare ni da duk lalacewa ba ke kike ciyar da ni
ba balle ki iya saka wa ‘kafata kwado”.
Ba’kar magana a tsakaninsu ta zama abin adon da kamar
alfajari Yusha’u yake idan yana ya6a mata,
komai na laifi da korafi ne, duk kuwa yadda ta zage masa
da kyautatawa kullum bakin cikinsa ta ke hadiya tana
korawa da ruwan hakuri, amma tamkar zuga shi ake yana
‘kara gadara da izza tare da munana mata.
Rannan ya dawo gida karfe goma kamar yadda ya saba,
da sauri ta cimmasa a dakinsa ta yi kwalliya kamar ‘yar
tsana, amma bai ko yarda ya ‘kare mata kallo ba, sai wani
kawar da kai yake yana hura hanci.
Ta yi masa sannu da zuwa ta gaishe shi, sannan ta ce.
“Wanka zaka fara ko in kawo maka abinci?”

�Ya yi kicin-kicin ya daure fuska ya ce. “Wannan wacce irin
tambayar rowa ce Rumasa’u?”
Ta dan dube shi a sanyaye ta kawar da kai, ta kasa cewa
komai, shi kuma ya ci gaba da mita.
“Ina jin haushin tambayar nan da kike min kullum!
Ki kawo min mana idan ba na bukata ba sai na barshi
ba?”
Ta jima kanta a sunkuye, sannan ta yi murmushin takaici
ta ce.
“Allah Ya ba ka hakuri”.
Jiki a sa6ule ta wuce ta kawo masa abincin sannan ta
nemi guri ta zauna har ya gaji da hararar abincin
sannan ya zauna ya fara ci. Ita kuma ta ci gaba da satar
kallonsa tana tuna yadda suka yi rannan. Ya
dawo da yamma ya fito da kudi yana kirgawa ta kawo
masa abinci, kawai sai ya hau ta da masifa.
“Wallahi matsi ne ba na so. An gaya miki babu abin da na
zo yi duniya sai cin abinci?
Ke babu arzikin da zaki yiwa mutum sai dai ki yi ta tura
masa abinci?”
Idon ta rau-rau ta ce.
“Yaya Yusha’u kamar me zan yi maka yanzu?
Ka dawo na yi maka sannu da zuwa, na kawo maka ruwa
kai da ka fita tun safe sai in kasa kawo maka abinci?
Haba Yaya Yusha’u!”
Ya kara tarar numfashinta a ‘kufule. “Amma dai lissafi
kika tarar ina yi ko?
Idan abin kirki ne sai ki zauna ki taya ni ba wai ki yi ta tura
min abinci ba”.
Ta dube shi da kwallarta ta ce.
“Ka tuna ranar da ina hada kayan wankinka na ciro kudi a
aljihunka na ajiye maka ka zo kana tuhumata da cewa, ba
su ke nan ba?
Har kana min gargadin kar na ‘kara ta6a maka kudi?”
A nan sai ya yi zugudi, kuma da yake uwarsa ba ta rasuwa
ita kadai sai ya yi fuska ya ce.
“Ni ba na son ‘kullaci”.
Dan haka yanzu da ya yi mata maganar rowa ke sa ta yi
masa tayin abinci ya sa ta tsaya tana ta faman satar
kallonsa, shi dai wanda ke ‘kinka babu abin da za ka yi ka
iyar masa.
Zuciyarta ta ‘kara rauni da ta kula da yadda yake ta faman
muzurai kamar mai zaune da mayya, kawai
sai ta ji hawaye ya su6uce mata, can ma sai shesshekar
kuka.
Ya dago ya dubeta cikin muguwar ‘kufula, ya ji ransa ya yi
mugun 6aci dan babu abin da ya kaddara shi ne, ta tuno
marigayi Auwal. Ya jima yana mata kallon tuhuma me
kuma ya tuna? Oho!
Sai ya sauke kai murya a sar’ke ya ce. “Haka Allah Ya
‘kaddaro min, Alhaji kuma ya jaza min, ina aurenki
zuciyarki na auren wani ko?

�Hmm MUTUM DA ZUCIYARSA ko?
Ba zan gaji da gaya wa Allah neman Ya bi min ha’k’kina
ba”.
Ta tsayar da kuka ta zuba masa ido kamar numfashinta
zai dauke saboda takaici ta motsa baki da niyyar magana
sai kuma ta hadiye abarta ta yi ‘kasa da kai tana girgizawa.
Sai kuma ya sha jinin jikinsa ya dan kafa mata ido,
sannan ya ta6e baki ya ce.
“Ki fadi duk abinda ranki ya raya miki, kar ki ‘kullace ni.
Abin da na fada gaskiya ce idan kina da wadda zata
tankwa6e ta ba sai ki kawo ba, in ma rashin kunyar da
kika saba za ki yi min ai ba wani
saban ba ace a gurina ki yi iyakar son ranki ran da na
kawo wadda zata bi ni sai ‘kila ta zame miki darasi”
.
Allah sarki Ruma.
Mata Allah Ya raba ku da na miji irin Yushau,
Aamiin.
.
Dan Aunty
GORAN DUMA (P 36)
.
.
Ta hadiye dun’kullallen ba’kin cikin da ya tokare mata a
‘kirji, da murmushin ‘karfin Hali ta ce.
“Ba na tuna Auwal a hurimin muzguna maka Yaya
Yusha’u, domin ban aure ka ta silar so ko kuma ta dole
ba, na aure ka ne dan na yi bautar aure wato bautar
Allah, saboda haka ban ta6a hada zaman gidanka da wani
‘kyalli ba.
Halin da na sami kaina a cikin gidanka da irin ri’kon da
kake min wani nufi ne daga ubangiji. Yadda kake nuna
munin halina da kasawata a cikin rikon da nake maka
Allah Shi ne shaidata ina kuma ro’konSa kafin Ya dau
raina ya nuna maka ‘kir’kirarmin munin hali kawai ka yi
ba dan ya cancance ni ba.
Sai dai duk yadda na ke da ‘karfin halin tsayar da zuciyata
a kanka kar na tuna baya in wuya ba na kasa tuna Auwal
tunda MUTUM DA ZUCIYARSA bashi da iko da ita, sai dai
ina ro’kona wata alfarma, ko
ma dai menene, Auwal ya mutu babu komai tsakanina da
shi, sai fatan alkhairi. Ina ro’kon ka
janye shi daga cikin al’amuranmu, mu muka saura a
duniyar muke taka irin rawar da muke so a
cikinta, kuma ha’ki’katan ta ishe mu riga da wando….”
Cikin kuka ta tashi ta bar masa dakinsa, in da ta bar shi da
shanya baki yana kallon wajen da ta tashi.
Ya yi niyyar ya share ta, amma da ya tuno tashin hankalin
da suka yi har ta kai ga 6ari sai ya sauya shawara, ya
gaggauta shiryawa ya sameta a dakinta.
Hankalinsa ya dan kwanta da ya same ta ba cikin kuka ba
kamar yadda ya yi zato, sai ya same ta a

�zaune bakin gado tana murza confo a gwiwar hannu tana
cije le6e, akwai alamun hannun ne ya motsa.
Ya zauna kan sofa yana binta da kallo fuskarsa babu yabo
babu fallasa. Ya jima yana shan ‘kamshi
kafin ya taro abin da zai ce.
“Ki yi hakuri na daina sako Auwal a lamuranmu, amma
magana ta gaskiya ba zan ta6a lamintar…”
Ta yi saurin dakatar da shi cikn muryarta da ke sha’kewa
saboda son fashewa da kuka da kuma alamun zafin ciwo.
“Yaya Yusha’u ka taimake ni ka tashi ka koma dakinka
ciwon hannuna ya kori ciwon da zuciyata ke ji saboda
takaicin da kake ‘kunsa mata. Bai kamata ka biyo ni ka
kuma daga min hankali ba, in dai baka dokantu da na bar
maka duniyar a yanzu ba”
Bai yi mamakin yadda ta ke magana cikin fada ba. A sanin
da ya yi mata in dai tana ciwon hannu ko ‘kafa ya ta6ota
harshenta kan yi kaifi a wadannan lokutan, Allah basshi
idan ta warke sai ta ba shi
hakuri ta ce zafin ciwo ne.
Sai ya yi shiru ya tsaya yana kallonta, ta ci gaba da
mur’kususu tana ‘kugi, nan da nan ta hada gumi
sharkaf! Dole zuciyar musulunci ta sanya shi zuwa ya
ri’keta yana mata sannu yana ta faman shafa
mata confo a hannun.
Sun fi awa daya suna abu daya, ba ita ba ba shi kansa sai
da ya yi muguwar jigata saboda ri’kon da
ta ke masa. Ya tambayeta ta sha magungunanta na
kullum?
Ta nuna ba ta sha ba, ya nemi ya bata sai wajen karfe
daya ta samu runtsawa a cinyarsa ta barshi
da sa’ke-sa’ke da ‘kare mata kallo, har ta kai shi ga lissafin
tsawon lokacin rabonsu da kusantar juna
kamar haka, lissafin kuma da ya tuna masa kishinta har
ya kai ga farkar da ita. Amma Rumaisa’u ‘yar halak duk da
gajiya da baccin da ya cika mata ido ba ta ‘ki amsa
tayinsa ba.
Sai dai tir! Lokacin da ya fara gigicewa sai ya ke ambaton
sunan wasu mata.
“Sumayya, Sumoli, Ummi”.
Tuni ta kwaci kanta da ambaton. “Lahaula wala ‘kuwata
illa billah”.
Ta barke da kuka lokacin da ta tattaro bargo ta tashi
zaune.
Ya bi ta da kallo cikin fuskar mamaki ya ce.
“Kan ki daya Rumasa’u, lafiya kike?”
Ta ci gaba da kuka cikin tsare shi da ido, sannan ta kattse
shi cikin shesshekar kuka, ta ce.
“Abin da ka yi yau ba ka da sanin yana daga nau’in zina?
Wace ce Sumayya, Sumoli, Ummi? Mene ne hukuncin
kawo mana su a shimfida?”
Zuciyar Yusha’u ta yi wani mugun bugu da ya fahimci
abin da yake rayawa ya fito fili, amma da yake ya iya

�fargar jaji, sai yayi fuffukar borin kunya.
“Kin ga malama bana son sharri, wacce mace na sani
bayan ke?
Kawai ki ce min kin zaci kowa ma
irinki ne da kike suffanta ni da na kabari….”
Ta toshe baki ta tashi tsaye cikin tsananin tashin hankali
tana kallonsa.
Da sauri ta juya ta shiga bandaki ta turo ‘kofa ta fashe da
kuka.
*
Bakwai safiya bata cika ba, Yusha’u ya silale ya buga mota
ya bar gidan inda ya doshi gidansu kai
tsaye. Ya kamata ya ture shakka ya bude kwanjinsa dan
yin abin da yake so ba wanda ake so masa ba,
wanda ya dace da shi ba wanda aka datar masa ba.
Kai gara ma ya tunkari Alhaji kai tsaye ya sanar da shi zai
yi aure tun kafin kwa6arsa ta zaureye tunda a yanzu dai
ta fara ruwa.
“Alhaji ina neman amincewarka ka yarje min na ‘karo
aure, ina da muradin hakan sannan na kamu
da son wata yarinya, bugu da ‘kari auren zai taimake ni ya
taimaki Rumaisa’u a matsayinta na mai yawan larura ba
ta ko iya daukar nauye-nauyen kanta balle ta dauki na
wani”.
Ran Alhaji ya 6aci gaya, sai dai ya hadiye shi a ciki.
Ya yiwa Yusha’u wani kallon wulakanci ya ce.
“Cikin dalilai ukun da ka gabatar min wanne ne kake jin
ya fi gamsar da kai na lallai ka yi aure?”
Cikin karfin hali Yusha’u ya ce.
“Duk Alhaji ina son in ‘kara auren, ina son yarinyar,
sannan dan in taimaki ita Rumasa’u”
Nan da nan Alhaji ya ci mur, ya tare shi.
“Ni karya ce ba na so, kawai dai kana muradin ka yi aure
yanzu ne ka sami matar da kake so ba wadda ake so
maka ba, kar ka ‘kara sako Rumasa’u a cikin dalilanka”.
Yusha’u ya dauko buhun rantsuwa ya fara saukewa,
Alhaji ya tare shi.
“In ka rantse min zan iya kwada maka mari a banza a
wofi Yusha’u, kana son taimakonta ka kasa nemar mata
‘yar aiki?
Hajiya ma ta yi zuciya ta kai muku ‘yar aikin, ka ke neman
korarta da mugun hali?
Duk halin da kuke ciki ina sane Yusha’u zuba maka ido
kawai na yi na ga iyakar gudun ruwanka,
in gani shin da gaske kasheta kake shirin yi, ka sami
sararin auro wata…..?”
Yusha’u ya tari numfashin mahaifinsa da doguwar
rantsuwa.
“Na rantse da Allah Alhaji ba ‘karamin hakuri nake da
munanan halayen Rumasa’u ba….”
“Kafin ya sauke huci Alhaji ya sharara masa wani
bahagon mari, Yusha’u ya dafe kuncin, wani irin radadi

�ya isa har kwanyarsa ya hadu da bakin da zuciyarsa ta yi
suka sabbaba masa zubar hawaye.
Yaushe rabonsa da dorar da zafin duka gemai-gemai da
shi?
A dake shi akan matar da yake
zaman laurara da ita?
Sai ya ji ya ‘kara tsanar Rumaisa’u, zuciyarsa ta ‘ke’kashe,
ya dubi mahaifin nasa cikin kwalla ya ce.
“Alhaji ni na san matsalolin da nake shiga a cikin auren
Rumaisa’u, idan dai ina da damar in auri wata
bayanta to don Allah ka amince min auren nan…”
.
.
Yushau dai dakikine inji wani a gidan nan,
idan kuna so ku bani dama na sheke shi kamar yadda
nayiwa Awwal kowa ya huta da bakin cikin sa…
Abbas Abdulkadir Hada Hada (Dan Aunty)
GORAN DUMA (P 37)
.
.
Alhaji ya hadiye rud’anin da ya shiga cikin zafin murya ya
ce.
“Ba ka da damar! Ka tashi kuma ka bar min gida, sannan
ina maka godiyar halaccin da ka yi min. Na
aura maka Rumasa’u dan ka ji ‘kanta ashe kai auren jeka-na-ka ka yi da ita, kake zage ‘karfinka
da iyawarka kake muzguna mata dan ta gaji da kanta ta
ce ba ta aurenka ta jure, sai kake son kinkimo aure dan
ka nuna mana iyakarmu. Auren da kadan ya haure
shekara daya kake shirin dan’kara mata kishiya?
To ban laminta ba, in kuma ka ga na laminta to ciki
aikinka ka yi ka sako min Rumaisa’i, fa’kat! Ka 6ace
min da gani na gaji da ganin mummunar fuskarka”.
Yusha’u bai wami karfin gwiwar wucewa kasuwa ba
saboda zafin zuciya, fushi, 6acin rai da radadin a
fuskarsa ta ke.
Ya shiga gidan shiru babu motsin Rumasa’u ko na
talabijin dinta, sai Adama da ke kara-kainar aiki a
kicin, ya yi tsaki ‘kasa-‘kasa ya wuce dakinsa cike da dokin
Allah Ya kawo Rumasa’u ta ta’kalo shi ya sauke mata
kwandon rashin kirki.
Amma fiye da awaya biyu babu ita babu motsinta,
ga yunwa na addabarsa saboda ko karyawa bai yi ba, ga
ciwon kai da zafin mari ya sabbaba masa.
Amman fiye da awa biyu babu ita babu motsinta,
ga yunwa na addabarsa saboda ko karyawa bai yi ba, ga
ciwon kai da zafin da marin ya sabbabasa masa.
Da kyar ya lalla6a da azahar ya je sallah ya dawo ya kuma
kwanciya yana sanyo idon shigowar Rumaisa’i. Da gangan
ya dinga kaki da gyaran murya a tsakar gida dan ta san da
zuwansa, amma har la’asar ba ta shigo ba.
Bayan ya dawo sallar la’asar sai ya wuce dakinta kai tsaye

�cike da fushi.
Ya same ta a zaune gaban sofa tana jinyar hannunta
wanda ya yi ciwo jiya, yau ya kumbura suntum, da ya
kalli fuskarta sai da gabansa ya fadi saboda yadda ta yi
wata muguwar rama idonta kuwa ya jeme da kuka.
Sai dai yana tuno yadda ya sha mari a kanta a wajen
Alhaji sai ya ji kamar ma ya yi mata Allah Ya ‘kara.
Ya nemi guri bakin gado ya zauna ya dubeta fuskarsa a
daure.
“Ki tashi ki dafa min abin da zan ci yunwa na ke ji”.
Cikin wahalallen kallo ta dan tsura masa ido, muryarta a
dashe.
“Yau daya Yaya Yusha’u…. ina neman alfarmar ka ci
abincin Adama, lallai ina takaicin kasa tashi in girka maka
abinci. Ba zan iya ba Yaya Yusha’u, dubi hannuna ya
dame ni da matsanancin ciwo kamar na cire shi na
jefar…”
Ya tareta cikin halin ko’in kula.
“Wallahi ba zan ci girkin Adama ba, dole ki tashi ko abu
mai sauki ki dafa min. Taliya ko ki soya min dankali da
kwai, na ba ki minti talatin.”
Bai ko saurari hanzarinta ba ya fice ya barta. Dole ta mike
tana kuka ta sami dankwali ta daura a wuya,
ta tare hannunta ta nufi kicin.
Ta dinga aiki da hannu daya cikin matsananciyar wahala
da zubar da hawaye, in ciwo ya ishe ta ta tsaya ta yi
mur’kususu da ‘kugi har sai ya lafa sannan zata tashi ta ci
gaba.
Da yake jalob din taliya babu wahala ba ta dauki wani
dogon lokaci ba ta gama, ta iske shi daki ta kai masa.
Ya nuna mata firji. “Ki dauki fura ki dama min”.
Ta daure hawayen da ya cika mata ido tana duban
hannunta ta ce.
“Sai dai in da hannun hagu zan dama maka, kada furar ta
samu matsala…. hannuna yana ciwo.”
Ya kawar da kai yana ta6e baki. “Yaushe za ki dama min
fura da hannun hagu?
Yanzu duk girkin nan da hannun hagu kika yi?
Damun fura sai ya gagare ki….?”
Da ta dan tsura masa ido ta ga ya soko maganganu a
‘kasa sai ta fahimci shi kansa bai yarda da kansa ba. Ba ta
ce masa komai ba dan haka ya kuma samun
ta cewa.
“Ina son in sha furar nan da gaske, ki lalla6a hannnun ki
dama min…”
Cikin ‘kufula akan rashin tausayinsa ta tare shi da cewa.
“Ba zan iya ba wallahi”.
Ya dago kai cike da haushi da ‘kufula ya dube ta amma ba
ta bashi sararin cewa wani abu ba, ta
tashi ta bar masa falon.
Wannan abin da ta yi ya ‘kara ‘kufular da shi. Ya fito zai je
sallar magriba ta fito tsakar gida cikin hawaye ta tare shi.

�”Don Allah Yaya Yusha’u in ka yi sallar ka dawo ka kai ni
asibiti…”
“Ba zan iya ba wallahi”.
Ya tari numfashinta da irin furucin da ta yi masa dazu
yana ta faman hura hanci.
Cikin raunin murya ko zai tausaya mata ta ce. “Don Allah
ka taimake ni Yaya Yusha’u”.
Ya yi gaba cikin fuffuka ba tare da ya tanka mata ba. Ta
ce.
“To na je ni kadai…?”
Ya sake tare ta da fadin.
“Allah Ya ba da sa’a”. “To ba ni kudin magani”.
Ta fada cikin tsananin tausayin kanta. Ya fice abinsa yana
cewa.
“Ba ni da su”.
Kawai sai ta dur’kushe a wajen ta rushe da kuka ta jima
tana yi sannnan ta koma daki tana kuka tana ambaton
Allah, babu halin ko Hafsat ta kira a waya ta taimake ta
saboda al’kawarin da ta yi na ba zata ‘kara sanar da wani
halin da ta ke ciki ba ko zata mutu.
Har sha daya na dare tana cikin tashin hankali, sannan
Yusha’u ya shigo amma shi da kansa ya san bai kyauta ba,
tare kuma da tsoron ‘kila Rumasa’u ta kira wani ta sanar
da shi yadda suka yi, ‘kila
Alhaji ya la’ance shi, yana kuma cike da tsoron wannan
dan rikicin da suka yi kar ya yi sanadin zubewar cikinta
kamar yadda ya faru a cikinta na baya.
Wadannan dalilan suka sa bayan ya gama shirin bacci ya
doshi dakinta ya same ta cikin mawuyacin halinta.
Girman kai da masifar haushinta da yake ji ya hana shi yi
mata kulawar kirki, ya dai yi mata sannu, ya ajiye wayarsa
kan durowa ya haye gado ya ja bargo.
Rumaisa’u na zaune har sha biyu da rabi sannan ta samu
hannunta ya rage zogi, zuciyarta kuma ta dau
nata ciwon na zama da ma’kiyi wanda ba ya tausayin dan
Adam, duk hawayen da ta ke a yanzu
na wannan takaicin ne. Cikin haka ta ji take shigowar
sa’ko a wayar
Yusha’u, haka kawai ta ji ta cika da dokin ganin sa’kon.
Ban da tana cikin halin ciwo wanda kan mantar da ita
tuna wasu tunane-tunanen duniya babu yadda
za a yi ta kasa lissafinta da Sumoli, Sumayya, Ummi. Duk
lokacin da ciwo ya sake ta tunanin matan nan da ala’kar
da ke tsakaninsu da mijinta ta ke.
Cikin sand’a ta janyo wayarsa ta budo sa’kon cikin doki
da dukan zuciya ta bud’a.
‘Ya Habibi, wani mafarki na yi mai ‘kayatarwa, mun yi
nutso cikin burikanmu, mun tabbatar da mafarkanmu na
mallakar juna.
SUMOLINKA’.
RUMAISA’U ta maimaita karanta sa’kon nan ya fi sau
ashirin masa’ki, hade da kallon ‘keyar Yusha’u da ya juya

�mata baya yana sharar baccinsa.
Yanzu tunaninta ya fi tafiya juya maganganun sa’kon tare
da misalta daga irin macen da ya kamata su fito.
Sumoli! Sunan ya yi kama da na wadanda ba Hausawa ba
‘kila kuma ba musulmai ba.
To karuwa ce?
Tana shakkar in karuwa ce dan Yusha’u ba shi da
kamannin neman mata ko ta ina aka juya shi…. .
.
To da ganowa idon ta, shi yasa yanzu naji ance an daina
yiwa mata padan komai idan za’ayi auren su sai padan
”kiyi hakuri, banda duban wayan sa’ lol.
Dan Aunty.GORAN DUMA (P 38)
.
.
In Sumoli ba karuwa ba ce mecece? Ba ta ta6a kawo
matar da Yusha’u zai nema da aure zata zo da irin
wannan sunan ba bare a same ta da irin wadannan
maganganu a tsakiyar dare haka! Abin ya daure mata kai
matu’ka.
Ana cikin haka sai ga lambar sa’kon ta kwado kira,
Allah Ya sanya wayar a silent ta ke, kawai sai ta suri wayar
ta yi falo, ta daga wayar ba tare da ta tanka
ba.
Sai mai kiran ce ta fara magana cikin yau’ki da sautin
‘karamar dariya.
“Yi hakuri na tashe ka bacci ko? Zuciyata ce ta kasa
hutawa da begenka.
Ka ga sa’kona?
Wani mafarki mai dad’i na yi mana tunda na farka na
kasa komawa…..”
Zuciyar Rumaisa’u ta dinga bugawa fat-fat! Hannunta ya
dinga karkarwa ri’ke da wayar, amma
da yake tana da dauriya sai ta amsa muryarta tar!
“Ayya! Shi kam kin ga har ya fara jan rago, amma idan ya
farka da safe zan sanar da shi”.
Ba ta jira cewar Sumoli ba ta kashe wayar ta zube a
kujera cikin haki tamkar wadda ta yi gudun famfala’ik,
abin da ya cunkushe mata numfashi ta ma rasa ta inda
zata kwashi wannan ‘kalubalen
yadda zai zame mata maslaha.
Da safe Yusha’u bai sami sararin fita kasuwa ba saboda
kansa da ya matsa masa da ciwo.
Da Adama ta iso kasancewar da safiya take zuwa, ta zauna
har la’asar, yau da ta zo sai Rumasa’u ta
sallame ta da cewa sai gobe yanzu zata je asibiti daga can
kuma ta wuce gida sai dare zata dawo.
Ta sami Yusha’u da maganar asibiti kamar jiya dai ya
furje.
“Ki dawo lafiya, ni ma ba lafiyar ce da ni ba in zan sami
mai kai ni asibitin albarka zan sa masa”.
Ta yi murmushi kawai ta yi masa sallama ta fice duk da

�kuwa dari da hamsin ne a jakarta, ko cikakken
kudin a daidaita sahu ba ta da su daga Sallari zuwa
asibitin Nasarawa, ga shi safiya ce bare ta je banki ta fitar
da kudi. Amma dai da yake gidan zafi yake mata sai ta
jefa katin ATM dinta a jaka ta fito daga gidan ta kama
tafiya a ‘kafa zuwa titi ta sami adaidaita sahun da zai kai ta
asibiti a kudin jakarta.
Akwai tazara tsakaninta da titi saboda haka hutunta hudu
a hanya, tana na hudun ne kan wata kwalbati kamar daga
sama Hafsat ta tsayar da motarta kusa da ita tana matsa
mata hon.
Cikin farin ciki da goge gumi ta mi’ke ta nufi motar Hafsat
ta bude mata cike da mamaki tana tambayarta.
“Daga ina zuwa ina?”
Bayan Rumaisa ta shiga motar ta daure cikin murmushin
ya’ke tana cewa.
“Daga gida zuwa asibiti, ke kuma daga ina kika fado mana
da sassafe haka, ko ba gidana za ki ba?”
Hafsat ta juya motar rabin hankalinta na kan Rumaisa ta
ce. “Daga gida nake, jiya Mubarak ya sanar da ni ba ki ji
dadi ba, da ke na kwana a raina shi yasa na doko
miki wannan sammakon”.
Rumaisa ta yi murmushin jin dadi ta ce.
“Kin kyauta wallahi, kin ceci rai, ina Sani da ya bari kika
fito da safe haka?”
Hafsat ta amsa mata tana dariya.
“Ya fita shi ma, da dai ya kwaso min mita sai kuma ya
mayar da ita gori, wai gara na dinga zuwa ina
ganinki ko na yi zuciya in taya ‘kokarinsa in karb’i baby”.
Rumaisa ta tayata da dariya ta ce. “Sani ba dai ba’a da
zare-zaren magana ba”.
Hafsat ta murgina kai, ta ce. “Ai fa…..
Hafsat ta murgina kai, ta ce. “Ai fa, me kike zaune kan
waccan kwalbatin?”
Cikin son a basar da maganar Rumaisa ta ce.
“Hutawa nake, wai ‘karfe nawa?” Hafsat ta dan kalleta da
kyau sannan ta mayar da kallonta ga titi ta ce mata.
“Tambayar da na so in miki kenan, da sanyin safiyar nan
kika fito a yanayin jikinki kuma har da
tafiyar ‘kafa, ina Yaya Yusha’u?”
Cikin hadiye 6acin rai Rumaisa tta ce. “Yana gida, kansa
ne yake ciwo…”
Da sauri hafsat ta tare ta.
“Yadda har ba zai iya tu’ki ba kuma ba zai iya fitowa ya
nemar miki adaidaita sahu ba?”
Sai Rumaisa’u ta kasa amsawa, wannan ya sabbaba shiru
a tsakaninsu, saboda kowa da abin da zuciyarsa ke
sa’kawa.
“Mu 6ulla ta zoo road ko zan samu fitar da kudi a Sahad”.
In ji Rumausa’u cikin rashin nutsuwa dan ta san fada
kawai ta yi dan kar kai tsaye ta roki Hafsat
kud’i, amma ta san yanzu ba zata iya fitar da kudi ba.

�Hafsat ta dan harareta ta ce.
“Da wannan safiyar?”
Rumasa’u ta yi shiru kawai, ita kuma Hafsat ta dora cikin
zafin rai da ‘kufula.
“Mubarak ya fada min hannunki ke ciwo har ya fara
kumbura, mu gani”.
Rumaisa’u ta janye hijabi cikin d’ar-dar ta nuna mata
yadda hannun ya kumbura kamar yana dab da jan ruwa.
Hawaye ya cika idon Hafsat ta janye ido tana cewa.
“Yaya Yusha’u ya san haka hannunki ya yi?”
Ita ma Rumaisa sai da ta goge kwalla saboda tuno yadda
suka yi jiya akan girkin abinci da damun
fura, sannan ta amsawa Hafsat.
“Ya sani, na fada miki kansa ke ciwo”.
Hafsata ta sauke fushinta akan Rumaisa’u cikin zafin rai ta
ce. “Wai Rumasa’u me yasa kike damuwa da kare
azzalumi irin Yaya Yusha’u ne?
Kina son wawantar da mutane game da yadda yake
danne hakkinki. Ni kuma ban ga ribar da kike samu a kan
haka ba…
har gara ki bayar da ‘kofar a kwato miki ‘yanci idan ba
haka ba yana dab da kai ki kabari…”
Kuka ya su6ucewa Rumaisa’u cikin shessheka ta ce.
“Ni wallahi da zan mutu ma sai ya fiye min, ni ban ga
zaman duniyar nan ya kar6e ni ba…”
Sai su duka suka kama kuka. Haka suka je asibiti jugumjugum, sun 6atar da kimanin awa biyu a asibitin, Hafsat
kuma ta 6atar da kudi masu yawa,
sannan ta dawo da ita gidanta da zummar zata dawo da
yamma su tattauna wata magana.
Ba ta sami Yusha’u a gida ba, saboda haka ta dan sami
kwanciyar hankali, a ‘kalla ba ita babu ‘kyara da
tsangwama da kuma sa aikin rashin tausayi. Wajen ‘karfe
biyar ta fito da darduma a baranda ta shimfida dan ta sha
iska, dakin akwai dan zafi,
kuma tana tsoron kunna fanka ko kadan din ce dan kar
garin neman ‘kiba ta samo rama.
Ta daga waya ta kira Hafsat, sai ta ce mata tana hanya.
Tana sauke wayar ta ji tsayuwar motar Yusha’u, sai
gabanta ya yi wani mummunan faduwa da ba ta
ta6a jin irinta ba, kawai sai ta kama ambaton Allah a zuci.
A haka Yusha’u ya fado gidan cikin mayen 6acin rai
saboda haka nan take jikinta ya dauki 6ari, ta sami kanta
da tashi zaune tana ture farantin rake da ke gabanta.
“Rumaisa’u wanne karanbani ke sanya ki yi min bincike a
waya, kina gane min sirri kuma ba’kin
cikinki ya sanya ki wargaza kyakkyawar dangantakar da
ke tsakanina da su?”
Ta hadiye dukkan fargaba da takaicinta ta dube shi da
sanyaiyiyar murya ta ce.
“Ban gane na gane maka sirri ba Yaya Yusha’u,
bayan cewa ni ce sirrin naka, kuma barrgonka malullu6ar

�asirinka”.
.
Sai gobe idan Allah Ya kaimu.
Dan Aunty na Ruma.GORAN DUMA (P 39)
.
.
Ya fara kumfar baki.
“Allah Ya kiyaye, a ina kika zama sirrin nawa bayan cewa
zuciyarki ma6oyar sirri ba ni ne a cikinta ba,
amma dan 6ata baki ki ce ke ce…”
Ta tare shi da ‘karfin halin kyautata murya har ma da
d’an murmushi ta ce.
“Duk yadda ka dauke ni mara amfani a rayuwarka ba zai
hana na zama sirrinka ba, misali jiya ‘karfe nawa ita
Sumolin ta turo sa’ko kuma ta kira wayarka?
Karfe daya da ‘yan mintuna ta kira wayar shaidar ni ce
sirrinka tare ta same mu, ita tana can tana faman juyi da
filo tana mafarkin ido biyu. To bari ka ji, ni ba kishi nake
da ita ba dan ba aikin banza na zo yi a duniyar ba bare na
tsaya 6ata
lokacina wajen wula’kanta kaina da jera kafad’a da wata
mara mafad’i ba”.
Ya tsattsare ta da ido fuskarsa a jagule.
“Ke wace ce mara mafadin?”
Yana rufe baki ta amsa masa kai tsaye. “Ita Sumolin
mana! Matar kirki ce zata kira namijin aure karfe dayan
dare har tana wasu maganganu na rashin tarbiyya…”
Kawai sai Yusha’u ya wanketa da wasu zafafan tagwayen
mari a cikin sakanni kadan abubuwa biyu suka faru,
hancin Rumasa’u da ya 6arke da jini da kuma shigowar
Hafsat gidan, ta samu Yusha’u tsaye yana surfa masifar
borin kunya dan shi kansa ganin jinin ya yi mugun kad’a
shi.
Hafsar ta tsaya cak cikin tashin hankali tana kallon
Rumaisa’u da ta durkushe ta tara hannayenta jini na zuba
cikin kuka tana ambaton innalillahi wa inna ilaihi raji’un.
A bayyane yake yanzu ba ta zafin marin ta ke ba, ta jinin
da ta ke asara ta ke wanda ta tabbatar ‘kila rashinsa ya
janyo mata wata matsalar.
“Haba Yaya Yusha’u, don Allah ina abin duka a jikin
Rumaisa’u?”
Hafsat ta fada cikin ‘kumewar takaici tana duban Yusha’u
cikin tsana, shi kuma ya tare ta da nade
tabarmar kunya da hauka. “Fita! Fice min daga gida, ‘yan
iska dama ku ne masu zuwa har gidan mutane kuna
kashe musu aure… Fita!. Kar na ‘kara ganin ‘kafarki a
gidan nan”.
Ta zabga masa hararar da ta ku6uce mata, ta ce.
“Amma dai ai ka bari na taimake ta ko?”
Ya yi kanta kamar zai rufe ta da duka.
“An ‘ki ki taimake ta, tun wuri ma ki fita idan ba jiran naki
dukan kike ba….”

�Ta yi baya ta fice tana ‘kun’kuni.
“Allah Ya kiyaye, ai ni mai dukana sai ruwan sama, ita ma
Allah Ya isa.” Hafsat ta tsaya cikin mota ta kira Alhaji cikin
kuka ta ke fada masa.
“Alhaji ka taimaka ka shigo lamarin Rumaisa’u Yaya
Yusha’u zai yanke maka danyen hukuncin, ya kashe
Rumasa’u ya janyo maka masifa…”
Alhaji ya katse ta cikin dukan zuciya da si’kewa. “Ke bana
son jaye-jayen bala’i, me ya faru?”
“Na zo gidan na tarar ya yi mata tsinannen duka, yanzu
haka ina ‘kofar gidan dan ya hana ni shiga,
ita kuma tana cikin gidan ba ka ga yadda jini ke fita ta
hancinta ba”.
Cikin firgici Alhaji ya ce. “Subhanallah, lallai zai yanke min
danyen hukunci, ki jira ni ina nan Ibrahin Taiwo Road,
amma gani
nan zuwa gidan yanzu”
Da farko Yusha’u shigewa daki ya yi saboda tsabar ‘ki
fad’i, ya san lallai ya 6allo ruwa, amma bai san ta ina zai
tare shi ba, saboda girman kai shi dai ba zai ba ta hakuri
ba, to ai babu ma sararin ba ta hakurin dan ya fahimci
Rumaisa ta dauki lamarin da girma, yadda ta ke ambaton
innalillahi ririta jinin nan
kamar zata mayar da shi jikinta ya san ta zuzuta abin, ko
da yake dama ita da lamarin jini babu
dama. Ya sauya riga ya dauki mukullin mota tare da
niyyar yin ‘kunar ba’kin waken zuwa ya kai ta asibiti,
amma kamar a mafarki sai ya ji muryar mahaifinsa a
cikin gidan cike da tsananin 6acin rai.
“Basirar Yusha’u ta toshe da yake tunanin sai ta hanyar
mutuwa kawai zai iya rabuwa da Rumaisa’u, idan ya
saketa wanene zai matsa masa sai ya zauna da ita…..?
Babu komai Hafsat shiga ki hado min kayanta. Cikin
sanda da tashin mukulli yana ta zabga da na sani.
Ko cikakken minti talatinba a yi ba ya ji sun fice, sai tashin
moticinsu ya ji.
Hafsat ta wuce Gandu da kayan Rumasa’u, Alhaji kuma ya
doshi asibiti da Rumaisa’i, dan tana ganin
abin da ta fara ce masa shi ne.
“Alhaji a kai ni asibiti, ha6o yana daya daga cikin abin da
ake gudarwa sickler”.
Da muryar tausayi ya amsa mata.
“Na sani Rumaisa’u, yanzu za mu je asibiti, ki yi hakuri
don Allah, duk ni na janyo miki. Amma Allah
Ya sani na yi tsammanin na isa da Yusha’u, ashe shi bai
dauke ni mahaifi ba,
Ba karamin zafi lamarin nan ya yiwa Alhaji da Hajiya ba,
musamman kuma da suka sami zugar Hafsat wadda ke
kwance musu duk wani abu da ta sani
na muzgunawa da Yusha’u yake wa Rumasa’u har da
‘karin gishiri.
Kwana biyu, uku Alhaji na zura idon zuwan Yusha’u

�amma ya ‘ki zuwa. Da farkon shi Alhaji ke 6oye hanyar da
za su hadu a kasuwa, amma da ya ga Yusha’u ma share
kunne kullum in ya kalli Rumaasa’u a gida sai ya ji takaici
ya sha’ke shi,
wannan ya sa ya bude hanyoyin da zasu hadu, amma
shiru har sati biyu.
Alhaji ya koma neman Yusha’u a waya, amma sai dai
wayar ta ‘karaci burarinta Yusha’u bai daga ba.
Daga nan ne kuma Alhaji ya tabbatar Yusha’u ya shirya
nuna masa iyakarsa.
Wannan neman da Alhaji ke masa ne kuma ‘kara ‘kular
da shi.
Mugun son kansu yake gani, sun aura masa ‘yar dangi
sun ce auren zobe ne babu shi babu wani auren , ko da
son wata zai kashe shi sannan wadda suka aura masa ba
ta cika macen da za a so ba,
mace kullum tana gado sai shegen kaifin harshe. A ta6ata
kuma cibi ya zamo ‘kari, ‘kila ma da gangan
ta fito da wannan jinin dan dai ya san shi dukan da ya yi
mata ba wani taka kara ya yi bare ya karya ba.
Yau ya je gidan su Sumoli ya dawo da 6acin ran takurar
ya fito, wadda Innarta ta ke masa. Ya dawo Alhaji ya ishe
da kira a waya, da haushi ya ci gaba da ‘kume shi kawai
sai ya shirya fanshewa a kan Rumaisa’u. Karfe sha dayan
dare ya kira ta a waya. A tsorace ta dau wayar cikin
karkarwar murya ta gaishe shi. Ya amsa a gundure,
sannan ya ‘kara 6ata murya ya ce.
“Wai ke zaman me kike a gida?”
Ta shiga numfarfashi ta kasa cewa da shi komai. Ya kara
nisawa cikin gadara ya ce. “Ya kamata ki san abin da zaki
fada musu su dawo
da ke dakinki, ni dai wallahi ba zan zo bikonki ba, malama
ba dan ke kadai aka halicce ni ba da zan
zauna bakin cikinki ya kashe ni ba. Kafin a sami namijin
da zai jure wannan jarabar laulayinki sai an
tara dubu, ni na jure dan me za a hana ni auro wadda
zata share min hawaye?
To kina jin dai abin da na ce, ba zan zo ba, in kin yi
dabarar da suka dawo da ke dakinki kanki za ki
taimaka, kina ganin dai yadda zawarcin zamanin nan ya
ke, bazawarar da ta shekara biyu ko uku a gida ta sami
miji sai an ba ta makin distinction balle ke mai dagawa
kabari hannu, mutum na ta abinci yana ta maganinki….”
Tun da ya faro cin zarafinsa ta ke hawaye, sai da ta ga
abin babu ‘yan uwantaka ko sanayyya da arzi’ki sannan ta
tare shi tana kuka.
“Yaya Yusha’u da kana shaye-shaye sai in ce wadannan
maganganun a cikin maye kake min su,
ka manta ne idan na tashi daga matsayin matarka ni ‘yar
uwanka ce, jininka?
Bari yi min barazana da saki da zawarci duk abin da
Ubangiji ya rubuto min sai ya same ni.

�Da can na ta6a za6arwa kaina aurenka ne?
Na san ni nakasasasshiya ce. Duk wanda ya aure ni
alfarma kawai ya yi min, saboda haka na gode da
alfarmar d aka yi min a baya Yaya
Yusha’u, kuma a yanzu duk abin da yake ranka a kaina ka
zartar da shi kar ka damu da abin da zan
za6a ni amfane ni ko zai cutar da ni, ni duk abin da Allah
Ya za6a min zan yi biyayya a gare shi in gode. ..
.
Kuka ya hanani karisawa, ganin masoyi cikin wani hali
babu dadi…
Idan kuna so a kara yawan rubutu sai an kara yawan
comments da likes.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 40)
.
.
A karshe ina son yi maka nasiha, ka daina ta’kama da
ciwona wanda ka la6e a bayansa kana cin mutuncina. Ka
san ina dauke da cikinka, gwaje- gwaje sun nuna mace
ce, Yaya Yusha’u babu tabbacin lafiyayya ce ko sickler,
Allah babu yadda bai iya ba, Yaya Yusha’u idan ta kasance
sickler wanne tanadi zaka yiwa aurenta?
Ka mayar da hankalinka ya kamara ka karrama dan wani
dan ko bayan ranka a karrama naka”.
Ta sauke wayar cikin kuka, kuma ta kasheta gaba daya.
Kamar Alhaji ya san da faruwar haka a tsakaninsu, da
sanyin safiya ya aikawa Yusha’u sa’kon kar ta kwana
kamar haka.
“”Ba alfarmar da na saba nema a wajenka zan nema ba,
lallai ina son ganinka yanzu kafin ka fita, na shirya kawo
‘karshen matsalarka da Rumaisa’u a yau, in ka ‘ki zuwa
zan iya yanke hukuncin da na za6awa kaina ko da kuwa
na kai ka kotu ne.””
Ba ‘karamin kada Yusha’u wannan sakon ya yi ba, daga
ganin kalaman sa’kon ya san Alhaji ya yi fushi, fushi mai
tsanani dan haka sam bai yi tunanin gocewa ba.
Jikinsa babu nauyi ko wanka bai yi ba ya kintsa ya fice.
Tun daga gurin Hajiya ya fara ganin dauke wuta, kar6ar
da ta yi masa ko karen makota bai ta6a ganin ta yi masa
ita ba.
Ya riski Alhaji a falonsa yana lissafe-lissaffe da raskwana
yana shigarwa. Ya amsa sallamarsa fuska babu yabo babu
fallasa, suka gaisa a haka.
Yusha’u ya tattakure yana lalubo kalam ban hakuri, bai
gama kammala su ba ya fara shirin rero su, kafin sannan
ma har Alhaji ya ‘kosa ya dago ya dube shi ya ce.
“To ranka ya dade ina jinka”.
Ya muskuta zai rero abinda ya sa’ka da rawar murya.
“Alhaji don Allah…. a yi hakuri… wallahi…”
Alhaji ya yi saurin tattare fuska ya daga masa hannu.
“Ji nan Yusha’u, ba abin da na kiraka k yi ba ke nan, kar ka

�dauke ni wani masoyin zuciya mana!
Haka kawai zan gayyatoka ka zo ka ba ni hakuri ni din
banza?”
Jikin Yusha’u ya ‘kara daukar 6ari, zai yi magana Alhaji ya
tare shi.
“Yusha’u ban gayyyatoka dan mu yi tanki-in-tanka ba, ka
saurara min kar ka cika ni na sharara maka
mari ka zage kwanji ka rama, dan na san ba kyalewa zaka
yi ba, tunda babu Rumasa’u a gida wadda zaka koma ka
rama a kanta kamar yadda ka yi rannan”.
Galala Yusha’u ya ‘kame baki, ya san halin Alhaji tabbas
idan ya yi magana zai iya tafka masa marin,
idan ya yi kuma ya tabbatar da laifin da aka li’ka masa na
rama mari akan Rumaisa’u.
Kamar daga sama Alhaji ya ambata dalilin kiran.
“Za6i zan ba ka, sabon aurenka ko kuma zama da
Rumasa’u bana son dogon surutu, maza ka za6i daya ka
tashi ka ba ni guri”.
Yusha’u ya ji maganar kamar a mafarki, zuciyarsa ta
dinga bugawa numfashinsa na kamar zai ‘kwace, da
rawar murya ya ce.
“Duk ina sonsu Alhaji laifin Rumaisa’u ne… Na ce mata ta
daina ba ni abu da hannun hagu…. Na yi magana kuma ta
nemi zagina… ban san lokacin da na mareta ba wallahi….
Marinta kawai na yi….”
Takaici ya yi mugun ‘kume Alhaji, ya tare shi cikin fushi.
“Kai Yusha’u duk ri’karka ka san na fi cikin za6in da na ba
ka mu kashe wannan maganar”.
Yusha’u ya dinga juya takarda tsawon mintuna goma,
duk sa’kar da ya kamata ya yi ya kwatanta
masa zama da Rumaisa’u wanda ba ya tare da komai sai
kasawa da wulak’anci, sannan yana ganin ko ita din ya
za6a wasu wahalhalun dokokin za a kafa masa, har gara
in ya rabu da ita ko su Alhaji sun yi fushi za su sauko su
huce.
Ya daddage ya yi ta cizawa, amma ko sau daya bai hura
ba, ya dage ya rangadawa Rumaisau saki a takarda ya
ninke ya mi’kawa Alhaji.
Sai da kwalla ta cika idon Alhaji bayan ya ware ya tarar
da.
“Na yanke igiyar aurena daya da Rumaisa’u, idan ta haihu
ta sami miji ta yi aure”.
Sai da Alhaji ya yi ‘kokarin mayar da kwallarsa, sannan ya
dago ya dubi Yusha’u.
“Da ko ‘yar taka tana haifa maka shi ta mi’ke maka
amaryarka zata shayar da shi?”
Yusha’u ya yi dira-dira ya ce.
“A’a Alhaji, ta shayar da shi sai mu yi jinga kamar yadda
musulunci ya tsara”.
Alhaji ya kada kai ya ce.
“To da kyau, sai ka fara da jingar renon ciki kafin a kai ga
ta shayarwa, wannan zai fara ne daga yau,

�ya kama daga abincinta zuwa maganinta. Ina fatan ka
fahimta?”
Yusha’u ya yi sororo dan ganin tsabacewar ta yi yawa, sai
ka ce wanda ba a san daga inda ya fito ba?
Bai gama shanye wannan mamakin ba Alhaji ya watso
masa wani.
“Ka je ka fara shirin aurenka, komai da ya kamata a kai ka
kawo za mu jagorance ka mu kai, abin da na san za mu
iya ke nan ni dai sisi ba zan iya taimakonka da shi ba,
wanda na yi maka na baya ma idan ba ka gode ba kana
iya dawo min da kayana.
Tashi ka bar min gida”.
Zabu-zabu Yusha’u ya fito ko sallama bai yi wa Hajiya ba,
ya fice ya bar gidan.
Wuni Alhaji na nu’ku-nu’ku da sakin da Yusha’u ya yiwa
Rumaisa’u, ko Hajiya ya kasa sanarwa bare Rumasa’u illa
dai ya kira dan uwansa. Mahaifin Rumaisa’u ya sanar da
shi cikin kuka da nadama,
sai mahaifin Rumasa’u ne ya dinga ba shi hakuri yana
tuna masa ai kowanne bawa ba ya kaucewa kaddararsa, a
‘karshe ya nemi a bar Rumaisa’u ta taho Abuja, ama
Alhaji ya nuna karaya da cewa.
“Kun ga na gaza ko?
Ku yafe min ba laifina ba ne wallahi….”
Ya ‘kare maganarsa cikin hawaye.
Babu shirin mahaifin Rumaisa’u ya janye maganarsa.
“Sam ba haka nake nufii ba Yaya, amma dan hankalinka
ya kwanta na janye maganata, na bar maka Rumasa’u ka
yi duk abin da ka so a kanta, ai ‘yarka ce ba tawa ba
Yaya”.
Daga haka ya kashe wayar. Sai dare Alhaji ya sami
Rumasa’u da Hajiya da zancen, bayan doguwar nasiha
wadda ke nuna nadama da kwane-kwanen son fadae laifi
a karshe dai dole ya fada amma cikin neman afuwa.
“Ki gafarce ni Rumasa’u, na zaci alkhairi a aurenki da
Yusha’u, ban ta6a kawo sharri ba amma tawa na yi Allah
Ya yi tasa, na cutar da ke don Allah ki yafe min…
Yau Yusha’u ya nuna min iyakata ya rubuta miki saki daya
ya ba ni…. Ina rokon alfarmar kar ki yi nadamar
kasancewata uba gare ki…”
Numfashin Rumaisa’u ya so ya dauke saboda gigitar zafin
sakin da Yusha’u ya yi mata. Ba ta jin dadin auren
Yusha’u, amma ba ta6a hararowa kanta zai saketa ba,
sakin ya yi mata ciwo kusan
ta kwantana shi da mutuwa, sai dai wannan akwai
nutsuwa da son cusawa kai tawakalli, musamman
ta dalilin sanyayan kalaman Alhaji masu katse hanzari.
Ta isa gabansa cikin rauni da hawaye.
“Ka daina fadar haka Alhaji, babu bawan da ke iya
kaucewa ‘kaddararsa, na dogara ga Allah, sakin da Yaya
Yusha’u ya yi min bai ta6a komai cikin darajoji
da kimarka ba Alhaji, sai ma ‘kara su da ya yi.

�Sannan ya ‘kara min nutsuwa da yak’inin gata da
tsantsenin mutum ba ya katange shi daga ‘kaddararsa….”
Ta mi’ke ‘kafafunta na harhard’ewa ta bar falon zuciyarta
na wani irin zafi… Ina ma ta san inda mutuwa ta ke!
Tabbas da ta bi ta ta yafitota ta nuna mata kanta.
(Tashin Hankali!…. Masoyan Rumaisa’u na murnar
mutuwar aurenta. Ita kuma na cigiyar Mutuwa saboda
radadi da zafin sakin…..)
.
YA HADU DA SUMOLI
Lokacin da yake Ganin Bekin Iyayansa Da Kullamasa
Auran Ruma Dayake Ganin Gangancine Auren Mai Zurfin
Ilimi Yana Shago A Kantin Kwari Kyakkyawa Sumoli Fara
Tas Mai Tsawo Da Kiba Sunzo Sayen Kaya
ZANBAKU TARIHIN HADUWAR SU DA YUSHAU IN BRIEFLY
DANKU FAHIMTA*******
Suna Ta Hira Da Kawarta Indashikuma Yushau Yaketa
Aikinsa Kuma Yanasauraron Hirarsu Sumoli Tadubi
Kyallen Shaddar Dasuka Zo Siya Ajakarta Tafito Dawasu
Kananun Litattafi Waisu Text Message Guda Uku Wasu
Litattafaine Wadanda Matasa Masujin Sharafin Soyayya
Kan Zauna Su Rubuta Sakonnin Soyayya Daga Masoyi
Zuwa Masoyiya Kawarta Hadiza Naganin Littafin Tai
Kuwwa Ta Ce Kai Sumayya Wadannan Littafan Fa? Sumoli
Ta Saci Idon Yushau Tare Da Kallon Kudin Hannunsa
Sanna Ta Kifta Mata Ido Tana Mayarda Littafin A Jakarta
Wallahi Na Adduoine Najido Zanfara Allah Yakawo Miji
Nagari Yanzu Auren
Yazama Abin Tsoro Dole Ne mu dage Mukaiwa Ubangiji
Kuka Tai Hakan Dan Yushau Ne Kuma Hakika Har Ta
Shako Wuyansa Yadansaci Kallanta Kawarta Tace Oh
Hakane,yanzu Dan Kinaso Ki Gayamin Daga J,s 3 Kingama
Karatu?
Nasan Yayan Gidankufa Basawuce Aji Uku A Sakandiri
Wallahi Kuwa Yayyena Uku Duk A Haka Aka Aurar Dasu
Yayata Umma Ce Kawai Tasamu Miji Mai Shaawar Karatu
Ya Barta Ta Zarce A Gidanta Amma Babanmu Duk
Kwakwarki Ason Karatu Ba Zai Lamunta Ba Haka Sukaita
Basajar Zancensu Mahaifinki Ya Burgeni Sosai Nandai
Suka Kulla Soyayya Tsakaninsu,dukan Kayandasu Sumoli
Suka Dauka A Aljihun Yushau Tundaga Wannan Ranar
Yushau Yadaura Dambar Neman Sumoli,
Sumoli Su Biyar Ne Adakinsu Duka Mata Ne An Aurar Da
Sauran Saura Itakadai Mahaifinta Yafizuwa Kudu Daga
Arewa Kayan Gwari Yake Siyarwa Lokacinda Girma
Yakamashi Gashi Fitinar Matar Sa
Tatasa Shi Danhaka Ya Tattara Komatsansa Yakoma Kudu
Watan Yushau Biyu Suna Soyayya Da Sumoli Iyayata Suka
Matsamasa Ya Turo Hardai Yasaketa Adaren Ranar Duk
Yadda Ruma Taso Ta Basar Damaganar Sakinda Yaimata
Takasa Darar Ranar Saiyazamemata Tamkar Daren
Samun Labarin Rasuwar Auwal Indatake Tunani Lallai Da

�Kyar Idan Rayuwa Zata Kara Budemata Shaf
Idan Rayuwa Zatakara Budemata Shafi Mai Haske Koda
Kuwa Za A Dan Gutsiro Kyallinsa Ne Daga
Shafi Irin Na Auwal Kilamashafi Masu Duhu Za A Yi Ta
Bude Mata Kukanta Na Abincikintane Waddata
Hakikance Irintane Wato Sikila Tunda Yai Sanadiyar Barin
Rabinda A Baya Wanda Shine Kila Zaizo A,S
Tausayin Abincikinta Wasa Wasa Ranar Nan Da Sanyin
Asuba Saida Alhji Ya Kwashi Ruma Zuwa
Asibiti Suna Zuwa Aka Basu Gado Wannan Yadawo Da
Ciwan Abinda Yushau Yai Danye A Zuciyar Mahaifansa Da
Surukansa Musamman Innar Ruma Wadda Karamcin
Mahaifin Yushau Kadai ke taka Mata Birkin Kiran Yushau A
Waya Taimasa Allah Ya Isanta
Malyria Tafara Cinkarfinta Ga Jininta Yafara Hawa,ciwan
Mukamiki Ya Motsa,nandanan Sai Ga Ruma A Hanyar
Lahira,wai Gidan Sauro Ma Kunrasa Arzikinsa Ruma?
Kwananta Uku A Asibiti Yushau Ya Cika Aljihu Da Kudi
Yadoshi Gidan Nasu,gidan Cike Da Kannensa Mata
Dukkansu Tare Da Hajiya Suna
Shiri Da Alama Shirin Fita Wani Guri Suke,yai murnar
Rashin Ganin Ruma Haryaji Haushi Indai Samun
Mijin dazai kula Da Ita Kamar Shi Abi
Ta Wajen Alhji Yafara Zuwa Wanda Yaimasa Irin Saukar
Dakewa Maroki Ga Mutumin dasam Baiyi
Niyyar Kyau Ta Ba,meyafaru?
Alhji Yatambayeshi Cikin Fuskar Shanu,yafito Da Kudi
Yamikawa Alhji Tare Da Koro Bayani Gasu Alhji Sai A Ciri
Wanda Za A Kai Kudin Aure,,a Ware Sadaki,akaimusu
Harnadanyi Wani Karanbani Nasanardasu Kunanantafe
Ranar Sati,.
tundakaika Haifemu Ko?
Kawai Tunkudar Keyarmu Zakai Ka Ce ‘ya’yan Nan Zoku
Kai Kudinnan,
ayi Hakuri Alhji Dama Dan Sun Matsane Alhji Ya Kalleshi A
Kule,ammadai Yashanye Bacin Ransa Ya Ajiye A Gefe
Yadau Wayar Sa Kan
Tebur Yana Latsawa To A Fita A Siyo Min Kati Zansa A
Waya Akira Yanuwa Masu Kai Kudin Auren Suzo
Sukai,mamaki Da Mugun Takaici Suka Gallabi Zuciyar
Yushau Yaje Mota Yadauko Katin Dari Hudu
Yakawo Ma Alhji Fuskar Alhji Ba Walwala Za A Raba Kudin
Akai Rabi Hakane?
Daga Baya Kuma Akai Sadaki Ko?Alhji Baijira Cewar Sa Ba
Ya Ce To Ranar Asabar Din Zakazo Kakaisu Ko Kuma
Kudin Ma Zaka Bayar Na Ara Mota A Zuba?
Rannan Naimaka Maganar Daukan Nauyin Rainon Cikin
Ruma Alhji Ya Ce Rannan Naimaka Maganar Jinyar Cikin
Ruma Kasameta Kunyi Maganar?
Ban Ganta Ba Ranar Har Na Bar Gidannan Amma Yau
Zansameta To Alhji Yafada Cikin Halin Ko In Kula Ya Ce
Tadanyi Jinya Sosai Cikin Kwana Biyun Nan Wanda

�Nauyin
Cikim Bakin Cikinka Dakuma Guggubin Wahalardata Taho
Da Ita Daga Gidanka Suka Hadu Suka Jazamata
Talasarmin Kudi Sosai Dan Saidatasha Ledar Jini Biyu
Saboda Malyria Takamata Da Zafin Kasansu Sickle Malyria
Ba Karamin Hatsari Ba Ce Atare Dasu Ince Ko Arzikin Ne
Ko Na Maganin
Sauro Batasamu A Gidanka Ba Yushau Yakasa Magana
Zuciyar Sa Kamar Ta Fashe Saboda Takaici
Ta Ci Kudi Sama Da Dubu Hamsin Don Mundanje Asibiti
Mai Kyau Ne Idankafita Ka Karbi Rasidai Gurin Hajiya
Kaduba Dan Allah Inasan Kudina Gobe Alhji Nasane
Kallan Mamaki Yushau Yakemai Danhaka Yafice Yana
Cewa Kakokarta Kuyi Jinyar Nan Saura Kuma Kasanya
Zalunci Ciki In Hakan Ta Faru Tozan Fitar Da Ita A
Alamarin Ni In Shiga A
Fusace Ya Fice Yana Kunkuni A Zuciyar Sa Allah Bazai
Hanani Yadda Zanyiba Yakarade Gidan Bai Ga Ruma
Danhaka Saiyadawo Falo Ya Taddasu Suna Shirinfita
Ransa A Baceyake Harma Yanafakan
Idan Hajiya Yana Hararar Hafsat Wanda Ita Ma Take
Murguda Masa Baki To Malam Fitafa Zamui
Hajiyatafadama Cikin Wata Murya Mara Dadi, To A Dawo
Lfya Inkin Rike Adadin Rasitan Asibitin Nanda Waccen
Yarinyar Ta Ci nawane?
Alhji Ya Ce Na Kawo Masa Kudinsa Gobe,yafadi Hakan Ne
Waiko Hajiya Zataga Rashin Kyautatwar Alhji,ko Ma Ta
Taushi Zuciyar Sa Ya Janye Amma Sai Ga Shi Hajiyata Fadi
Abindayanuna Tamafi Alhji Kulla Gabadashi To Idan Aron
Kudin Zaizame Masa Da Rashin Burgewa Aisai Yadinga
Nemoka Duk Lokacinda Bukatar Irin Hakantataso Kazo
Asibitin Ka Biya Kaitsaye Basai Ka Sanya Wani Akin Yahada
Maka Lissafiba,ko Kuma
Kaji Haushin Wana Ya Ranta Maka,
Allah Yabaki Hakuri Niba Hakane Nufina Ba Batatankashi
Ba Ta Wuce Dole Ya Biyo Bayansu Suka Kebe Da Mubarak
Ya Kirga Dubu Ashirin Ya Damkawa Mubarak Ransa A
Bace Man Allah Idan Waccen Malalaciyar Yarinyar Tatashi
Daga Bacci Ka Bata Ka Ce Na Rainon Cikine Yawuce
Mubaraka
Ruma Kwance A Gadon Asibiti Yammacin Kwananta Biyu
A Asibitin Idanta Biyu Kuma Cikin Hayyacinta Fes Amma
Ta Runtse Idonta Alamun Tana Bacci Tunanuwa Barkatah
Na Ruda Kwakwalwarta Alhji Da Hajiya Da Mominta Kadai
Ke Ciki Suna Sirri
Acewar Su Itakadai Ce Ba Aso Taji Mominta Cikin
Damuwa Ta Ce Alhji Acikin fargaba Nake Dan Allah Karka
Boyemin Komai Melikitan Ruma Yakebe Dakai Yafada
Maka Ya Ce Abinda Kika Riga Kikasanine Fa!Na Cutar Da
Ruma Dana Gadata Da Wanda Baisan Darajarta Ba Duk
Wannan Yawuce Alhji Ba Bu Wanda Yaisa Kankare Abinda
Allah Ya

�Riga Ya Rubuta Yanzu me Likita Ya Ce Yaimin Tambayoyi
Sosai Game da Asibitin Da Ruma Kezuwa Awo Na
Sanardashi Amma Saiyanuna
Mamaki Kwarai Da Yadda Batasami Isashiyar Kulawa Ba
Momi Ta Girgiza Kai Cikin Takaici Sam Ba Laifin Asibitin
Bane Dazu Ma Safe Nai Hira Da Ita Shigen Wannan Amma
Yadda Na Fahimta Shine Tana Fashin Zuwa Asibitin A
Kaidar Da Likita Yaimata Sannan Ba Bu Isashen Kudin Da
Ake cajinta
Irin Yadda Ake Cajin Sikila,hakane Alhji Ya Ce Tare Da
Takahcin Yusha’u….
.
To sai kuma gobe idan Allah ya kai mu.
Na dan kara rubutun.
Masu commnts da like godia marar adadi, wanda basayi
ya kamata ku para koda like ne kapin ku pita a gidan.
Dan Aunty.
GORAN DUMA (P 41)
.
.
Likita Yasanar Dani Ce Malyria Taiyawa Ajikinta Wanda
Yake Ganin Harda Sakacin Liikitanta Na Baya Da Bai
Zurfafa Bincike Ya Gano Cewa Yara Biyune A Cikin nata
Ba,yan Biyu?
Hajiya Da Momi Suka Fada Cikin Firgici Nandanan
Hawaye Yafara Zarya A Idon Momi Ta Dora Hannu Biyu
Aka Tana Kallon Ruma Dake Bacci A Gado Cikin
Raunanniyar Murya Ta Ce Allah Kaika Halicci Ruma
Kafimu Sonta Allah Ka Tsallakar Da Ita Ka Saukaka
Alamuranta Kaimata Albarka Duniya Da Lahira
Daga Hajiya Har Alhji Cikin Raunaniyar Murya Suka
Amsamata Alhji Ya Ce Karkidamu Aita Dawo
Hannunmu,muba Zamu Yi Sakacinda Yushau Yai A Baya
Ba Zansami Ma Likitan Naimasa Bayanin Komai Cewa
Sakacin Daga
Garemu Ne Badaga Likitanta Na Baya Ba, Haka Har Sukai
Shuru Da Maganar Da Suke Zaton Sirrine Amma Komai A
Kunnen Ruma Sukayi Dan Haka Dasuka Yi Shuru Saitata
Zuciyar Ta Hau Nata Aiki Na
Fargaba.Tausayi,da Nadama zuciyarta Takai Kololuwar
Ciwo Da Jin Inama Daga Wannan Kwanciyar Adau
Gawarta Su Huta Da Radadin
Rayuwar Wannan Kuntatar Duniyar,basu Ankara Ba Haka
Da Safe Likita Yazo Duba Ta Hajiya Da Mominta Da
Hafsat Ne A Dakin Suka Mike Suka Fita Itakuma Mominta
Talike Ganin Likita Bai Koro Momi Ba Yasanya Ta Dubi
Momi Cikin Sanyin Murya Ta Ce
Momi Zan Iya Magana Da Likita Momi Ta Ce Menene Ke
da Na Cancanci A Boyemin Shi Ruma Murmushi Tai
Kawai Likita Yanuna Mata Hanya Tare Da Cewa Dama
Yanzu Nake Shhrin Korarki Ta Ce Likita Ya’ya Biyu Ne
Acikina Ko? Cikin Muryar Kwantar Da Hankali Ya Ce

�Hakane Ta Ce To Inajin ba Damuwa Ke Asassa Hawan
Jiniba,da Ita Ce Sila Lallai Daga Jiya Zuwa Yau Da An Sami
Labarin Cewa Yan Biyu Zan Haifa Yakamata Atarar Da
Jinina Yai Bindiga Don Me? Don Ba Kya Murna Da
Rahamar Da Allah Yaimiki Ta Kyautar Ya’ya Biyun?
Ta Ce A A In Zanyi Murnar Na Haifi Ya’ya Biyu Ya Kamata
Na Hada Ta Da Fargabar Kai Na Haifi Wahalallu A Rayuwa
Irina Wannan Kuma Yin Allah Ne Ruma Likita Inaso Aimin
Prenatal Diagnosis Gynotype Don Insan Makomar ‘ya’yan
Gwajine Da Ake Zukar Ruwan Da Jariri Ke Kwance A Ciki
Yayinda Ciki Yakai Sati Goma A Gwada Ana Samun
Sakamako Dan Gano Gynotype A Razane Likita Ya Dubeta
Meyasa Ruma?
Nafadi Dalili Inasan Insan Makomar
‘ya’yana Matsayinki Na Musulma Baikamata Kinemo
Wannan Mafitar Ba Inkinga Su Waye ‘ya’yanki Mezakiyi?
Kizubar Dasu?
Ai Ina Tsammanin Kinsan Ko Haka Ne Lokaci Yakuremiki
Tunda Bazaki Zubar Da Dan Da Ko Yanzu Kika Haifeshi Zai
Izaci Gaba Da Rayuwa Ba, Ba Abinda Nake Nufi Ba Kenan
Inason In Sami Murna Da Natsuwa Idan Abinda Zan Haifa
Ba Sikila Bane Inason Yin Kuka Da Nadama Idan Bincike
Ya Gano Sikila Zan Haifo Inyi Tir Da Kaina Danake Ganin
Abin Danai Na Kirkine Bisa Auren Mahaifinsu Wanda Yaki
Yarda Ayi Gwajin Gynotype Dan Sanin Matsayinsa Da
Sanin In Munyi Aure Me Zamu Iya Haifa Indai Ba Kashesu
Zaki Ba Kuma Ba Sauya Su Za Ai Daga Sikila Su Koma
Masu Lfya Ba Ko Kamar Gara Ma A Bar Su Suzo Duniyar Ki
Gani Ruma Musamman Dakike Maganar Kuka Da
Nadama Idan Har A Ka Tarar Da Cewa Sikilane Lallai Kuwa
Inhar Aka Barni Ba A Gano Ba Zuciyata Zata Iya Bugawa
Kafin Na Hai Hu Duk Abinda Sakamako Zai Nuna
Shinakeso Likita Inasan Yin Kukan Murnar ‘ya’yana Sun
Kubuta Kuma In Sun Girma Bazan Ji Ciwon Zaluncindanai
Musu Na Kawo Su Duniya Yadda Suka Sami Kaiba Haka
Ma In Kukan Ne Inasonyi Tare Da Godiya Ga Allah Wanda
Yake Jarrabani Nida Ahalina Sanin
Sikila Zan Haifa Bazai Tawayi Lfyata Ba,amma Zaisamin
Karfin Gwiwar Data Wakalli
To Shiken Karkidamu Za Ayi Ma Yardar Allah Haka Ruma
Ta Ci Gaba Da Kwanciya A Asibiti Kudi Kam Ana Cinsu
Komai Aka Nema Da Gudu Alhji Kan Bayar Haka Ko Zuwa
Yayi Ya Tarar Da Wani Ya Bayar Saiya Mayar Masa Da
Abinsa Ammafa Akwai Dirowa Ta Musammasan Daya
Ware Yana Adana Wa Yushau
Wanda Hidimar Aure Ta Dauke Wa Hankali Abin Haushi
Ko Sau Daya Baije Asibiti Da Suna Duba Ruma Ba Yasan
Tana Asibiti Bai Sani Ba Oho! Su Dai Sundage Suna Ta
Kakkare Mata Musamman Maganar Aurensa Dasuke
Sayawa Wai Ba Sontaji
Itakuma Tanai Musu Kallon Rashin Sanin Dawan Gari Tare
Da Mayar Da Allura Garma Shin Ita Data

�Mallaki Irin Auwal Tarasa Bata Mutuba,dan Irin Yushau A
Doron Duniya Ya Saketa Ya Auri Wata
Saitai Ciwon Kai,?
Andaura Auren Yushau Da Kwana Daya Sannan Aka Bama
Atika Alhakin Sanarma Ruma Tagayamata Kuma Taimusu
Fatan Alkhairi Inda Sukuma Su Atikan Sukaji Haushin
Abinda Ruma Ta Ce Akan Hakan Mominta Ta Sanarmata
Da Sakamakon Likita Akan Gynotype Din Akwai Yuyuwar
Duk Yaran Sikilane Saidah Kinsan Babu Yadda Allah Bai
Iya Ba,sai Ki Ga Ya Sanyo Su Lafiyayu Ba Kamar Yadda
Bincike Yanuna Ba Tayi
Mutuwar Zaune Da Hawaye Tana Kallon Momi Nata Zuba
Mata Maganganu Na Kwantar Da Hankali
Ta Ce Ki Tuno Shekaruna Mana Momi Yakikejin Za Ki
Binne Tunanina Da Abinda Bazai Yuwu Ba Tafarakuka
Karki Yaudareni Da Cewa Zan Iya Haifar ‘ya’yan Da
Ba Sikila Ba,gara Kizo Kitaya Ni Mui Jimami Mui Kaico Da
Nadamar Yadda Muka Amince Da Auren Yaya Yushau
Alhalin Ta Ko Ina Bai Cancanta Ba Tabbas Mun Zalunci
Yaran Dazan Haifa Indai Zasuyi
Rayuwar Su Cikin Jinya Da Jin Ciwo Irin Wanda
Nakeji,ruma Tasake Barkewa Da Kuka Tausayin
‘ya’yan Cikinta Kamar Zai Kekketa Zuciyarta
Momi Takasa Daurewa Danhaka Itama Tafara Tayata
Momi Nason ‘yarta Ruma Tanajin Tausayin Halinda Take
Ciki Dakuma Wanda ‘ya’yanta Dake Shirin Zuwa Duniya
Zasu Shi Ga
Ruma Na Tausayin Kanta Amma Ga Abinda Yafi Shi
‘ya’yan Dazata Haifa Irin Rayuwarta Zasuyi Rayuwa
Mai Wahala Irin Wadda Ko Makiyarka Bazakayi Wa
Fatanta Ba Yan Biyu Zan Haifa Kuma Duka Sikila
Momi Tausayinsu Zai Illantani Indah Irin Jinyar Da Nake
Zasui Momi Nayi Nadamar Hakurina Da Biyayyata
Wadanda Suka Saukaka Min Auren
Yushau Harmuka Dau Wannan Hakkin Na Haifar Yara
Masu Ciwo Haka Dai Ruma Taita Sumbatu Har Saida Wata
Nurse Ta ShiGo Taita Musu NasiHa
Yushau Kam Ana Cin Amarci Har Dakansa Yadinga Jin
Asarar Rayuwar Auren Dayai A Baya,dakuma Sara
Wakansa Wajen Kafewa Neman Dayazamo Masa Alkhairi,
Dole Yakoyi Tattali Da Kalaman Kwantar Da Hankali Da
Bayyana Soyayya,cikin Satin Bikinsu Da Aure Suka Zama
Wasu Laila Majnun Duk Da Cikin Wadannan Sati Biyun
Abubuwan Mintsinin Zuciya Akan Sumoli Tuni Sunfara
Bayyana,amma Yanajin Jarumtar Sadaukar Da Son Ransa
Ga
Soyayya Wadda Ta Afko Masa Rana Tsaka Batare Daya
zaci Abin Mamaki Ya Manta Da Komai Da Kowa Kaiko
Bangajiya Baijewasu Alhji Dakuma Hajiya Ba
Wata Safiyar Lahadi Yafarko Yatarar Da Missed Calls Din
Alhji Dakuma Na Hajiya Gabansa Yadinga Faduwa Da
Fargaba Tare Da Zargin Kila Ba Bu Lfya,kokuma

�Kiransa Ya Ke Yi A Nuna Masa Iyakar Sa Akan Ruma Hakan
Yasa Ya Share Kiran Ya Ci Gaba Da Sabgoginsa,sunkarya
Kumallo Kowa Cikin Kwalliya Suna Zaune Ana Hira Amma
Dai Yushau Na Satar Hararar Kwanukan Da Suka Gama Da
Abinda Ya Riga Ya Saba A Gidansu Ana Gama Cin Abinci
Ake
Kwashe Kwanuka A Wanke ,ruma Ma tana Kwatantawa
Yaddako Bata Wanke A Lokacinba Musamman Lokacin
Sanyi Saboda Ciwanta Takan Kwashe Ta Adanasu A Kichin
Amma Sumoli Da Sauki,dayagaji Da Hararar Kwanukan
Saiya Shirya Yimata Jirwaye Dakamar Wanka Inda Ya
Kwashi
Kwanukan Ya Nufi Kicin Yana Fitowa Tsakar Gida Sai Ga
Almajirai Biyu Yadanji Takaicin Ganinsu Dantaimasa
Maganar Daukan Almajiran Aiki Sudinga Yimata Aikace
AikaCe Suka Gayamasa
Cewa Aunti ce Tadaukesu Aiki Kullum Sudunga Zuwa
Sunaimata Shara Da Wankewanke…
.
Hhhh… To pa. Yushau welcome to the world.. Yanxu aka
para wasan.
Muje zuwa..
Dan Aunty
GORAN DUMA (P 42)
.
.
Yaushe Kuka Fara Wanke Wanken,?
satin Mu Daya Kenan
Yaji Wani Mugun Amai Nataso Masa Ya Ce To Dan Allah
Fita Bana Bukatar Sake Ganin Kowa Agidana
Tuni Sumayya Na Tsaye Jikin Taga Tana Jinsu Haushin
Duniyarnan Ya Isheta Ta Lalubo Mai Kudi Ta Aura Wanda
Yakamata A Ce ta fantama Zai Iya Aje Mai Wanke mata
Musamman Idanko Da Harabar Ajiyn Motocin Gidan
Ubansa Ka Kalla To Amma A ‘yan Kwanakinta A Gidan
Tafara Tsintar Kamar Ta Gina Ne Bata Shi Ga Ba Ne
Mijinta Furar Dankoneya Shigo Rai A BaCe Yadauki
Remote Ya Sauya Gurin Zama Kwatsam Ta Jefo Masa
Wani Batu Mai Cike Da Rainin Hankali Wani Abu Na
Dauremin Kai Darling Sama Da Sati Biyu Da Auren Mu
Amma Ban Taba Ganin Wani Ko Wata Ya Zo Gidan Na Ka
Gabatarmin Shi A Matsayin Dan Uwanka Ba,duk Sai
Tarkacen Abokai Da Makota
Ya Ce Sumayya Aini Ki Ka Aura Ba Dangina Ba Saboda
Haka Karki Wani
Fitini Kanki Da Rashin Ganin Dangina
Kai Haba Honey Ni Har Dasu Na Aure Ka Wallahi Ai Abin
Alfaharine Ace Mutum Ya Auri Dan Dangi Ba Kamar
Wanda Yafado Daga Sama Ba
Wani Irin Rudu Yashiga Sai Ga Kiran Alhji Nandanan Ya
Daga Ko Dan Shawarar Da Zuciyar Sa Ta Bashi Na
Tuntuntuni Akan Amsar Bawa Sumoli Saboda Ma Kar A

�Fitar Da
Gurbin Raini Ko Kuma Aci Amanar Soyayya Alhji Ya Ce
Kaga Malam Ba Alfarma Zan Nema A Wajenka Ba
Ruma Ce Ba Bu Lfya Tunjiya Zuwa Yanzu Dai Ta Hai Hu
Muna Son Ganinka Da Gaggawa Ya Katse Wayar Yushau
Ya Cika Da Farincikh Ruma Ta Haifamasa ‘ya Amma
Gauraye Da Fargabar Ance Bata Da Lfya Yana Tsoron Ta
Mutu Yanzu Ba Bu Makawa Dangi Sai Sun Masa Sharrin
Shiyakasheta A Rude Ya Dinga Kiran Alhji Yaki Dagawa
Darling Me Ke Faruwa?
Kishirya Muje Gidan Mu Yanzu Inki Ka Ga Gidan Kila Kisan
Dan Dangi Kika Aura Ba Wanda Ya Fado Daga
Sama Ba
Kadauki Maganar Da Zafi Allah Ya Baka Hakurh Darling
,Tadan Bugi Shi A Kafada Ta Wuce Tana Dariya Bari Na
Shirya
Cikin Ransa Ya Ce Meyakamata Ya Tunana Akanta
Kodayake Yaudarar Kansa Kawai Yake Tuni Ya Tunanadin
Abinkuma Ya Tunoshi Ne Sumoli Kuma Wadda Ko
Secondry Bata Cika Ba Ita Ce Burinsa Amatar
Aure,yakuma Dace Ya Aura, Gata Kyakyawa Ma Amma
Abinda
Abinda Yakasa Ganewa Wanda Yake Zato Da A Budewar
Idon Bokone Yanzu Ya Fara Shakkar Kamar A Dabi’ane
Wato Rashin Jin Kunyar Miji Da Fadamasa Magana
Kaitsaye Sumoli
Na Iya Kallon Kwayar Idansa Kaitsaye A Kowanne Irin
Lokaci
Tafada Masa Ko Wanne Irin Magana Ta Soyayya Har Na
Can Karshe Wanda Duk Dadewar Sa Da Ruma Bata Taba
Iya Bude Ido Tafadamasa Ba
To Anji A Bar Wannan Dama Ruma Bata Sonsa Amma
‘yan Boko Akasani Da Lakabawa Miji Sunaye.Darling.
Dear.Honey,sweety Da Sauransu Da Sunayen Nan Take
Kiransa Tun Ma Kafin Suyi Aure Dan Haka Ya Cire Su A
Layin Halin ‘yan Bokone Dan Kawai Abin Na Burge Shi
Duk Daya Kasa Cinkar Dalilin
Burgewar To Amma Tsayayyar Da Sumoli Taimasa
Dazufa?
Yafi Zatonta A Mace Data Gama Wayewa Wadda Mata
Dauki Kanta Daidai Da Mijin Itakuma Dabiar Ina Sumoli
Ta Fincikota?
Baisan Haka Ba Saida Sumoli Ta Fito Cikin Shirin Fita
Fuskarta Cike Da Kwalliya Kamar Mai Shirin Fita Gasar
Sarauniyar Kyau Tasha Matsatsun Riga Da Siket Na Leshi
Ga
Kuma Yalolan Mayafi Ta Yafa Tana Ta Taunan Cingam Yaji
Haushi Kamar Ya Kashe Shi Ya Ce Amma Bada Wannan
Shigar Zamuba Ko?
Ta Ce Haba Sweety To Gidan Naku Masallacine Daza Ce
Bazanje Haka Ba?
Ba Masallaci Bane Haka Zalika Ba Mashaya Bane Tajuya

�Adan Kufule Tadawo Sake Da Mayafi Wanda
Yadan Fi Na Dazu Yafito Dauke Da Key Yana Cemata Wai
Duk Ina Mayafan Dana Zuba Miki A Lefe Haba Wadannan
Saika Ce Wata Matar Limami Washegarin Ranar Da
Akakawosu Na Mayar Dasu Kasuwa Na Sauyosu,
Ya Tadda Gidan Ba Bu Kowa Sai Megadi Ya Basu Tabbcin
Duka Suma Asibiti Ance Ruma Ta Sauka Ko?
Ansami ‘yan Biyu Allah Ya Raya,yan Biyu?
Yushau Ya Tambaya Cikin Farinciki AlhamduliLlah Megadi
Yaimusu Kwatance Da Cewa Aitana Asibitinsu Datake
Kwance Tuntuni YuShau Kam Ya Girgiza Dakin Ruma
Tadade A Asibiti Na Gyadi Gyadine Yushau Kam Yasan
Zaiji Ajikinsa Aljihu Zai Yi Bayani Gashi Hidimar Biki
Dayayi Ba Bu Mataimaki Kasuwa BaBu Ciniki Bugu Da Kari
Alhji Neke Bashi Kaya Kwasha Kwasha Tunda Ya
Sakarmasa Ruma Ya Make Hannu Satin da yawuce Ma
Hanashi Bashi Yai Wai Sai Ya Bayar Da Kudi Kamar Kowa,,
Fice Yushau Ya Zagayesu Da Ido Saida Yaji Fitsari Na
Neman Kubcemasa Inka Cire Su Hafsat Gaba Daya
Manyan Surukansa Ne A Dalilin Ruma Saboda Rashin
Kyautatawar Da Sukejin Yai Musu Mahaifansa Biyu Na
Ruma Biyu Goggo Daga Rogo Saikuma Wadda Baiji Dadin
Ganinta Ba Innar Marigayi Auwal Yadda Kafafuwansa
Suka Sarke Hakama Na Sumoli Saboda Kwarjinin Da
Mutanan Sukaimusu Tare Da Jin Raunin Karbar Ko Inkula
Da Akaimusu,haka Dai Aka Gaisa Inka Cire Goggo
Dataimasa Barka Da Momin Ruma Dataima Sumoli Fatan
Alkhairi Tare Da Bayar Da Hakurin Rashin Halartar Zuwa
Ganin Amarya
Dakin Yai Tsit Saboda Rashin Sanin Halinda Take Ciki
Hardai Lokacin Sallah Tai Maza Suka Fice Sumoli Tayo
Alwala Cike Da Fargabar Wanda Zata Tambaya Aron
Hijabi
Kinyi Sallarne Hijab Nake Jira Su Aramin Momin
Rumaisau Ta Mika Mata Wani Yayinda Hafsat Karaf
Wanda Dama Tadade Tana Jifanta Da Harara Nifa Farkon
Shigowarkima Na Zata Budurwa Ce Wallahi Sam Bakiyi
Kama Da Matar Aureba,hajiya Tatare Ta Rai A Dan Ba Ce
Kai Ke Dai Hafsat Kincika Shishigi Kowa Bada Yanda Yaza
Barma Kansa Rayuwa Ba Yushau
Ya Kule Da Haushin Hafsat Wadda Yake Ganin Ta hadashi
Da Mahaifansa Amma Hakan Ma Yasa
Hafsat Takara Matsawa Tana Hararar Yushau Ta Ce To
Hajiya Ai Gara Afadawa Mutum Gaskiya Dankar A Zageshi
A Bayan Idansa
Yushau Kam Yakasa Magana Sai Ga Alhji Ya Shigo
Yamikamasa Takarda
Cajin Dasukaimana Na Yanzu Kenan Maza Jeka Biyasu
Abinsu Yushau Kam Yaga Kudi Sama Da Dubu Hamsin
Yadago Ya Dubi Alhji Baki Na Rawa Alhji Ai Yau Lahadi Ba
Bu Bankuna Alhji Ya Ce Baka Aje A Gida Ba,yanzu Yaya Za
Ayi,

�Sum Sum Ya Fice Daga Dakin Goggo Ta Yunkura Ta Ce
Tsaya Kaci Abinci Alhji Ya Ce Barshi Munan Yaushe Rabon
Mu Da Abinci,yushau Dama Baiyi Niyyar Tsaya Wa Ba
Danyasan Anyi Niyyar Tsinkashine, Nan Ya Bar
Sumoli Dan Yasan A Gida Ko Cikakkiyar Dubu Ashirin
Baida Ita Saiwajen Bayan Isha’i Yadawo Cike Da FargaBa
Ya Taradda Hafsat Momi Da Alhji Ko Zama Baiyiba Alhji Ya
Ce Ka Biyasu Ko?
Ya Kada Kai, Kuma Sai ka dawo Mana Hannu Na Dukan
Cinya Kana
Nufin Hakan Yaran zasu Zauna Bako Rigar Sawa Yushau
Yadaga Kai Yadubi Alhji Saboda Yadda Maganar Taimasa
Ciwo Ya Ce Aima Bansan Abinda Akasamu Ba Cikin Zafin
Rai Alhji Ya Ce Kuma Bakaso Kasaniba Kila Donkar Kai
Wahala Sai Can
Momi Ta Ce Kanemo Masa Alfarma Mana Ya Shiga Ya
Dubasu Ya Cemata Ya Cemiki Yanason Ganin sune?
Dankar Na Cika Damunkune Yasa Ban Tambaya Ba Amma
Dama Na Matsu Nasan Halinda Suke Ciki Alhji
Yai Tsaki Momi Ta Tashi Tadawo Tadubi Yushau Cike Da
Kulawa Ta Ce Kashi Ga Hafsat Ta Mike Da
Sauri Nifa Momi?
Kibari Ya Fito Karkuje Kuiwa Mutane Hayaniya Inji
Alhji,jikin Yushau A Sanyaye Ya Tura Kofar,ruma Kam
Kwance Take Magashiyan A Gado Tan Karbar Karin Jini A
Gefe Ga Jarirai Biyu
Bisa Kananan Gadaje Nade Cikin Lallausan Farin Bargo
Daga Wani Barin Kuma Ga Nurse Tanaganin Yushau Ta
Ajiye Wayarta Tataso Da Sauri Tanamasa MaraBa Murya
Kasa Kasa Ya Amsa Ta Dauko Masa Na Farko Yadauka
Yana Lallabawa
Kamar Kwai Mace Ce Ko Namiji? Fuskar Sa Dan Firit Bata
Da Mara Ba Dana Ruma Da Kallonsa Ansan
Bashi Da Koshin Lfya, namijine Ga Macen Nan Yajima
Yana Kallon Yaron Dake Maida Numfashi Daidai
Yamaidashi Yadau Macen Da Kwarin Guiwa Ganin Tafi
Namijin Kuzari Yaga Alamar Cutar Tafiyawa Ga Namijin
Akan Macen Canyaji Ruma Na Magana Kasa Kasa Dasauri
Yadubi Nurse Ya Ce Kinji Magana Take Ta Ce A Tausaye
Sambatu Take Kawai,cikin
Nannauyan Bacci Take, Kamarfa Ana Iya Gane Abinda
Take Cewa Hakane Kakarasa Kusa Da Ita Zaka Iyaji
Yamikamata Yaran Yakara Sa Kusa Da Ita Farat Daya Yaji
Ta Ce KUYI HAKURI BANSO HAKA BA,BAN SHIRYA HAKA
BA,DAN ALLAH KU YAFEMIN..
a Razane Yadube Nurse Din Meyafaru Dawa Take?
Saida Nurse Tadauke Kwallah Ta Nuna Yaran Da Yaranta
Take Tana Tausayinsu Da Nadamar Ta Haifesu Sicklers
Amma Ba Abin Mamaki Ba Ne Kasancewarta Sikila Ita
Kadai Tasan Azabar Datakesha…
.
Ayya masoyiya ta Allah Ya baki lapia….

�Ba komai ya tsaida ni ba illa tausayin ta..
Sai jibi muci gaba kapin nan ta dan samu sauki..
Dan Aunty
GORAN DUMA (P 43)
.
.
Ita Ce Kadai Zatafi Tausayamusu,a Razane Ya Bar Gadonta
Yakoma Na Yaran Yahau Kallonsu Yadaga Kai A Gigice Ya
Ce Dukansu Sikilane?
Ai Ba Dauka Ake Ba, Uwa Da Uba Ke Tarayya Su Haifi Sikila
Ita Kadai Bazata Iya Haihuwar Sikila Ba Sai Idan Mijinta
Ma Nada Irin Wannan Nauin Jinin A Sakarce Yace Gaskiya
Ni Lfyata Kalau
Nurse Kam Tafara Lissafin Daga Kauyen Dayafito Da Kyau
Ta Daure Ta Tambayeshi Au Kaine Mijinta Yakada Kai
Amma Dai Kafin Aurenku Baku Ziyarci Mashawarta
Sikila Ba Kilama Bakui Gwajin Gynotype Ba,kuma Bayan
Auren Ma Baka Shiga Lamarin Asibitinta Sosai Ba Kunya
Ta Hana Yushau Amsawa Yana Ma Fargaba Kar Allah Ya
Jefo Wani Cikin Danginsa Yaji
Haukar Wannan Matar Donsu Ma Haka Suke Girmama
Asibiti Tamkar A Can Aka Buso Wa Ruma Rai
Ya Fice A Can Kuma Alhji Yatareshi Dawata Bakar Magana
Kaganka Da Sikila Har Kala Biyu Ko?
Allah Kenan Sai Mugani In Haka Rami Zakai Ka Binnesu Ko
Kuma Suma Zaka Ce Shagwabar Ce,yushau Kam Yakasa
Magana Yaimusu Sallama Yatambayi Ina Sumoli Aka Ce
Tabisu Hajiya Gida
Dan Takaici Kiranta Yai A Waya Tafito Suka Tafi,a Hanya
Ne Ma Yadinga Samun Karin Haske Gurinta
Yaji Tun Washegarin Ranar Dayasaki Ruma Take Kwance
A Asibiti Yaji Cewa Tasha Wuya Lokacin Haihuwarta
Sannan Bayan Haihuwar Tasami Karancin Jini Kuma Ga
Jininta Ya Hau Ba Bu Halin A Yimata Karin Jini Har Sai Ya
Sauka Ya Ji Cewa Har Kukan Mutuwarta Anfasa Sai Daga
Baya Aka Fahimci Da Ranta Likitoci Sukai Kokarin Shawo
Kan MatsalarTa Har Jininta Yakoma Daidai Aka Hau
Yimata Kari,kuma Tafara Dawowa Hayyacinta,haka Kuma
Yakarajin Yaran Basa Da Koshin Lfya Musamman Ma Na
Mijin Wanda Aka Haifa Da JUNDICE Ajininsa Dayawa Har
Ake Tunanin Kila In Ba Ai Sa A Ba Sai Anyimasa Juyen Jini
Da Sauran Wasu Labaran Duka Kuma Sun daga masa
Hankali
Dan Daliline Wanda Dangi Zasu Kara Tsanarsa Wahalar
Aljihu Da Tashin Hankali Na Wuyar Da ‘ya”yansa Zasu Sha
Kokuma Suke Kanci Amma Me Suna Gab Da Wuce Wani
Store Sai Sumoli Ta kara masa Wani Takaicin Honey
Mubiya Store Dinnan A Sai Kayan Abinci Ya Dubeta Da
Shakka Amma dake Ance Amarya Bata laipi, Buhun
Shinkafa Daya,katon Din Taliya Biyu,indomi Katan Din
Madara,galan Din Mai Uku,fari Da Ja Da Sauransu Wai duk
A Cikin Sati Basu Kai Ukun Nan Ba Muka Hadiye A

�Cikinmu?
Kai Abin Kamar Mafarkifa,fuskarta Ta Sauya Zuwa Dan
Tsoro Tsoro Amma Tashare Kasan Dai Ba Araba Gidan
Amarya Da Baki Ko Taron Idine Suke Zuwa Maiya Hadasu
Da
Kayan Tea Ko Sabulun Wanka Dana Nema Dazun BaBu?
Kaga Allah Ya Baka Hakuri Bansan Abinda Kake Nufi Dani
Kenanba Suna Karasowa Wani Kanti Ya
Shiga Bai ko Dubeta Ba
Kijirani Nafito Dan Ba Bu Kudi Sosai,yadauko Karamin
Buhun Shinkafa,25kg Garwar Turkey Daya,sukari Rabin
Kwano.A Leda,peak Gwangwani Uku Kayoyin Sabulu
Uku,yana Kallan kifin Gwangwani Ya Wuce Bai Siya
Ba,yadauki Kwallin Kus Kus faya Fahimci Taimugun
Tsanar Sa Sai Bread Kwaya Daya Jal,ashe Sumoli Ta
Shaka Da Safe Karin Kumallon Saita Tafasa Ruwan Zafi
Kawai Ko Kayan Kamshi Ba Bu Tajuye A Fulas Ta Hada
Madara Guda Ta Dire Masa Tare Da Tilon Bredin Daya
Sawo Sukarin Ma Haka tadire Masa A Leda Takirashi Karin
Kumallo
Haka Sumoli Taita Satar Kallansa Dantaga Yadda
Zaiyi,amma Yushau Ko Ajikinsa Ya Kwance Leda Ya Debi
Sukari Ya Juye Fiye Da Rabin Madarar Sannan Yaja Bredi
Yafara Cinsa Hankali Kwance Takaici Yai Mugun Shake
Sumoli Ta Zuba Tagumi Tana Hararar Abincin Har Saida
Yakusa Kammalawa Ya Ce Wai Ke Ba Kyajin Yunwane?
Idan Inajin Yunwa Sai Inci kar in Mutu?
Ci Karki Mutufa Kika Ce?Ba Ke Kika Girka Da Kankiba?
Yo Dafa Ruwan Zafi Kawai Honey Haba Saika Ce Wasu
Mayunwata Tea Da Gayan Bread
Ya Ce Ba Bu Dai Kyau Fariya Wani Kamar Haka Yake Nema
Baisamuba,nan Ma Takaici Ya Rufeta Ya Nunamata Kudi
Naira Dari Uku,ki Bayar Asawo Maki Tumatir Da Magi
Tunda Kince Ba Bu Zan Aiko Da Nama Ayi Farfesu Tadinga
Juya Kudin Kamar Ta
Watsamasa A Fuska Ammadai Kasan Dai Ba Bu Maganar
Sayen Wani Abu Ainaga Ka Kan Bani Sama
Da Dari Uku Na Sallamar Baki Bare Bamu Da Komai A
Dangin Kayan Miya Yai Gaba Ya Ce Ai Juyin
Duniyar Dana Gama Yimiki Magana Akansa Kenan Yanzu
Inkin Yi Bakin ki Basu Hakuri Sainadawo,
Yau Ko Rakiyar Bataimasa Ba Karfe Goma Sha Daya
Mahahfiyar Sumoli Ta Dira Agidan Suka Kacame Da
Murnar Ganin Juna Suna Zama Mamanta Tafara Mata
Fadar Barin Gida Ka Ca Kaca Wallahi Almajiran Dake
Tayani Aikin Ne Yau Basuzoba, Dama Wasu Almajirai
Nezasu Miki Aikin Kirki Mezai Hana Ki Shawarci Mijinki
Asamo Miki ‘yar Aiki Kudinga Biyanta Kawai
Akawota Cike Da Murna Sumoli Tace Ba Sai An Shawarce
Shi Ba, Har
Karfe Daya Momi Na Gidan Suna Hira Sumoli Tamike
Tana Dariya To Niyanzu Mezambaki Wai Amrya

�Guda Azo Gidanta Tadinga Mizata Bada Ni Inkuna Da ‘yar
Fulawa Dan Sammin Dan Wake Nake Sha Awa Danaje Na
Jefa Akwai Ragowa Bari Na Debo Miki Anti Jamila Ce Duk
Ta Karbeta Tana Kyallara Ido Taganta Shikenan Ta Huta
Zuba Jari Suna
Fitowa Tsakar Gida Yaron Da Yushau Ya Aiko Kawo Nama
Yazo Bayan Fitar Sa Momi Ta Ce Aidanasan Farfesu Za A
Sha Dana Bari Gobe Nazo,
to Ko In Dibarmiki Danyene?
Ayi Haka?
To Ai Bazanki Ba Nan Sumoli Ta Kwashe Rabin Nama Ta
Bata Itakuma Ta Karbe Tana Godiya Kamar Gadon
Tsohonta,hakama
Yau A Asibiti Ya Wuni Dadadi Badadi
Ruma Dai Jikinta Yafi Na Jiya,dan Yau Ido Biyu Ta
Wuni,kuma Har Akanyi Musayan Gajerun Hira Da ita,
ya Ci Gaba Dashan Kyara Wajen Alhji Bayan Kyarar Kuma
Yakemiko Masa Duk Wata Bukatar Kudi Da Ta Taso Ya
Biya,ciki Harda Karamin Alhaki Pure Water Da Masu
Dubiya Zasu Sha,akan Kayan Jarirai Kuwa Da Hafsat Alhji
Ya Jonashi,waitayimasa Lissafin Wasu Makudan Kudade
Wanda Suka Sashi Mikewa Tsaye Ya Kurma Mata
Tsawa,tundani Ba Manajan Banki Bane Irin Mijinki,me Zai
Hana Kikai Ni Kasuwa Ki Sayar,kamar Ta Fashe
Dadariya,ya Buga Tsaki Yamike Ya Barmata Wajen Tafito
Tana Dariya
Tana Cewa Ina Ruwan Yaya Bala’i Saika Ce Na Kashe Masa
Yar Fari
Washe garin Sumoli Tanemi Binsa Asibiti Don Ta Dubo
Ruma Baimusa Mata Ba Amma Yau Yayi Niyyar Bazai
Wuni A Asibitiba Kasuwa Zai Wuce,ya Ce Mata Inafatan
Kinsanya
Ragowar Naman Nan A Gidan Kankara A Sanyaye,wanne
Naman?
Ragowar Na Jiya Mana,dan Nasan Yafi Karfin Cikin Mu
Lokaci guda,
Cikinta Yakada Kamar Ta Cemasa Eh Yana Gidan Kankarar
Saikuma Ta Tuna Kalatar Sa Akan Nama Kila Suna Da Ta
Cemasa Ba Bu Wani Ragowar Nama Wallahi Dan Jiya
Momi Tazo Narasa Abinda Zanbata To Lokacin An Kawo
Naman Nan Kawai Saina Dibar Mata,
Saboda Da Kudinki Nasiyoko?
Mamaki Ya Cikata Momin Tawa Yushau?
Momin Taki Ni Gaskiya Kifadamata Banasan Yawan Zirga
Zirga Datakemana A Gidan Nan Ta Dakata Haka,nandanan
Sai Ga
Sumoli Na Hawaye Bakinta Na Ta Karkarwa Tana Ce
Honey,honey,,,ya Cemata Ni Bansan Rainin Hankali
Malama Ko Kina Nufin Ni Bawan Gidan Kune?
Ke Kanki Kinsan Abinda Ake Min Ba A Kyauta Min Har
Yaushe Akai Auren Da Mahaifiyarki Zata Mayar Da
Gidannan Na Kawarta?

�Inafa Sane Tazo Gidan Nan Yakai Sau Takwas To Me Take
Zuwa Yi? Sumoli Takasa Magana Kallonsa Kawai Take,dan
Bata Taba Tsammanin Lambar Rashin Mutuncin Yushau
Yakai Haka Ba Wai Gyatumarta Yake Zagi .
Kwanaki Sukadinga Dauki Daidai Suna Wucewa Ruma
Nasamun Sauki Yaranta Nadan Warwarewa
Duk Da Har Yanzu Ba A Janye Tunanin Yiwa Namijin Juyen
Jiniba Dazarar Yakara Wasu Kwanaki,yushau Kuma Nata
Cin Kwakwa Wajen Alhji Na Kyara Da Kawo Kawo…
.
Dan Aunty.GORAN DUMA (P 44)
.
Dan Ma Har Yanzu Alhjh Bai Debo Masa Maganar Bashi Ba
Amma Aljihun Yushau Yayi Mugun Girgiza
Ta Yadda Har Kudin Mutane Ya Shiga Tabawa Kuma A
Bangaren Sumoli Wadda Itama Take Huro Masa Wuta
Wadda Har Zuwa Yanzu Yakejin Kunyar Yaji Nadamar
Aurenta Ko Da Acikin Zucine Duk Yadda Yake Zaton
Sumoli da Tarbiyya Da Saukin Kai Tare Da Bin Miji Saboda
Rashin Wayewar Kan Boko Bata Doshi Nan Ba,amma Har
Yau Ya Rasa Dalilin Dayasa Yakejin Kamar Bahaguwar
Fahimta Yakemata Yanzu Kam Yakosa A Sallami Ruma
Yasamu Sauki Ta Wurin Alhji
Ana Gobe sati Da Haihuwar Ne Alhji
Yakirasa Takanas Gida Ba Bu Irin Adduar Da Bai Karanto
Ba Amma Bata Ciba To Malam Ko Daga Sunan Nan Za
Ayine?
Banga Hakika Ba Gobe Kuma Sati Da Haihuwar Hakan
Kuma Ya Tsorata Yushau Gudun Bacin Rai Ya Ce Yakarka
Ce Ya Sheko Karya Alhjh Na Siya Suna Can Kasuwa Na Ce
A Bar Su Gobe Da Safe Sai Akawo,alhji Ya Ce To Ko Danaji
Saidai Kuma Batun Sunan Daka Rada Wa Jariran Ko Bakai
Musu Hudubane,?
Alhji Ainazaci Anyi Musu?
Uban Waye Zaimusu?
Waka Ajiye Bawanka?
Cikin Bacin rai Alhji Ya Ce Ai Dama Hakane Sai Mutum Ya
Karta Son
Zuciyar Sa Yana Fakewa Da Allah,tabbas Komai Nufin
Allahne Amma Ka Bar Mutane Masu Hankali
Sui Wanna Togaciyar Bawai Irinka Masu Butulcema
Rahamar Ubangijiba
Ubangiji Yaimaka Baiwar Mace Tagari Dan Ni Na Maka
Dolen Aurenta Kasakomin Ita Kazabi Wadda Na
Hakikance Fitinace Ga Rayuwarka,wallahi Yushau Ba Dan
Umarnin Musulunci Na Haramtawa Musulmi Gaba Ba Da
Na Rantse Da Raba Hanya Zanyi Dakai Bani Ba Kai,to
Amma Bazanyi Haka Ba,na Barka Da Wannan Duniyar
Wadda Tafi Bagaruwa Jima Duk Dakai A Gurinka Tasamu
Don Kana Iya Samun Abinda Kakeso Ruma Ce Mun Rike
Abarmu Munai Mata
Adduar Samun Mutum Na Gari Wanda Zai Ga Mutuncinta